Chuyên đề bất đẳng thức tích phân
Chuyên đề bất đẳng thức tích phân
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chuyên đề bất đẳng thức tích phân, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn hãy click vào nút TẢi VỀ
ng , khi ñoù: ( )
⇔
⇔
⇒
1 1 1
0 0 0
1 1
00
1
0
sin 1
(1) 1
sin 1 1
.sin
ln 1 1 ln2
1 sin
.sin
1 ln2.
1 .sin
x x x
dx dx dx
x x x x x
x x
dx x x
x x
x x
dx
x x
= − + + +
− + = −
+
−
+
∫ ∫ ∫
∫
∫
( )
( )2 2
2 2 21 1 1
3 3 3
1 1
0 sin 1
5. 1, 3 0, 0
1 1
0 sin 1
sin 1 1
0 ;
1 1 1
xx
x
xe e xx ee
x e x
x
e x dx dx
dx I I
e ex x x
− −
−
< = ⊂ ∏ ⇒ ⇒ < < + + < <
⇒ < < = =
+ + +∫ ∫ ∫
∈
Ñaët 2
2
1
(1 )
cos
x tgt dx dt tg t dt
t
= ⇒ = = +
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
9
( )
3 3
2
3
2
44 4
11 3
1 12
4
tg tx
dt dt t
tg tt
∏ ∏ ∏
∏∏ ∏
+ ∏
⇒ Ι = = = =
∏ ∏ +∫ ∫
4
Vaäy
21
3 sin
0
121
xe x
dx
ex
− ∏
< <
+∫
3 2 2 3
2 2 3 2
2 2 3 2
2 2 3 2
1 1 1
0 0 02 2 3 2
6. 0 1 0 0
4 2 4 4
4 2 4 4
1 1 1
4 2 4 4
1 1 1
4 4 4 2
x x x x x
x x x x
x x x x
x x x x
I dx dx dx J
x x x x
⇒ ⇒ − −
⇒ − − − −
⇒ − − − −
⇒
− − − −
⇒ = =
− − − −
∫ ∫ ∫
Ñaët 2sin 2cosx t dx tdt= ⇒ =
( )20 0
6 60 1 2cos
60 4 2sin6
x tdt
I dt
t t
∏ ∏ ∏
⇒ = = =
∏ −
∫ ∫
Ñaët 2 sin 2 cosx t dx tdt= ⇒ =
0 1
0
4
x
t ∏
( )
4
0 2
0
4 2 cos 2 2
2 8
4 2 2 sin
tdt
J
t
∏
∏ ∏
⇒ = = =
−
∫
1
0 2 3
2
6 84
dx
x x
∏ ∏
⇒ ≤ ≤
− −
∫
Chöùng minh raèng :
2
2
1
0
sin2
0
1
1. 1
2.
2 2
x
x
e
e dx
e
e dx e
−
∏
−
∏ ∏
∫
∫
2 2
0
1
40
1 6
3. 1 sin .
2 2 4
1
4. 0.88 1
1
x dx
dx
x
∏∏ ∏
≤ + ≤
< <
+
∫
∫
Baøi giaûi :
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
10
( )
( )
2
2
2
2 2
2
0
1. 0 1 0 1 0
1 1
1
0 1 1 2
x x
x x
xx
x x
x x x e e
e e
ee
e e e
− −
−
⇒ ⇒ <
⇒ ⇔
⇒ = ⇒
2
°
°x
Töø (1) vaø (2) suy ra
2
: 1x xe e− −
2 2 21 1 1 1
0 0 0 0
1
1x x x
e
e dx e dx dx e dx
e
− − −−⇒ ⇒∫ ∫ ∫ ∫
2
2 2
2 sin
2 2 2 2sin sin
0 0 0 0
2. 0 sin 1 1
.
2 2
x
x x
x e e
dx e dx e dx e dx e
∏ ∏ ∏ ∏
⇒
∏ ∏
⇒ ⇒∫ ∫ ∫ ∫
2 2 2
2 2 2 22 2
0 0 0 0
1 1 1 3
3. 0 sin 1 0 sin 1 1 sin
2 2 2 2
1 3 1 6
1 sin 1 sin .
