Bài thuyết trình Thực hành tìm hiểu cấu tạo của động cơ đốt trong

 Thực hành tìm hiểu cấu tạo của động cơ đốt trong ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG DÙNG CHO XE Ô TÔTRÌNH BÀY : NHÓM 2Xe ô tô hiện nay Cách bố trí động cơ đốt trong trên ô tôBố trí động cơ ở đầu ô tôBố trí động cơ ở đuôi ô tôBố trí động cơ ở giữa xea) Bố trí động cơ ở đầu ô tô -Động cơ được đặt trước buồn lái-Động cơ được đặt trong buồng láiƯu điểm 	Lái xe ít bị ảnh hưởng của tiếng ồn và nhiệt thải của động cơDễ chăm sóc, bảo dưỡng động cơ Nhược điểm Tầm quan sát mặt đường bị hạn chế bởi phần mui xe nhô ra phía trướcb) Bố trí động cơ ở đuôi ô tô Ưu điểm: Tầm quan sát của người lái rộng Ít bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn và nhiệt động cơ Nhược điểm :Làm mát động cơ khóBộ phận điều khiển động cơ và hệ thống truyền lực phức tạpc) Bố trí động cơ ở giữa xe Dung hòa được ưu điểm của hai cách bố trí trên nhưng sẽ chiếm chỗ thùng xe, gây tiếng ồn và rung động nên trong thực tế rất ít được áp dụng.HIện nay, phần lớn xe hơi sử dụng loại động cơ nhiệt đốt trong được gọi là động cơ 4 kỳ để chuyển năng lượng trong nhiên liệu (xăng, diesel,...) thành động năng giúp xe di chuyển. Động cơ 4 kỳ còn được gọi động cơ Otto nhằm vinh danh Nikolaus Otto (1832-1891), nhà phát minh người Đức đã lần đầu tiên chế tạo ra loại động cơ này vào năm 1867. Bốn kỳ hoạt động của động cơ bao gồm: nạp, nén, nổ và xả. Các chi tiết chính của động cơ Phần cốt lõi của động chính là piston, chi tiết sẽ chuyển động lên xuống trong lòng xylanh. Trong infographic bên trên đã mô tả động cơ 1 xy lanh. Tuy nhiên, phần lớn động cơ xe hơi đều cần nhiều xylanh hơn, có thể là 4, 6, 8, 10, 12 hoặc thậm chí là 16 xy lanh. Đối với các động cơ nhiều xy lanh, xylanh thường được bố trí theo vào 1 trong 3 dạng: thẳng hàng, chữ V hoặc đối xứng ngang. Mỗi dạng bố trí xylanh khác nhau sẽ tương ứng với các ưu/nhược điểm khác nhau về độ nhịp nhàng, chi phí chế tạo và hình dạng tổng thể của khối động cơ. Do đó, mỗi cách bố trí sẽ phù hợp với từng loại xe hơi khác nhau tùy theo mục đích sử dụng cuối cùng.Động cơ các xylanh được đặt thẳng hàng Động cơ các xy lanh được đặt trên 2 mặt phẳng lệch nhau 1 góc tạo thành chữ V Động cơ được đặt đối xứngvới nhau trên cùng 1 mặt phẳng theo phương ngang (Động cơ Boxer)​ Dưới đây là những thành phần chính của động cơ xe hơi Bugi (bộ phận đánh lửa): Bugi sẽ đánh lửa để đốt cháy hỗn hợp không khí/nhiên liệu trong 1 thời điểm chính xác nhằm đảm bảo chu kỳ hoạt động của động cơ diễn ra một cách hoàn hảo.Van (cổng) nạp/xả: 2 cổng nạp và cổng xả sẽ phối hợp đóng, mở một cách nhịp nhàng trong mỗi kỳ hút và xả tương ứng để nạp nhiên liệu và xả khí thải sau quá trình đốt. Đồng thời, 2 cổng này sẽ đồng thời đóng lại trong kỳ nén và kỳ nổ để đảm bảo rằng buồng đốt hoàn toàn kín.Piston: là một chi tiết hình trụ bằng kim loại có thể chuyển động lên xuống trong lòng xylanh.Các vòng găng piston (xéc-măng, bạc piston): các vòng gắn vào rãnh dọc thân piston có các nhiệm vụ chính là đóng kín buồng đốt ngăn không cho hỗn hợp nhiên liệu/không khí và chất thải lọt xuống bên dưới, truyền nhiệt từ piston ra thành xylanh chống quá nóng và tiếp dầu bôi trơn cho phép piston có thể di chuyển trơn tru bên trong xylanh. Đồng thời, các vòng này cũng có nhiệm vụ không cho dầu nhớt từ các te xâm nhập vào buồng đốt.Trục cam: trên trục cam có các vấu cam. Khi trục cam quay, các vấu cam có nhiệm vụ đóng/mở xupap đúng thời điểm. Về cơ bản có thể chia ra làm 4 loại trục cam tùy vào vị trí lắp đặt trong động cơ: trục cam đặt trong cacte thân máy (OHV), trục cam đặt trên nắp xylanh (OHC), trục cam đơn đặt trên nắp xylanh (SOHC) và trục cam kép đặt trên nắp xylanh (DOHC).Thanh truyền (tay dên): thanh kết nối piston với trục khuỷu. Nhờ thanh truyền mà chuyển động thẳng của piston sẽ được chuyển thành chuyển động xoay tròn của trục khuỷu.Trục khuỷu: là chi tiết nhận lực từ piston để tạo ra mô men quay sinh công đưa ra bộ phận công tác và nhận năng lượng từ bánh đà truyền lại cho piston.Cacte: bộ phận bao quanh trục khuỷu. Đáy cacte là nơi chứa dầu nhớt bôi trơn cho động cơ.Cơ cấu vận hành chungCác hệ thống cấu thành nên động cơ xe hơi Động cơ xe hơi bao gồm nhiều hệ thống phụ với các cơ cấu vận hành khác nhau. Dưới đây sẽ khảo sát 8 hệ thống phụ trong động cơ, bao gồm:Hệ thống nạp nhiên liệu.Bộ truyền động xupap.Hệ thống đánh lửa.Hệ thống bôi trơn.Hệ thống xả khí thải.Hệ thống giải nhiệt động cơ.Hệ thống nạp khí.Hệ thống khởi động.Hệ thống nạp nhiên liệuHệ thống nhiên liệu có nhiệm vụ nạp nhiên liệu từ bình chứa, sau đó trộn nó với không khí để tạo thành hỗn hợp nhiên liệu/khí và đưa vào trong buồng đốt. Nhiên liệu thường được cung cấp bằng 1 trong 3 cách sau: chế hòa khí, phun nhiên liệu trực tiếp (GDI) và phun nhiên liệu gián tiếp. Bộ chế hòa khí thường được sử dụng cho các động cơ thế hệ cũ hoặc động cơ xe máy, nhiên liệu sẽ được trộn với không khí trước khi nạp vào xylanh. Đối với động cơ phun nhiên liệu, một lượng đúng nhiên liệu sẽ được đưa vào mỗi xy lanh, tại vị trí phía trên cổng nạp (đối với phun gián tiếp) hoặc trực tiếp vào xy lanh (đối với phun trực tiếp). Bộ truyền động xupapBộ truyền động bao gồm hệ thống các xupap và những chi tiết cơ khí khác giúp xupap có thể đóng mở đúng thời điểm. Chi tiết cơ khí được nói đến ở đây chính là trục cam. Trên trục cam có các vấu cam hỗ trợ đóng mở trục cam. Tùy theo mỗi loại động cơ mà các vấu cam sẽ được bố trí tại những góc độ khác nhau giúp động cơ có thể hoạt động nhịp nhàng và trơn tru. Trên các động cơ hiện đại, trục cam được đặt trên đỉnh các xupap.Khi quay, các vấu cam có dạng hình giọt nước sẽ đẩy xupap xuống để mở cổng nạp hoặc xả nhiên liệu/chất thải. Trục cam được chia thành 2 dạng là trục cam đơn (cho phép đóng mở cả cổng hút và cổng xả) và trục cam kép (2 trục cam điều khiển việc hút và xả một cách độc lập). Ngày nay, những hệ thống động cơ hiện đại đều sử dụng hệ thống cam kép (DOHC) đặt phía trên xupap cho phép điều khiển đóng/mở cùng lúc nhiều xupap một cách hiệu quả nhất, đảm bảo tiêu chí là "nạp đầy, thải sạch". Hệ thống đánh lửa Hệ thống đánh lửa có nhiệm vụ tạo nên dòng điện cao áp và đưa đến bugi thông qua các dây dẫn. Đầu tiên, dòng điện sẽ chạy từ nguồn cấp đến bộ phân phối điện. Bộ phân phối điện thường được chế tạo theo dạng tròn, dây điện chính từ nguồn cấp sẽ được dẫn vào bộ phận dẫn điện, có thể xoay được, đặt tại vị trí trung tâm. Xung quanh đường kính của bộ phân phối điện sẽ được nối tới các dây điện (có thể 4, 6,... dây tương ứng với số lượng xylanh) dẫn tới mỗi bugi. Khi chi tiết dẫn điện trung tâm quay, nó sẽ lần lượt tiếp xúc với các dây điện nối tới từng bugi. Từ đó, dòng điện sẽ tuần tự chạy tới và đánh lửa trong các xylanh tại những thời điểm thích hợpHệ thống bôi trơn Hệ thống bôi trơn cũng là thành phần hết sức quan trọng trong quá trình vận hành của động cơ. Chức năng chính của hệ thống bôi trơn là giúp đảm bảo tất cả các chi tiết tham gia chuyển động trong động cơ đều được bôi trơn và chuyển động một cách dễ dàng. Bên trong động cơ, các thành phần cần được bôi trơn nhiều nhất là piston (để dễ dàng chuyển động tịnh tiến trong lòng xylanh) và hàng loạt vòng bi (giúp trục cam, trục khuỷu,... có thể quay dễ dàng). Trong phần lớn động cơ, dầu nhớt thường được hút lên từ cacte, chạy qua bộ lọc và sau đó phun dưới áp lực cao vào các vòng bi hoặc thành xylanh. Cuối cùng, dầu nhớt vẫn chảy trở lại cacte và chu trình cứ thế được tiếp tục. Hệ thống xả khí thải  Hệ thống xả bao gồm các ống xả và bộ tiêu âm . bộ tiêu âm có nhiệm vụ triệt tiêu những tiếng ồn phát ra trong quá trình động cơ vận hành. Bên cạnh đó, hệ thống xả cũng bao gồm bộ chuyển đổi xúc tác. Nhiệm vụ chính của nó là chuyển đổi lượng nhiên liệu chưa cháy hết thành khí thải được đốt hoàn toàn. Hệ thống giải nhiệt Bên cạnh đó, một quạt gió cũng được bố trí tại vị trí bộ tản nhiệt để hỗ trợ đẩy dòng khí nóng và nhanh chóng làm mát dòng nước bên trong. Trong quá trình lưu thông trong động cơ, dung dịch làm mát cũng chảy qua một van hằng nhiệt có nhiệm vụ giữ cho nhiệt độ nước giải nhiệt luôn ở trong một khoảng nhất định. được hợp thành bởi 2 bộ phận chính là bộ tản nhiệt và bơm nước. Nước (có pha chất chống đông) được dẫn qua hệ thống ống tới các áo nước quanh xylanh để hấp thụ nhiệt. Sau đó nước nhiệt độ cao sẽ được dẫn trở về bộ tản nhiệt để hạ nhiệt độ nước xuống và tiếp tục lặp lại chu trình khép kín trên. Hệ thống nạp khíPhần lớn động cơ trên xe hơi thường sử dụng hệ thống nạp thông thường, nghĩa là dòng không khí từ bên ngoài sẽ đi qua bộ lọc và trực tiếp đi vào các xylanh. Tuy nhiên, các động cơ hiệu suất cao đòi hỏi một lượng không khí lớn hơn để kịp thời phục vụ cho công tác đốt nhiên liệu, đó cũng là nguyên nhân cho sự xuất hiện của hệ thống nạp tăng áp Turbocharger hoặc Supercharger. Mục đích của hệ thống này là nén lượng khí đi vào giúp tăng hiệu suất hoạt động của động cơ.Hệ thống khởi động Nhờ vào hệ thống khởi động với các thành phần chính là motor khởi động và nam châm từ khởi động (cuộn dây hình ống, starter selonoid) nhằm tạo ra ngoại lực ban đầu. Khi bạn bật chìa khóa điện khởi động máy, motor khởi động sẽ quay trục khuỷu vài vòng cho tới khi thắng được tốc độ quay tối thiểu và động cơ sẽ bắt đầu đi vào vận hành. Bảng 31.1 sgkThứ tựTên động cơNước sản xuấtNăm sản xuấtCông