Chuyên đề Khắc phục những sai lầm thường mắc trong kỹ thuật nhảy cao kiểu bước qua học sinh khối lớp 8,9

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ DỰ BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ MÔN THỂ DỤC NĂM HỌC: 2014-2015CHUYÊN ĐỀ:KHẮC PHỤC NHỮNG SAI LẦM THƯỜNG MẮC TRONG KỸ THUẬT NHẢY CAO KIỂU BƯỚC QUA HỌC SINH KHỐI LỚP 8,9I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Trong thời đại ngày nay khoa học phát triển như vũ bảo, công cuộc xây dựng quê hương đất nước đổi mới hàng ngày, vì vậy tri thức giảng dạy trong nhà trường là những kiến thức cơ bản, hiện đại , sát thực tiển, dùng làm chìa khoá để mở cánh cửa khoa học, là cái vốn mà thế hệ trẻ có thể vận dụng vào cuộc sống, tiếp tục học và tự bồi dưỡng trong suốt cuộc đời.Vậy trang bị kiến thức phổ thông cho học sinh phổ thông là một việc làm vô cùng quan trọng nhằm góp phần xây dựng đất nước phồn vinh.Giáo dục thể chất là một trong những nội dung giáo dục quan trọng của nhà trường nhằm đào tạo thế hệ trẻ việt nam phát triển trí tuệ, cường tráng về thể chất phong phú về tinh thần và trong sáng về đạo đức theo tinh thần nghị quyết đại hội toàn quốc lần VIII.Mục tiêu giáo dục thể chất là phát triển toàn diện tố chất thể lực, hình thể, nâng cao sức khoẻ, phát triển các thành tích thể thao đồng thời góp phần hình thành nhân cách con người học sinh.Ngày nay trong hệ thống GDTC nước ta, điền kinh là một môn thể thao có một vị trí rất quan trọng ,nó là nội dung trong nội dung thi đấu tại các kì đại hội quốc gia và khu vực, quốc tế.Chính vì vậy điền kinh được phổ biến giảng dạy trong các trường phổ thông là nội dung chính nhằm phát triển tố chất thể lực chung. Việc nâng cao thành tích môn học điền kinh trong các trường THCS là yếu tố cần thiết nhưng để đạt được thành tích cao đòi hỏi kĩ thuật càng được hoàn thiện.Qua kinh nghiệm thực tế và công trình nghiên cứu khoa học đã chứng minh được động tác kĩ thuật thuần thục chính xác thì phát huy được tối đa thành tích của môn học.Vấn đề nghiên cứu các biện pháp tập luyện nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong kĩ thuật Nhảy cao kiểu bước qua được rất nhiều giáo viên môn thể dục quan tâm,chú ý song đều các giáo viên đều đề cập đến các giai đoạn kĩ thuật quan trọng nhưng lại thiếu đánh giá một cách hệ thống và toàn diện,mặc dù trong chương trình đã đề cập đến nhưng qua quá trình giảng dạy bản thân tôi đã đúc rút ra một số biện pháp khắc phục trong môn nhảy cao áp dụng vào giảng dạy tại Trường THCS Đinh Tiên Hoàng.Xuất phát từ những vấn đề nêu trên với thực tiển học sinh của trường THCS Văn Lang tôi mạnh áp dụng và viết sáng kiến kinh nghiệm ”Biện pháp khắc phục những sai lầm thường mắc trong kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua của học sinh lớp 8,9” II.CƠ SỞ LÍ LUẬN.Tập luyện nhảy cao có ý nghĩa rất lớn trong công tác giáo dục và bồi dưỡng cho học sinh trong nhà trường. qua đó nhằm hình thành phẩm chất ý chí và đạo đức của con người mới góp phần vào giáo dục và nâng cao vào trí tuệ , giáo dục lao động và giáo dục thẩm mĩ cho các em. Nhảy cao là hoạt