Đề thi tuyển sinh Lớp 10 THPT môn Ngữ văn (Đề chính thức) - Năm học 2014-2015 - Sở Giáo dục và Đào tạo Ninh Bình (Có đáp án)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
NINH BÌNH
ĐỀ CHÍNH THỨC
ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2014 - 2015
Môn: Ngữ văn
Ngày thi: 27/6/2014
Thời gian làm bài:120 phút (không kể thời gian giao đề)
Đề thi gồm 03 câu trong 01 trang
Câu 1 (2,0 điểm).
Đọc các câu thơ sau trong đoạn trích Chị em Thúy Kiều (Truyện Kiều, Nguyễn Du), chú ý những từ in đậm: 
- Làn thu thủy nét xuân sơn
- Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê. 
Hãy xác định từ xuân nào được dùng với nghĩa gốc, từ xuân nào được dùng với nghĩa chuyển? Chỉ ra nghĩa của mỗi từ xuân ở các câu thơ trên. 
Câu 2 (3,0 điểm). 
Viết một bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em về lời nhắn nhủ trong câu ca dao sau: 
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng. 
Câu 3 (5,0 điểm).
Nhận xét về bài thơ Đồng chí của Chính Hữu, có ý kiến cho rằng:
Bài thơ thể hiện tình đồng chí, đồng đội thắm thiết, sâu nặng của những người lính trong thời kì đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. 
	Hãy phân tích bài thơ Đồng chí để làm sáng tỏ ý kiến trên. 
Văn bản: Đồng chí 
Quê hương anh nước mặn, đồng chua 
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.	
Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau
Súng bên súng, đầu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.
Đồng chí!
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính. 
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá 
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo.
 1948
(Chính Hữu, Đầu súng trăng treo, NXB Văn học,
 Hà Nội, 1972) 
------HẾT------
Họ và tên thí sinh :..................................................... Số báo danh:.............................................
Họ và tên, chữ ký:
Giám thị 1:.................................................................................................
Giám thị 2:.................................................................................................