Bài giảng Tiết 61 : Độ tan của một chất trong nước (tiết 5)

Tiet 61 :	 ĐỘ TAN CỦA MỘT CHẤT TRONG NƯỚC
A. Mục tiêu:
- HS hiểu về chất tan và chất không tan, biết được tính tan của một axit, bazơ, muối trong nước.
-HS hiểu khái niệm độ tan của một chất trong nước và các yếu tố ảnh hưởng đến độ tan.
-Liên hệ với đời sống hằng ngày về độ tan của một chất khí trong nước.
3. rèn luyện khả năng làm một số bài toán có liên quan đến độ tan.
B.Chuẩn bị
-Bảng tính tan.
- Hình vẽ 65 & 66 SGK/140, 141.
-Thí nghiệm.
a/ Dụng cụ: 
- Cốc thủy tinh.
- Phễu thủy tinh.
-Ống nghiệm.
-Kẹp gỗ.
-Đèn cồn.
-Tấm kính.
b/ Hoá chất.
-H2O
-NaCl
CaCO3
C.Hoạt động dạy – học : 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ – sửa bài tập về nhà (15’)
-Yêu cầu HS trình bày các khái niệm:
Dung môi, dung dịch, chất tan, dung dịch chưa bão hoà và dung dịch bão hoà.
-Yêu cầu HS làm bài tập 3, 4 SGK.
-Sửa chữa, nhận xét, chấm điểm.
HS 1: trả lời.
HS 2: làm bài tập 3.
a/ Thêm nước vào dung dịch.
b/ Thêm muối ăn vào dung dịch.
HS 3: làm bài tập 4.
Hoạt động 2: Tìm hiểu chất tan và chất không tan (12’)
-Yêu cầu HS đọc thí nghiệm SGK.
-Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 1.
* Cho bột CaCO3 vào nước cất, lắc mạnh.
-Lọc lấy nước lọc.
-Nhỏ vài giọt lên tấm kính.
-Hơ nóng trên ngọn lửa đèn cồn để nước bay hơi.
-Nhận xét à ghi kết quả vào giấy.
* Thí nghiệm 2: thay muối CaCO3 bằng NaCl à làm như thí nghiệm 1.
? Qua các hiện tượng thí nghiệm trên em rút ra kết luận gì (vế chất tan và chất không tan).
-Ta nhận thấy: có chất tan, có chất không tan trong nước. Nhưng cũng có chấtt tan ít và chất tan nhiều trong nước.
-Yêu cầu HS các nhóm quan sát bảng tính tan, thảo luận và rút ra nhận xét về các đề sau:
? Tính tan của axit, bazơ.
? Những muối của kim loại nào, gốc axit nào đều tan hết trong nước.
? Những muối nào phần lớn đều không tan trong nước.
à Yêu cầu HS trình bày kết quả của nhóm.
-Yêu cầu mỗi HS quan sát bảng tính tan viết CTHH của:
a/ 2 axit tan & 1 axit không tan.
b/ 2 bazơ tan & 2 bazơ không tan.
c/ 3 muối tan, 2 muối không tan.
-Đọc SGK.
-Nhóm làm thí nghiệm.
à nhận xét:
Thí nghiệm 1: Sau khi nước bay hơi hết, trên tấm kính không để lại dấu vết gì.
Thí nghiệm 2: Sauk hi nước bay hơi hết, trên tấm kính cón vết cặn màu trắng.
Kết luận:
-Muối CaCO3 không tan trong nước.
-Muối NaCl tan được trong nước.
-Hầu hết axit à tan trừ H2SiO3.
-Phần lớn các bazơ không tan.
-Muối:	kim loại Na, K à tan.
	Nitrat à tan.
Hầu hết muối - Cl, = SO4 à tan.
-Phần lớn muối = CO3, º PO4 đều không tan.
a/ HCl, H2SO4, H2SiO3
b/ NaOH, BA(OH)2, Cu(OH)2, Mg(OH)2
1. Thí nghiệm về tính tan của chất SGK/139
2. Tính tan trong nước của một số axit, bazơ và muối.
a/ Axit: hầu hết axit tan được trong nước.
b/ Bazơ: phần lớn bazơ không tan trong nước.
c/ Muối: Na, K và gốc - NO3 đều tan. 
+Phần lớn muối gốc -Cl, =SO4 tan.
+Phần lớn muối gốc =CO3, º PO4 không tan.
Hoạt động 3: Tìm hiểu độ tan của một chất trong nước (12’)
-Để biểu thị khối lượng chất tan trong một k/g dung môi à “độ tan”.
à Yêu cầu HS đọc SGK à độ tan kí hiệu là gì? à ý nghĩa.
-Vd : ở 250C: độ tan của:
+Đường là: 240g.
+Muối ăn lá: 36g.
à Ý nghĩa.
? Độ tan của một chất phụ thuốc vào yếu tố nào.
? Yêu cầu HS quan sát hình 65 à nhận xét.
? Theo em Skhí tăng hay giảm khi t0 tăng. 
-Độ tan (khí): t0 & P.
-Yêu cầu HS lấy vd:
-Đọc SGK.
-Ký hiệu S.
-S=khối lượng chất tan/100g H2O.
-Cứ 100g nước hoà tan được 240g đường.
-Đa số chất rắn: t0 tăng thì S tăng.
Riêng NaSO4 t0 ­ à S¯.
-Quan sát hình 66 à trả lời:
Đối với chất khí: t0 tăng à S¯.
-Liên hệ cách bảo quản nước ngọt, bia 
1. Định nghĩa: đô tan (S) của một chất là số gam chất đó tan được trong 100g nước để tạo thành dung dịch bão hoà ở 1 t0 xác định.
vd:
2. Những yếu tố ảnh hưởng đến độ tan.
a/ Độ tan của chất rắn tăng khi nhiệt độ tăng.
b/ Độ tan của chất khí tăng khi t0 giảm và P tăng.
Hoạt động 4: Luyện tập – củng cố (4’)
Bài tập: 	a/ cho biết SNaNO3 ở 100C (80g).
	b/ Tính mNaNO3 tan trong 50g H2O để tạo thành dung dịch bão hoà 100C (40g).
D. Hướng dẫn hs về nhà : 
	 _ LÀM BÀI TẬP 4, 5/ 142 sgk
E.Rút kinh nghiệm sau tiết dạy: