Giáo án Lịch sử 6 - Tiết 24, Bài 21: Khởi nghĩa Lí Bí nước Vạn Xuân (542-602)

Ngày soạn: 23/2/2013
Ngày giảng: 6A: /2/2013; 6B: /2/2013
Tiết 24. Bài 21.
KHỞI NGHĨA LÍ BÍ. NƯỚC VẠN XUÂN (542 - 602)
I. Mục tiêu cần đạt.
1. Kiến thức.
- Chính sách ®« hé của nhà Lương ®èi víi n­íc ta.
- LÝ BÝ vµ n­íc V¹n Xu©n
+ Con ng­êi vµ sù ngiÖp LÝ BÝ (quª h­¬ng vµ ho¹t ®éng...)
+ DiÔn biÕn khëi nghÜa (sù ñng hé cña c¸c hµo kiÖt kh¾p n¬I, khëi nghÜa bïng næ vµ th¾ng lîi. LÝ BÝ lªn ng«I hoµng ®Õ, ®Æt tªn n­íc lµ V¹n Xu©n)
- TÝch hîp m«i tr­êng: ¤ng cha ta ®· biÕt sö dông ®Þa thÕ , vÞ trÝ tù nhiªn vµo cuéc khëi nghÜa.
2. Kĩ năng. 
- Biết xác định nguyên nhân sự kiện.
- Biết đánh giá sự kiện.
- Kĩ năng đọc bản đồ.
3. Tư Tưởng.
- Tinh thần đấu tranh bền bỉ, kiên cường.
II. Chuẩn bị.
1. Giáo viên: L­îc ®å h×nh 47 sgk
2. Học sinh.
III. Ph­¬ng ph¸p: §éng n·o, tr×nh bµy, quan s¸t 
III. Tæ chøc giê häc
1. Ổn định tổ chức (1’)
2. Kiểm tra. 
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động 
 Khëi ®éng (1’)
 Sau nhà Ngô, nhà Lương tiếp tục đặt ách thống trị trên đất nước ta và chính sách đó chính là nguyên nhân của cuộc khởi nghĩa Lý Bí, kết quả là nước Vạn Xuân thành lập.Vậy quá trình đó diễn ra như thế nào, tiết này chúng ta cùng tìm hiểu.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung
HĐ 1: HDTH Chính sách của nhà Lương (15’)
Môc tiªu: HS biÕt ®­îc chính sách thống trị tàn bạo của nhà Lương.
- GV giảng: Năm 502, Tiêu Diễn cướp ngôi nhà Tề lập ra nhà Lương, (502- 557) từ đó nước ta bị nhà Lương đô hộ.
- GV phân tích ách đô hộ của nhà Lương.
- GV: Gọi học sinh đọc phần chữ nhỏ.
- GV hỏi: Em nghĩ gì về thái độ của nhà Lương đối với nước ta?
- Học sinh trả lời:Thực hiện chính sách phân biệt đối xử trắng trợn.
- GV đọc đoạn " Thứ Sử... lòng dân".
- GV hỏi: Em có nhận xét gì về chính sách của nhà Lương đối với Giao Châu?
- HS trả lời: Tàn bạo, mất lòng dân.
- GV: Đây là nguyên nhân cuộc khởi nghĩa Lý Bí.
HĐ 2: HDTH khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân thành lập (23’)
Môc tiªu: HS nhËn biÕt vµ tr×nh bµy theo l­îc ®å nh÷ng nÐt diễn biến chÝnh cña cuéc khëi nghÜa, kết quả, ý nghĩa.
- GV trình bày giới thiệu về Lý Bí, quá trình chuẩn bị tiến tới cuộc khởi nghĩa.
- Câu hỏi trảo luận nhóm 4 (5 phút ): Lực lượng của Lý Bí rộng lớn như thế nào? Vì sao hào kiệt và nhân dân khắp nơi hưởng ứng cuộc khởi nghĩa?
- HS thảo luận.
- Đại diện nhóm báo cáo.
- Nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- GV nhận xét, kết luận.
+) Khắp cả nước.
+) Vì oán hận quân Lương; Mong dành lại độc lập cho tổ quốc.
- GV: Căn cứ vào nội dung SGK hãy điền kí hiệu thích hợp vào L­îc ®å h×nh 47 sgk
 - GV trình bày diễn biến trên lược đồ.
- GV hỏi: Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của cuộc khởi nghĩa? ¤ng cha ta ®· biÕt sö dông ®Þa thÕ , vÞ trÝ tù nhiªn vµo cuéc khëi nghÜa nh­ thÕ nµo?
- HS trả lời: Cuộc khởi nghĩa diễn ra trong thời gian ngắn đã thành công, nhân dân ta rất hăng hái, quyết tâm. …
- GV trình bày.
- GV hỏi: Lý Bí lên ngôi hoàng đế có ý nghĩa gì? Việc đặt tên nước ta là Vạn Xuân có ý nghĩa gì?
- HS trả lời: Chứng tỏ nước ta có giang sơn, bờ cõi riêng, sánh vai không lệ thuộc Trung Quốc.
+) Mong muốn sự trường tồn của đất nước, dân tộc.
1. Nhà Lương xiết chặt ách đô hộ như thế nào?
- Đầu thế kỉ VI nhà Lương đô hộ Giao Châu.
- Về hành chính: Chia nước ta thành Giao Châu, Ái Châu, Đức Châu, Lợi Châu, Minh Châu, Hoàng Châu.
- Về sắp đặt quan lại: Phân biệt đối xử giữa người Lương- Việt.
+) Bóc lột thông qua thuế.
2. Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân thành lập.
*) Diễn biến: 
- Xuân 542 Lý Bí phất cờ khởi nghĩa được hào kiệt khắp nơi kéo về hưởng ứng.
- Nghĩa quân chiếm hầu hết các quận, huyện. Tiêu Tư bỏ chạy về nước. 
- Tháng 4 năm 542 nhà Lương sang đàn áp. 
- Nghĩa quân chủ động tiến đánh, giải phóng Hoàng Châu.
- Đầu 543 nhà Lương đàn áp lần 2.
- Ta chủ động đánh địch ở Hợp Phố.
- Quân địch thua to.
*) Kết quả.
- Xuân 544 Lý Bí lên ngôi hoàng đế ( Lý Nam Đế ) đặt tên nước là Vạn Xuân kinh đô ở cửa sông Tô Lịch ( Hà Nội ) niên hiệu thiên đức, thành lập triều đình với hai ban văn, võ.
4. Củng cố. 
- Nhà Lương siết chặt ách đô hộ trên nước ta như thế nào?
- Nguyên nhân khởi nghĩa Lý Bí ?
- Việc Lý Bí lên ngôi và đặt tên nước là Vạn xuân có ý nghĩa gì?
- GV củng cố nội dung bài học.
5. Hướng dẫn học bài.
- Học bài: Biết được chính sách thống trị của nhà Lương, diễn biến khởi nghĩa Lý Bí- nước Vạn Xuân thành lập. 
- Chuẩn bị: Đọc bài 22:
 Trả lời câu hỏi: Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương như thế nào?