suấtLoại nhiên liệuPhương pháp làm mátKiểu bố trí xupap1Động cơ 2 kìPháp18602HPKhí thiên nhiênBằng nướcKhông có2Động cơ 4 kìĐức và Pháp18774HPKhí thanBằng nướcKhông có3Động cơ ottoĐức18858HPXăngBằng không khíKhông có4Động cơ điezenĐức189720HPDầuBằng nướcXupap treoBảng 31.2 sgkThứ tự Các chi tiết, bộ phận đã quan sát được Tên gọiNhiệm vụ / Công dụngThuộc cơ cấu, hệ thốngThân máyDùng để lắp các cơ cấu và hệ thống của động cơ1GồmThân xilanhLắp xilanh, van trượt của động cơXilanhĐịnh hướng chuyển động của pittongCacteLắp trục khuỷu và là buồng chứa nhiên liệuThứ tựCác chi tiết, bộ phận đã quan sát đượcTên gọiNhiệm vụ / Công dụngThuộc cơ cấu, hệ thống2Nắp máy-Cùng với xilanh và đỉnh pittong tạo thành buồng cháy của động cơ.- Dùng để lắp chi tiết và cụm chi tiết như bugi hoặc vòi phun, một số chi tiết của cơ cấu phân phối khí, bố trí các đường ống nạp-thải, áo nước làm mát hoặc cánh tản nhiệt,Thứ tựCác chi tiết, bộ phận đã quan sátTên gọiNhiệm vụ / Công dụngThuộc cơ cấu, hệ thống3Pit-tong-Cùng với xilanh và nắp máy tạo thành không gian làm việc.- Nhận lực đẩy của khí cháy rồi truyền cho trục khuỷu để sinh công và nhận lực từ trục khuỷu để thực hiện các quá trình nạp nén và thải khí.Cơ cấu trục khuỷu thanhtruyềnThanh truyền- Là chi tiết truyền lực giữa pittong và trục khuỷu-Biến chuyển động tịnh tiến của pittong thành chuyển động quay của trục khuỷuTrục khuỷu-Nhận lực từ thanh truyền để tạo mô men quay kéo máy công tác-Dẫn động các cơ cấu và hệ thống khácThứ tựCác chi tiết, bộ phận đã quan sát đượcTên gọiNhiệm vụ / Công dụngThuộc cơ cấu, hệ thống3Cơ cấu phân phối khíĐóng, mở các cửa nạp , thải đúng lúc để các động cơ thực hiện quá trình nạp khí mới vào xilanh và thải khí đã cháy trong xilanh ra ngoài.Cơ cấu phân phối khíThứ tựCác chi tiết, bộ phận đã quan sát đượcTên gọiNhiệm vụ / Công dụngThuộc cơ cấu, hệ thống4Hệ thống bôi trơn cưỡng bứcĐưa dầu bôi trơn đến các bề mặt ma sát của chi tiết để đảm bảo điều kiện làm việc bình thường của động cơ và tăng tuổi thọ các chi tiết Hệ thống bôi trơn5Hệ thống làm mát bằng nước và hệ thống làm mát bằng không khíGiữ cho nhiệt độ của các chi tiết không vượt quá giới hạn cho phépHệ thống làm mátThứ tựCác chi tiết, bộ phận đã quan sát đượcTên gọiNhiệm vụ / Công dụngThuộc cơ cấu, hệ thống6Hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí (động cơ xăng)Cung cấp hòa khí sach vào xilanh động cơ, lượng và tỉ lệ phù hợp với các chế độ làm việc của động cơ.Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khíHệ thống nhiên liệu trong động cơ điezenCung cấp nhiên liệu và không khí sạch vào xilanh phù hợp với chế độ làm việc của động cơ.Thứ tựCác chi tiết, bộ phận đã quan sát đượcTên gọiNhiệm vụ / Công dụngThuộc cơ cấu, hệ thống7Hệ thống đánh lửa điện tử không tiếp điểm Tạo ra tia lửa điện cao áp để châm cháy hòa khí trong xi lanh động cơ xăng đúng thời điểmHệ thống đánh lửa8Hệ thống khởi động bằng điệnLàm quay trục khuỷu động cơ đến số vòng quay nhất định để động cơ tụ nổ máy đượcHệ thống khởi độngThành viên trong nhómLê Đức LợiTrần Anh MinhNguyễn Đức TânTạ Đức DuyPhạm Thị MaiHoàng Thị MỹCao Thị Hạnh Nhân