động phức tạp được thực hiện liên tục bắt đầu từ chạy đà cho đến lúc kết thúc là vượt qua xà rơi xuống đất.Thành tích nhảy cao phụ thuộc vào kĩ thuật và sức lực của người nhảy, về kĩ thuật các yếu tố quyết định thành tích nhảy cao; tốc độ ban đầu (tốc độ của chạy đà và giậm nhảy); góc độ bay (góc tạo bởi phương của tốc độ ban đầu và phương nằm ngang) và tư thế qua xà của người nhảy, tư thế nào có trọng tâm gần xà hơn sẽ có điều kiện đạt thành tích cao hơn.Thực tế giảng dạy môn Thể dục Ở các Trường THCS về vấn đề dụng cụ sân bãi còn thiếu thốn chưa đáp ứng cho chương trình giảng dạy, nhưng để có thành tích trong tập luyện và thi đấu đòi hỏi giáo viên phải hướng học sinh tuân thủ nguyên tắc quy định, giúp các em nắm bắt và thực hiện kĩ thuật một cách chính xác. Nếu tập luyện kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua cho học sinh THCS một cách đầy đủ, chính xác khắc phục những sai lầm thường mắc ,đưa ra những biện pháp thích hợp khả thi thì chắc chắn chất lượng học tập của bộ môn điền kinh và môn nhảy cao sẽ được nâng cao.Qua thực tế giảng dạy bộ môn Thể dục ở Trường THCS Đinh Tiên Hoàng, đặc biệt là qua theo dõi quá trình tập luyện của các em học sinh, tôi thấy rõ thành tích của các em trong nội dung nhảy cao không như mong muốn , Phần lớn là do các em chưa có thể lực tốt, chưa nắm vững kĩ thuật, một số động tác không đúng kĩ thuật,phối hợp thiếu nhịp nhàng các giai đoạn của kĩ thuật , số lượng học sinh có thành tích cao rất thấpQua khảo sát chất lượng nội dung nhảy cao kiểu bước qua của 2 lớp của năm học 2013-2014 như sau:Lớp/TS Giỏi Khá Trung bình SL%SL%SL%99/33 5 15,21751,51133,3910/33 412,11957,61030,3Để giúp cho học sinh đạt kết quả cao hơn khi thực hiện kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua tôi thiết nghỉ trong qúa trình giảng dạy người giáo viên làm thế nào giúp học sinh rèn luyện để có thể lực tốt lĩnh hội kiến thức một cách đầy đủ nắm vững kĩ thuật , thực hành thuần thục đồng thời phát hiện sớm những sai lầm của học sinh thường gặp và có những biện pháp biện pháp khắc phục tốt để giúp các em thực hiện kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua đạt thành tích và kĩ thuật đúng.III.ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU1.Đối tượng:- Là học sinh khối 9 Trường THCS Đinh Tiên Hoàng năm học 2014-20152.Phương pháp nghiên cứu. - Phương pháp kiểm tra- Phương pháp tập luyện - Phương pháp trực quan- Phương pháp thuyết trìnhIV. NỘI DUNG1.Những kĩ thuật sai thường gặp:Ngoài những sai lầm thường mắc ở SGV lớp 9 qua quá trình giảng dạy tôi đã căn cứ vào đó và những kinh nghiệm qua quá trình giảng dạy rút ra những sai sót của học sinh trong quá trình tập luyện nhảy cao kiểu bước ở lớ 9 qua như sau.STTNHỮNG KĨ THUẬT SAI THƯỜNG MẮCNGUYÊN NHÂN1-Cách đo đà -Một số học sinh thường đo đà với độ dài bước hoặc bàn chân khác nhau. - Một số học sinh có thành tích nhảy cao thường không chú ý đến cách đo đà.- Khi đo đà học sinh không đo trên đường thẳng mà đo đường cong thì độ dài của đường chạy bị dài.