Bài giảng Vật lý 8 - Tiết 30: Công thức tính nhiệt lượng

 KIỂM TRA BÀI CŨ 1. Đối lưu là gì? Bức xạ nhiệt là gì? +Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc chất khí. +Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Hình thức truyền nhiệt chủ yếu của: +Chất rắn là dẫn nhiệt +Chất lỏng, chất khí là đối lưu +Chân không là bức xạ nhiệt. KIỂM TRA BÀI CŨ 2. Nhiệt lượng là gì? Nêu kí hiệu và đơn vị của nhiệt lượng? + Nhiệt lượng là phần nhiệt năng vật nhận được thêm hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt; + Ký hiệu là: Q + Đơn vị là: J +Nhiệt lượng do đèn cồn toả ra càng nhiều. + Không có dụng cụ nào đo trực tiếp được công. Để xác định công của một lực, người ta phải dùng lực kế đo độ lớn của lực và dùng thước đo quãng đường dịch chuyển, từ đó tính công: A = F.s +Trong thực tế, không có dụng cụ nào có thể đo trực tiếp nhiệt lượng +Tự tìm hiểu thông tin trong SGK 0 0 1 2 3 4 5ph 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10ph 200C 400C . 100g nước 50g nước 1/2 1/2 Bảng 24.1 C1 Trong thí nghiệm trên, yếu tố nào ở hai cốc được giữ giống nhau, yếu tố nào được thay đổi? Tại sao làm như thế? Hãy tìm số thích hợp cho các ô trống ở hai cột cuối bảng 24.1. Biết nhiệt lượng ngọn lửa đèn cồn truyền cho nước tỉ lệ thuận với thời gian đun. + Độ tăng nhiệt độ và chất làm vật được giữ giống nhau; khối lượng khác nhau. Để tìm hiểu quan hệ giữa nhiệt lượng và khối lượng C2 Từ thí nghiệm trên có thể kết luận gì về mối liên quan giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên và khối lượng của vật? C3: Trong thí nghiệm này phải giữ không đổi những yếu tố nào? Muốn vậy phải làm thế nào? +Trong thí nghiện phải giữ khối lượng và chất làm vật giống nhau. Muốn vậy 2 cốc phải đựng cùng một lượng nước . C4: Trong thí nghiệm này phải thay đổi yếu tố nào? Muốn vậy phải làm thế nào? +Phải thay đổi độ tăng nhiệt độ. Muốn vậy phải để cho nhiệt độ cuối của 2 cốc khác nhau, bằng cách cho thời gian đun khác nhau. 50g nước 50g nước 0 0 1 2 3 4 5ph 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10ph 200C 400C 600C . 1/2 1/2 Bảng 24.2 C5 Từ thí nghiệm này có thể rút ra kết luận gì về mối quan hệ giữa nhiệt lượng vật thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ? 50g nước 50g băng phiến 200C 400C 0 1 2 3 4ph 0 1 2 3 4 5ph . > Bảng 24.3 C6: Trong thí nghiệm này những yếu tố nào thay đổi, không thay đổi ? +Khối lượng không đổi, độ tăng nhiệt độ giống nhau, chất làm vật khác nhau. C7: Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên có phụ thuộc chất làm vật không ? Gọi: m: khối lượng của vật (kg) ∆t = t2 –t1 là độ tăng nhiệt độ (0C hoặc K) . c: đại lượng đặc trưng cho chất làm vật gọi là nhiệt dung riêng ( J/kg.K) * Khi vật tỏa nhiệt thì: ∆t (độ giảm nhiệt độ) = t1 – t2 Nên Q tỏa = m.c.(t1 – t2) * Khi vật thu nhiệt thì: ∆t (độ tăng nhiệt độ) = t2 – t1 Nên Qthu = m.c.(t2 – t1) Nhiệt dung riêng của một số chất +Nhiệt dung riêng của nước là 4200J/kg.K có nghĩa là muốn làm cho 1kg nước nóng thên 10C cần truyền cho nước một nhiệt lượng 4200J C8: Muốn xác định nhiệt lượng vật thu vào cần tra bảng để biết độ lớn của đại lượng nào và đo độ lớn của những đại lượng nào, bằng những dụng cụ nào? +Tra bảng để biết nhiệt dung riêng; cân vật để biết khối lượng, đo nhiệt độ để xác định độ tăng nhiệt độ. C9: Tính nhiệt lượng cần truyền cho 5 kg đồng để tăng nhiệt độ từ 200C lên 500C C10: Một ấm đun nước bằng nhôm có khối lượng 0,5 kg chứa 2 lít nước ở 250C. Muốn đun sôi ấm nước này cần một nhiệt lượng bằng bao nhiêu ? Gợi ý về nhà làm: - Muốn đun cho nước sôi thì nhiệt độ nước phải đạt đến bao nhiêu 0C ? - Ngoài nước ra còn có vật nào cần thu nhiệt để nóng lên, và nóng lên bao nhiêu 0C ? - Muốn tìm nhiệt lượng cần cho cả ấm & nước đạt tới nhiệt độ sôi của nước ta phải làm gì ? * . Nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc khối lượng, độ tăng nhiệt độ của vật và nhiệt dung riêng của chất làm vật. . Công thức tính nhiệt lượng vật thu vào Q = m.c.∆t Trong đó: Q là nhiệt lượng (J); m: khối lượng của vật (kg); ∆t là độ tăng nhiệt độ của vật ( 0C hoặc K); c là nhiệt dung riêng ( J/kg.K) . Nhiệt dung riêng của một chất cho biết nhiệt lượng cần thiết để làm cho 1kg chất đó tăng thêm 10C. Các em học thuộc phần ghi nhớ . Đọc phần có thể em chưa biết Làm bài tập 24.1 đến 24.5 Chuẩn bị bài 25 : Phương trình cân bằng nhiệt BÀI HỌC KẾT THÚC CHÚC CÁC THẦY, CÔ GIÁO MẠNH KHỎE CHÚC CÁC EM HỌC SINH HỌC TẬP TỐT.