Đề thi tuyển sinh lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Năm học 2015-2016 - Sở Giáo dục và Đào tạo Ninh Bình (Có đáp án)

ĐỀ THI CHÍNH THỨC
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TỈNH NINH BÌNH
ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2015 - 2016
Môn: Ngữ văn
Ngày thi: 09/6/2015
Thời gian làm bài:120 phút (không kể thời gian giao đề)
Đề thi gồm 02 phần, 03 câu trong 02 trang
I. Phần 1: Đọc - hiểu (3,0 điểm).
Câu 1 (1,0 điểm):
Khổ thơ sau trích trong tác phẩm nào, của ai? 
	Sông được lúc dềnh dàng
	Chim bắt đầu vội vã
	Có đám mây mùa hạ
	Vắt nửa mình sang thu
(Ngữ văn 9, tập hai, trang 70, NXB Giáo dục, năm 2005)
Câu 2 (2,0 điểm):	
 	 Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lão báo ngay:
- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!
- Cụ bán rồi?
- Bán rồi. Họ vừa bắt xong.
Lão cố làm ra vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậc nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà òa lên khóc. Bây giờ thì tôi không xót xa năm quyển sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc. Tôi hỏi cho có chuyện:
- Thế nó cho bắt à?
Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc
(Ngữ văn 8, tập một, trang 41, NXB Giáo dục, năm 2008)
Đọc đoạn văn trên để trả lời các câu hỏi sau (bằng cách lựa chọn chữ cái ở đầu câu trả lời đúng nhất).
1. Tác giả của đoạn văn trên là ai? 
Nguyên Hồng.
Thanh Tịnh.
Ngô Tất Tố.
Nam Cao.
 2. Đoạn văn trên thuộc thể loại nào của văn học hiện đại? 
Truyện ngắn.
Thơ.
Kịch nói.
Kí.
 3. Người xưng “tôi” trong đoạn trích là ai? 
Binh Tư.
 Vợ ông giáo.
Ông giáo.
Lão Hạc.
 4. Dòng nào dưới đây thể hiện rõ nhất nội dung chính của đoạn văn? 
Tái hiện lại tâm trạng đau khổ và ân hận của lão Hạc.
Lão Hạc kể lại chuyện bán chó.
Lòng xót xa thông cảm của ông giáo với lão Hạc.
Tất cả nội dung trên.
II. Phần 2: Làm văn (7,0 điểm).
	Cảm nhận của em về vẻ đẹp của những chiến sĩ lái xe trên tuyến lửa Trường Sơn trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước qua Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật. Từ đó, em có suy nghĩ gì về nhiệm vụ của tuổi trẻ hiện nay trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 
Văn bản: Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa như ùa vào buồng lái.
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời	
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.
1969
(Ngữ văn 9, tập một, trang 131, NXB Giáo dục, năm 2005)
------HẾT-----
Họ và tên thí sinh :..................................................... Số báo danh:..............................................
Họ và tên, chữ ký:
Cán bộ coi thi 1:.........................................................................................
Cán bộ coi thi 2:.........................................................................................
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TỈNH NINH BÌNH
HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT 
NĂM HỌC 2015 - 2016
Môn: Ngữ văn
 Ngày thi 09/6/2015
 (Hướng dẫn chấm này gồm 01 trang)
I. Phần 1: Đọc – hiểu (3,0 điểm).
Câu 1(1,0 điểm):
- Sang thu (0,5 điểm).
- Hữu Thỉnh (0,5 điểm).
Câu 2 (2,0 điểm):	
1. d (0,5 điểm). 2. a (0,5 điểm).
3. c (0,5 điểm). 4. d (0,5 điểm).
II. Phần 2: Làm văn (7,0 điểm).
1. Yêu cầu về kĩ năng: 
- Biết vận dụng kiến thức văn học, kiến thức về thực tế đời sống kết hợp các thao tác nghị luận để làm một bài nghị luận văn học tích hợp với nghị luận xã hội đúng và trúng với yêu cầu của đề bài.
- Bố cục chặt chẽ, diễn đạt trôi chảy, mạch lạc, không mắc các loại lỗi.
2. Yêu về kiến thức:
 Có thể có nhiều cách trình bày và lí giải khác nhau, song cần đảm bảo các ý cơ bản sau: 
- Những nét cơ bản về hoàn cảnh sáng tác và tác giả bài thơ.
- Hình ảnh những chiếc xe không kính đã làm nổi rõ hình ảnh những chiến sĩ lái xe ở Trường Sơn. Thiếu đi những điều kiện, phương tiện vật chất tối thiểu lại là cơ hội để người lái xe bộc lộ những phẩm chất cao đẹp, sức mạnh tinh thần lớn lao, đặc biệt là lòng dũng cảm, tinh thần bất chấp gian khổ khó khăn.
- Tác giả diển tả cụ thể và gợi cảm những ấn tượng, cảm giác của người chiến sĩ trên chiếc xe không kính, tư thế trẻ trung, ngang tàng, nghịch ngợm Nhà thơ diễn tả chính xác cảm giác mạnh và đột ngột của người ngồi sau tay lái
- Người chiến sĩ lái xe hiện ra với những nét tính cách thật cao đẹp: tư thế ung dung, hiên ngang; thái độ bấp chấp khó khăn, gian khổ, hiểm nguy; tinh thần dũng cảm, tâm hồn sôi nổi của tuổi trẻ, tình đồng chí đồng đội thắm thiết, ý chí chiến đấu vì giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Đó cũng là những phẩm chất tiêu biểu cho vẻ đẹp tinh thần của thế hệ trẻ thời chống Mĩ cứu nước.
- Tất cả được thể hiện bằng giọng thơ ngang tàng, trẻ trung đậm chất lính tráng trẻ trung, sự kết hợp thể thơ bảy chữ và thể thơ tám chữ tạo cho bài thơ có điệu thơ gần với lời nói tự nhiên thông thường.
- Ngày nay thế hệ trẻ sống trong điều kiện hòa bình không được lãng quên quá khứ hào hùng oanh liệt của thế hệ cha anh, phải không ngừng tu dưỡng phấn đấu học tập để sống có ích cho bản thân gia đình và xã hội, góp phần xây dựng và bảo vệ đất nước trong tình hình mới Bài học chân thành và thiết thực hoàn cảnh thực tế của từng cá nhân học sinh.
3. Thang điểm: 
- Điểm 7,0: Đáp ứng tốt những yêu cầu trên, còn một vài sơ suất nhỏ.
- Điểm 6,0: Đáp ứng tuyệt đại đa số yêu cầu trên, còn một vài sơ suất nhỏ.
- Điểm 5,0: Đáp ứng 2/3 yêu cầu trên, mắc một vài lỗi nhỏ.
- Điểm 3,5: Đáp ứng 1/2 yêu cầu trên, mắc từ 5-6 lỗi chính tả, ngữ pháp.
 	- Điểm 2: Bài sơ sài, lúng túng trong triển khai vấn đề, mắc nhiều lỗi.
 	- Điểm 0: Không làm bài hoặc lạc đề hoàn toàn.
--------Hết--------