Bài giảng Tiết 48 - Bài 27: Nhôm và hợp chất của nhôm

 BÀI GIẢNG HÓA HỌC 12Viết phương trình phản ứng thực hiện dãy chuyển hóa sau: KIỂM TRA BÀI CŨ2.Viết các PTPƯ xảy ra khi cho Ba vào dung dịch MgSO4.KIỂM TRA BÀI CŨBa + 2H2O → Ba(OH)2 + H2Ba(OH)2 + MgSO4 → BaSO4 ↓ + Mg(OH)2 ↓Cửa sổDây điệnThauNồiMáy bayÔ tôNhững hình ảnh sau gợi cho ta liên tưởng đến nguyên tố nào?A.NHÔM: I.Vị trí trong BTH, cấu hình electron nguyên tử II.Tính chất vật lí. III.Tính chất hoá học. IV.Ứng dụng và trạng thái tự nhiên. V.Sản xuất nhôm. B.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM. I.Nhôm oxit. II.Nhôm hiđroxit III. Nhôm sunfat IV.Cách nhận biết ion Al3+ trong dung dịch.Bài 27:NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMTiết: 48A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMI.VỊ TRÍ TRONG BTH, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ:AlNHÔM1326,981,61[Ne] 3s23p1+3Dựa vào BTH, hãy:+Xác định vị trí của nhôm?+Viết cấu hình electron nguyên tử?+Nhận xét về số e lớp ngoài cùng?A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMI.VỊ TRÍ TRONG BTH, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ:AlNHÔM1326,981,61[Ne] 3s23p1+3- Vị trí: + Ô thứ 13 + Nhóm IIIA + Chu kì 3- Cấu hình electron nguyên tử: [Ne] 3s23p1 + Số oxi hóa: +3A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMII.TÍNH CHẤT VẬT LÍ: sgkQuan sát các đồ vật của nhôm trong thực tế hãy rút ra tính chất vật lí của nhôm?A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMII.TÍNH CHẤT VẬT LÍ:-Nhôm là kim loại màu trắng bạc.- Có nhiệt độ nóng chảy bằng 6600C, dễ kéo sợi dễ dát mỏng.- Nhôm là kim loại nhẹ (D= 2,7g/cm3), dẫn điện và dẫn nhiệt tốt.A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:Sắp xếp các kim loại sau theo chiều tăng dần của tính khử: Mg, Al, K, Na?Tính khử tăng dần: Al, Mg, Na, KA.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:So sánh tính khử của nhôm với kim loại kiềm, kiềm thổ?Nhôm là kim loại có tính khử mạnh, chỉ sau kim loại kiềm và kiềm thổ nên dễ bị oxi hóa thành ion dương. Al  Al3+ + 3eA.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:1.Tác dụng với phi kim.2.Tác dụng với axit.3.Tác dụng với oxit kim loại.4.Tác dụng với nước.5.Tác dụng với dung dịch kiềm.Hãy dự đoán tính chất hóa học của Al dựa vào cấu hình electron. A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:1.Tác dụng với phi kim:Thí nghiệm: Al + Cl2 Al + O2 Al+ S Quan sát hiện tượng, giải thích, viết PTHHA.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:1.Tác dụng với phi kim:a.Tác dụng với halogen:2Al + 3Cl2  2AlCl34Al + 3O2  2Al2O3b.Tác dụng với oxi:c. Tác dụng với S 3S + 2Al  Al2S3A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:Viết các PTHH sau khi cho Al tác dụng với: HCl, H2SO4 (loãng), HNO3(loãng), H2SO4 (đặc nóng)?2.Tác dụng với axit:a.Với axit HCl, H2SO4 loãng:2Al + 6HCl  2AlCl3 + 3H22Al + 3H2SO4 (loãng)  Al2(SO4)3 + 3H2 A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:2.Tác dụng với axit:Al + 4HNO3 (loãng)  Al(NO3)3 + NO  + 2H2O2Al + 6H2SO4 (đặc nóng)  Al2(SO4)3 + 3SO2  + 6H2ONhôm bị thụ động bởi dd axit HNO3 đặc nguội hoặc H2SO4 đặc nguội.b.Với axit HNO3, H2SO4 đặc, nóng:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMCó thể dùng bình nhôm để chứa:A. Dung dịch H2SO4 loãngB. Dung dịch H2SO4 đặc nguộiC. Dung dịch HNO3 loãngD. Khí CloA.