Đề thi chọn học sinh giỏi môn Toán Lớp 9 ( Vòng tỉnh THCS) - Năm học 2017-2018 - Sở Giáo dục và Đào tạo Kiên Giang (Có đáp án)
Cho hình vuông ABCD nội tiếp đường tròn tâm O , trên dây cung DC lấy điểm
E sao cho DC DE 3 , nối AE cắt cung nhỏ CD tại M . Trên cung nhỏ CB lấy
điểm N sao cho cung nhỏ DM bằng cung nhỏ CN , nối AN cắt dây cung BC
tại F . Chứng minh rằng: F là trung điểm của BC .
Nhóm GV THBTB – Dự án giải đề thi HSG toán 9 các tỉnh năm học 2017-2018 đợt 1 1 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KIÊN GIANG KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI VÒNG TỈNH THCS Năm học: 2017 - 2018 ĐỀ THI CHÍNH THỨC Môn: TOÁN Thời gian làm bài: 150 phút Ngày thi: 13/3/2018 (Đề thi có 01 trang gồm 6 câu). Câu 1. (3 điểm) 1) Cho biểu thức 2 4 5A n n ( n là số tự nhiên lẻ). Chứng minh rằng A không chia hết cho 8 . 2) Cho số x ; 0x x thỏa mãn điều kiện: 2 2 1 7x x . Tính giá trị các biểu thức: 5 5 1 B x x . Câu 2. (3 điểm) Rút gọn biểu thức: 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ... 1 1 2 2 3 3 4 2017 2018 X . Câu 3. (4 điểm) 1) Giải phương trình: 3 23 2 27 8 9 6x x x . 2) Tìm 2 số m , n cùng dấu thỏa mãn điều kiện: 2m n đạt giá trị nhỏ nhất sao cho hai phương trình sau có nghiệm chung: 2 2 0x mx ; 2 2 6 0x nx . Câu 4. (3 điểm) 1) Cho phương trình: 2 2 3 3 0x m x m . Tìm các giá trị của m để phương trình có một nghiệm nhỏ hơn 2 và một nghiệm lớn hơn 2 . 2) Cho x , y , z , t là các số thực dương. Chứng minh rằng: 2 x y z t y z z t t x x y . Câu 5. (3,5 điểm) Để có được tờ giấy khổ A4 (kích thước xấp xỉ 21cm 29,7 cm) người ta thực hiện như hình vẽ minh họa bên. Bước 1: Tạo ra hình vuông ABCD cạnh 21a cm. Bước 2: Vẽ cung tròn tâm A bán kính AC cắt tia AD tại F . Bước 3: Tạo hình chữ nhật ABEF . Nhóm GV THBTB – Dự án giải đề thi HSG toán 9 các tỉnh năm học 2017-2018 đợt 1 2 Khi đó hình chữ nhật ABEF chính là tờ giấy A4 thông dụng hiện nay. Bạn An ngồi nghịch xếp tờ giấy A4 này theo đường thẳng AE , rồi xếp theo đường thẳng FM ( M là trung điểm BE ) khi mở tờ giấy ra. An ngạc nhiên thấy hai đường thẳng FM và AE vuông góc với nhau. Em hãy chứng minh giúp bạn An vẽ điều đó. Câu 6. (4 điểm) Cho hình vuông ABCD nội tiếp đường tròn tâm O , trên dây cung DC lấy điểm E sao cho 3DC DE , nối AE cắt cung nhỏ CD tại M . Trên cung nhỏ CB lấy điểm N sao cho cung nhỏ DM bằng cung nhỏ CN , nối AN cắt dây cung BC tại F . Chứng minh rằng: F là trung điểm của BC . ----------------------HẾT------------------- Nhóm GV THBTB – Dự án giải đề thi HSG toán 9 các tỉnh năm học 2017-2018 đợt 1 3 LỜI GIẢI ĐỀ THI HSG TỈNH KIÊN GIANG NĂM HỌC 2017-2018 Câu 1. (3 điểm) 1) Cho biểu thức 2 4 5A n n ( n là số tự nhiên lẻ). Chứng minh rằng A không chia hết cho 8 . 