Môn Ngữ văn lớp 6 - Câu trần thuật đơn không có từ "là" (tiết 5)

Cõu 1: Trong những cõu sau, cõu nào khụng phải là cõu trần thuật đơn cú từ “là” ? 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Cõu 2: “Bồ Cỏc là bỏc chim ri” là cõu trần thuật đơn dựng để làm gỡ? 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 I.Đặc diểm câu trần thuật đơn không có từ là: 1.Ví dụ: ( SGK/118) 2. Nhận xét. Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau: Vị ngữ của các câu trên do những từ hoặc cụm từ loại nào tạo thành? a, Phú ông mừng lắm. 	(Sọ Dừa) b, Chúng tôi tụ hội ở góc sân. 	 (Duy Khán) c, Cả làng thơm. 	 (Duy Khán) d, Gió thổi. C V C V C V C V Vị ngữ là Cụm tính từ. Vị ngữ là Cụm động từ. Vị ngữ là Tính từ Vị ngữ là Động từ - Vị ngữ là các động từ hoặc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ tạo thành. Em có nhận xét gì về cấu tạo của vị ngữ trong câu trần thuật đơn không có từ là?  I.Đặc điểm câu trần thuật đơn không có từ là: 1.Ví dụ: ( SGK/118) 2. Nhận xét. - Vị ngữ là các động từ hoặc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ tạo thành. Em hãy chọn những từ hoặc cụm từ phủ định sau đây không, không phải, chưa, chưa phải để điền vào trước vị ngữ của các câu dưới đây: a, Phú ông mừng lắm. (Sọ Dừa) b, Chúng tôi tụ hội ở góc sân. 	 (Duy Khán) Phú ông không (chưa) mừng lắm. Chúng tôi không (chưa) tụ hội ở góc sân. Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các từ không, chưa. 3. Ghi nhớ. (SGK/119) -Nhận xột gỡ về ý nghĩa cỏc cõu vừa điền cú từ phủ định ? - Cõu trần thuật đơn khụng cú từ là cú những đặc điểm gỡ ?  I.Đặc điểm câu trần thuật đơn không có từ là: 1.Ví dụ: ( SGK/118) 2. Nhận xét. 3. Ghi nhớ. (SGK/119) II. Câu miêu tả và câu tồn tại. 1.Ví dụ: ( SGK/119) -Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau: a, Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại. b, Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con. C V V C 2. Nhận xét. Câu miêu tả Câu tồn tại Hai câu trên có gì giống và khác nhau? a, Chủ ngữ đứng trước vị ngữ; miêu tả hành động của sự vật nêu ở chủ ngữ -> Câu miêu tả b, Vị ngữ đứng trước chủ ngữ; thông báo về sự xuất hiện của sự vật -> Câu tồn tại - Câu sau đây là câu miêu tả hay câu tồn tại? Sáng nay, một cuộc họp đã diễn ra. Câu miêu tả Sáng nay, đã diễn ra một cuộc họp. Câu tồn tại Có thể tạo ra câu tồn tại bằng cách nào? C V V C  Cú mấy kiểu cõu trần thuật đơn khụng cú từ là? -Nờu đặc điểm cõu miờu tả, cõu tồn tại ? 3. Ghi nhớ. (SGK/119) Em hãy chọn một trong hai câu trên để điền vào chỗ trống trong đoạn trích sau. Giải thích tại sao em chọn. a, Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại. b, Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con. ấy là vào đầu mùa hè một năm kia. Buổi sáng, tôi đang đứng ngoài cửa gặm mấy nhánh cỏ non ăn điểm tâm. Bỗng (…) tay cầm que, tay xách cái ống bơ nước. Thấy bóng người, tôi vội lẩn xuống cỏ, chui nhanh về hang. 	(Theo Tô Hoài) ấy là vào đầu mùa hè một năm kia. Buổi sáng, tôi đang đứng ngoài cửa gặm mấy nhánh cỏ non ăn điểm tâm. Bỗng đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con, tay cầm que, tay xách cái ống bơ nước. Thấy bóng người, tôi vội lẩn xuống cỏ, chui nhanh về hang. 	