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:3.Tác dụng với oxit kim loại:Dựa vào hình bên mô tả thí nghiệm, viết PTPƯ?2Al + Fe2O3  Al2O3 + 2Fetophản ứng nhiệt nhôm.A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:4.Tác dụng với nước:2Al + 6H2O  2Al(OH)3 + 3H2Nếu phá bỏ lớp oxit trên bề mặt nhôm (hoặc tạo thành hỗn hống Al - Hg), thì Al sẽ tác dụng được với nước.Vì sao những đồ dùng bằng nhôm không bị phá hủy trong nước và ngay cả khi đun nóng?A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:5.Tác dụng với dung dịch kiềm:PHIẾU HỌC TẬP-Vì sao nhôm tác dụng được với dung dịch kiềm? Giải thích?-Viết các PTPƯ?A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:5.Tác dụng với dung dịch kiềm:- Do Al2O3 là oxit lưỡng tính nên lớp màng mỏng Al2O3 trên bề mặt nhôm tác dụng với dd kiềm tạo muối tan. - Khi không còn màng oxit bảo vệ , nhôm tác dụng với nước tạo ra Al(OH)3 và giải phóng khí H2.- Al(OH)3 là hiđroxit lưỡng tính nên tác dụng tiếp với dd kiềm.2Al + 6H2O  2Al(OH)3 + 3H2 Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2 A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIII.TÍNH CHẤT HÓA HỌC:5.Tác dụng với dung dịch kiềm:Từ những tính chất trên để bảo quản đồ dùng bằng nhôm ta phải làm thế nào? A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIV.ỨNG DỤNG VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN:1.Ứng dụng:Dựa vào những tính chất vật lí và hóa học riêng của nhôm, hãy cho biết một số ứng dụng của nhôm trong đời sống?A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIV.ỨNG DỤNG VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN:1.Ứng dụng:Cửa nhômDây điệnHỗ hợp tecmitNồi nhômMáy bayÔ tôA.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMIV.ỨNG DỤNG VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN:2.Trạng thái tự nhiên:Trong tự nhiên nhôm tồn tại ở trạng thái nào?Quặng boxitMica-Đất sét: (Al2O3.SiO2.2H2O), -Mica (K2O.Al2O3.6SiO2), -Boxit (Al2O3.2H2O), -Criolit (3NaF.AlF3).A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMV.SẢN XUẤT:PHIẾU HỌC TẬP-Nhôm có thể sản xuất bằng phương pháp nào?-Nguyên liệu để sản xuất nhôm là gì?-Biện pháp kỹ thuật khi điện phân Al2O3 nóng chảy là gì ?-Viết phản ứng xảy ra ở mỗi điện cực và phương trình điện phân Al2O3 nóng chảy.A.NHÔM:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMV.SẢN XUẤT:1.Nguyên liệu: Quặng boxit (Al2O3.2H2O)2.Điện phân nhôm oxit nóng chảy:-Hạ nhiệt độ nóng chảy Al2O3 (2050oC xuống 900oC).-Quá trình điện phânAl2O3 4Al + 3O2Điện phân nóng chảy+ Ở catot: Al3+ + 3e  Al+ Ở anot: 2O2-  O2 + 4eCấu tạo thùng điện phânLớp chất điện ly rắn Chất điện ly nóng chảy(Al2O3 trong criolit nóng chảy)Nhôm nóng chảy Gạch chịu nhiệt Vỏ thép Cửa lấy nhôm Anod(than chì) Catod (than chì) Thanh dẫn điện (–) Thanh dẫn điện (+) Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMKhi khai thác và sử dụng quặng boxit để sản xuất nhôm, trong quá trình này có gây ảnh hưởng gì đến môi trường xung quanh không? Nguy cơ làm thay đổi môi trường sinh