2) Cho số x ; 0x x thỏa mãn điều kiện: 2 2 1 7x x . Tính giá trị các biểu thức: 5 5 1 B x x . 1) Ta có: 2 24 5 1 4 6n n n n 1 1 2 2 3n n n . Do n lẻ nên 1n và 1n là 2 số chẵn liên tiếp. 1 1n n chia hết cho 8 . Mà 2 3n lẻ 2 3n không chia hết cho 4 . 2 2 3n không chia hết cho 8 . 1 1 2 2 3n n n không chia hết cho 8 . đpcm. 2) Ta có: 2 2 1 7x x 2 1 1 9 3x x x x (do 0x ). 3 1 27x x 3 3 1 1 3 27x x x x 3 3 1 18x x 2 3 2 3 1 1 18.7 126x x x x 5 5 1 1 126x x x x 5 5 1 123x x . Câu 2. (3 điểm) Rút gọn biểu thức: 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ... 1 1 2 2 3 3 4 2017 2018 X . Nhóm GV THBTB – Dự án giải đề thi HSG toán 9 các tỉnh năm học 2017-2018 đợt 1 4 Tổng quát: 2 22 2 2 22 1 11 1 1 1 1 n n n n n n n n 2 2 2 2 1 2 1 1 1 1 1 1 n n n n n n n n n n 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 n n n n n n n n n n n n Vậy: 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 ... 1 1 2 2 3 3 4 2017 2018 X 1 1 1 1 1 1 1 .... 1 1.2 2.3 3.4 2017.2018 2017 số 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2017 1 ... 2 2 3 3 4 2016 2017 2017 2018 1 4072323 2018 2018 2018 . Vậy 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 4072323 1 1 1 ... 1 . 1 2 2 3 3 4 2017 2018 2018 X Câu 3. (4 điểm) 1) Giải phương trình: 3 23 2 27 8 9 6x x x . 2) Tìm 2 số m , n cùng dấu thỏa mãn điều kiện: 2m n đạt giá trị nhỏ nhất sao cho hai phương trình sau có nghiệm chung: 2 2 0x mx ; 2 2 6 0x nx . 1) 3 23 2 27 8 9 6x x x 2 23 2 3 2 9 6 4 9 6x x x x x (Điều kiện 2 3 x ) 2 29 6 2 3 2 9 6 4 3 0x x x x x 2 29 6 4 2 3 2 9 6 4 3 2 0x x x x x x 2 29 6 4 3 2 0x x x 29 6 4 3 2x x x 29 9 2 0x x 2 3 1 3 x x (thỏa mãn) Nhóm GV THBTB – Dự án giải đề thi HSG toán 9 các tỉnh năm học 2017-2018 đợt 1 5 Vậy phương trình có nghiệm là: 2 1 ; . 3 3 x 2) Do m , n cùng dấu nên: - Nếu 0m ; 0n thì: 2 2m n m n . - Nếu 0m ; 0n thì: 2 2 2m n m n m n . + Gọi 0x là nghiệm chung của hai phương trình ta được: 2 0 0 2 0 0 2 0 2 6 0 x mx x nx có nghiệm chung 20 02 2 8 0x m n x có nghiệm 0x . 2 2 4.2.8 0m n 2 2 64m n 2 8 2 8 m n m n 2 8m n Vậy 2m n đạt GTNN là 8 khi: 2 8 2 8 m n m n + TH1: 2 8m n , ta được: 2 0 02 8 8 0x x 2 0 04 4 0x x 0 2x . Ta có: 2 2 3 2 2 2 0 5 2 2 2 6 0 2 m m nn (thỏa mãn) + TH2: 2 8m n , ta được: 2 0 02 8 8 0x x 2 02 2 0x 0 2x . Ta có: 2 2 3 2 .2 2 0 5 2 2 .2 6 0 2 m m nn (thỏa mãn) Vậy với 3m và 5 2 n thì hai phương trình có nghiệm chung 0 2x . Với 3m và 5 2 n thì hai phương trình có nghiệm chung 0 2x . Câu 4. (3 điểm) 1) Cho phương trình: 2 2 3 3 0x m x m . Tìm các giá trị của m để phương trình có một nghiệm nhỏ hơn 2 và một nghiệm lớn hơn 2 . 