2 2 2 2 4
x x x
dx x dx dx x dx
∏ ∏ ∏ ∏
⇒ ⇒ +
∏ ∏
⇒ + ⇒ +∫ ∫ ∫ ∫
4. Caùch 1:
( )0,1x∀ ∈ thì 4 2 4 2
4 2
1 1
1 1
1 1
x x x x
x x
+ +
( )
1
2
4 2
0
1 1
ln 1 ln 1 2 0,88
1 1
dx dx x x
x x
1 1
0 0
⇒ > = + + = + >
+ +
∫ ∫
Maët khaùc :
1
4
4 40
1 1
1 1 1 1
1 1
x dx
x x
+ > ⇒ < ⇒ <
+ +
∫
Vaäy :
1
40
1
0,88 1
1
dx
x
< <
+
∫
Chuù yù : hoïc sinh töï chöùng minh 2 2
2 2
1
lndx x x a C
a x
= + + +
+
∫ baèng phöông phaùp tích phaân töøng
phaàn .
Caùch 2 :
( ) 4 2 2
1
4 2 40
0,1 1
1 1 1
1 1 1
x x x x x
dx I
x x x
4⇒ < ⇒1+ < +
⇒ > ⇒ >
+ + +
∫
∈
Vôùi :
1
20
1
1
I dx
x
=
+
∫
Ñaët ( )22
1
1
cos
x tgt dx dt tg t dt= ⇒ = = +
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
11
( )
( )
4 4
4
2
0 02
20
10 1 1
cos0 14
cos
1 sin
tg tx
I dt dt
tt tg t
t
I dt
t
∏ ∏
∏
+
= =
∏ +
=
−
∫ ∫
∫
Ñaët
0
4sin cos
0
t
u t du tdt
u
∏
= ⇒ =
1
2
( )( )20 0 0
1
2
0 0
0
1 1 1 1 1 1
1 2 1 1 2 1 1
1 1 1 1 1 1
ln
2 1 2 1 2 1
du u u
I du du
u u u u u
u
du du
u u u
1 1
2 2
1 1
2 2
1
2− + + = = = + − − + + −
+
= + =
+ − −
∫ ∫ ∫
∫ ∫
4
1 2 2 1
ln 0,88 0,88
2 2 2 1
I dx
x
1
0
+
= > ⇒ >
− +
∫
Maët khaùc 4
4
1
:1 1 1
1
x
x
+ > ⇒ <
+
( )
4
1
1 2
1
dx dx
x
1 1
0 0
⇒ < =
+
∫ ∫
Töø (1) vaø (2) suy ra :
1
40
1
0.88 1
1
dx
x
< <
+
∫
Chöùng minh raèng :
4
2
0
1
0
3
21
1. 0
32
cos
2. ln 2
1
.sin
3.
1 12
x
x tgx dx
nx
dx
x
e x
dx
x e
∏
−
∏
< <
+
∏
<
+
∫
∫
∫
( )
200
100
3
21
1
1 10
cos
4.
1 12
cos 1
5.
200
1 1 1
6. 1 1
1 2 1 21
x
x
nn n
e x
dx
x e
x
dx
x
e e
dx
n nx
∏
∏
−
− −
∏
<
+
∏
− − − − +
∫
∫
∫
Baøi giaûi :
1. 0 0 1 0 1 0
4
x tgx tgx x tgx x
∏
⇒ ⇒ ⇒
Xeùt : 0
4
xα β
∏
< < < < ta coù :
4 4
0 0
0 1
0
0
4
tgx
x tgx x
x
I x tgx dx x tgx dx x tgx dx x tgx dx
α β
α β
∏ ∏
< <
⇒ <∏
< <
= = + +∫ ∫ ∫ ∫
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
12
Ta coù :
4 4
4 4
4
0 0
0 0
2
0
0
0 0
0
0
32
x tgx dx xdx
x tgx dx xdx x tgx dx xdx
x tgx dx xdx
x tgx dx
α α
β β
α α
β β
∏ ∏
∏ ∏
∏
< < ⇒ <
∏
⇒ < <
∫ ∫
∫ ∫ ∫ ∫
∫ ∫
∫
Chuù yù : ( ) [ ], ,a bα β ⊂ thì ( ) ( ) ( ) ( )
b b
x x x xa b
f dx f dx f dx f dx
α β
α β
= + +∫ ∫ ∫ ∫
Tuy nhieân neáu : ( )xm f M thì :
( ) ( ) ( ) ( )
b b b b
x xa a a a
m dx f dx M dx m b a f dx M b a⇒ − −∫ ∫ ∫ ∫
Nhöng ( ) [ ], ,a bα β ⊂ thì ( ) ( )
b b b
x xa a a
m dx f dx M f dx< <∫ ∫ ∫
(Ñaây laø phaàn maéc phaûi sai laàm phoå bieán nhaát )Do chöa hieåu heát yù nghóa haøm soá ( )xf chöùa ( ),α β lieân
tuïc [ ],a b maø ( ),α β ⊂ [ ],a b )
1 1 1 1 1
00 0 0 0
1
0
coscos cos 1
2. ln 1 ln 2
1 1 1 1
cos
ln 2
1
nxnx nx
dx dx dx x
x x x x
nx
dx
x
= = + =
+ + + +
⇒
+
∫ ∫ ∫ ∫
∫
1
3 3 3
2 2 21 1
1
3. 1 3
sin 1
1
.sin .sin
1 1 1
x
x x
e e
ex
x
e x e x edx dx dx
x x x
− −
− −
=
⇒
⇒
+ + +∫ ∫ ∫
3
21
.sin 1
.
