Giáo án Sinh học 8 - Bài 49: Cơ quan phân tích thị giác

Tuần : 	 	Tiết : 	Ngày :
BÀI 49 : 	CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC 
I/ MỤC TIÊU: 
1/Kiến thức:
Xác định rõ các thành phần của 1 cơ quan phân tích , nêu được ý nghiã của cơ quan phân tích đối với cơ thể .
Mô tả được các thành phần chính của cơ quan thụ cảm thị giác , nêu rõ được cấu tạo của màng lưới trong cầu mắt .
Giải thích được cơ chế điều tiết của mắt để nhìn rõ vật .
2/ Kỹ năng:
Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích hình 
Kỹ năng hoạt động nhóm .
3 / Thái độ : 
Giáo dục ý thức bảo vệ mắt à đeo kính râm khi đi nắng 
II/ CHUẨN BỊ:
1/ Giáo viên: Tranh phóng to hình 49.1 ; 49.2 ; 49.3 
	Mô hình cấu taọ mắt 
	Bộ thí nghiệm về thấu kính hội tụ ( nếu có )
III/ TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1/ Ổn định lớp
2 / Kiềm tra bài cũ : 
Trình bày sự giống nhau và khác nhau về cấu tạo và chức năng của phân hệ thần kinh giao cảm và đối giao cảm ?
3 / Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bài
Hoạt động 1 : Cơ quan phân tích 
Mục tiêu: Xác định các thành phần cấu tạo của cơ quan phân tích . Phân biệt được cơ quan thụ cảm với cơ quan phân tích .
GV yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin SGK à trả lời câu hỏi :
Một cơ quan phân tích gồm những thành phần nào ?
Ý nghiã của cơ quan phân tích đối với cơ thể ?
Phân biệt cơ quan thụ cảm với cơ quan phân tích ?
GV lưu ý học sinh : Cơ quan thụ cảm tiếp nhận kích thích tác động lên cơ thể – là khâu đầu tiên của cơ quan phân tích 
Hoạt động 2: Cơ quan phân tích thị giác .
Mục tiêu : Xác định được thành phần cấu tạo của cơ quan phân tích thị giác . Mô tả được cấu tạo mắt và màng lưới , trình bày được quá trình thu nhận ảnh ở cơ quan phân tích thị giác . 
Cơ quan phân tích thị giác gồm những thành phần nào ? 
GV hướng dẫn học sinh nghiên cứu cấu tạo cấu mắt ở hình 49.1 , 49.2 và mô hình à làm bài tập điền từ tr 156 
GV chốt lại đáp án : ( cơ vận động mắt , màng cứng , màng mạch , màng lưới , tế bào thụ cảm thị giác )
GV treo tranh 49.2 gọi học sinh lên trình bày cấu tạo cầu mắt .
GV hướng dẫn học sinh quan sát hình 49 . 3 , nghiên cứu thông tin n à nêu cấu tạo của màng lứơi .
GV hướng dẫn học sinh quan sát sự khác nhau tế bào nón và tế bào que trong mối quan hệ với thần kinh thị giác .
GV cho học sinh giải thích một số hiện tượng :
Tại sao ảnh của vật hiện trên điểm vàng lại nhìn rõ nhất ?
Vì sao trời tối ta không nhìn rõ màu sắc của vật ?
GV hướng dẫn học sinh quan sát thí nghiệm về quá trình tạo ảnh qua thấu kính hội tụ .
Vai trò của thể thủy tinh trong cầu mắt ?
Trình bày quá trình tạo ảnh ở màng lưới ?
Kết luận chung : Học sinh đọc khung ghi nhớ SGK 
Học sinh tự thu nhận thông tn và trả lời câu hỏi . 
Một vài học sinh phát biểu 
Học sinh tự rút ra kết luận 
Học sinh dưạ vào kiến thức mục 1 để trả lời :
Học sinh quan sát kỹ hình từ ngoài vào trong à ghi nhớ cấu tạo cầu mắt .
Thảo luận nhóm để hoàn chỉnh bài tập , đại diện nhóm trình bày 
Học sinh trình bày cấu tạo trên tranh , lớp bổ sung 
Học sinh quan sát hình và kết hợp với thông tin à trả lời câu hỏi :
Tại Điểm vàng mỗi chi tiết ảnh được 1 tế bào nón tiếp nhận và truyền về não qua 1 tế bào thần kinh 
Vùng ngoại vi : nhiều tế bào nón và que liên hệ với một vài tế bào thần kinh 
Hs quan sát thí nghiệm , đọc thông tin à rút ra kết luận về vai trò của thủy tinh thể 
I . Cơ quan phân tích :
Cơ quan phân tích gồm : 
Cơ quan thụ cảm 
Dây thần kinh 
Bộ phận phân tích ; trung ương ( vùng thần kinh ở đại não )
Ý nghiã : Giúp cơ thể nhận biết được tác động của môi trường 
II . Cơ quan phân tích thị giác : 
Cơ quan phân tich thị giác : 
Cơ quan thụ cảm thị giác
Dây thần kinh thị giác 
Vùng thị giác ( Ở thùy chẩm ) 
a/ Cấu tạo của cầu mắt gồm 
Màng bọc : 
Màng cứng : Phiá trước là màng giác 
Màng mạch : Phiá trước là lòng đen 
Màng lưới :
Tế bào nón 
Tế bào que 
Môi trường trong 
Thủy dịch 
Thể thủy tinh 
Dịch thủy tinh 
b/ Cấu tạo của màng lưới : 
Màng lưới ( tế bào thụ cảm ) gồm :
Tế bào nón : Tiếp nhận kích thích ánh sáng mạnh và màu sắc
Tế bào que :Tiếp nhận kích thích ánh sáng yếu 
Điểm vàng : Là nơi tập chung tế bào non 
Điểm mù : Không có tế bào thụ cảm thị giác 
c/ Sự tạo ảnh ở màng lưới :
Kết Luận 
Thể thủy tinh ( như 1 thấu kính hội tụ ) có khả năng điều tiết để nhìn rõ vật
Ánh sáng phản chiếu từ vật qua môi trường trong suốt tới màng lưới tạo nên 1 ảnh thu nhỏ lộn ngược à kích thích tế bào thụ cảm à dây thần kinh thị giác à vùng thị giác 
IV/ CỦNG CỐ:
1 . Điền các từ Đ hay S vào đầu các câu sau :
Cơ quan phân tích gồm : CƠ quan thụ cảm thị giác , dây thần kinh và bộ phận trung ương 
Các tế bào nón giúp chúng ta nhìn rõ về ban đêm 
Sự phân tích hình ảnh xảy ra ngay ở cơ quan thụ cảm thị giác .
Khi rọi đèn pin vào mắt thì đồng tử dãn rộng để nhìn rõ vật .
2 . Trình bày quá trình thu nhận ảnh của vật ở cơ quan phân tích thị giác ? 
V/ DẶN DÒ:
Học bài và trả lời câu hoỉ SGK 
Đọc mục : “em có biết “
Tìm hiểu một số bệnh về mắt