2) Cho x , y , z , t là các số thực dương. Chứng minh rằng: 2 x y z t y z z t t x x y . Nhóm GV THBTB – Dự án giải đề thi HSG toán 9 các tỉnh năm học 2017-2018 đợt 1 6 1) Xét phương trình: 2 2 3 3 0x m x m Giả sử: 1 22x x Áp dụng Vi-et ta có: 1 2 1 2 . 3 2 3 x x m x x m Để phương trình có một nghiệm nhỏ hơn 2 và một nghiệm lớn hơn 2 thì: 2 1 2 1 2 1 2 0 3 3 0 2 2 0 . 2 4 0 m m x x x x x x 2 6 9 3 0 3 2 2 3 4 0 m m m m m 2 5 12 0 3 11 0 m m m 11 3 m (do 2 5 12m m luôn lớn hơn 0). Vậy với 11 3 m thì phương trình có một nghiệm nhỏ hơn 2 và một nghiệm lớn hơn 2 . 2) Đặt: x y z t A y z z t t x x y x y z t M x y y z z t t x y z t x N x y y z z t t x 4. x y z t y z t x M N x y y z z t t x x y y z z t t x Ta có: y t x z y t x z N A x y y z z t t x 4 41 1 1 1 4. y t x z y t x z x y z t y z t x x y z t x y z t Chứng minh tương tự ta cũng có: 4A M . 8 2A M A N A . Dấu “=” xảy ra khi và chỉ khi 0x y z t . Câu 5. (3,5 điểm) Để có được tờ giấy khổ A4 (kích thước xấp xỉ 21cm 29,7 cm) người ta thực hiện như hình vẽ minh họa bên. Nhóm GV THBTB – Dự án giải đề thi HSG toán 9 các tỉnh năm học 2017-2018 đợt 1 7 Bước 1: Tạo ra hình vuông ABCD cạnh 21a cm. Bước 2: Vẽ cung tròn tâm A bán kính AC cắt tia AD tại F . Bước 3: Tạo hình chữ nhật ABEF . Khi đó hình chữ nhật ABEF chính là tờ giấy A4 thông dụng hiện nay. Bạn An ngồi nghịch xếp tờ giấy A4 này theo đường thẳng AE , rồi xếp theo đường thẳng FM ( M là trung điểm BE ) khi mở tờ giấy ra. An ngạc nhiên thấy hai đường thẳng FM và AE vuông góc với nhau. Em hãy chứng minh giúp bạn An vẽ điều đó. Ta có: 2 2 21 2AC DB AB BC (cm). Mà AC AF (C , F thuộc đường tròn tâm A ) 21 2AF AC EB . Xét ABE vuông tại B . Áp dụng định lý Pi – ta – go ta có: 2 2 2 221 21 2 21 3AE AB BE Xét FME vuông tại E có: 1 21 2 2 2 EM EB Áp dụng định lý Pi – ta – go ta có: 2 2 2 2 21 2 21 621 2 2 FM FE ME Ta có: 21 3 3 21 AE EF ; 21 6 2 3 21 2 FM ME Xét AEF và FME ta có: Nhóm GV THBTB – Dự án giải đề thi HSG toán 9 các tỉnh năm học 2017-2018 đợt 1 8 90AFE FEM AE FM EF ME AEF FME ∽ (c.g.c) FEA FME Mà 90FEA HEM 90FME MEH FM AE (đpcm). Câu 6. (4 điểm) Cho hình vuông ABCD nội tiếp đường tròn tâm O , trên dây cung DC lấy điểm E sao cho 3DC DE , nối AE cắt cung nhỏ CD tại M . Trên cung nhỏ CB lấy điểm N sao cho cung nhỏ DM bằng cung nhỏ CN , nối AN cắt dây cung BC tại F . Chứng minh rằng: F là trung điểm của BC . Gọi I là giao điểm BM và CD : EI ME EI AB AB AM Kẻ OX vuông góc với DM OXD ADE ∽ (g.g) 2 2 1 10 DX DE DE OD AE DE AD 1 10 DX R 2 10 DM R Nhóm GV THBTB – Dự án giải đề thi HSG toán 9 các tỉnh năm học 2017-2018 đợt 1 9 Xét DEM AEC ∽ ME DE MD CE AE AC 2 2 1 . 10 ME DE MD AE CE AC 1 1 5 6 ME ME AE AM 1 1 1 6 6 2 EI AB CD ID EI DE CD . CMI BNF (g.c.g) 1 2 BF CI BC đpcm.
File đính kèm:
- de_thi_chon_hoc_sinh_gioi_mon_toan_lop_9_vong_tinh_thcs_nam.pdf