Giáo án Lịch sử 6 - Tiết 28, Bài 25: Ôn tập chương III

Ngày soạn: /4/1013
Ngày giảng: 6A: 
 6B:
Tiết 28. Bài 25
ÔN TẬP CHƯƠNG III
I. Mục tiêu cần đạt.
1. Kiến thức.
- Khắc sâu những kiến thức cơ bản về chương III: Ách thống trị của các triều đại phong kiến phương Bắc; Cuộc đấu tranh của nhân dân ta thời kì Bắc thuộc; Sự chuyển biến về kinh tế, văn hóa, xã hội.
2. Tư tưởng.
- Nhận thức về tinh thần đấu tranh bền bỉ vì độc lập của đất nước, ý thức vươn lên bảo vệ nền văn hóa dân tộc.
3. Kĩ năng.
- Rèn kĩ năng thống kê sự kiện theo thời gian.
II Chuẩn bị.
1. Giáo viên: Bảng phụ.
2. Học sinh: Trả lời câu hỏi 1, 2, 3, phần ôn tập chương III, bài 25 trang 69, 70.
III. Phương pháp: Động não, trình bày.
IV. Tæ chøc giê häc 
1. Ổn định tổ chức (1’)
2. Kiểm tra.
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động
Khëi ®éng (1p)
Ở chương III, các em đã tìm hiểu về ách thống trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc đối với nhân dân ta; Cuộc đấu tranh của dân ta trong thời kì Bắc thuộc. Sự chuyển biến về kinh tế, văn hóa, xã hội; Tiết này các em sẽ cùng ôn tập lại toàn chương những nội dung đã học.
Hoạt động của giáo viên và học sinh.
Nội dung.
HĐ1: HDTH ách thống trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc đối với nhân dân ta. (15’)
 Môc tiªu: HS biÕt ®­îc ¸ch thống trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc đối với nhân dân ta.
- GV hỏi: Tại sao sử cũ gọi giai đoạn lịch sử nước ta từ 179 TCN đến thế kỉ X là thời kì Bắc thuộc?
- HS trả lời: Vì sau thất bại của An Dương Vương, nước ta bị các triều đại phong kến Trung Quốc liên tiếp đô hộ đến năm 905.
- GV nhận xết, kết luận
- Câu hỏi thảo luận nhóm 4 trong 5 phút: Câu hỏi b SGK trang 69.
- Các nhóm thảo luận.
- Đại diện nhóm báo cáo.
- Nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- GV nhận xét, kết luận.
- GV hỏi: Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc đối với dân ta trong thời Bắc thuộc như nào? Chính sách thâm hiểm nhất của họ là gì?
- HS trả lời: Thu thuế, nộp cống, bắt phu - lính, đồng hóa.
- GV nhận xét, kết luận.
HĐ2: HDTH cuộc đấu tranh của nhận dân ta trong thời Bắc thuộc (10’)
Môc tiªu: HS biÕt ®­îc c¸c cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n ta thêi k× B¾c thuéc.
- GV hỏi: Dựa vào sự chuẩn bị ở nhà hãy trình bày bảng thống kê cuộc đấu tranh của nhân dân ta trong thời Băc thuộc.
- Một học sinh trình bày.
- HS khác nhận xét.
- GV nhận xét, treo bảng phụ.
1. Ách thống trị của các triều đại phong kiến Trung Quốc đối với nhân dân ta.
a) Thời Bắc thuộc.
- Sau thất bại của An Dương Vương năm 179 TCN, nước ta liên tục bị các triều đại phong kiến phương Bắc đô hộ đến năm 905.
b) Tên gọi nước ta thời Bắc thuộc.
- Nhà Hán gồm ba quận: Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam, gộp 6 quận (TQ) thành Châu Giao.
- Nhà Ngô: Giao Châu (Âu Lạc cũ), Quảng Châu (TQ).
- Nhà Lương: Chia thành Giao Châu, Ái Châu, Đức Châu, Lợi Châu, Minh Châu, Hoàng Châu.
- Nhà Đường: Gọi là An Nam Đô hộ phủ và chia thành 12 châu.
c) Chính sách cai trị.
- Tàn bạo, thâm độc: Thu thuế, cống nạp, bắt phu - lính...
- Thâm hiểm nhất là muốn đồng hóa dân tộc ta.
2. Cuộc đấu tranh của nhân dân ta trong thời Bắc thuộc.
STT
Thời gian.
Tên cuộc khởi nghĩa.
 Người lãnh đạo.
 Tóm tắt diễn biến chính.
 Ý nghĩa.
1
40
Hai Bà Trưng.
Hai Bà Trưng.
Năm 40, khởi nghĩa bùng nổ ở Mê Linh, nghĩa quân nhanh chóng chiếm được toàn bộ Giao Châu.
Ý chí quyết tâm giành độc lập, chủ quyền 
2
248
Bà Triệu
Triệu Thị Trinh.
Năm 248, khởi nghĩa bùng nổ ở Phú Điền rồi lan khắp Giao Châu.
3
542 - 602
Lí Bí.
Lí Bí.
Năm 542 Lí Bí phất cờ khởi nghĩa, chưa đầy 3 tháng nghĩa quân chiếm hầu hết các quận, huyện. Xuân năm 544 Lí Bí lên ngôi hoàng đế, đặt tên nước là Vạn Xuân
4
722
Mai Thúc Loan.
Mai Thúc Loan.
Mai Thúc Loan kêu gọi dân phu khởi nghĩa, chiếm Hoan Châu, ông liên kết với nhân dân Giao Châu, Cham Pa, tấn công chiếm Tống Bình.
Ý chí quyết tâm giành độc lập chủ quyền.
5
776 - 791
Phùng Hưng
Phùng Hưng, Phùng Hải.
Năm 776, Phùng Hưng, Phùng Hải phát động cuộc khởi nghĩa ở Đường Lâm. Nghĩa quân nhanh chóng chiếm được Tống Bình
H§ 3: HDTH Sự biến chuyển biến về kinh tế, văn hóa, xã hội (13’)
 Môc tiªu: HS biÕt ®­îc Sự biến chuyển biến về kinh tế, văn hóa, xã hội.
- GV gọi 3 học sinh nêu biểu hiện cụ thể của những biến chuyển về kinh tế, văn hóa,xã hội nước ta thời Bắc thuộc.
- HS nhắc lại: 
+ Kinh tế: Nông nghiệp.
 Thủ công nghiệp.
 Thương nghiệp.
+ Văn hóa.
+ Xã hội: Sơ đồ trang 55.
- GV hỏi: Theo em, sau hơn 1000 năm bị đô hộ, tổ tiên chúng ta vẫn giữ được phong tục, tập quán gì? Ý nghĩa của điều này?
- HS trả lời: 
+ Nhân dân vẫn giữ được tục nhuộm răng, ăn trầu.
+ Chứng tỏ ý chí đấu tranh bền bỉ của dân tộc.
3. Sự biến chuyển biến về kinh tế, văn hóa, xã hội.
a. Kinh tế, văn hóa, xã hội.
* Kinh tế.
- Nông nghiệp: Trồng lúa nước hai vụ, dùng trâu bò cày kéo, làm thủy lợi, cây trồng, vật nuôi phong phú.
- Thủ công nghiệp: Nghề rèn sắt vẫn phát triển; Làm gốm, dệt vải.
- Thương nghiệp: Buôn bán ở chợ làng và buôn bán với Trung Quốc, Ấn Độ...
* Văn hóa.
- Mở trường dạy học chữ Hán ở các quận; Nhân dân ta vẫn giữ được tiếng nói và phong tục cổ truyền.
* Xã hội: Phân hóa sâu sắc.
b. Hơn nghìn năm Bắc thuộc, dân ta vẫn giữ được tiếng nói, phong tục, nếp sống: Xăm mình, nhuộm răng, ăn trầu, làm bánh trưng, bánh giày.
- Ý nghĩa: Chứng tỏ ý chí và sức sống mãnh liệt của tiếng nói, phong tục, nếp sống của dân tộc không gì tiêu diệt được.
4. Củng cố. (4’)
- Hãy vẽ lại sơ đồ sự phân hóa xã hội thời kì Bắc thuộc.
- Đáp án: Sơ đồ.
 Thời Văn Lang - Âu Lạc.
 Thời kì bị đô hộ.
Vua.
Quan lại đô hộ.
Quý Tộc.
Hào trưởng Việt.
Địa chủ Hán.
Nông dân công xã.
Nông dân công xã.
Nông dân lệ thuộc.
Nô tì.
Nô tì.
- GV củng cố nội dung tiết ôn tập.
5. Hướng dẫn học bài (1’)
- Học bài: Biết được ách thống trị của các triều đại phong kiến phương Bắc đối với nhân dân ta; C¸c cuộc đấu tranh của nhân dân ta; Kinh tế, văn hóa, xã hội thời kì Bắc thuộc.
- Chuẩn bị: ¤n tËp lÞch sö tõ bµi 17 ®Õn bµi 25 ®Ó giê sau kiÓm tra 1 tiÕt.
Đọc bài 26: Cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ của họ Khúc, Họ Dương.
+ Khúc Thừa Dụ dựng quyền tự chủ trong hoàn cảnh nào?
+ Điền kí hiệu thích hợp lên lược đồ để thể hiện cuộc tiến quân của Dương Đình Nghệ trang 54.