-Khi đo đà xong học sinh không chú ý đặt chân giậm nhảy nếu số bước đà lẽ thì đặt chân giậm ở sau và ngược lại- Một số học sinh giậm nhảy 2 chân nên khi giậm nhảy không xác đinh được chân giậm nhảy nên khi giậm nhảy sai đà.2- Kĩ thuật chạy đà không chính xác - Không ổn định nhịp điệuvà tốc độ chạy đà.Chạy cao trọng tâm, tư thế xuất phát không ổn định, và có một số em thường chạy đà khi đặt chângiậm không chính xác.Độ dài bước khi chạy đà không ổn định.Tâm lí khi chạy đà sợgiậm nhảy không đúng điểm giậm nhảy, và lo không nhảyqua xà.- Chạy lỡ đà thì cầm sào hoặcgạt sào chạy qua nệm hoặc hố cát. 3- Giậm nhảy không hết. - Góc độ giậm nhảy lớn hoặc nhỏ quá, - Giậm nhảy gần hoặc xa xà (một số hình ảnh thực tế mô phỏng)Hiểu sai kĩ thuật giậm nhảy.- Cơ chân yếu.- Giậm nhảy chậm, góc độ hoãn xung nhỏ cơ không đủ sức duỗi.- Kĩ thuật 3 bước cuối cùng quá dài. 4- Giậm nhảy bị lao vào xà (Một số hình ảnh mô phỏng về kĩ thuật)- Các bước cuối cùng không hạ được trọng tâm.- Lúc giậm nhảy thân gập về phía trước- Tốc độ giậm nhảy bị chậm.- Độ dài 3 bước cuối không ổn định dẫn đến điểm giậm nhảy sát hoặc xa xà 5- Chân lăng chân giậm nhảy đá rơi xà hình ảnh- Bị tụt mông Hình ảnh- Chân lăng đá không tích cực, không cao hoặc bị co ở đầu gối.- Chân giậm nhảy co chậm và không khéo léo.- Giậm nhảy không tích cực và tập luyện ít.- Chân giậm nhảy sức bật không tốt . 6- Bị chấn động khi tiếp đất hinh minh hoạ- Không chùng gối và chủ động khi rơi xuống hố cát- Phối hợp tất cả các cơ quan không tốt khi để hoãn xung. 2.Những biện pháp khắc phục những kĩ thuật sai thường mắc trong kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua.Qua quan sát sư phạm tôi đã xác định 6 sai lầm chung nhất để khắc phục , trong quá trình khắc phục tôi dùng các biện pháp sau đây:a: Phương pháp trực quan:- Trực quan trực tiếp: + Giáo viên thị phạm cho học sinh quan sát toàn bộ kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua 1-3 lần ,kết hợp phân tích kĩ thuật các giai đoạn.- Trực quan gián tiếp.+ Cho học sinh xem tranh ảnh kĩ thuật nhảy cao, hình mẫu của những vận động viên có động tác kĩ thuật đúng, chính xác và đẹp.Ví dụ: Khi phân tích thị phạm giai đoạn trên không và tiếp đất của kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua, giáo viên không thể dừng lại giai đoạn trên không để phân tích mà phải dùng đến hình ảnh để minh hoạ để học nắm rõ ,kỉ giai đoạn này. Hình ảnh:b: Phương pháp thuyết trình Dùng lời nói phân tích giảng giải những yêu cầu kĩ thuật giảng dạy và phân tích kiến thức giúp học sinh hiểu và hình dung về được kĩ thuật động tác, phải làm cho học sinh hiểu và thông hiểu 4 giai đoạn của kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua.- GĐ1: Giai đoạn chạy đà: (Tư thế chuẩn bị trước khi chạy và kĩ thuật các bước chạy đà)+Chạy đà nhằm tạo ra tốc độ giúp cho giậm nhảy thuận lợi và hiệu quả cao, mỗi bước đà tương đương độ dài là 5-7 bàn chân hoặc 2 bước đi thường, góc độ chạy đà chếch với xà khoảng 25-40 độ, nếu giận nhảy bằng chân trái thì đứng bên phải của xà và ngược lại.