Bài giảng Bài 18: Công nghệ silicat

Bài 18 : Biết thành phần HH và tính chất của thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng Biết phương pháp SX các loại vật liệu trên từ nguồn ng.liệu có trong tự nhiênCông Nghệ SilicatA. THỦY TINHI.Thành phần hoá học và tính chất của thuỷ tinh: _ Thuỷ tinh là hỗn hợp của Natri silicat , canxi silicat và silic dioxit. _ Công thức Na2O.CaO.6SiO2 _ Thuỷ tinh không có tonc xác định, thông thường thuỷ tinh được sản xuất bằng cách nấu chảy hỗn hợp gồm cát trắng, đá vôi và sođa ở 1400 0C. _ Thường dùng để làm cửa kính, chai, lọ..Các sản phẩm thuỷ tinh	II. Một số loại thuỷ tinh:_ Khi nấu thuỷ tinh , nếu thay sođa bằng K2CO3 ta thu được thuỷ tinh kali, có tonc cao hơn._ Thuỷ tinh chứa nhiều chì oxit dễ nóng chảy và trong suốt_ Thuỷ tinh thạch anh được tạo ra bằng cách nấu chảy silic dioxit tinh khiết. Loại thạch này có nhiệt độ hoá mềm cao , có hệ số nở nhiệt rất nhỏ, nên không bị nứt khi bị nóng, lạnh đột ngột.Đá Thạch AnhThạch anh tím1 số thạch anh khácCát thạch anhB. ĐỒ GỐM  Khái niệm : là vật liệu được chế tạo chủ yếu từ đất sét và cao lanh. Tuỳ theo công dụng, người ta phân biệt: gốm xây dựng, gốm kĩ thuật và gốm dân dụng I . Gạch , ngói: _Gạch và ngói thuộc loại gốm xây dựng.Phối liệu để sản xuất chúng gồm đất sét và cát , nhào với nước thành khối dẻo, sau đó tạo hình, sấy khô và nung ở t0 900 – 10000C.Gạch lát nềnGạch ống 6 lỗGạch trang trí chữ IGạch chốùng nóngGạch lục giác NgóiNgói được sử dụng trong xây dựngNhững vật dụng, công trình kiến trúc thời nhà NguyễnII. Sành, sứ1.Sành: _ Đất sét sau khi nung khoảng 1200– 13000C thì thành sành _ Là vật liệu cứng, gõ kêu, có màu xám hoặc nâu. Để có độ bóng và lớp bảo vệ không thấm nước, thường dùng để tạo 1 lớp men mỏng ở bề mặt của đồ sành. 2. Sứ: Khái niệm : Là vật liệu cứng , xốp, màu trắng, gõ kêu _ Đồ sứ được nung 2 lần + lần 1 : ở 10000C sau đó tráng men và trang trí + Lần 2 : ở nhiệt độ cao hơn , khoảng 1400 – 14500C. _ Sứ có nhiều loại: sứ dân dụng, sứ kĩ thuật. Ngoài ra còn làm vật cách điện, tụ điện, dụng cụ thí nghiệm _ Ngày nay có các cơ sở SX gốm nổi tiếng nước ta như làng gốm Bát Tràng ( HN ), các nhà máy sứ Hải Dương , Đồng Nai..Nghệ nhân shigeki hayashi đúcBình hoa bằng sànhNghệ nhân lớn tuổi nhất làng gốm Bát TràngĐồ gốm Bát TràngC. XI MĂNGI. Thành phần hoá học _ Xi măng thuộc loại vật liệu kết dính, được dùng trongxây dựng. Đó là chất bột mịn , màu lục xám , thành phần chính gồm các canxi silicat 3CaO.SiO22CaO.SiO2 và canxi aluminat 3CaO.Al2O3.II. Phương pháp sản xuất: _ Xi măng được sản xuất bằng cách nghiền nhỏ đá vôi, trộn với đất sét có nhiều SiO2 và 1 ít quặng sắt,rồi nung nóng hỗn hợp trong lò quay hoặc lò đứng ở 1400-16000C . Sau khi nung ,thu được hỗn hợp rắn màu xám gọi là clinker. Nghiền clinker này với thạch cao ( khoảng 5% ) và 1 số chất phụ gia khác thành bột mịn , sẽ được xi măng.ClinkerIII. Qúa trình đông cứng của xi măng_ Trong xây dựng, xi măng được trộn với nước thành khối nhão, sau vài giờ sẽ bắt đầu đông cứng lại . Qúa trình đông cứng cùa xi măng chủ yếu là sự kết hợp các hợp chất có trong xi măng với nước , tạo nênnhững tinh thể hidrat đan xen vào nhau thành khối cứng và bền. Do đó, trong quá trình xi măng đông cứng, người ta thường phải tưới nước._ Dựa vào tính bền của xi măng mà người ta sản xuất nhiều loại xi măng khác : xi măng chịu axit, xi măng chịu nước biển.._ Nước ta co nhiều nhà máy xi măng lớn như : nhà máy xi măng Bỉm Sơn , Hà Tiên, Hoàng MaiBột xi măngSơ đồ chi tiết về quá trình sản xuất xi măngNhà Máy xi măng Bỉm Sơn( Thanh Hoá)Nhà máy xi măng Hoàng Thạch ( Hải Dương )Nhà máy xi măng Hà Tiên ( Kiên Giang )Nhà máy xi măng Hoàng Mai