Giáo án môn Vật lí 11 - Bài 40: Tia hồng ngoại và tia tử ngoại

Cảm giác thế nào khi đặt tay cạnh ngọn nến???Ánh sáng thấy đượcBài 40TIA HỒNG NGOẠI VÀ TIA TỬ NGOẠI Làm thế nào để xác định có hay không sự tồn tại của các bức xạ không nhìn thấy? Có thể dựa vào tác dụng nhiệt không? Thiết bị nào hoạt động dựa vào tác dụng nhiệt của các bức xạ. Nguyên tắc hoạt động?Pin nhiệt điện và nguyên tắc hoạt động.Mối hàn1Mối hàn2ndCJJLL1L2FSP Quang phæ liªn tôc Vïng tö ngo¹i( ®)??I. THÍ NGHIỆM PHÁT HIỆN TIA HỒNG NGOẠI VÀ TIA TỬ NGOẠI QUANG PHỔ CỦA ÁNH SÁNG TRẮNGII. BẢN CHẤT VÀ TÍNH CHẤT CHUNG CỦA TIA HỒNG NGOẠI VÀ TIA TỬ NGOẠI Chúng có cùng bản chất với ánh sáng ( Cùng bản chất với sóng điện từ) Tuân theo các định luật truyền thẳng , phản xạ , khúc xạ và cũng gây được hiện tượng nhiễu xạ , giao thoa như ánh sáng thông thường.2. TÍNH CHẤT Miền hồng ngoại trải từ bước sóng 750 nm đến khoảng vài milimét Miền tử ngoại trải từ bước sóng 380 nm đến vài nanômét1.BẢN CHẤTIII. TIA HỒNG NGOẠI Mọi vật có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường đều phát ra tia hồng ngoại Người có nhiệt độ 370 C tức là 310 K là nguồn phát tia hồng ngoại Bếp ga , bếp than là những nguồn phát ra tia hồng ngoại Đèn điện dây tóc nhiệt độ thấp và đặc biệt là đi ốt phát quang hồng ngoại1. CÁCH TẠO RAMặt trờiBếp lửaĐèn dây tóc cháy sángCác nguồn phát giàu tia hồng ngọai2.TÍNH CHẤT VÀ CÔNG DỤNGa . Tính chất nổi bật của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt dùng để sấy khô sưởi ấmb . Tia hồng ngoại có thể gây ra một số phản ứng hoá học ứng dụng tạo ra phim có thể chụp được tia hồng ngoạic . Tia hồng ngoại cũng có thể biến điệu được như sóng điện từ cao tần , ứng dụng để chế tạo bộ điều khiển từ xad . Trong quân sự tia hồng ngoại có nhiều ứng dụng như tạo ra ống nhòm hồng ngoại để quan sát ban đêm , camera hồng ngoại để chụp ảnh quay phim ban đêmÖÙng duïng cuûa tia hoàng ngoaïi : Sấy khoâ – söôûi aám.Máy sấy bằng tia hồng ngoạiĐèn hồng ngoạiMáy chụp ảnh hồng ngoạiẢnh của kính thiên văn hồng ngoại Chuïp aûnh hoàng ngoïaiIV. TIA TỬ NGOẠINguồn tia tử ngoạiNhững vật có nhiệt độ cao (từ 2000o C trở lên ) .Nhiệt độ càng cao phổ tử ngoại của vật càng kéo dài về phía sóng ngắnHồ quang điện có nhiệt độ trên 3000o C là một nguồn tử ngoại mạnhBề mặt mặt trời có nhiệt độ khoảng 6000 K là nguồn tử ngoại mạnh hơnĐèn hơi thuỷ ngân 2 . Tính chấtTác dụng lên phim ảnh Kích thích sự phát quang của nhiều chất (Áp dụng trong đèn huỳnh quang) Kích thích nhiều phản ứng hoá học Tia tử ngoại làm ion hoá không khí và nhiều chất khí khác và gây ra tác dụng quang điện Tia tử ngoại có tác dụng sinh học ( huỷ diệt tế bào , diệt khuẩn...) Bị nước và thuỷ tinh hấp thụ mạnh nhưng lại truyền qua được thạnh anhMặt trờiHồ quang điệnĐèn cực tímCác nguồn phát giàu tia tử ngọaiTrong tia sét có tia tử ngoại không ?Có. Vì nhiệt độ trong tia sét khoảng vài chục nghìn độ        IV. TIA TỬ NGOẠI3. Sự hấp thụ tia tử ngoại : Thuỷ tinh hấp thụ mạnh tia tử ngoại Tầng ôzôn hấp thụ hầu hết các tia có bước sóng dưới 300 nm nên hấp thụ mạnh tia tử ngoại của mặt trời4. Công dụng : Trong y học tia tử ngoại được dùng để tiệt trùng các dụng cụ , để chữa bệnh còi xương Trong công nghiệp thực phẩm dùng để tiệt trùng Trong công nghiệp được sử dụng để tìm vết nứt trên bề mặt các vật bằng kim loạiTia tử ngoại kích thích cây xanh phát triểnMáy xử lý nước bằng tia tử ngọaiNước tinh khiết đóng chai được diệt khuẩn bằng tia tử ngọaiDùng tia tử ngoại để phát hiện tiền giảSo s¸nh nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a tia hång ngo¹i, tia tö ngo¹i ? *Gièng nhau: Cïng cã b¶n chÊt lµ sãng ®iÖn tõ Cã c¸c tÝnh chÊt chung cña sãng ®iÖn tõ Kh«ng nh×n thÊy ®­îc *Kh¸c nhau: + Tia Hång ngo¹i:  = 760 nm  10 – 3 m ( vµi milimÐt) + Tia Tö ngo¹i:  = 360 nm  10 – 9 m (vµi nan«mÐt) (Ánh s¸ng nh×n thÊy:  = 760 nm 380 nm ) Tia hồng ngoại không có tính chất nào sau đây ? Do các vật bị nung nóng phát ra. Làm phát quang một số chấtC. Có tác dụng lên kính ảnh hồng ngoại.D. Có tác dụng nhiệt mạnh 100908070605040302010020191817161514131211 B. Làm phát quang một số chấtCâu 1 Tính chất nào sau đây là tính chất chung của tia hồng ngoại và tia tử ngoại ?Có tác dụng huỷ diệt tế bào. Làm phát quang một số chất C. Làm ion hóa không khí.D.Có tác dụng lên kính ảnh 100908070605040302010020191817161514131211 D. Có tác dụng lên kính ảnhCâu 2 Các nguồn nào sau đây không phát ra tia tử ngoại :A. Mặt Trời B. Hồ quang điện C. Dây tóc bóng đèn cháy sáng D. Đèn cực tím. 100908070605040302010020191817161514131211 C. Dây tóc bóng đèn cháy sángCâu 3 Ứng dụng của tia RơnghenNỘI DUNG CHUẨN BỊTia Rơnghen ? Nguồn phát ?Tính chất và tác dụng của tia XCơ chế phát ra tia RơnghenSắp xếp theo thứ tự bước sóng tăng dần của các bức xạ: AS thấy được – Tia hồng ngọai – Tia tử ngoại – Tia Rơnghen.?HẸN GẶP LẠI CÁC EM Ở BÀI SAU