Giáo án Hình học 12 tiết 17-21: Mặt cầu - Bài tập

BÀI TẬP MẶT CẦU

I. MỤC TIÊU:

1/ Kiến thức: Hs phải nắm kĩ các kiến thức định nghĩa mặt cầu, sự tương giao của mặt cầu với mặt phẳng, đường

thẳng và công thức diện tích mặt cầu, thể tích khối cầu.

2/ Kĩ năng: Vận dụng kiến thức đã học để xác định mặt cầu, tính diện tích mặt cầu, thể tích khối cầu đã xác định

3/ Tư duy : tích cực xây dựng bài, chủ động chiếm lĩnh kiến thức ,hình thành tư duy logic, lập luận chặt

chẽ, và linh hoạt

II. CHUẨN BỊ :

1) Giáo viên: Sách giáo viên, sách giáo khoa, giáo án, thước kẻ và compa.

2) Học sinh: Ôn lại kiến thức đã học và làm trước các bài tập đã cho về nhà trong sách giáo khoa.

III. PHƯƠNG PHÁP : Gợi mở, vấn đáp, giải quyết vấn đề .

IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:

1) Ổn định lớp : (1’)

2) Kiểm tra bài cũ: (5’)

●Câu hỏi 1: Nêu định nghĩa mặt cầu ? Nêu một vài cách xác định một mặt cầu đã biết ?

●Câu hỏi 2: Các vị trí tương đối của đường thẳng và mặt cầu ? Từ đó suy ra điều kiện tiếp xúc của đường thẳng với mặt cầu ?

●Câu hỏi 3: Nêu định nghĩa đường trung trực, mặt trung trực của đoạn thẳng.

 

