Di truyền liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân

TRƯỜNG THPT PHAN THÀNH TÀIKÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ SINH HOẠT CỤM CHUYÊN MÔNMÔN SINH HỌCBÀI 12: DI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI TRUYỀN NGOÀI NHÂNVùng tương đồngVùng không tương đồng trên YVùng không tương đồng trên XCẶP NST GIỚI TÍNH XY Ở NGƯỜIBé nhiÔm s¾c thÓ cña ng­êi (nam)Hãy so sánh cấu trúc giữa 2 NST X và Y?b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng nhiễm sắc thể♂ XY, ♀ XX gặp ở: 	Động vật có vú và ruồi giấm ♂ XX, ♀ XY gặp ở: 	Các loài chim và bướm.♀ XX, ♂ XO gặp ở: 	Châu chấu (Và còn một số cơ chế tế bào học xác định giới tính khác) + Phép lai thuận: P(t/c): ♀ Mắt đỏ x ♂ Mắt trắng F1: 100%♀, ♂mắt đỏ F2:100%♀mắt đỏ : 50%♂ mắt trắng: 50% ♂mắt đỏ I. Di truyÒn liªn kÕt víi giíi tÝnhDI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN + Phép lai nghịch: P(t/c) :♀ Mắt trắng x ♂ Mắt đỏ F1: 100%♀mắt đỏ : 100% ♂ mắt trắng F2 :50%♀ mắt đỏ :50%♀ mắt trắng: 50%♂ mắt đỏ: 50%♂mắt trắng (3 Mđỏ -1 M trắng)(50%mắt đỏ : 50%mắt trắng)2. Di truyÒn liªn kÕt víi giíi tÝnh- Gen quy định màu mắt nằm trên NST nào? (X hay Y) Vì Sao?Phiếu học tập 	Bài 12 	Nhóm:................ Lớp:............	 Gồm các HS:...................................................................................... Trên cơ sở giải thích của Moogan về sự di truyền màu mắt của ruồi giấm các em hãy hoàn thành sơ đồ tế bào học mô tả sự di truyền màu mắt của ruồi giấm với phép lai thuận bằng cách ghép các hình ở cột A vào đúng vị trí cột BABP(t/c): xGp:F1:GF1:F2:(KH)AAaaaAaAaAAAAAAaAAAa* Gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm a. Lai thuËn:P: F1:F2: XAAAaaAaAAAaAAaDI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN GF1:AaADI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN 2. Di truyÒn liªn kÕt víi giíi tÝnhI. Di truyÒnt liªn kÕt víi giíi tÝnhb. Gen trên NST Y: NST Y chứa ít gen, chỉ gặp ở 1 giới (giới dị giao) và di truyền thẳng.a. Gen nằm trên NST X :	+ Cách viết quy ước gen: Nếu cặp gen Aa ở con cái, nằm trên NST X không có trên Y được viết như sau XAXa	+Trường hợp alen quy định tính trạng là alen lặn chỉ cần một alen để biểu hiện tính trạng ở kiểu gen XY và cần 2 alen lặn (đồng hợp lăn) để biểu hiện tính trạng ở kiểu gen XX	+Trường hợp alen quy định tính trạng là alen trội: cơ thể mang alen sẽ quy định tính trạng.	+ Di truyền chéo và gặp ở 2 giớiÝ nghĩa: Việc xác định giới tính sớm có ý nghĩa rất lớn trong trồng trọt, chăn nuôi và đời sống.DI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN II. Di truyền ngoài nhânSự di truyền của các gen nằm ngoài nhân có đặc điểm di truyền theo dòng mẹ. * Nguyên nhân:Khi thụ tinh, giao tử đực chỉ truyền nhân mà hầu như không truyền tế bào chất cho trứng. * Giải thích: Các gen nằm trong tế bào chất (trong ti thể hoặc trong lục lạp) chỉ đựơc mẹ truyền cho con qua tế bào chất của trứng. - Giao tử đực hay cái tham gia phần lớn vào việc tạo nên tế bào chất ở hợp tử?ADN có ở nơi nào trong tế bào? Sự di truyền của các gen trong ti thể, lục lạp có tuân theo các quy luật di truyền em đã học không (QLPL, PLĐL, HVG, LKG, Tương tác gen)? P: F1: F2: XaaAaAaAaaaAaaAb. Lai nghÞchDI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN aaAGF1:DI TRUYỀN LIÊN KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI TRUYỀN NGOÀI NHÂN Trong thực tế tỉ lệ ♂:♀ ở các loài hầu như xấp xỉ 1:1. Vì vậy sự di truyền của tính trạng nào đó liên kết với giới tính thì tỉ lệ có thể thay đổi. BT: Ở mèo kiểu gen DD quy định lông đen, Dd tam thể, dd lông màu hung, mèo tam thể không bao giờ là mèo đực. Vấn đề này chứng tỏ gen quy định màu lông a. Nằm trên NST Y	b. Nằm trên NST X	c. Nằm trên NST X và Y	d.Nằm trên NST thường