1
xe x
dx I
x e
−
⇒
+∫ vôùi
3
21
1
1
I dx
x
=
+∫
Ñaët ( )21x tgt dx tg t dt= ⇒ = +
( )
3 3
4 4
2
2
11 3
1 12
4 3
tg tx
dt dt
tg tt
∏ ∏
∏ ∏
+ ∏
⇒ Ι = = =
∏ ∏ +∫ ∫
( )
3
1
.sin
*
1 12
xe x
dx
x e
− ∏
⇒
+∫ (Caùch 2 xem baøi 4 döôùi ñaây )
Ñaúng thöùc xaûy ra khi :
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
13
1 1
, 1, 3
sin 1sin 1
x xe e
x x
xx
− − = = ⇔ ⇒ ∅ ∀ ==
∈ ∈
Vaäy
3
21
.sin
:
1 12
xe x
dx
x e
− ∏
<
+∫
Xem laïi chuù yù treân , ñaây laø phaàn sai laàm thöôøng maéc phaûi khoâng ít ngöôøi ñaõ voäi keát luaän ñaúng thöùc (*)
ñuùng . Thaät voâ lyù
3 3 3
2 2 21 1 1
cos cos
4.
1 1 1
x x xe x e x e
dx dx dx
x x x
− − −
+ + +∫ ∫ ∫
Do xy e−= giaûm ( ) 1 1max xe e
e
− −⇒ = =
3 3
2 21 1
cos 1 1
1 1 12
xe x
dx dx
x e x e
− ∏
⇒ =
+ +∫ ∫ ;do I baøi 3
Daáu ñaúng thöùc :
1 1
, 1, 3
cos 1cos 1
x xe e
x x
xx
− − = = ⇔ ⇔ ∅ ∀ ==
∈ ∈
Vaäy
3
21
cos
1 12
xe x
dx
x e
− ∏
<
+∫
5. Ñaët 2
11
cos sin
du dxu
x x
dv xdx v x
= −=
⇒
= =
200
200 200
2100 100
100
200
200 200
2100 100
100
cos 1 sin
sin
cos 1 1 1
200
x x
dx x dx
x x x
x
dx dx
x x x
∏
∏ ∏
∏ ∏
∏
∏
∏ ∏
∏ ∏
∏
⇒ = +
⇒ = − =
∏
∫ ∫
∫ ∫
Vaäy
200
100
cos 1
200
x
dx
x
∏
∏ ∏∫
Baøi toaùn naøy coù theå giaûi theo phöong phaùp ñaïo haøm .
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
14
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
( )
( )
( )
1 1 1
0 0 0
1 1
1 1
1
0
0 0
1
6. 0 1 1
1 1 1
1 1
1 1 1
1 1
.
1 11
x
x
n n n
x
n n n
n nx
n
e e
x e e
x x x
e
dx dx e dx
x x x
x xe
dx e
n nx
− −
⇒ ⇒
+ + +
⇒
+ + +
+ +
⇔
− −+
∫ ∫ ∫
∫
Vaäy
( )
1
1 10
1 1 1
: 1 1 ; 1
1 2 1 21
x
nn n
e e
dx n
n nx
− −
− − > − − +∫
Baøi toaùn naøy coù theå giaûi theo phöông phaùp nhò thöùc Newton .