thái, tàn phá môi trường mạnh nhất, đặc biệt là thảm động thực vật và gây xói mòn.Câu 1: Viết PTHH của các phản ứng thực hiện dãy chuyển đổi sau:Câu 2: Chỉ dùng hóa chất nào sau đây có thể phân biệt 3 chất rắn là Mg, Al và Al2O3?A. Dung dịch HClB. Dung dịch KOHC. Dung dịch NaClD. Dung dịch CuCl2CỦNG CỐThanks for your attention!NHÔM OXIT Al2O3NHÔM HYĐROXITAl(OH)3NHÔM SUNFATAl2(SO4)3NHẬN BIẾT Al3+ TRONG DUNG DỊCHNỘI DUNGBài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:I.NHÔM OXIT: Al2O31.Tính chất vật lí:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Al có tác dụng với H2O?Tại sao các vật dụng bằng nhôm sử dụng ở gia đình không tác dụng với H2O ?Cho biết một số tính chất vật lí của Al2O3:+ Trạng thái+ Màu sắc+ Tính tan trong nước+ Nhiệt độ nóng chảyI.NHÔM OXIT: Al2O31.Tính chất vật lý:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Al2O3 là chất rắn màu trắng, không tan trong nước và không tác dụng với H2O, nhiệt độ nóng chảy trên 2050OC.I.NHÔM OXIT: Al2O32.Tính chất hóa học:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Vd: Có các cặp chất sau:c. CO2 và HCld. CO2 và NaOHa. Na2O và HClb. Na2O và NaOHe. Al2O3 và HCl f. Al2O3 và NaOHTrường hợp nào có xảy ra phản ứng? Giải thích.Al2O3 là Oxit axitAl2O3 là Oxit bazơI.NHÔM OXIT: Al2O32.Tính chất hóa học:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Viết PTPƯ dưới dạng phân tử và ion rút gọn?Al2O3 + HCl →Al2O3 + NaOH →I.NHÔM OXIT: Al2O32.Tính chất hóa học:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Al2O3 + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2OAl2O3 + 6H+→ 2Al3+ + 3H2O* Trong phản ứng với axit: Al2O3 là oxit bazơ (1)a.Tác dụng với axít:I.NHÔM OXIT: Al2O32.Tính chất hóa học:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Al2O3 + 2NaOH → 2NaAlO2 + H2OAl2O3 + 2OH¯ → 2AlO2 ¯ + H2O*Trong phản ứng với axit: Al2O3 là oxit axit (2)a.Tác dụng với axít: Al2O3 là oxit bazơ (1)b.Tác dụng với dung dịch kiềm:Từ các phản ứng trên, ta kết luận gì về tính chất của Al2O3?Từ (1) và (2): Al2O3 là oxit lưỡng tính.Nhôm oxit Dạng ngậm H2O: Al2O3.2H2O Dạng khan: Al2O3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMI.NHÔM OXIT: Al2O33.Ứng dụng:B.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Trong tự nhiên, Al2O3 tồn tại ở những dạng nào? Và có ứng dụng gì?Nhôm oxit Dạng ngậm H2O: Al2O3.2H2O Dạng khan: Al2O3Đá rubiCorinđonĐá saphiaQuặng boxitBài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMI.NHÔM OXIT: Al2O33.Ứng dụng:B.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Al2O3Đồ trang sứcVật liệu màiNgànhkỹ thuậtBài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMII.NHÔM HYĐROXIT: Al(OH)3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Quan sát hiện tượng, giải thích, viết PTHH.* Điều chế Al(OH)3: 1 Thí nghiệm AlCl3 + dd NH3 → ?II.NHÔM HYĐROXIT: Al(OH)3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:* Điều chế Al(OH)3: AlCl3 + 3NaOH(vừa đủ) → Al(OH)3 + 3NaClAlCl3 + 3NH3 + 3H2O Al(OH)3 + 3NH4ClHay:II.NHÔM HYĐROXIT: Al(OH)3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:1.Tính chất vật lí: Nhôm hyđroxit là chất rắn, màu trắng, kết tủa ở dạng keo.Nêu một số tính chất vật lí của Al(OH)3 ?II.NHÔM HYĐROXIT: Al(OH)3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:2.Tính chất hóa học: 1Quan sát hiện tượng, giải thích, viết PTHH và rút ra nhận xét.