Kỹ thuật chụp thực quản

kỹ thuật chụp thực quảnNguyễn Quang HanhMục tiêu học tậpTrình bày được kỹ thuật chụp thực quảnNêu được các hình ảnh bệnh lý thực quản thường gặp trên phim Đại cươngThực quản có dạng ống ở tràng thái bình thường thì thực quản xẹp hoàn toàn và chỉ thực sự là ống khi nuốtThực quản dài khoảng 25cm nối từ hạ họng cho tới tâm vị của dạ dàyThực quản có 3 chỗ hẹp sinh lý( chỗ qua quai động mạch chủ, qua cơ hoành, tâm vị) Thành thực quản có 5 lớp( thanh mạc, cơ vòng, cơ thẳng,lớp dưới niêm mạc, niêm mạc)Chỉ địnhCác tổn thương viêm, loét hay u thực quảnCác tổn thương trào ngược, hở tâm vịCác dị vật thực quảnChuẩn bị Máy xquuangThuốc cản quang: dùng dung dịch barysun sat hay dùng dịch lipodeol cho trừng hợp là trẻ em.Liều lượng tuỳ thuộc vào tuổi của bệnh nhân, người lớn khoảng 250-300ml. Chuẩn bị bệnh nhân: bệnh nhân không cần chuẩn bị gì, nếu có thăm khám dạ dày thì luôn thì nhin ăn Kỹ thuật chụpTư thế bệnh nhân đứng: chụp khi nghi ngờ có co thắt tâm vị( tìm túi hơi dạ dày)Bn đứng trước màn chiếu: chiếu để xác định vị trí cảu thực quảnBn cầm cốc thuốc và ngụ 1 ngụ nhỏCho bn nuốt nhằm đánh giá sự lưu thông của thuốc Đánh giá tổn thương xơ bộCho bn ngụ thuốc thật to và cho nuốt và tiến hành chụp( cỡ phim tùy thuộc vào máy).Kỹ thuật chụpTư thế bệnh nhân nằm:Tránh trọng lực cho thuốc cản quang, thuận tiện cho việc khám phần phần trên và giữa thực quảnChuẩn đoán túi thừa tốt hơn tư thế đứngTiêu chuẩn chụpChiếu trước để đánh giá hằng số và khác định thời gian thuốc trôi qua thực quảnTiêu chuẩn như chụp phổi: 70- 7ms- 0,05sChụp thực quản sau phẫu thuậtChụp vào ngày thứ 15-20 ngàyống thực quản mới( đoạn đại tràng) nằm phía trái cột sốngBN có thể nằm ngửa hay tư thế Trendelenburg( nằm ngửa, đầu dốc)Thực quản có dị vậtDị vật cản quang thì không cần chụpDị vật không cản quang:Cho bn uống baryte đặc Cho bn uống nước lạnh cho trôi điTiến hành chụp như các kỹ thuật trênMột số bệnh thường gặp+ Ung thư thực quản: sảy ra ở tất cả các đoạn của thựa quản, tổn thương lồi vào lòng tq gây ra hình ảnh khuyết thuốc hay ổ đọng thuốc, hẹp lệch trụThể loét Thể thâm nhiễmThể sùi+ Viêm- loét: sau khi bn uống nhầm phải thuốc acid, kiềm đặc, tổn thương thường xảy ra ở đoạn 1/3 dưới, hẹp đồng trục, bờ tư đối đềuBệnh lý thường gặp+ Giãn thực quản : TQ giãn to, lỗ tâm vị thuôn nhỏ hình của cải+ Túi thừa TQ: xuất hiện túi đọng thuốc có cổ thông với thực quản+ Giãn tĩnh mạch thực quản: Niêm mạc đoạn 1/3 dưới có những hình ngoằn ngoèo như giun