Chöùng minh raèng : neáu f(x) vaø g(x) laø 2 haøm soá lieân tuïc vaø x xaùc ñònh treân [a,b] , thì ta coù :
( ) ( )( ) ( ) ( )
2
2 2. . .
b b b
x x x xa a a
f g dx f dx g dx∫ ∫ ∫
Caùch 1 :
Cho caùc soá 1α , tuyø yù ( )1,i n∈ ta coù :
( ) ( ) ( ) ( )2 2 2 2 2 21 2 1 2 1 1 2 2... ... ... 1n n n nα α α β β β α β α β α β+ + + + + + + + +
Ñaúng thöùc (1) xaûy ra khi : 1 2
1 2
... n
n
αα α
β β β
= =
Thaät vaäy : phaân hoaïch [a,b] thaønh n ñoaïn nhoû baèng nhau bôûi caùc ñieåm chia :
a = x0 < x1 < x2 < . <xn = b vaø choïn :
[ ]1 1, ,i i
b a
x x i i n
n
ξ −
−
= ∀ ∈ ∈
Do f vaø g lieân tuïc , ta coù :
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
2 2
1
2 2
1
lim 2
lim 3
nb
ixa n
i
nb
ixa n
i
n
b a
f dx f
n
b a
g dx g
n
ξ
ξ
→+∞
=
→+∞
=
→∞
−
=
−
=
∑∫
∑∫
Khi ñoù (1)
( ) ( )
( ) ( ) ( )
2 2
1 1
2
1
lim . lim .
lim . . 4
n n
i i
n n
i i
n
i i
n
i
b a b a
f g
n n
b a
f g
n
ξ ξ
ξ ξ
→+∞ →+∞
= =
→+∞
=
− −
⇔
−
∑ ∑
∑
Töø (4) ta cuõng coù :
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2
2 2
1 1 1 1
. .
n n n n
i i i i
i i i i
f g f gξ ξ ξ ξ
= = = =
∑ ∑ ∑ ∑ 5
Ñaúng thöùc xaûy ra khi : f(x):g(x) = k hay f(x) = k.g(x)
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
15
Töø (5) ( )
2
2 2( ). ( ) ( ) . ( )
b b b
a a a
f x g x dx f x dx g x dx⇒ ∫ ∫ ∫
Caùch 2 : t R+∀ ∈ ta coù :
[ ]2 2 2 2
2 2 2
0 ( ) ( ) ( ) 2. . ( ). ( ) ( )
( ) ( ) 2 ( ). ( ) ( ) 0
b b b
a a a
tf x g x t f x t f x g x g x
h t t f x dx t f x g x dx g x dx
− = − +
⇒ = − +∫ ∫ ∫
h(t) laø 1 tam thöùc baäc 2 luoân khoâng aâm neân caàn phaûi coù ñieàu kieän :
( )
2
2
2 2
2
2 2
0
' 0
0
( ). ( ) ( ) . ( ) 0
( ). ( ) ( ) . ( )
h
h
h
b b b
a a a
b b
a a
a t
f x g x dx f x dx g x dx
f x g x dx f x dx g x dx
= >
⇔ ∆
∆
⇔ − ≤
⇒
∫ ∫ ∫
∫ ∫ ∫
b
a
Chöùng minh raèng :
2
3
sin
5
1. 1
2
3
2.
2
x
x dx
e dx
+ <
∏
>
∫
∫
1
0
1
0
( )2
0
1
20
1
3. 1 1
2
3cos 4sin 5
4.