doc11 trang | Chia sẻ: tuanbinh | Lượt xem: 898 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem nội dung Giáo án Hình học 12 tiết 17-21: Mặt cầu - Bài tập, để tải tài liệu về máy bạn hãy click vào nút TẢI VỀ
°Tuaàn :14_ tieát : 17
°Ngaøy soaïn:24/ 9/11
 MAËT CAÀU (4tieát )
 	-˜&™-
I.MUÏC TIEÂU :
 	1. Kieán thöùc : 
 	 - Ñònh nghóa maët caàu 
 	 - Veõ hình vaø xaùc ñònh caùc yeâu caàu cuûa maët caàu 
 	 - Giao cuûa maët caàu vôùi maët phaúng 
 	2.Kó naêng :
 	- Tìm ñöôïc caùc chi tieát cuûa maët caàu , xaùc ñònh maët caàu , veõ maët caàu 
 	- Xaùc ñònh vò trí töông ñoái cuûa maët caàu vôùi maët phaúng 
 	 3.Thaùi ñoä , tö duy : Tham gia tích cöïc hoaït nhoùm , thaûo luaän 
II.CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH 
 	1.Giaùo vieân : giaùo aùn , Sgk, baûng phuï , moâ hình maët caàu ,giao cuûa maët caàu vaø maët phaúng 
 	2. Hoïc sinh: Xem tröôùc baøi hoïc vaø chuaån bò caùc hoaït ñoäng Sgk 
III. PHÖÔNG PHAÙP: Gôïi môû , vaán ñaùp, thuyeát trình , thaûo luaän 
IV.TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC :
OÅn ñònh lôùp : (1/) 
Kieåm tra baøi cuõ (5/)
 	•Tính Sxq vaø V cuûa maët noùn , khoái noùn troøn xoay bieát baùn kính ñaùy r= ,ñoä daøi ñöôøng sinh l = , h = 
 	•Tính Sxq vaø V cuûa maët truï vaø khoái truï troøn xoay bieát r = 5, l = 10 , h= 7 
Baøi hoïc :
Hoaït ñoäng 1: (9/) Tieáp caän ñònh nghóa maët caàu 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng- trình chieáu
- Giôùi thieäu 1 soá aûnh mc 
- Nhaän xeùt 
- Dieãn giaûng : baùn kính , taâm , daây cung,ñöôøng kính 
- Quaû boùng , quaû ñòa caàu 
- Neâu ñn mc 
Nhaän xeùt 
I.Maët caàu ,caùc khaùi nieäm lieân quan
 1.Maët caàu : Maët caàu taâm O, bk r 
r
O
 A • B 
• Kí hieäu : S(O, r) 
•S(O,r) = {M/ OM = r } 
Hoaït ñoäng 2: (9/ ) Đieåm naèm trong , ñieåm naèm ngoaøi maët caàu .Khoái caàu 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng- trình chieáu
Ñaët vaán ñeà : hình động 
 OA > r 
 OA < r 
 OA = r 
 Maët caàu ? khoái caàu ? 
Nhaän xeùt , traû lôøi caâu hoûi : Ñieåm A töông öùng naèm ngoaøi,trong , thuoäc mc
2. Ñieåm naèm trong , ñieåm naèm ngoaøi maët caàu .Khoái caàu 
O
 A • B 
 A ● 
Hoaït ñoäng 3: (9/)Bieåu dieãn maët caàu 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng- trình chieáu
Veõ hình , höôùng daãn 
Nhaän bieát 
Bieát taâm vaø baùn kính 
 3. Bieåu dieãn maët caàu 
 A
 • O
 B
Hoạt động 4: (8/ ) Tìm tập hợp các điểm M trong không gian luôn nhìn đoạn thẳng AB cố định dưới 1 góc vuông 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng- trình chieáu
-Yếu tố nào cố định ? 
-O có cố định không ? tại sao ? 
-So sánh OM với AB ? 
-Tập hợp các điểm M trong không gian cách điểm cho trước 1 khoảng là hình gì ?
Quan sát hình động đoán quỹ tích 
M
AA
B
●
O
Giải
• Gọi O là trung điểm AB 
 O cố định ( do AB cố định )
•Ta có:
 + vuông tại M 
OM = ( không đồi) 
 += 
• Vậy tập hợp các điểmM trong không gian nhìn đoạn AB cố định dưới 1 góc vuông là mặt cầu S(O; )
4. Cuûng coá baøi : (4/)
- Khái niệm mặt cầu 
- Cách biểu diễn mặt cầu ; Đk để 1 điểm nằm trong , trên , ngoài mặt cầu 
5.Hướng dẫn và nhiệm vụ về nhà : Bài tập 2,3/49 Sgk 
°Tuaàn : 15_ tieát : 18
°Ngaøy soaïn : 29/9/11
MAËT CAÀU (4tieát )
 	 	 -˜&™-
I.MUÏC TIEÂU :
 	1. Kieán thöùc : 
 	- Ñònh nghóa maët caàu 
 	- Veõ hình vaø xaùc ñònh caùc yeâu caàu cuûa maët caàu 
 	 - Giao cuûa maët caàu vôùi maët phaúng 
 	 2.Kó naêng :
 	- Tìm ñöôïc caùc chi tieát cuûa maët caàu , xaùc ñònh maët caàu , veõ maët caàu 
 	 - Xaùc ñònh vò trí töông ñoái cuûa maët caàu vôùi maët phaúng 
 	 3.Thaùi ñoä , tö duy : Tham gia tích cöïc hoaït nhoùm , thaûo luaän 
II.CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH 
 	 1.Giaùo vieân : giaùo aùn , Sgk, baûng phuï , moâ hình maët caàu ,giao cuûa maët caàu vaø maët phaúng 
 	 2. Hoïc sinh: Xem tröôùc baøi hoïc vaø chuaån bò caùc hoaït ñoäng Sgk 
III. PHÖÔNG PHAÙP: Gôïi môû , vaán ñaùp, thuyeát trình , thaûo luaän 
IV.TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC :
1.OÅn ñònh lôùp : (1/)
2.Kieåm tra baøi cuõ: (4/)
-Kn mặt cầu 
-Đk để một điểm thuộc , nằm trong , nằm ngoài mặt cầu và khối cầu ,cách biểu diễn mặt cầu 
3.Baøi hoïc 
Hoaït ñoäng 1: (18/) Vò trí töông ñoái cuûa maët phaúng vaø maët caàu 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng – trình chieáu
-GV: bằng ví dụ trực quan: tung quả bóng trên mặt nước (1 ví dụ khác)
+ Hãy dự đoán các vị trí tương đối giữa mp và mặt cầu?
+ Các kết quả trên phụ thuộc vào các yếu tố nào?
 - GV củng cố lại và đưa ra kết luận 
p2 (Sgk)
 Goïi hs giaûi 
Tìm taâm , baùn kính 
So saùnh r1 , r2 ?
Höôùng daãn : caùch tính r1 , r2 ? 
HM2 = ? 
HS quan sát (hình động ) 
 + HS dự đoán:
 -Mp cắt mặt cầu tại 1 điểm
 -Mp cắt mặt cầu theo giao tuyến là đườngtròn
 -Mp không cắt mặt cầu
 + Hs trả lời: 
 Khoảng cách từ tâm mặt cầu đến mp và bán kính mặt cầu
Tìm ñöôøng troøn giao tuyeán cuûa (S) vaø 
OH = 
Taâm H 
Baùn kính 
HM2 = OM2 – OH2 
OH1= a; OH2 = b 
r1 = ; 
M
II.Vò trí töông ñoái cuûa maët phaúng vaø maët caàu 
 • O
 1/ h > r 
 M H
 2/ h = r ● 
 o
 H
 M
 3/ h < r 
O
r
●o
H
r/
Giaûi
Ñöôøng troøn caàn tìm coù 
 • Taâm H 
 • Bk r / = HM = = 
• r
H r / 
O r
M
Hoạt động 2:(17/) Giao mặt cầu với đường thẳng và tiếp tuyến của mặt cầu
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bnảg trình chiếu
-Cho học sinh quan sát hình động 
Hỏi: Nêu các trường hợp tương giao của mc và đường thẳng 
Hỏi: Đk để đường thẳng cắt ,tx, không cắt mặt cầu ? 
Hỏi : Qua điểm A nằm ngoài (trên) mc
 có bao nhiêu tiếp tuyến ? 
Lưu ý cho học sinh khái niệm hình đa 
diện nội tiếp ( ngoại tiếp ) mặt cầu 
p3 (Sgk)
Vẽ hình hướng dẫn học sinh thực hiện 
C
A/
D
A
B
B/
C/
D/
O
- Quan sát hình động , kết luận 
( cắt , tx , không cắt )
- Điều kiện :
 + OH > r : (D) Ç (S) = f 
 + OH= r : (D) Ç (S) = {M}
(D: đgl tiếp tuyến của mặt cầu ) 
 + OH < r : (D) Ç (S) = {A, B}
- Suy nghĩ trả lời các câu hỏi : Qua điểm A nằm ngoài (trên) mc có vô số tiếp tuyến với mc 
- Nắm ghi nhận 
-Thực hiện theo hướng dẫn giáo viên 
Gọi O là tâm hinh lập phương 
a/ Tâm O , bk r = 
b/ Tâm O , bk r = 
c/ Tâm O , bk r = 
III . Giao mặt cầu với đường thẳng và tiếp tuyến của mặt cầu
Cho mặt cầu S(O; r) , đường thẳng D. Gọi H là hình chiếu vuông góc của tâm O trên D , d =OH là k/c từ O đến D.
1. Nếu d > r: (D) Ç (S) = f 
H
(D)
R
•O
2. Nếu d = r : (D) Ç (S) = {M}
Nx : điều kiện cần và đủ để đường thẳng D tx với mặt cầu S(O ; r) tại điểm H là D vuông góc với bán kính OH tại điểm H đó.
R
(D)
•O
3. Nếu d < r : (D) Ç (S) = {A, B}
D
 •O
Nhận xét: (Sgk)
* Chú ý: (Sgk)
4.Củng cố bài : (5/)
- Các vị trí tương đối giữa mặt cầu và mặt phẳng, đừơng thẳng và mặt cầu 
- Thiết diện mặt cầu cắt bởi 1 mặt , đk để mặt phẳng cắt , tx , không cắt mặt cầu 
 	- Các vị trí tương đối của đường thẳng với mặt cầu ? 
 	- Đk để đường thẳng cắt ,tx, không . cắt mặt cầu ? 
 	- Qua điểm A nằm ngoài (trên) mặt cầu có thể dựng được bao nhiêu tiếp tuyến ? 
5.Hương dẫn và nhiệm vụ về nhà : 2,4,5,7,10/49 (Sgk)
●Tuần : 15_ tiết : 19
●Ngày soạn : 9/10/11 
MAËT CAÀU (4tieát )
 	 -˜&™-
I.MỤC TIÊU
1. Về Kiến thức : HS nắm được khái niệm mặt cầu, tâm mặt cầu, bán kính mặt cầu, đường kính mặt cầu.Giao của mặt cầu và mặt phẳng, giao của mặt cầu và đường thẳng, tiếp tuyến với mặt cầu, công thức tính diện tích và thể tích của khối cầu.
2. Về Kỹ năng: Biết cách tính diện tích mặt cầu và thể tích của khối cầu , Biết chứng minh một số tính chất ,liên quan đến mặt cầu. 
3. Về thái độ-tư duy: Tích cực xây dựng bài, chủ động chiếm lĩnh kiến thức,hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ, 
II.PHƯƠNG PHÁP :Thuyết trình, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề
III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 
 	1/Giáo viên: giáo án, sgk, thước kẻ, phấn, 
 	2/Học sinh: Sgk, vở ghi, dụng cụ học tập, 
IV.TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
 	1/Ổn định lớp: (1/) 
P
R
0
H
D
A
.
.
C
B
 	2/ Kiểm tra bài cũ(4’) 
Các vị trí tương đối của mặt cầu với đương thẳng ? 
Đk để đương thẳng cắt , tx , không cắt mặt cầu ? 
Áp dụng : Hãy xác định tâm , bán kính mặt cầu qua các đinh của hình lập phương 
3. Bài học : 
Hoạt động 1: (10/ ) Công thức tính diện tích của mặt cầu và thể tích của khối cầu 
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng trình chiếu
Hình thành các công thức 
Hướng dẫn học sinh thực hiện H4 Sgk 
-Hỏi: Đk hình lập phương ngoại tiếp mặt cầu ? 
- Hỏi : Bk mc xác định như thế nào ? 
Nắm , ghi nhận 
Thực hiện theo hướng dẫn giáo viên 
-Các mặt hình lập phương tx với mc 
-K/c từ tâm mc đến một mặt của hình lập phương
+ Giả sử độ dài cạnh hình lập là a 
+ Ta có : r = a/2 a= 2r 
+ V = a3 = (2r)3 = 8r3 
IV. Công thức tính diện tích của mặt cầu và thể tích của khối cầu 
 1/ Công thức 
 Diện tích mặt cẩu: 
 Thể tích của khối cầu: 
 2/ Chú ý: (sgk )
Hoạt động 2 : (15 / ) Áp dụng tính diện tích mặt cầu và thể tích của khối cầu 
Bài toán 1: Cho hình chóp tứ giác đều SABCD có tất cả các cạnh bằng a 
a/ Xác định tâm và bán kính mc ngoại tiếp hình chóp 
b/ Tính diện tích mặt cầu và thể tích của khối cầu ngoại tiếp hình chóp 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng- trình chieáu
Hình thành phương pháp chung xác định tâm , bán kính mc ngoại tiếp hình chóp và lăng trụ 
Tính và so sánh OA,OB,OC,OD,OS ? 
Suy ra tâm , bán kính ? 
Công thức tính diện tích của mặt cầu và thể tích của khối cầu ? 
Nắm , ghi nhận 
Vẽ hình 
OA=OB=OC=OD= OS 
Tâm O , bán kính r = OA = 
Nhắc lại công thức , áp dụng tính S, V
mặt cầu và hình cầu ngoại tiếp hchóp
S
Giải
D
C
O
A
B
a/ Gọi O là tâm hình vuông ABCD 
OA=OB=OC=OD= OS 
 tâm mc ngoại tiếp h chóp
 b/ Ta có : 
 ● 
 ● 
Bài toán 2: (10/)Cho tứ diện SABC có SA = a và vuông góc với đáy , ABC là tam giác vuông tại A AB= a, AC = b 
	a/ Xác định tâm và bán kính mặt cầu ngoại tiếp hình chóp 
	b/ Tính diện tích mặt cầu và thể tích của khối cầu ngoại tiếp hình chóp 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng- trình chieáu
Hướng dẫn hs thực hiện các bước xác định tâm mc ngoại tiếp hình chóp 
Hướng dẫn : Xét OAI , vuông tại I 
Vẽ hình 
Thực hiện theo hương dẫn gv 
- Dựng trục trục đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC , 
- Dựng mp,mp trung trực cạnh AS
- Dựng O = 
Tính r 
●Xét tam giác OAI , vuông tại I 
●Ta có : OA2 = AI2 + OI2 
r = OA=
Tính S ,V 
● S = 
● V = 
Giải
S
O
C
A
●
I
B
a/ Xác định tâm và bán kính mặt cầu ngoại tiếp hình chóp 
Xác định tâm 
-Gọi I là trung điểm BC 
-Dựng trục đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC , 
- Dựng mp,mp trung trực cạnh AS
- Gọi O = 
O là tâm mc ngoại tiếp hình chóp 
Tính bán kính : r = OA=
b/ Tính diện tích mặt cầu và thể tích của khối cầu ngoại tiếp hình chóp 
● S = 
● V = 
4.Củng cố bài : (5/)
- Công thức tính diện tích của mặt cầu và thể tích của khối cầu ? 
- Cách xác định tâm , bán kính mc ngoại tiếp hình chóp và lăng trụ 
5. Hướng dẫn và nhiệm vụ về nhà: Chuẩn bị bài tập 10 /49 ; 6,7/50 Sgk 
●Tuaàn :16_ tieát :20-21
°Ngaøy soaïn: 19/10 /11
BÀI TẬP MẶT CẦU
 -˜&™- 
I. MỤC TIÊU: 
1/ Kiến thức: Hs phải nắm kĩ các kiến thức định nghĩa mặt cầu, sự tương giao của mặt cầu với mặt phẳng, đường 
thẳng và công thức diện tích mặt cầu, thể tích khối cầu.
2/ Kĩ năng: Vận dụng kiến thức đã học để xác định mặt cầu, tính diện tích mặt cầu, thể tích khối cầu đã xác định 
3/ Tư duy : tích cực xây dựng bài, chủ động chiếm lĩnh kiến thức ,hình thành tư duy logic, lập luận chặt 
chẽ, và linh hoạt 
II. CHUẨN BỊ :
1) Giáo viên: Sách giáo viên, sách giáo khoa, giáo án, thước kẻ và compa.