(Theo Tô Hoài) bài tập nhanh Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu tồn tại sau và cho biết tác dụng của các câu ấy? a, Từ dưới nước nhô lên một cái đầu rồng. b, Giữa giường thất bảo ngồi trên một bà. c, Trên bầu trời vụt tắt một vì sao. V C V C V C Thông báo sự xuất hiện. Thông báo sự tồn tại. Thông báo sự tiêu biến.   I. Đặc điểm của cõu trần thuật đơn khụng cú từ là: II. Cõu miờu tả và cõu tồn tại: III. Luyện tập: 1. BT1: Xỏc định chủ ngữ, vị ngữ, cõu miờu tả, cõu tồn tại. a). Búng tre trựm lờn õu yếm làng, bản, xúm, thụn. Dưới búng tre của ngàn xưa, thấp thoỏng mỏi đỡnh, mỏi chựa cổ kớnh. Dưới búng tre xanh, ta gỡn giữ một nền văn húa lõu đời. Cõu miờu tả => Cõu tồn tại => Cõu miờu tả  I. Đặc điểm của cõu trần thuật đơn khụng cú từ là: II. Cõu miờu tả và cõu tồn tại: III. Luyện tập: b). Bờn hàng xúm tụi cú cỏi hang của Dế Choắt. Dế Choắt là tờn tụi đó đặt cho nú một cỏch chế giễu và trịch thượng thế. 1. BT1: Xỏc định chủ ngữ, vị ngữ, cõu miờu tả, cõu tồn tại. => Cõu tồn tại => Cõu miờu tả  I. Đặc điểm của cõu trần thuật đơn khụng cú từ là: II. Cõu miờu tả và cõu tồn tại: III. Luyện tập: 1. BT1: Xỏc định chủ ngữ, vị ngữ, cõu miờu tả, cõu tồn tại. c. Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng. Măng trồi lờn nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyờn qua đất lũy mà trỗi dậy. => Cõu tồn tại => Cõu miờu tả  I. Đặc điểm của cõu trần thuật đơn khụng cú từ là: II. Cõu miờu tả và cõu tồn tại: III. Luyện tập: 2. BT2: Viết một đoạn văn tả cảnh trường em, trong đú cú sử dụng cõu tồn tại. Khi bỡnh minh mỉm cười chào ngày mới, trường em như rộng ra, khang trang hơn. Cổng trường như nhảy mỳa mời gọi chỳng em. Trong sõn trường, nổi lờn mấy gốc bàng. Những tỏn lỏ bàng reo ca cựng giú. Một ngày mới lại bắt đầu! Thảo luận 3 phỳt Trong sõn trường, nổi lờn mấy gốc bàng. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Trong cõu TTĐ khụng cú từ là,khi vị ngữ biểu thị ý phủ định nú thường kết hợp với từ...? (từ cú 5 chữ cỏi) 2. Cú mấy loại cõu trần thuật đơn khụng cú từ là ? 3. Cõu “Chợ phiờn buổi sỏng ồn ào” vị ngữ cú cấu trỳc là một ... ? 4. “Giữa sõn, mọc lờn một cõy bàng”là cõu TTĐ khụng cú từ là, thuộc kiểu cõu ? 5. Cõu tồn tại thỡ thành phần chớnh nào thường đứng trước chủ ngữ ? 6.Trong cõu TTĐ khụng cú từ là, kiểu cõu miờu tả thỡ thành phần Nào đứng trước vị ngữ? 7. “Con mốo trốo lờn cõy cau”, chủ ngữ trả lời cho cõu hỏi ...? 8. “Búng cõy che mỏt một gúc sõn” là cõu TTĐ khụng cú từ là, thuộc kiểu cõu ...? 9. Cõu “ Hai cậu bộ hoảng sợ” cú vị ngữ là ... từ ? 10. Cõu”Nú trễ xe rồi” vị ngữ trả lời cho cõu hỏi nào ? 11. Dấu hiệu nhận biết cõu trần thuật đơn cú từ “là” ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? 12. ễ chữ của từ khúa gồm 11 chữ cỏi ? K H ễ N G C ể T Ừ L À P  * Chuẩn bị bài: CHỮA LỖI CHỦ NGỮ VÀ VỊ NGỮ. 1.Tỡm chủ ngữ, vị ngữ trong mỗi cõu của BT SGK? 2. Phỏt hiện lỗi cấu trỳc ngữ phỏp của cõu ? 3. Chữa lại cõu sai ngữ phỏp ? 4. Làm hết 5 BT SGK/130. Hướng dẫn về nhà KÍNH CHÚC QUí THẦY Cễ VÀ VÀ CÁC EM LỚP 6A4 THẬT NHIỀU SỨC KHỎE !