1 4
x
x t t x xe e e dt e e
x x
dx
x
− − < + < − −
− ∏
+
∫
∫
Baøi giaûi :
1. Ta coù ( )
2
2 2: ( ). ( ) ( ) . ( )
b b b
a a a
f x g x dx f x dx g x dx∫ ∫ ∫ ( ñaõ chöùng minh baøi tröôùc )
( ) ( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( ) ( )
2 2
3 2 2
1 1 1 1
3 2 2
0 0 0 0
( ). ( ) ( ) . ( )
1 1 . 1 1 . 1
1 1 1 1 1
b b b
a a a
f x g x dx f x dx g x dx
x x x x x x x
x dx x x x dx x dx x x dx
⇒
+ = + − + = + − +
⇒ + = + − + < + − +
∫ ∫ ∫
∫ ∫ ∫ ∫
1
1
2
1
3
0
0
0
1
3
0
3 2 5
1
2 23 2
5
1
2
x x x
x dx x x
x dx
+ < + = − +
⇒ + <
∫
∫
2 2 2
2sin sin sin
0
2. x x xe dx e dx e dx
∏
2
∏∏
= +∫ ∫ ∫0 0
Ñaët 2
2 0
2
xx
t t dx dt
t
∏ ∏
= + ⇒ =
∏
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
16
( )2 22 2
2 2 2
2
sinsin sin 2
0 0 0
2 2 2sin cos sin
0 0 0
2
tx x
x x x
e dx e dx e dt
e dx e dx e dx
∏ ∏ ∏∏ +
∏ ∏ ∏
⇒ = +
= + =
∫ ∫ ∫
∫ ∫ ∫
Ta laïi coù
2 2
2 2
sin cos
2 2 2 2
0 0
.
x x
edx e e dx
∏ ∏ =
∫ ∫
2 2
2 2
2
2
2 2sin cos
0 0
2 2
2 2 2 2sin sin
0 0 0 0
2sin
0 0
sin
0
.
1 3
;
2 2
3
2
x x
x x
x
x
e dx e dx
hay e dx e dx e dx e dx
e dx e e e
e dx
∏ ∏
∏ ∏ ∏ ∏
∏∏
∏
<
< ⇒ <
⇒ > = ∏ >
⇒ >
∫ ∫
∫ ∫ ∫ ∫
∫
∫
Chuù yù : baøi naøy coù theå giaûi theo phöông phaùp ñaïo haøm .
( ) ( )
( )
( ) ( ) ( )
( )
2 22
0 0
2
2 22
0 0 0
2
2 2
2
2
2
1
2
0
3.
( ). ( ) ( ) . ( )
1 1 1
1 1
2 2
1
1 (1)
2
x x t
t t t t
x t tt
t t t t t
b b b
a a a
x
t t x x x x
xo
t t x x
e e dt e e e dt
e e e dt e dt e e dt
vi f x g x dx f x dx g x dx
e e dt e e e e
e
e e dt e e
− −
− −
−
−
+ = +
+ +
⇒ + − − − < − −
⇒ + − −
∫ ∫
∫ ∫ ∫
∫ ∫ ∫
∫
∫
Maët khaùc 2: ; 0t t te e e t x−+ > ∀ < <
2
0 0
1 (2)
x x
t t t xe e dt e dt e−⇒ + > = −∫ ∫
Töø (1) vaø (2) suy ra ( )2
0
1
: 1 1
2
x
x t t x xe e e dt e e−
− < + < − −
∫
( )22 2 22 2 2
1 1 1
2 2 20 0 0
3cos 4sin 1 5
4. 3 4 sin cos
1 1 1
3cos 4sin 3cos 4sin 1
5
1 1 1
x x
x x
x x x
x x x x
dx dx dx
x x x
− + − + = + + +
− −
⇒
+ + +∫ ∫ ∫
Ñaët ( )21x tgt dx tg t dt= ⇒ = +
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
17
( )2
2 2
2
10 1 1
1 1 40
3cos 4sin 5
4.
1 4
tg tx
dx dt dt
x tg tt
x x
dx
x
+ ∏
⇒ = = =
∏ + +
− ∏
⇒
+
∫ ∫ ∫
∫
1 1 1
0 0 0
1
0
4
Chöùng minh baát ñaúng thöùc tích phaân baèng phöông phaùp ñaïo haøm.
Chöùng minh raèng :
( ) ( )
( )
11
7
1
2
0
1. 54 2 7 11 108
4
2. 0 1
27
x x dx
x x dx
−
+ + −
< − <
∫
∫
( )
2
4
0
sin
0
2
sin cos
4 4
3
4.
2
e
x
x x dx
e dx
∏∏ ∏
+
∏
>
∫
∫
Baøi giaûi :
1. Xeùt ( ) ( ) ( ) [ ]7 11 ; 7,11f x x x x= + + − − ∈
( ) ( )11 7' ' 0 2
2 11 7
x x
f x f x x
x x
− − +
= ⇒ = ⇔ =
− +
x -7 2 11
f’(x) + 0 -
f(x) 6
3 2 3 2
ր ց
( ) ( )
( )
11 11 11
7 7 7
11
7
3 2 6 3 2 6
54 2 7 11 108
f x dx f x dx dx
x x dx
− − −
−
⇒ ⇒
⇒ + + −
∫ ∫ ∫
∫
2. Xeùt haøm soá : f(x) = x(1-x2) ; [ ] ' 20,1 ( ) 3 - 4 1x f x x x∀ ∈ ⇒ = +
⇒ f’(x)=0 1x x1⇔ = ∨ =
3
x -∞ 0 1
3
1 +∞
f’(x) + 0 -
f(x)
0 0
ր ց
4
27
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
18
4
0 ( )
27
f x⇒
( ) ( ) ( )
(0) (1)
1 1 1
0 0 0
1 1 40, ; ,0
3 3 27
0
4 4
0 ( ) 0 ( )
27 27
xx f
va
f f
f x dx dx f x dx
∃ ⇒ 0 < <
= =
⇒ < < ⇒ < <∫ ∫ ∫
∈
3. Xeùt haøm soá :
'
( ) sin cos 2 sin ; 0,
4 4
( ) 2 cos 0 , 0,
4 4
f x x x x x
f x x x
∏ ∏ = + = +
∏ ∏ = + ∀
∈
∈
⇒ f(x) laø haøm soá taêng ( ) ( ) ( )0 4
0,
4
x
x f f f ∏
∏ ∀ ⇒
∈
( )4
0
2
1 sin cos 2 sin cos
4 4
x x x x dx
∏∏ ∏
⇒ + ⇒ +∫
4. Nhaän xeùt 0x∀ > thì 1xe x> + ( ñaây laø baøi taäp Sgk phaàn chöùng minh baát ñaúng thöùc baèng pp ñaïo haøm)
Xeùt ( ) ( )
'1 ; 0 1 0 ; 0t t
t t
f e t t f e t= − − ⇒ = − > ∀ >
⇒haøm soá f(t) ñoàng bieán 0t∀
Vì x > 0 neân f(x) > f(0) = 0 ( )1 0 1 1x xe x e x⇒ − − > ⇔ > +
Do vaäy : ( ) ( )
2sin 20, 1 sin (1)xx thi e x do∀ ∏ > +∈
( )2
2
sin 2
0 0 0
sin
0
1 cos2
1 sin
2
3
2
x
x
x
e dx x dx dx
e dx
∏ ∏ ∏
∏
−
⇒ > + =∏+
∏
⇒ >
∫ ∫ ∫
∫
Chöùng minh raèng :
3
4
2
21
20
2 1
1.
5 1 2
3 sin 1
2.
4 2
3 1 2 3
3.
3 3cos cos 1
x
dx
x
x
dx
x
dx
x x
∏
∏
∏
+
∏ ∏
+ +
∫
∫
∫
( )
3
6
1
20
1
4 4 4
1
3 cot 1
4.
12 3
2 1 1
5.
3 22
6. 2 2 1 1 4
gx
dx
x
dx
x x
x x dx
∏
∏
−
< <
+ −
< + + − <
∫
∫
∫
Baøi giaûi :
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
19
1. Xeùt : ( ) [ ]2 ; 1,2 .1x
x
f x
x
=
+
∈ coù ( ) ( )
[ ]
2
'
2
2
1
0 ; 1, 2
1
x
x
f x
x
−
= ∀
+
∈
⇒haøm soá nghòch bieán [ ] ( ) ( ) ( )2 11,2 xx f f f∀ ⇒∈
2 2 2
2 21 1 1
2
21
1 1
1 2 1 2
2 1
5 1 2
x x
dx dx dx
x x
x
x
2 2
⇒ ⇒
5 + 5 +
⇒
+
∫ ∫ ∫
∫
2. Xeùt ( ) ( )
'
2
sin .cos sin
; ;
6 3
x x
x x x x
f x f
x x
∏ ∏ − = ∀ ⇒ =
∈
Ñaët .cos sin ' 0 ; ;
6 3
Z x x x Z x x x
∏ ∏ = − ⇒ = − < ∀
∈
⇒Z ñoàng bieán treân ;
6 3
x
∏ ∏ ∀
∈ vaø :
( )
( )
3
'
3 3
0 ; ;
6 6 3
0 ; ;
6 3
x
Z Z x
f x
∏
∏− ∏ ∏ = < ∀
∏ ∏ ⇒ < ∀
∈
∈
x -∞
6
∏
3
∏ +∞
f’(x) −
f(x)
3
3 3
2
∏
∏
ց
( )
3 3 33
6 6 6 6
3 3 3
2
3 3 sin 3
2
3 3 sin 3 sin 1
2 4 2
X
f
x
hay
x
x x
dx dx dx dx
x x
∏ ∏ ∏∏
∏ ∏ ∏ ∏
⇒
∏ ∏
∏ ∏
3
⇒ ⇒
∏ ∏∫ ∫ ∫ ∫
:
3. Ñaët [ ] [ ]cos ; 0, 1,1t x x t= ∏ ⇒ − ∈ ∈
vaø ( ) [ ]
2 1; 1,1
t
f t t t= + + − ∈
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
20
( ) ( )
' ' 12 1; 0
2
t t
f t f t= + = ⇔ = −
t -∞ -1 1
2
− 1 +∞
f’(t) − 0 +
f(t) 1 3
3
4
ց ր
( ) [ ]
3
3 ; 1,1
4
t
f t⇒ ∀ − ∈
[ ]2
2
2
20 0 0
20
3
cos cos 1 3 ; 0,
4
3 1 2
cos cos 1 3
2 3cos cos 1
1 1 2
cos cos 13 3
3 1 2 3
3 3cos cos 1
x x x
hay x x
x x
dx dx dx
x x
dx
x x
∏ ∏ ∏
∏
⇒ + + ∀ ∏
1
+ + ⇒
3 + +
⇒
+ +
∏ ∏
⇒
+ +
∫ ∫ ∫
∫
∈
Chuù yù : thöïc chaát baát ñaúng thöùc treân phaûi laø :
20
3 1 2 3
3 3cos cos 1
dx
x x
∏∏ ∏
< <
+ +
∫ (hoïc sinh töï giaûi thích vì sao)
( )
cot
4. ;
x
gx
f
x
= lieân tuïc ;
4 3
x
∏ ∏ ∀
∈
coù ( )
( )'
2 2
2 sin 2
0 ; ;
2 sin 4 3
x
x x
f x
x x
− + ∏ ∏ = < ∀ ⇒
∈ f(x) :nghòch bieán treân ;
4 3
∏ ∏
( ) ( ) ( )3 4x
f f f∏ ∏⇒
3 3 3
4 4 4
3
4
3 cot 4 cot 4
3 cot 1
12 3
gx gx
dx dx dx
x x
gx
dx
x
∏ ∏ ∏
∏ ∏ ∏
∏
∏
3
⇒ ⇒
∏ ∏ ∏ ∏
⇒
∫ ∫ ∫
∫
( ) [ ]
25. 2 ; 0,1
x
f x x x= + − ∀ ∈ coù f’(x)=1- 2x
( )
' 10
2
x
f x⇒ = ⇔ =
x -∞ 0 1
2
1 +∞
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
21
f’(x) + 0 −
f(x)
2 2
ր ց
9
4
( )
9
2
4
x
f⇒
vaø
( ) ( )
( ) ( )
( )
0 1
1 10, ; ,1 92 2 2
42
x
x
f
f f
∃
⇒ < <
= =
∈
2
2
1 1 1
20 0 0
1
20
9 2 1 1
2 2
4 3 22
2 1 1
3 22
2 1 1
3 22
x x
x x
dx dx dx
x x
dx
x x
⇒ < + − < ⇒ < <
+ −
⇒ < <
+ −
⇒ < <
+ −
∫ ∫ ∫
∫
6. Xeùt :
( ) [ ]
( )
( ) ( )
( ) ( ) ( )