2) Học sinh: Ôn lại kiến thức đã học và làm trước các bài tập đã cho về nhà trong sách giáo khoa.
III. PHƯƠNG PHÁP : Gợi mở, vấn đáp, giải quyết vấn đề .
Tiết 20
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: 
1) Ổn định lớp : (1’) 
2) Kiểm tra bài cũ: (5’)
●Câu hỏi 1: Nêu định nghĩa mặt cầu ? Nêu một vài cách xác định một mặt cầu đã biết ?
●Câu hỏi 2: Các vị trí tương đối của đường thẳng và mặt cầu ? Từ đó suy ra điều kiện tiếp xúc của đường thẳng 
với mặt cầu ?
●Câu hỏi 3: Nêu định nghĩa đường trung trực, mặt trung trực của đoạn thẳng.
3) Bài mới: 
Hoạt động 1: Bài tập 4/49 (Sgk)(17/ ) 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng –trình chieáu
Hướng dẫn: Tập hợp tâm những mặt cầu luôn cùng tiếp xúc với 3 cạnh của một tam giác cho trước là trục của đường tròn nội tiếp tam giác đã cho
Giải
•Thuận: S(O; r) tiếp xúc AB, AC, BC Þ OA’ = OC’ = OC’ = r . Gọi I là hình chiếu của O trên mặt phẳng (ABC) Þ I là tâm đường tròn nội tiếp ΔABC và Δ là đường thẳng OI
•Đảo: Gọi OÎ Δ là trục đường tròn nội tiếp ΔABC Þ OA’ = OC’ = OC’ = r Þ tồn tại S(O; r) tiếp xúc AB, AC, BC.
Hoạt động 2: (18/ )Bài tập 5 trang 49 (SGK)
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng- trình chieáu
Nhận xét: Mặt phẳng (ABCD) có :
- Cắt mặt cầu S(O, r) không ? giao tuyến là gì ?
- Nhận xét MA.MB với MC.MD nhờ kết quả nào?
- Nhận xét: Mặt phẳng (OAB) cắt mặt cầu S(O,r) theo giao tuyến là đường tròn nào?
- Phương tích của M đối với (C1) bằng các kết quả nào ?
Trả lời: cắt
- Giao tuyến là đường tròn (C) qua 4 điểm A,B,C,D.
- Bằng nhau: Theo kết quả phương tích.
- Là đường tròn (C1) tâm O bán kính r có MAB là cát tuyến.
- MA.MB hoặc MO2 – r2 
a)Gọi (P) là mặt phẳng tạo bởi (AB,CD) 
=> (P) cắt S(O, r) theo giao tuyến là đường tròn (C) qua 4 điểm A,B,C,D 
=> MA.MB = MC.MD
b)Gọi (C1) là giao tuyến của S(O,r) với mp(OAB) => C1 có tâm O bán kính r .
Ta có MA.MB = MO2-r2 
	 = d2 – r2 
4.Cuûng coá baøi hoïc: (4/)
 ●Định nghĩa mặt cầu , cách xác định một mặt cầu ?
 ●Các vị trí tương đối của đường thẳng và mặt cầu ? Từ đó suy ra điều kiện tiếp xúc của đường thẳng với mặt cầu ?
5. Hướng dẫn và nhiệm vụ về nhà : Chuẩn bị bài tập 6,7 / 50 Sgk 
--------------------------------------------
Tieát :21
1) Ổn định lớp : (1’) 
2) Kiểm tra bài cũ: (5’)
●Câu hỏi 1: Nêu định nghĩa mặt cầu ? Nêu một vài cách xác định một mặt cầu đã biết ?
●Câu hỏi 2: Hãy xác định tâm và bán kính mặt ngoại tiếp hình lập có cạnh bằng a ? 
3) Bài mới: 
Hoạt động 1: (10/) Bài tập 7/49 (Sgk)
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng trình chiếu
Nhắc lại tính chất : Các đường chéo của hình hộp chữ nhật độ dài đường chéo của hình hộp chữ nhật có 3 kích thước a,b,c
=> Tâm của mặt cầu qua 8 đỉnh A,B,C,D,A’,B’,C’,D’ của hình hộp chữ nhật.
Bán kính của mặt cầu này
Giao tuyến của mặt phẳng (ABCD) với mặt cầu trên là ?