+ Tư thế chuẩn bị trước khi chạy đà: Đứng chân lăng ở phía trước, chạm đất bằng nửa trước bàn chân, mũi chân sát vạch xuất phát, hơi khuỵu gối trọng tâm dồn vào châm trước. chân giậm nhảy phía sau khuỵu gối nhiều hơn, mũi chân chạm đất cách gót chân trước 10-20cm, thân ngả ra trước. hai tay buông tự nhiên, tập trung chú ý, mắt nhìn theo hướng chạy vào xà.Hinh 15 sgk+ Kĩ thuật chạy đà: Chạy một số bước đà đầu chạy đà cần tăng dần độ dài bước chạy và tốc độ bằng cách tích cực đạp sau kết hợp nâng thân, sau đó duy trì tốc độ cho đến khi giậm nhảy. Một số bước chạy ban đầu đặt chân chạm đất nữa trước bàn chân, riêng 3 bước đà cuối đặt chân chạm đất bằng gót bàn chân. + Ba bước đà cuối: Bước 1: Đưa chân giậm nhảy ra trước dài hơn các bước giậm nhảy trước đó và đặt gót chân chạm đất phía trước.Bước 2: Đưa nhanh chân lăng ra trước để thực hiện bước 2 đây là bước dài nhất trong 3 bước cuối. khi chân chạm đất hơi miết bàn chân xuống đất ra sau.Việc duy trì tốc độ đà lúc này rất qan trọng, vì vậy cần giữ thân cho thẳng, không được ngã vai ra sau trước khi kết thúc thời kì chống.Bước 3: Chủ động đưa chân giậm nhảy và hông cùng bên vươn nhanh về trước để đặt gót chân vào điểm giậm nhảy, lúc này chân giậm nhảy gần như thẳng, toàn bộ thân, hông, đùi và cẳng chân ngả chếch ra sau. không phải thân trên chủ động ngã ra sau, mà chủ yếu do đưa nhanh vùng hông và chân giậm nhảy về trước tạo nên. hai tay hơi co, khuỷu tay hướng ra sau, nhưng không để hai khuỷ khép vào người, mà nâng cao gần ngang vai để sẵn sàng đánh tay để hổ trợ với giậm nhảy.XEM HINH 16 SGK- GĐ2: Giai đoạn giậm nhảy:+ Bàn chân giậm nhảy ở bước đà cuối cùng tiếp đất bằng gót, sau đó nhanh chuyển sang cả bàn, tiếp theo chùng gối để tạo thế co cơ khi giậm nhảy, Khi giậm nhảy cần dành hết sức của chân đạp thật mạnh, thật nhanh đạp đất để bật người lên cao như sức bật của lò xo. Phối hợp với chân giậm nhảy khi đạp đất, chân lăng đá mạnh từ sau ra trước lên cao, hai tay đánh từ sau ra trước lên cao hướng khuỷutay sang hai bên và dừng đột ngột ở độ cao ngang vai để tạo một lực nâng cơ thể lên cao. Động tác giậm nhảy tuy rất mạnh và nhanh, Nhưng phải phối hợp hết sức chính xác, ăn nhịp giữa chạy đà với giậm nhảy góc độ hợp lí mới đạt thành tích cao. giậm nhảy là giai đoạn quan trọng nhất trong các giai đoạn kĩ thuật nhảy cao.- GĐ3: Giai đoạn trên không: + Là bắt đầu khi giậm nhảy rời khỏi mặt đất, người đang bay lên cao, chân đá lăng duỗi phía trước, chân giậm nhảy duỗi xuống dưới phía sau. Khi bay gần đến điểm cao nhất, thì gập thân và tay cùng bên chân lăng duỗi về trước phối hợp với hất chân lăng theo một vòng cung qua xà .Cùng lúc với chân lăng qua xà, nhanh chống co chân giậm nhảy, sau đó đá mạnh lên cao ra trước, tiếp theo hơi xoay người lại phía xà hất mạnh chân giậm nhảy và mông cùng bên đi theo một vòng cung qua xà . Hai tay phối hợp tự nhiên nhưng hướng đi cao hơn tầm xà để không đập tay vào xà.xem hình17- GĐ4: Giai đoạn tiếp đất: + Sau khi qua xà chân đá lăng chủ động tiếp đất trước bằng nữa trước bàn chân hay cả bàn, sau đó đến chân giậm nhảy tiếp đất, cả hai chân cần chùng gối để giảm chấn động. Khi nhảy ở các mức xà cao, có thể tiếp đất bằng hai chân cùng một lúc.c: Sử dụng phương pháp tập luyện: Giáo viên sử dụng phương pháp tập luyện phân đoạn và phương pháp tập luyện hoàn chỉnh để tập luyện nhằm sửa sai cho học sinh - Khắc phục sửa sai cách đo đà. + Học sinh đo đà nhiều lần và xác định đà của mình. + Học sinh đo đà theo đà nhất định không đo nhiều đà làm ảnh hưởng (Ví dụ: đo đà 9-11 hoặc 10 cố định).