4 4
'
3 3
4 4
3 3' 4 4
1 1 ; 1,1
1 1 1
4 1 1
0 1 1 0
x
x
x
f x x x
f
x x
f x x x
= + + − −
= −
+ −
= ⇔ − = + ⇔ =
∈
Maët khaùc : ( )
( ) ( )
'
3 3
4 4
1 1
0 1 0
1 1
x
f x
x x
> ⇔ > ⇔ − < <
+ −
x -∞ -1 0 1 +∞
f’(x) + 0 −
f(x)
4 42 2
ր ց
2
( )
( ) ( )
( ) ( )
( )
( ) ( )
4
4
4
1 1
1 1 1 1
4 44 4 4 4
1 1 1 1
2 2
-1,0 ; 0,1
2 2
2
2 1 1 2 2 2 1 1 4
x
x
f
x
va f
f f
dx x x dx dx x x dx
−
− − − −
⇒ ≤ ≤
∃ ∈
⇒ < <
= =
⇒ < + + − < ⇒ < + + − <∫ ∫ ∫ ∫
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
22
Chöùng minh raèng :
2
2
2
2 4
0
200
-
100
100 1
10
1. 2. 2
2. 0,005
9
3. 90 ln10 90 ln10
200
x x
x
x
e e dx e
e dx
e dx
− −≤ ≤
<
− ≤ < + +
∫
∫
∫
2
3
2
4
40
11
1
0
2
0
3
4. 9 2 90
cos
5. 1
4
6. 1
x
x
tg x dx
e dx
tg
dx
x
∏
∏
+
− ≤
∏
≥ +
<
∫
∫
∫
Baøi giaûi :
1. Ñaët ( ) [ ]
2 ; 0, 2
x
f x x x= − ∈ coù ( )
' 1 2
x
f x= −
coù ( )
' 10
2
x
f x= ⇔ =
x -∞ 0 1
2
2 +∞
f’(x) + 0 −
f(x)
0 2−
ր ց
1
4
( )
2 2
2
2
2 2 21
2 24 44
0 0 0
2
2 4
0
1
2
4
1
2
4
2. 2.
x
x x x x
x x
f
hay x x
e e e e e dx e dx e dx
e e dx e
− − − −
− −
⇒−
− −
⇒ = ⇒ ≤ ≤∫ ∫ ∫
∫
Chuù yù : thöïc chaát baát ñaúng thöùc treân laø :
222 4
0
2. 2.x xe e dx e− −< <∫
2. Tröôùc heát ta chöùng minh : ( )
2
2
1
; 1 0xe x
x
− ≤ ≠
Ñaët 2 ; 0 0t x x t= ≠ ⇒ >
Giaû söû ta coù (1) vaø (1) 1 ; 0 ; 0t te t e t t
t
−⇔ > ⇔ >
( )0 2 ; 0te t t⇔ − >
Ñaët ( ) ( )
' 1 0 , 0t t
x t
f e t co f e t= − = − > >
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân Ñeà Baát Ñaúng Thöùc Tích Phaân
23
( )tf⇒ luoân ñoàng bieán 0t∀ > vaø ( ) ( )0 1 0tf f = >
( )
2 2
2 2
1 1
0 , 0 x x
t
f t e e dx dx
x x
200 200− −
100 100
⇒ > ⇒ ≤ ⇒ ≤∫ ∫
2200 -
100
0,005xe dx⇒ <∫
3. Tröôùc heát ta chöùng minh : ( )
1
2
1 1 1
1 1 ; 1 0
2
xe x
x x x
−
− − + ∀ >
Ñaët 1 ; 0 0t x t
x
= − > ⇒ <
( ) ( )211 1 1 ; 2 0
2
tt e t t t⇔ + + + <
Xeùt haøm soá ( ) ( )
211 ; 1 ; 0
2
t t
t t
f e t h e t t t= − − = − − − <
( )
' 1t
t
f e= −°
t -∞ 0 +∞
f’(t) −
f(t)
0
+∞
ց
( ) 0 ;
1 0 ; 0
t
t
f
hay e t t
⇒ > ∀τ < 0
− − > ∀ <
( )1 ; 0 3tt e t⇒ + < ∀ <
( )
'• 1tth e t= − −
x -∞ 0 +∞
'h t +
th 0
ր
( )
( )
0 ; 0
1
1 0 ; 0 4
2
t
t
h t
hay e t t
⇒ < ∀ <
∀ <
Töø (3) vaø (4) suy ra :
Ts. Nguyeãn Phuù Khaùnh - ðà Lạt Chuyeân ÑeàFile đính kèm:
BDT_TiCH_PHaN_3073_63181388.pdf