- Tâm và bán kính của đường tròn giao tuyến này ?
Trả lời: Đường chéo của hình hộp chữ nhật bằng nhau và cắt nhau tại trung điểm mỗi đường 
AC’ = 
Trả lời: Đường tròn ngoại tiếp hình chữ nhật ABCD.
Trả lời: Trung điểm I của AC và bán kính r = 
Vẽ hình: 
 B C
 I
 A D
 O
 B’ C’
 A’ D’
Gọi O là giao điểm của các đường chéo hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’.
Ta có OA = OB = OC =OD=OA’=OB’=OC’=OD’
=> O là tâm mặt cầu qua 8 dỉnh hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’ và bán kính r = 
Giao của mặt phẳng (ABCD) với mặt cầu là đường tròn ngoại tiếp hình chữ nhật ABCD.
Đường tròn này có tâm I là giao điểm của AC và BD
Bán kính r = 
Hoạt động 2: (10 / ) Bài tập 10 /49 (Sgk) 
Cho hình chóp SABC có 4 đỉnh đều nằm trên mặt cầu,SA=a,SB=b,SC=c và 3 cạnh SA,SB,SC đôi một vuông góc.Tính diện tích mặt cầu và thể tich khối cầu tạo nên bởi mặt cầu đó 
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng- trình chieáu
Để tính diện tích mặt cầu thể tích khối cầu ta phải làm gì ?
Nhắc lại công thức diện tích khối cầu, thể tích khối cầu ?
Hướng dẫn cách xác định tâm mặt cầu ngoại tiếp 1 hình chóp.
- Dựng trục đường tròn ngoại tiếp đa giác đáy.
- Dựng trung trực của cạnh bên cùng nằm trong 1 mặt phẳng với trục đươờn tròn trên.
- Giao điểm của 2 đường trên là tâm của mặt cầu.
. Trục đường tròn ngoại tiếp DSAB
. Đường trung trực của SC trong mp (SC,D) ?
. Tâm của mặt cầu ngoại tiếp hình chóp S.ABC
Tím bán kính của mặt cầu đó.
	S = 4pR2
	V = R3
. Vì DSAB vuông tại S nên trục là đường thẳng (D) qua trung điểm của AB và vuong góc với mp(SAB).
. Đường thẳng qua trung điểm SC và // SI.
. Giao điểm là tâm của mặt cầu.
Giải
­Gọi I là trung điểm AB do DSAB vuông tại S => I là tâm đường tròn ngoại tiếp DSAB .
­Dựng (D) là đường thẳng qua I và D ^(SAB) => D là trục đường tròn ngoại tiếp DSAB.
­ Trong (SC,D) dựng trung trực SC cắt (D) tại O => O là tâm mặt cầu ngoại tiếp hình chóp S.ABC.
r2 = OA2 = OI2 + IA2 
= 
=> S = p(a2+b2+c2)
V = 
Hoat động 3: ( 15/) Tính thể tích khối cầu ngoại tiếp hình chóp, tam giác đều có cạnh đáy bằng a và chiều cao h
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung ghi baûng- trình chieáu
+ Yêu cầu học sinh nhắc lại công thức tính thể tích , cách xác định tâm và bán kính mc ngoại tiếp hình chóp ?
+ Gọi hs xác định tâm của mặt cầu, tính bkính và thể tích
+ Vẽ hình 
+ 
+ xác định tâm , tính bkính 
Gọi H là tâm ABC.
 SH là trục ABC
Dựng mp trung trực SA
Gọi O=SH
O là tâm mc ngoại tiếp hình chóp 
Ta có đồng dạng 
SN.SA=SH.SO
SO= = (1)
Mà SA 
(2)
Từ (1) và (2) suy ra : SO = 
Giải
S
A
B
C
N
H
O
4.Củng cố bài : (4/)
- Cách xác định tâm mặt cầu ngoại tiếp hình chóp , lăng trụ
- Công thức tính thể tích khối cầu và diện tích mặt cầu 
5. Hướng dẫn và nhiệm vụ về nhà : Xem lại các bài tập vừa giải và chuẩn bị bài tập 2,5,7 / 50 sgk 

File đính kèm:

  • docTiet 17-18-19-20-21.doc