+ Nếu đo đà dài hoặc ngắn đà thì giáo viên hướng dẫn học sinh vị trí đặt chân trước lúc chạy đà(nếu dài hơn 1 bàn chân thì đặt chân lăng lùi 1 bàn chân và ngược lại)- Khắc phục sửa sai chạy đà không chính xác: + Đo lại đà và tập chạy đà nhiều lần để điều chỉnh đà (Không và có kết hợp giậm nhảy đá lăng) + Tập lại động tác giậm nhảy .+ Di chuyển 1-3-5 bước đặt chân vào điểm giậm nhảy (Không và có kết hợp giậm nhảy đá lăng)+ Tập tư thế đứng trước khi chạy đà. + Chạy tốc độ cao 15m- 30m ngoài đường chạy đà hoặc trên đường chạy đà . + Tập các động tác bổ trợ chạy và kĩ thuật xuất phát cao- chạy nhanh. - Khắc phục Giậm nhảy không hết, góc độ giậm nhảy lớn hoặc nhỏ quá, giậm nhảy gần hoặc xa xà.+ Phát triển sức mạnh cơ chân. + Tập phản xạ giậm nhảy nhanh.+ Chạy đà những bước cuối cùng tốc độ ổn định.+ Đo và điều chỉnh lại cự li , hướng góc chạy đà và điểm giậm nhảy. + Tập đặt chân giậm vào điểm giậm nhảy + Tập đặt chân vào điểm giậm nhảy và đá lăng+ Đi hoặc chạy nhẹ nhàng 1- 3- 5 bước đặt chân vào điểm giậm nhảy -Khắc phục Giậm nhảy bị lao vào xà + Tập chạy thấp trọng tâm kết hợp đưa đặt chân giậm nhảy.+ Tập phản xạ giậm nhảy nhanh, đá lăng chạm vật chuẩn vươn người tích cực lên cao.- Khắc phục Chân lăng chân giậm nhảy đá rơi xà, Bị tụt mông+ Tập các động tác rèn luyện độ linh hoạt của khớp hông và phát triển sức mạnh chân , sức bật cao (Tại chổ đá lăng, chạy đà đá lăng, đá lăng vào vật treo trên cao , trò chơi rèn luyện sức mạnh chân)+ Tập đánh tay kết hợp giậm nhảy.+ Tập mô phỏng giậm nhảy qua xà. + Đà 1- 3- 5 bước qua xà.+ Tập hoàn chỉnh kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua - Khắc phục Bị chấn động khi tiếp đất+ Đứng trên một chân tập khuỵu gối rồi đứng lên. + Tập nhảy từ trên cao xuống (Bục ,bậc thang) đệm hoặc hố cát thực hiện chùng gối để giảm chấn động . + Tập một số động tác phát triển thể lực chân : đứng lên ngồi xuống bằng hai chân; hai tay chống hông đứng lên ngồi xuống bằng một chân; hai tay chống hông ngồi xổm trên một chân nhảy đổi chân.+ Bật nhảy rơi xuống bằng hai chân trong hố cát.+ Thực hiện kĩ thuật bật xa. - Trong quá trình tập luyện giáo viên thường gặp một số học sinh tiếp thu và thực hiện kĩ thuật sai nhiều và chậm thì giáo viên nên chia các em thành một nhóm riêng và có bài tập riêng để các em tập luyện.