Giáo trình Môn Lịch sử lớp 7 - Nước Đại Việt thời Đinh - Tiền Lê

BÀI 9 II. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA TIẾT 13 II. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KINH TẾ VĂN HÓA 1.B­íc ®Çu x©y dùng nÒn kinh tÕ tù chñ a.N«ng nghiÖp:  Ruéng ®Êt thuộc về làng xã,chia đều cho n«ng d©n .  Khai khÈn ®Êt hoang.  Chó träng thuû lîi. 	Thêi Đinh-TiÒn Lª ruộng đất thuộc quyền sở hữu của ai và được chia như thế nào ? Vua Lê đã đề ra biện pháp gì để phát triển nông nghiệp  Khuyến khích trông dâu,nuôi tằm.  Tổ chức lễ cày tịch điền. Con trâu có bức tranh trên mình được đánh giá là đẹp nhất sẽ dùng để nhà vua đi cày trong lễ tịch điền Vua là người xuống ruộng cày đầu tiên 1.B­íc ®Çu x©y dùng nÒn kinh tÕ tù chñ a.N«ng nghiÖp:  Ruéng ®Êt thuộc về làng xã,chia đều cho n«ng d©n .  Khai khÈn ®Êt hoang.  Chó träng thuû lîi.  Khuyến khích trông dâu,nuôi tằm. 1.B­íc ®Çu x©y dùng nÒn kinh tÕ tù chñ a.N«ng nghiÖp: Kết quả của sản xuất nông nghiệp thời Đinh-Tiền Lê như thế nào? Ổn định và bước đầu phát triển - Đã xây dựng xưởng thủ công (đúc tiền,rènvũ khí, may áo,xây dựng cung điện ,chùa; có nhiều thợ lành nghề. b.Thủ công nghiệp  Tình hình sản xuất của các xưởng thủ công thời Đinh-Tiền Lê như thế nào? 1.Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ Đại Việt sử ký toàn thư có ghi thời Lê Hoàn: :"Năm Giáp Thân thứ 5 (984): dựng nhiều cung điện, làm điện Bách Bảo Thiên tức ở núi Đại Vân, cột điện dát vàng, bạc, làm nơi coi chầu; bên đông là điện Phong Lưu, bên tây là điện Tử Hoa, bên tả là điện Bồng Lai, bên hữu là điện Cực Lạc, rồi làm lầu Đại Vân, rồi lại dựng điện Trường Xuân làm nơi vua ngủ, bên cạnh điện Trường Xuân dựng điện Long Lộc lợp bằng ngói bạc". Cố đô Hoa Lư Cung điện của Nhà Đinh Khai quật cô đô Hoa Lư Kết quả khai quật cho thấy :Thành quách kiên cố, nhiều kiến trúc lớn và trang trí cầu kỳ mang đậm phong cách nghệ thuật riêng thời Đinh - Lê đơn giản, khỏe khoắn. [20] Một số ngôi chùa trong cố đô Hoa Lư - Đã xây dựng xưởng thủ công (đúc tiền,rènvũ khí, may áo,xây dựng cung điện ,chùa; có nhiều thợ lành nghề. b.Thủ công nghiệp  Tình hình sản xuất nghề thủ công truyền thống thời Đinh-Tiền Lê như thế nào? 1.Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ -Nghề cổ truyền thống tiếp tục phát triển như dệt lụa, làm giấy, đồ gốm. - Đúc tiền đồng; nhiều trung tâm buôn bán,chợ làng quê được hình thành. 1.Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ c.Thương nghiệp. Tình hình nội thương thời Đinh-Tiền Lê như thế nào? * Nội thương : Đinh Tiên Hoàng truyền cho đúc tiền đồng , là tiền tệ xưa nhất ở Việt Nam, được gọi là tiền đồng Thái Bình. Nhà Đinh cũng là triều đại đầu tiên đặt nền móng cho nền tài chính - tiền tệ của Nhà nước phong kiến Việt Nam. Đồng tiền Thái Bình được đúc bằng đồng, hình tròn, lỗ vuông, có thể xâu thành chuỗi. Mặt phải có đúc bốn chữ "Thái Bình Hưng Bảo", mặt sau có chữ "Đinh". Đồng tiền đầu tiên của VN, đồng Thái Bình Hưng Bảo của Đinh Tiên Hòang đúc năm 970-980 Đồng Tiền thứ 2 đồng Thiên Phúc Trấn Bảo của Lê Đại Hành đúc khỏang 986- 1009 TiÒn cæ thêi TiÒn-Lª TiÒn KÏm thêi TiÒn Lª - Đúc tiền đồng; nhiều trung tâm buôn bán,chợ làng quê được hình thành. 1.Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ c.Thương nghiệp. Tình hình ngoại thương thời Đinh-Tiền Lê như thế nào? * Nội thương : * Ngoại thương : - Thuyền nước ngoài đã đến buôn bán,qua lại trao đổi hàng hóa với nhà Tống (Nhóm tổ 1,2) ChÝnh s¸ch kinh tÕ thêi §inh-TiÒn Lª ®· ®em l¹i kÕt qu¶ g×? (Nhóm tổ 3,4) Nguyên nhân nào dẫn đến kết quả đó? Yªu cÇu: -Th¶o luËn nhãm (2 bàn/1 nhóm) -Thêi gian :3 phót -Lµm ra giÊy cử đại diện lên ghi bảng. HÕt giê -§êi sèng kinh tế æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn h¬n. -T¹o ®iÒu kiÖn cñng cè nÒn ®éc lËp. - Nguyên nhân : - Kết quả: - Nông nghiệp : Các biện pháp khuyến nông : đào vét kênh,khai hoang,vua tổ chức cày tịch điền… - Thủ công nghiệp : Đất nước độc lập,các nghề tự do phát triển,các thợ lành nghề không bị bắt đưa sang Trung Quốc. 2.§êi sèng x· héi vµ v¨n ho¸. a.X· héi : Trong xã hội có những tầng lớp nào ? Tầng lớp thèng trÞ Tầng lớp bị trị S¬ ®å c¸c tÇng líp trong x· héi. Vua Quan v¨n Quan vâ Nhµ s­ N«ng d©n Thî thñ c«ng Th­¬ng nh©n §Þa chñ N« t× Tầng lớp cuối cùng - Tôn giáo : + Nho giáo chưa có ảnh hưởng,đạo phËt ®­îc truyÒn b¸ réng r·i. + Chïa ®­îc x©y dùng nhiÒu,nhµ s­ ®­îc coi träng. b.V¨n ho¸: Tình hình giáo dục,tôn giáo thời Đinh-Tiền Lê như thế nào ? - Gi¸o dôc : ch­a ph¸t triÓn. Tầng lớp thèng trÞ Tầng lớp bị trị S¬ ®å c¸c tÇng líp trong x· héi. Vua Quan v¨n Quan vâ Nhµ s­ N«ng d©n Thî thñ c«ng Th­¬ng nh©n §Þa chñ N« t× Tầng lớp cuối cùng Vì sao một số nhà sư lại thuộc tầng lớp thống trị Do đạo phật phát triển,được truyền bá rộng rãi,các nhà sư có học ,giỏi chữ Hán,nhà sư trực tiếp dạy học,làm cố vấn ngoại giao và họ rất được trọng dụng .Một số nhà sư giỏi như sư Đỗ Thuận ,Vạn Hạnh… Lịch Sử Việt Nam, tập 1, viết về Phật giáo thời nhà Đinh: "Trong buổi đầu thời kỳ độc lập, Phật giáo là tôn giáo chiếm ưu thế trong xã hội. Trong nước nhiều chùa tháp được xây dựng. Riêng ở Hoa Lư, năm 973, Nam Việt vương Đinh Liễn là con trai trưởng của Đinh Tiên Hoàng, cho dựng 100 cột đá khắc kinh Phật (gọi là kinh tràng). Chïa NhÊt Trô ë x· tr­êng Yªn §Òn thê vua Lª 2.§êi sèng x· héi vµ v¨n ho¸.a. X· héi:  - Tôn giáo : + Nho giáo chưa có ảnh hưởng,đạo phËt ®­îc truyÒn b¸ réng r·i. + Chïa ®­îc x©y dùng nhiÒu,nhµ s­ ®­îc coi träng. b.V¨n ho¸: Các loại hình văn hóa dân gian thời Đinh-Tiền Lê như thế nào ? - Gi¸o dôc : ch­a ph¸t triÓn. - Văn hóa dân gian : Phát triển với nhiều loại hình… CỦNG CỐ 1.Nguyên nhân nào làm cho nền kinh tế thời Đinh – Tiền Lê có bước phát triển? -Đất nước hòa bình, độc lập -Những chính sách đúng đắn của nhà Đinh – Tiền Lê -Ý chí, sức lực của nhân dân ta 2.Điểm nổi bật của văn hóa thời Đinh – Tiền Lê ? a/……………….chưa phát triển b/…………….....… Đã xâm nhập vào nước ta nhưng tạo ảnh hưởng đáng kể c/ …………………… được truyền bá rộng rãi d……………………………….…. phát triển (ca hát, đua thuyền, đấu võ ...) Giáo dục Nho giáo Phật giáo Văn hóa dân gian C¸c v­¬ng triÒu Ng«-§inh-TiÒn Lª cã thÓ coi nh­ mét thêi k× lÞch sö qu¸ ®é tõ ngo¹i thuéc qua tù chñ ®Õn ®éc lËp.Nh÷ng thËp kû b¶n lÒ ®ã ®· b­íc ®Çu thùc hiÖn ®­îc sù nghiÖp kh«i phôc ®éc lËp,thèng nhÊt quèc gia,x©y dùng chÝnh quyÒn qu©n chñ vµ ®Æt nÒn mãng cho mét nÒn v¨n ho¸ d©n téc.Sù nghiÖp ®ã sÏ ®­îc cñng cè vµ ph¸t triÓn lªn mét tÇng cao míi trong nh÷ng thËp kû tiÕp sau. (Theo TiÕn tr×nh lÞch sö ViÖt Nam-NguyÔn Quang Ngäc chñ biªn.) Nhận xét : VỀ THỜI ĐINH-TIỀN LÊ DÆn dß: -Häc bµi theo c©u hái cuèi SGK. -Lµm bµi trong vë bµi tËp. -S­u tÇm tranh ¶nh,t­ liÖu vÒ thêi §inh-TiÒn Lª.