Bài giảng Vật lý Lớp 9 - Tiết 42: Tổng kết chương II Điện từ học

1. Viết đầy đủ câu sau đây: 
Muốn biết một điểm A trong không gian có từ trư ư ờng hay không, ta làm nh ư ư sau : Đặt tại A một kim nam châm, nếu thấy có..................tác dụng lên..............................thì ở A có từ trư ư ờng 
lực từ 
kim nam châm 
	 2. Làm thế nào để biến một thanh thép thành một nam châm vĩnh cửu ? 
 	 A. Dùng búa đập mạnh vào thanh thép . 
 	 B. Hơ thanh thép lên ngọn lửa. 
 	 C. Đặt thanh thép vào trong lòng ống dây dẫn có dòng điện 	 một chiều chạy qua. 
 	 D. Đặt thanh thép vào trong lòng ống dây dẫn có dòng điện 
	 xoay chiều chạy qua. 
3. Viết đầy dủ các câu sau đây. 
 Quy tắc tìm chiều của lực điện từ tác dụng lên một dòng điện phát biểu như ư sau; Đặt bàn tay .............sao cho các .............................đi xuyên vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ................................chỉ chiều dòng điện thì..............................................................chỉ chiều của lực điện từ. 
trái 
đuường sức từ 
ngón tay giữa 
ngón tay cái choãi ra 90 0 
4. Điều kiên xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín là gì ? 
 A. Đặt một nam châm mạnh ở gần cuộn dây. 
 B. Đặt một nam châm điện ở trong lòng cuộn dây. 
 C. Khi số đưuờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây lớn. 
 D. Khi số đuường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây biến thiên. 
	 5. Viết đầy đủ các câu sau đây: 
 	 Khi khung dây dẫn kín quay trong từ trưuờng của một nam châm vĩnh cửu thì trong khung dây xuất hiện một dòng điện  
	vì. 
cảm ứng xoay chiều 
số đuường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây biến thiên 
	 6. Cho một thanh nam châm thẳng mà các chữ chỉ tên cực của nam châm đã bị mất, làm thế nào xác định đuược cực Bắc của nam châm đó . 
 Treo thanh nam châm lên thanh ngang bằng một sợi dây chỉ mềm ở chính giữa, để cho thanh nam châm nằm tự do, thăng bằng. Đầu chỉ về huướng Bắc địa lý là cực Bắc của thanh nam châm. 
	 7. a) Phát biểu quy tắc tìm chiều của đuường sức từ biểu diễn từ truường của 	 một ống dây có dòng điện một chiều chạy qua. 
	 b) Hãy vẽ một đưuờng sức từ ở trong lòng một cuộn dây có dòng điện chạy 	 qua trên hình 39.1 
	 8. Nêu chỗ giống nhau về cấu tạo của hai loại máy phát điện xoay chiều và 	 sự khác nhau về hoạt động của hai loại máy đó. 
 Giống nhau : có 2 bộ phận chính là nam châm & cuộn dây dẫn 
 Khác nhau: Một loại có rôto là cuộn dây, một loại có rôto là nam châm 
	 9. Nêu tên hai bộ phận chính của động cơ điện một chiều và giải thích vì sao 	 khi cho dòng điện chạy qua, động cơ lại quay được. 
 	  Hai bộ phận chính là nam châm và khung dây dẫn : Khung quay được vì ta 	 cho dòng điện một chiều vào khung dây thì từ trường của nam châm sẽ tác 	 dụng lên khung dây những lực điện từ làm cho khung quay. 
	 10. Đặt một nam châm điện vuông góc với một dây dẫn thẳng có dòng điện không đổi chạy qua nhưu (Hình 39.2). Xác định chiều của lực điện từ tác dụng lên điểm N của dây dẫn. 
N 
	  10. Đưuờng sức từ do cuộn dây của nam châm điện tạo ra tại N huớng từ trái sang phải, áp dụng quy tắc bàn tay trái, lực từ huớng từ ngoài vào trong và vuông góc với mặt phẳng hình vẽ. 
Hỡnh 39.2 
11. Máy biến thế. 
 a) Vì sao để truyền tải điện năng đi xa nguười ta phải dùng máy biến thế. 
 Để giảm hao phí do toả nhiệt trên đường dây. 
 b) Trên cùng một đuường dây tải điện, nếu dùng máy biến thế để tăng hiệu điện thế ở hai đầu dây dẫn lên 100 lần thì công suất hao phí vì toả nhiệt trên đưuờng dây sẽ giảm đi bao nhiêu lần? 
 Giảm đi 100 2 = 10000 lần. 
 c) Cuộn sơ cấp của một máy biến thế có 4400 vòng, cuộn thứ cấp có 120 vòng. Đặt vào hai đầu dây của cuộn thứ cấp một hiệu điện thế xoay chiều 220V. Tìm hiệu điện thế ở hai đầu cuộn thứ cấp. 
 Vận dụng công thức : 
II. VẬN DỤNG 
 	 11. c) Cuộn sơ cấp của một máy biến thế có 4400 vòng, cuộn thứ cấp có 120 vòng. Đặt vào hai đầu dây của cuộn thứ cấp một hiệu điện thế xoay chiều 220V. Tìm hiệu điện thế ở hai đầu cuộn thứ cấp. 
	 12. Giải thích vì sao không thể dùng dòng điện không đổi để chạy 	 máy biến thế. 
 	  Dòng điện không đổi không tạo ra từ trường biến thiên, số đuường sức 	 từ xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp không biến đổi nên trong 	 cuộn dây này không xuất hiện dòng điện cảm ứng. 
	 13. Trên hình 39.3 vẽ một khung dây đặt trong từ trường. Truường hợp 	 nào dưới đây không xuất hiện dòng điện xoay chiều? Hãy giải thích 	 vì sao. 
 	 a) Khung dây quay quanh trục PQ nằm ngang. 
 	 b) Khung dây quay quanh trục AB thẳng đứng. 
A 
B 
P 
Q 
N 
S 
 Trường hợp a. Khi khung dây quay quanh trục PQ nằm ngang thì số đuường sức từ xuyên qua tiết diện S của khung dây luôn không đổi, luôn bằng O. Do đó trong khung dây không xuất hiện dòng điện cảm ứng 
13. Trên hình 39.3 vẽ một khung dây đặt trong từ truường. Truường hợp nào dưới đây không xuất hiện dòng điện xoay chiều? Hãy giải thích vì sao. 
 	 a) Khung dây quay quanh trục PQ nằm ngang. 
 	 b) Khung dây quay quanh trục AB thẳng đứng. 
A 
B 
P 
Q 
N 
S 
 Trường hợp b. Khi khung dây quay quanh trục AB nằm ngang thì số đuường sức từ xuyên qua tiết diện S của khung dây luôn luôn thay đổi. Do đó trong khung dây có xuất hiện dòng điện cảm ứng 
BĐTD 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
- Học bài trả lời lại cỏc cõu hỏi và bài tập vừa học. 
- Xem và soạn trước : 
CHƯƠNG III: QUANG HỌC 
Bài 40 : HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
* Hiện tượng khỳc xạ ỏnh sỏng là gỡ ? 
* Khi tia sỏng truyền từ khụng khớ sang nước ( từ nước sang khụng khớ ) thỡ gúc khỳc xạ và gúc tới quan hệ như thế nào với nhau ?