(Ví dụ : các em này có số lần thực hiện động tác nhiều hơn,khi nhảy có xà thì yêu cầu mức xà rất thấp.V. KẾT QỦA NGHIÊN CỨUSau một thời gian áp dung vào trong giảng dạy nội dung nhảy cao kiểu bước qua lớp 8 kết quả cho chúng ta thấy có sự biến đổi rõ rệt tỷ lệ trung bình giảm,và đồng thời tỉ lệ khá giỏi được nâng cao cụ thể kết quả kiểm tra như sau: vi deo hs thực hiện tốt,Lớp/TS GiỏiKháTrung bìnhSL%SL%SL%96/281553.61346.40097/32 1753.11546.900Từ thực tế áp dụng giảng dạy và kết quả đạt được ở trên tôi xin rút ra một số bài học như sau:- Đối với giáo viên:- Để thực hiện tiết học môn thể dục nhất là kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua cho học sinh Trường THCS giáo viên phải:+ Xác định rõ nội dung và kĩ năng cần tập luyện theo chuẩn kiến thức kĩ năng+ Thiết kế bài soạn đảm bảo đầy đủ nội dung, đúng phương pháp phù hợp với đối tượng và sân bãi tập luyện. + Chuẩn bị tốt điều kiện cơ sở vật chất sân bãi, dụng cụ kiểm tra tâm lí và sức khoẻ của học sinh. + Tích cực sử dụng và khai thác triệt để đồ dùng dạy học. + Sử dụng các bài tập hợp lí với từng nội dung, phù hợp sức từng đối tượng + Tập trung và phát hiện những sai lầm thường mắc của học sinh + Tìm hiểu những nguyên nhân dẫn đến sai lầm .+ Có biện pháp sửa chữa những sai lầm kịp thời. + Không ngừng học hỏi tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn. + Có biện pháp tập luyện cho học sinh cá biệt. - Đối vói với học sinh + Có nhận thức đúng đắn, ý thức học tập tốt đối với bộ môn Thể dục.+ Có hứng thú tham gia giờ học.+ Tích cực rèn luyện thể lực.+ Tuân thủ sự hướng dẫn của thầy cô giáo, trong qúa trình tập luyện.+ Tích cực tham gia hoạt động ngoại khoá.+ Vận dụng kiến thức đã học để tập luyện ở nhà.VI.KẾT LUẬNQua thực tế nghiên cứu và áp dụng một số biện pháp khắc phục sai lầm thường mắc trong nội dung nhảy cao kiểu bước qua cho học sinh lớp 9 Trường THCS Văn Lang, bản thân thu được kết quả đáng phấn khởi, chất lượng dạy học được nâng lên rõ rệt nhưng điều đáng nói hơn là học sinh biết cách thực hiện kĩ thuật nhảy cao bước qua một cách dễ dàng và tự tin hơn. nắm được kĩ thuật mộtcách chắc chắn, khó quên, các em hào hứng trong tập luyện tiết học trở nên sôi động ,mặc dù vậy thành tích của các em tham gia HKPĐ cấp huyện chưa có kết quả cao trong những năm tiếp theo tôi không ngừng nghiên cứu và tìm tòi để huấn luyện để tham gia có kết quả khả thi hơn.Với 20 năm giảng dạy nhưng bản thân tôi cảm thấy mình cần tìm tòi học hỏi qua đồng nghiệp,báo chí, tài liệu có liên quan để đưa ra những giải pháp nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong môn thể dục để nâng cao chất lượng dạy học góp phần cùng nhà Trường hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm học.Mặc dù vậy trong phạm vi nghiên cứu của đề tài “Một số biện pháp nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong kĩ thuật nhảy cao kiểu bước qua của học sinh lớp 9”của tôi chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót, vì vậy bản thân kính mong sự đóng góp ý kiến của nhà trường , phòng GD-ĐT và các đồng nghiệp để đề tài được hoàn chỉnh hơn, được áp dụng tốt trong những năm học sau.VII. ĐỀ NGHỊ - Đối với Nhà trường và phòng giáo dục+ Tạo điều kiện đáp ứng CSVC trang thiết bị dạy học để giáo viên và học sinh thực hiện đổi mới phương pháp dạy học (đặc biệt là những thiết bị để dùng cho dạy học thể thao tự chọn như: bóng đá ,bóng chuyền .cầu lông ....hiện nay không đáp ứng cho công tác giảng dạy). + Bố trí sắp xếp thời khoá biểu phù hợp với đặc trưng bộ môn