Đề khảo sát chất lượng học sinh giỏi môn Ngữ văn Lớp 6 - Năm học 2014-2015 - Phòng GD&ĐT huyện Nho Quan (Có đáp án)

UBND HUYỆN NHO QUAN
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI CHÍNH THỨC
ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC SINH GIỎI 
Năm học 2014 – 2015
MÔN: NGỮ VĂN 6
 (Thời gian làm bài 120 phút)
Đề thi gồm 03 câu, trong 01 trang
Câu 1: ( 3 điểm) 
Xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích sau và nêu tác dụng của việc sử dụng biện pháp tu từ ấy.
“Giời chớm hè. Cây cối um tùm. Cả làng thơm. Cây hoa lan nở hoa trắng xóa. Hoa giẻ từng chùm mảnh dẻ. Hoa móng rồng bụ bẫm thơm như mùi mít chín ở góc vườn ông Tuyên. Ong vàng, ong vò vẽ, ong mật đánh lộn nhau để hút mật ở hoa. Chúng đuổi cả bướm. Bướm hiền lành bỏ chỗ lao xao. Từng đàn rủ nhau lặng lẽ bay đi”.
	(Lao xao - Duy Khán)
Câu 2: ( 5 điểm)
Kết thúc đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên (Dế Mèn phiêu lưu kí - Tô Hoài) có đoạn: “Tôi đem xác Dế Choắt đến chôn vào một vùng cỏ bùm tum. Tôi đắp thành nấm mộ to. Tôi đứng lặng giờ lâu, nghĩ về bài học đường đời đầu tiên”.
a. Em hãy cho biết bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn là gì? 
b. Tại sao Dế Mèn lại đứng lặng hồi lâu trước nấm mộ Dế Choắt và nghĩ về bài học đường đời đầu tiên của mình?
c. Từ bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn, em rút ra bài học gì cho mình trong cuộc sống?
Câu 3: ( 12 điểm)
Một buổi sớm đến trường, em tình cờ nghe thấy cây bàng trước sân bị gãy cành đang tâm sự với loài cây khác về những trò nghịch ngợm của một số cô cậu học trò.
Hãy tưởng tượng và kể lại cuộc trò chuyện đó. Qua câu chuyện đó em có suy nghĩ gì về việc bảo vệ cây xanh của học sinh hiện nay? 
 ................................HẾT...............................
- Thí sinh không sử dụng tài liệu.
- Giám thị không giải thích gì thêm.
UBND HUYỆN NHO QUAN
KÌ THI KSCL HỌC SINH GIỎI LỚP 6
PHÒNG GD&ĐT NHO QUAN
Năm học: 2014 – 2015
Hướng dẫn chấm môn: NGỮ VĂN
ĐÁP ÁN CHÍNH THỨC
(Đáp án có 03 câu, trong 02 trang)
I. HƯỚNG DẪN CHUNG:
- Hướng dẫn chấm chỉ nêu những nội dung cơ bản, có tính định hướng. Giám khảo cần vận dụng linh hoạt, sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lí. Đặc biệt khuyến khích những bài viết có ý tưởng sáng tạo.
- Bài viết cần có bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, dẫn chứng thuyết phục. Những bài mắc quá nhiều các loại lỗi dùng từ, chính tả, đặc biệt là văn viết tối nghĩa thì không cho quá nửa số điểm của mỗi câu.
- Chấm theo thang điểm 20,0 (câu 1: 3,0 điểm; câu 2: 5,0 điểm; câu 3: 12,0 điểm).
II. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ:
Câu
Đáp án
Điểm
1
( 3đ)
+ So sánh: hoa móng rồng bụ bẫm thơm như mùi mít chín.
0.5
+ Nhân hóa: ong bướm đánh lộn nhau, bướm hiền lành bỏ chỗ lao xao, rủ nhau bay đi.
1.0
+ Hoán dụ: cả làng.
0.5
Tác dụng: Bức tranh thiên nhiên hiện lên sinh động, giàu sức sống, gần gũi thân thương với con người.
1.0
2
(5đ)
a. Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn là: Không được kiêu căng, tự phụ, không được cậy vào sức khỏe của mình mà hung hăng làm bậy. Nếu không suy nghĩ cẩn thận trước khi làm sẽ mang họa vào thân, để rồi phải ân hận thì đã quá muộn
1.5
b. Dế Mèn đứng lặng hồi lâu, nghĩ về bài học đường đời đầu tiên của mình vì Dế Mèn thương Dế Choắt chết oan uổng và ăn năn, hối hận về cử chỉ ngu dại của mình.
1.5
c. Bài học: HS tự do phát biểu theo định hướng
- Trong cuộc sống cần phải biết sống hòa đồng, chan hòa với bạn bè, giúp đỡ bạn bè khi gặp khó khăn;
- Cần suy nghĩ đúng đắn trước khi làm một việc gì đó;
- Không được kiêu căng tự phụ.
2.0
3
(12đ)
* Yêu cầu 
1. Về kĩ năng:
- Biết vận dụng đúng phương pháp làm văn tự sự (kể chuyện tưởng tượng).
- Có bố cục rõ ràng, lời văn trong sáng, có cảm xúc.
- Tái hiện được cuộc trò chuyện của các loài cây theo thứ tự kể chuyện thích hợp có mở đầu, diễn biến và kết thúc câu chuyện và câu chuyện được kể phải có ý nghĩa.
2. Về kiến thức: 
- Mở bài: Giới thiệu câu chuyện định kể.
- Thân bài: Kể diễn biến cuộc trò chuyện giữa các loài cây?
+ Mở đầu câu chuyện: tại sao lại có cuộc trò chuyện đó?
+ Diễn biến câu chuyện: Cuộc trò chuyện đó diễn ra như thế nào?(Có nhân vật, lời đối thoại để làm nổi bật đặc điểm, hành động, tình cảm của nhân vật)
+ Câu chuyện của các loài cây kết thúc ra sao?
- Kết bài: Cảm nghĩ chung của bản thân .
1.0
1.5
5.0
1.5
1.0
- Liên hệ: HS tự bộc lộ suy nghĩ của bản thân.
2.0
(Lưu ý: Giáo viên cho điểm cần linh hoạt nhũng ý trên chỉ là những gợi ý, trong bài làm, học sinh có thể trình bày gộp các ý hoặc kết hợp giữa kể chuyện và miêu tả, hoặc có cách kể chuyện sáng tạo hơn – giáo viên cần khuyến khích sự sáng tạo và cách trình bày khác của học sinh).