- Thí nghiệm: Al(OH)3 + dd HCl → ?- Thí nghiệm: Al(OH)3 + dd NaOH → ?PHIẾU HỌC TẬP-Dự đoán tính chất hóa học của Al(OH)3II.NHÔM HYĐROXIT: Al(OH)3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:2.Tính chất hóa học: a.Tác dụng với axit:Al(OH)3 + 3HCl → AlCl3 + 3H2O Al(OH)3 + 3H+ → Al3+ + 3H2O  Al(OH)3 đóng vai trò là bazơ. II.NHÔM HYĐROXIT: Al(OH)3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:2.Tính chất hóa học: a.Tác dụng với axit: Al(OH)3 đóng vai trò là bazơ.  Al(OH)3 đóng vai trò là axit. (tính axit yếu hơn tính bazơ)b.Tác dụng với dung dịch kiềm: NaOH, KOH,  Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + 2H2O Al(OH)3 + OH– → AlO2– + 2H2O Natri aluminatIII.NHÔM HYĐROXIT: Al(OH)3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:2.Tính chất hóa học: a.Tác dụng với axit: Al(OH)3 đóng vai trò là bazơ. b.Tác dụng với dung dịch kiềm: NaOH, KOH,  Có kết luận gì về tính chất của Al(OH)3?Al(OH)3 là hyđroxit lưỡng tính (HAlO2.H2O: Axit aluminic)II.NHÔM SUNFAT: Al2(SO4)3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Phèn chuaK2SO4.Al2(SO4)3.24H2OHãy cho biết tên và viết công thức hóa học dạng muối ngậm nước của nhôm sunfat? Và ứng dụng của nó trong đời sống ?II.NHÔM SUNFAT: Al2(SO4)3Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM: Ngành thuộc da Công nghiệp giấyCông nghiệp nhuộm vải Chất làm trong nước đụcPhèn chuaK2SO4.Al2(SO4)3.24H2OIV.NHẬN BIẾT Al3+ TRONG DUNG DỊCH:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết hai dung dịch: AlCl3 và NaCl.Dùng dung dịch NaOH dư, kết tủa tan trong NaOH dư.IV.NHẬN BIẾT Al3+ TRONG DUNG DỊCH:Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔMB.MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM:aluminat (tan)Al(OH)3 + OH – (dư) → AlO2 – + 2H2OAl3+ + 3OH – → Al(OH)3 ↓-Dùng dung dịch kiềm mạnh dư: lúc đầu có kết tủa keo trắng.-Sau đó kết tủa tan:Nhôm oxit Al2O3Nhôm hiđroxit Al(OH)3 LÀ HỢP CHẤT LƯỠNG TÍNHTác dụng với axitTác dụng với bazơHỢP CHẤT CỦA NHÔMCâu 1: Viết PTHH của các phản ứng thực hiện dãy chuyển đổi sau:Câu 2: Chỉ dùng hóa chất nào sau đây có thể phân biệt 3 chất rắn là Mg, Al và Al2O3?A. Dung dịch HClB. Dung dịch KOHC. Dung dịch NaClD. Dung dịch CuCl2CỦNG CỐCâu 3. Xử lý 18g hợp kim nhôm làm dung dịch NaOH đặc, nóng dư, làm thoát ra 20.16 lít khí (đktc), coi các thành phần khác của hợp kim không phản ứng. Thành phần % về khối lượng của nhôm trong hợp kim là:A. 60%B. 95%C. 80%D. 90%CỦNG CỐHƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ- Học bài nắm được tính chất hóa học của Al; Al2O3 và Al(OH)3: Có tính lưỡng tính, viết PTHH chứng minh tính lưỡng tính của các hợp chất đó. - Cách nhận biết ion Al3+ trong dung dịch: dùng NaOH dư. - Chuẩn bị bài luyện tập: tính chất của kim loại kiềm, kiềm thổ và hợp chất của chúng. + Vị trí, cấu hình, tính chất hóa học, điều chế. +Tính chất của Ca(OH)2, Ca(HCO3)2 + Nước cứng, cách làm mềm nước cứng.- Chuẩn bị bài tập 1-6 SGK/132XIN CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN THAÀY COÂ VAØ CAÙC EM