Giáo án môn Hình học lớp 11 - Tiết 2: Phép tịnh tiến

Ngày soạn:
Tiết 2
Đ2: Phép tịnh tiến
I- Mục tiêu:
1.Về kiến thức:
+ Định nghĩa của phép tịnh tiến
+ Phép tịnh tiến có các tính chất của phép dời hình
+ Biểu thức toạ độ của phép tịnh tiến
2. Về kĩ năng:
 - Dựng được ảnh của một phép biến hình đã cho
 - Dựng được ảnh của một điểm, một đoạn thẳng, một tam giác qua phép tịnh tiến
 3. Về tuy duy thái độ:
- Biết quy lạ về quen; phát triển trí tưởng tưọng không gian, suy luận logic
- Biết toán học có ứng dụng trong thực tiễn
II. Chuẩn bị của GV và HS:
GV: Chuẩn bị dụng cụ dạy học: bảng phụ; thước...
 HS: Hình chiếu vuông góc của một điểm; 
III- Phương pháp dạy học:
-Gợi mở vấn đáp; đan xen hoạt động nhóm
IV- Tiến trình bài dạy:
1.ổn định tổ chức lớp: Kiểm tra sĩ số học sinh
2. Bài mới
 Hoạt động của GV và HS
-GV: Trong mp cho .Quy tắc đặt tương ứng mỗi điểm M trên mặt phẳng với một điểm M ‘ sao cho 
-GV: Có phải là phép biến hình không? vì sao?phép trên có tên gọi làg gì và có tính chất như thế nào? ta tiếp tục tìm hiểu bài hôm nay
-GV: Cho HS đọc SGK trang 5 và 6 phần I SGK định nghĩa
GV: Yêu cầu học sinh phát biểu lại về định nghĩa phép tịnh tiến
* kĩ năng dựng ảnh của một điểm qua phép biến hình
GV: Dựng ảnh của ba điểm A;B;C qua phép tịnh tiến theo vectơ cho trước 
- GV: Yêu cầu học sinh chọn trước mọt vectơ và lấy ba điểm A; B; C bất kì .Dựng ảnh của mỗi điểm đó qua phép tịnh tiến theo vectơ đã chọn 
-GV: Yêu cầu học sinh phát biểu cách dựng ảnh của một điểm qua một phép tịnh tiến theo một vectơ cho trước
* “Chiếm lĩnh kiến thức về tính chất phép tịnh tiến”
-Dựa vào việc dựng ảnh của một điểm qua một phép tịnh tiến ở phần trên cho NX về ?
 và và 
- Yêu cầu học sinh đọc SGK ,phát biểu điều nhận biết được?
-GV: Dực vào viẹc dựng ảnh qua một phép tịnh tiến ở phần trên, cho NX về ảnh của một đoạn thẳng, của một đường thẳng; một tam giác qua phép tịnh tiến
-GV: Giới thiệu hai cách tìm ảnh của một đường thẳng d qua phép tịnh tiến như sau:
*Chiếm lĩnh chi thức về biểu thức toạ độ của phép tịnh tiến
GV: Nhắc lại kiến thức về biểu thức toạ độ của phép toán véctơ trong mặt phẳng?
Tính 
 khi nào?
GV: Hướng dẫn HS làm VD
-GV: Hướng dẫn học sinh làm bài 2
Gv: Dạng toán xác định ảnh của một điểm hình qua phép tịnh tiến
-Phương pháp: dùng định nghĩa của một hình qua phép tịnh tiến
GV: Phép tịnh tiến biến điểm A thành điểm nào? Biến B thành điểm nào?
GV: Muốn tìm ảnh của ABC qua ta phải tìm ảnh cuả ABC qua 
-Khi đó ảnh của ABC là hình gì
- ABC và A’B’C’ có tính chất gì?
- Yêu cầu HS vẽ hình
GV: Muốn theo định nghĩa phép tịnh tiến phải thoả mãn điều kiện gì?
HS: 
GV: Khi đó A có tính chất gì?
GV: Từ đó nêu cách xác định điểm D
 Nội dung
I - định nghĩa phép tịnh tiến:
ĐN: Trong mặt phẳng cho .Phép biến hình biến mỗi điểm M thành M’ sao cho được gọi là phép tịnh tiến theo 
KH: 
Phép tịnh tiến theo vectơ không chính là phép đồng nhất
VD: Phép tịnh tiến biến A; B; C thành A’; B’; C’
VD: Cho tam giác ABE và BCD bằng nhau . Tìm phép tịnh tiến biến A,B,E theo thứ tự thành B;C;D
Vậy 
II- Tính chất:
1. Tính chất 1:
Nếu ; thì và từ đó suy ra MN=M’N’
-Ghi nhớ:
Phép tịnh tiến bảo toàn khoảng cách giữa hai điểm bất kì
2.Tính chất 2:
-(d)=d’ ; d//d’ hoặc dd’
- 
-
-
- Cách xác định ảnh của đường thẳng qua phép tịnh tiến theo vectơ 
Cách 1: lấy hai điểm A; B phân biệt thuộc d . Dựng A’;
Khi đó ảnh của đường thẳng d là đường thẳng qua A’B’
Cách 2: Sử dụng tính chất của phép tịnh tiến 
Lấy điểm A. Dựng .Khi đó ảnh của d chính là đường thẳng qua A’ và song song hoặc trùng với d
III-Biểu thức toạ độ:
Trong mặt phẳng Oxy cho 
M(x;y) M’(x;y) 
Gọi là biểu thức toạ độ của phép tịnh tiến 
VD: Trong mp toạ độ Oxy =(1;2)
Tìm toạ độ của điểm M’ Là ảnh của M(3;-1) qua phép tịnh tiến theo vectơ 
Gọi M’(x’;y’) theo công thức toạ độ ta có:
Bài 2: Cho ABC .G là trọng tâm. Xác định ảnh của ABC qua phép tịnh tiến theo . Xác định điểm D sao cho phép tịnh tiến theo vectơ biếnD thành A
Bg:
Phép biến A thành G
Dựng hình bình hành ABB’G
(C)=C’ 
Dựng hình bình hành ACC’G
Khi đó ảnh của ABC là A’B’C’
- Dựng điểm D sao cho A là trung điểm của GD khi đó do đó 
*Củng cố và bài tập:
- Em hãy nêu nội dung chính của bài học?
- Nêu cách dựng ảnh của một điểm, một đoạn thăng, một tam giác
- BTVN: Bài 2;3 (T7;SGK)