Bài giảng Vật lý 6 - Bài 21: Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

Click to edit Master title style Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level ‹#› Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. KIỂM TRA BÀI CŨ: Hãy nêu những kết luận về sự nở vì nhiệt của các chất RẮN,LỎNG,KHÍ ? So sánh về sự nở vì nhiệt của các chất? - Các chất RẮN ,LỎNG ,KHÍ đều nở ra khi nóng lên và co lại khi lạnh đi. - Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng ,chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn. Trong các cách sắp xếp các chất nở vì nhiệt từ nhiều tới ít sau đây ,cách sắp xếp nào là đúng? 	A. Rắn ,lỏng ,khí. 	B. Rắn ,khí ,lỏng. 	C. Khí ,lỏng ,rắn. 	D. Khí ,rắn ,lỏng. Caâu hoûi : Taïi sao quaû boùng baøn ñang bò beïp, khi nhuùng vaøo nöôùc noùng coù theå phoàng leân ? Traû lôøi : Khi cho quaû boùng baøn vaøo chaäu nöôùc noùng, khoâng khí trong quaù boùng baøn bò noùng leân, nôû ra laøm cho quaû boùng phoàng leân nhö cuõ. ĐẶT VẤN ĐỀ T¹i sao chç tiÕp nèi hai ®Çu thanh ray xe löa ph¶i cã khe hë? Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Có hiện tượng gì xảy ra đối với thanh thép khi nó nóng lên ? C1: Thanh thép nở ra (dài ra ) C2: Hiện tượng xảy ra với chốt ngang chứng tỏ điều gì ? C2: Khi dãn nở vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. C3: Bố trí thí nghiệm như hình vẽ ,rồi đốt nóng thanh thép . Sau đó vặn ốc để xiết chặt thanh thép lại . Nếu dùng một khăn tẩm nước lạnh phủ lên thanh thép thì chôt ngang cũng bị gãy . Từ đó rút ra kết luận gì ? Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra ) C2: Khi dãn nở vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. C3: Khi co lại vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 3. Rút ra kết luận: Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra ) C2: Khi dãn nở vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. C3: Khi co lại vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 2. Rút ra kết luận: C4: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau: Khi thanh thép (1)…………. Vì nhiệt nó gây ra (2)……….. Rất lớn. Khi thanh thép co lại(3)…………… nó cũng gây ra (4)………..rất lớn Lực Vì nhiệt Nở ra Lực Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra ) C2: Khi dãn nở vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. C3: Khi co lại vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 3. Rút ra kết luận: C4: (1): nở ra ; (2) : lực ; (3): vì nhiệt ; (4): lực 4. Vận dụng: C5: Hình 21.2 là ảnh chụp chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray xe lửa . Em có nhận xét gì? Tại sao người ta phải làm như thế? Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra ) C2: Khi dãn nở vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. C3: Khi co lại vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 3. Rút ra kết luận: C4: (1): nở ra ; (2) : lực ; (3): vì nhiệt ; (4): lực 4. Vận dụng: C5: Có để một khe hở. Khi trời nóng ,đường ray dài ra do đó nếu không để khe hở ,sự nở vì nhiệt của đường ray bị ngăn cản ,gây ra lực rất lớn làm cong đường ray. Chỗ đường ray bị cong lên do chỗ tiếp nối 2 thanh ray không có khe hở C6: Hình 21.3 vẽ gối đỡ ở hai đầu cầu của một số cầu thép .Hai gối đỡ có cấu tạo giống nhau không ? Tại sao một gối đỡ phải đặt trên các con lăn? - Có khoảng cách giữa các nhịp cầu Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra ) C2: Khi dãn nở vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. C3: Khi co lại vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 3. Rút ra kết luận: C4: (1): nở ra ; (2) : lực ; (3): vì nhiệt ; (4): lực 4. Vận dụng: C5: Có để một khe hở. Khi trời nóng ,đường ray dài ra do đó nếu không để khe hở ,sự nở vì nhiệt của đường ray bị ngăn cản ,gây ra lực rất lớn làm cong đường ray. C6: Không giống nhau .Một đầu được đặt lên gối các con lăn ,tạo điều kiện cho cầu dài ra khi nóng lên mà không bị ngăn cản. II. Băng kép: 1. Quan sát thí nghiệm: Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra ) C2: Khi dãn nở vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. C3: Khi co lại vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 3. Rút ra kết luận: C4: (1): nở ra ; (2) : lực ; (3): vì nhiệt ; (4): lực 4. Vận dụng: C5: Có để một khe hở. Khi trời nóng ,đường ray dài ra do đó nếu không để khe hở ,sự nở vì nhiệt của đường ray bị ngăn cản ,gây ra lực rất lớn làm cong đường ray. C6: Không giống nhau .Một đầu được đặt lên gối các con lăn ,tạo điều kiện cho cầu dài ra khi nóng lên mà không bị ngăn cản. II. Băng kép: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C7: Đồng và Thép nở vì nhiệt như nhau hay khác nhau? C7: Khác nhau C8: Khi bị hơ nóng ,băng kép luôn luôn cong về phía thanh nào?Tại sao C8: Cong về phía thanh đồng. Do đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung C9: Băng kép đang thẳng. Nếu làm cho lạnh đi thì nó có bị cong không ?Nếu có ,thì cong về phía thanh thép hay thanh đồng? Tại sao ? Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra ) C2: Khi dãn nở vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. C3: Khi co lại vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 3. Rút ra kết luận: C4: (1): nở ra ; (2) : lực ; (3): vì nhiệt ; (4): lực 4. Vận dụng: C5: Có để một khe hở. Khi trời nóng ,đường ray dài ra do đó nếu không để khe hở ,sự nở vì nhiệt của đường ray bị ngăn cản ,gây ra lực rất lớn làm cong đường ray. C6: Không giống nhau .Một đầu được đặt lên gối các con lăn ,tạo điều kiện cho cầu dài ra khi nóng lên mà không bị ngăn cản. II. Băng kép: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C7: Khác nhau C8: Cong về phía thanh đồng. Do đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung C9:Có và cong về phía thanh thép. Do đồng co lại vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng ngắn hơn,thanh thép dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung 3. Vận dụng: C10: Tại sao Bàn là điện lại tự động tắt khi đã đủ nóng?Thanh đồng của Băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là này nắm ở phía trên hay dưới? Chốt Băng kép Tiếp điểm Tiếp điểm Lá đồng Lá thép Băng kép Đèn báo ®iện Đèn báo điện Tiếp điểm Băng kép Lá đồng Lá thép C10: Khi đủ nóng ,băng kép cong lại về phía thanh đồng làm ngắt mạch điện . Thanh đồng nằm trên. Tiết 24: Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra ) C2: Khi dãn nở vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. C3: Khi co lại vì nhiệt ,nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 3. Rút ra kết luận: C4: (1): nở ra ; (2) : lực ; (3): vì nhiệt ; (4): lực 4. Vận dụng: C5: Có để một khe hở. Khi trời nóng ,đường ray dài ra do đó nếu không để khe hở ,sự nở vì nhiệt của đường ray bị ngăn cản ,gây ra lực rất lớn làm cong đường ray. II. Băng kép: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C7: Khác nhau C8: Cong về phía thanh đồng. Do đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung C9:Có và cong về phía thanh thép. Do đồng co lại vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng ngắn hơn,thanh thép dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung C6: Không giống nhau .Một đầu được đặt lên gối các con lăn ,tạo điều kiện cho cầu dài ra khi nóng lên mà không bị ngăn cản. C10:Khi đủ nóng,băng kép cong về phía thanh đồng làm ngắt mạch điện . Thanh Đồng nằm trên Tại sao mái tôn lại có hình lượn sóng? 	 Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn. Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại . Người ta ứng dụng tính chất này của Băng kép vào việc đóng –ngắt Tự động mạch điện Ghi nhớ: Hướng dẫn về nhà: Học thuộc phần ghi nhớ ở trang 67 SGK. Làm bài tập: 21.1 ; 21.2 và 21.4 trang 26 SBT. 1. Bài vừa học 2. Bài sắp học: Tiết 12: NHIỆT KẾ -NHIỆT GIAI Kẻ bảng 22.1 ở trang 69 SGK. Đọc trước phần Nhiệt kế. - Các ống kim loại dẫn hơi nóng hoặc nước nóng phải có đoạn uốn cong. Để khi ống bị nở dài thì đoạn cong này chỉ biến dạng mà không bị gãy. Trong thùc tÕ sù në vì nhiÖt cña chÊt r¾n cã rÊt nhiÒu øng dông trong ®êi sèng vµ kÜ thuËt. øng dông trong l¾p ®Æt ®­êng ray øng dông trong x©y dùng cÇu øng dông trong thiÕt bÞ ®iÖn tù ®éng Caùc nha só khuyeân khoâng neân aên thöùc aên quaù noùng.Vì sao ? Vì men raêng deã bò raïn nöùt. Vì sao boùng ñeøn ñieän troøn ñang saùng, neáu bò nöôùc möa haét vaøo thì deã bò vôõ ngay? Vì boùng ñang daõn nôû, gaëp laïnh co laïi ñoät ngoät neân bò vôõ. Vì sao khi ñoã nöôùc noùng vaøo coác thuûy tinh daøy thì coác deã bò vôõ ? Do coác daõn nôû khoâng ñeàu ôû maët trong vaø maët ngoaøi . Taïi sao khi lôïp nhaø baèng toân ngöôøi ta chæ ñoùng ñinh ôû moät ñaàu coøn ñaàu kia phaûi ñeå töï do? Ñeå toân khi gaëp noùng daõn nôõ seõ khoâng bò veânh. SÖÏ NÔÛ VÌ NHIEÄT CUÛA VAÄT RAÉN VẬT LÍ - THẾ GIỚI QUANH TA 1 2 6 5 Taïi sao khi ñaët ñöôøng ray xe löûa, ngöôøi ta khoâng ñaët caùc thanh ray saùt khít nhau, maø phaûi ñeå coù khe hôû giöõa chuùng? Ñeå khi gaëp noùng caùc ñöôøng ray coù khoaûng troáng daõn nôû, laøm ñöôøng ray khoâng bò cong leân, deã gaây ra tai naïn. Taïi sao khi xaây ñuùc nhaø lôùn ngöôøi ta phaûi duøng theùp vaø beâ toâng (hoãn hôïp goàm xi maêng, caùt - soûi, nöôùc)? Vì theùp vaø beâ toâng nôû vì nhieät gaàn nhö nhau, neân laøm cho nhaø ñuùc seõ beàn vöõng hôn. 4 3