Bài giảng Bài 20: Mở đầu về hoá học hữu cơ (tiết 1)

Chương 4. Đại cương hoá học hữu cơBài 20. Mở đầu về hoá học hữu cơNgười soạn: Trần Hoài ThuM× chÝnhSaûn phaåm cao su Tô sôïi hoaù hoïc Mét sè lo¹i thuèc bæ vµ thuèc hç trî thÇn kinhxà phòng – chaát taåy röaû Caùc saûn phaåm cuûa CN toång hôïp höõu cô Nhà máy điện đạm Phú MỹCụm khí điện đạm Cà MauNhà máy xử lí khí Dinh CốMaùy bay raûi chaát ñoäc hoaù hoïcBài 20. Mở đầu về hoá học hữu cơKhái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơPhân loại hợp chất hữu cơĐặc điểm chung của hợp chất hữu cơSơ lược về phân tích nguyên tốHợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO2, muối cacbonat, xianua, cacbua,)Hoá học hữu cơ là ngành hoá học nghiên cứu các hợp chất hữu cơ.Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơNhững chất nào sau đây là hợp chất hữu cơ: NaHCO3, CH3COONa, CaCO3, C6H12O6, CCl4, HClO4, CH3Cl, CH3NH2Đáp án: Những chất là hợp chất hữu cơ là: CH3COONa, C6H12O6, CCl4, CH3Cl, CH3NH2II. Phân loại hợp chất hữu cơHợp chất hữu cơHIĐROCACBON Phân tử chỉ chứa 2 nguyên tử C, HDẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON Phân tử có nguyên tử nguyên tố khác thay thế H của hiđrocacbonkhông nothơmnoDẫn xuất halAncol, phenol, eteAnđ, xetonAmin,nitroAxit, esteHợp chất tạp chức polime1) Đặc điểm cấu tạoIII. Đặc điểm chung của hợp chất hữu cơLieân keát trong phaân töû chuû yeáu laø lieân keát coäng hoaù trò 2) TÝnh chÊt vËt lý:- Cã nhiÖt ®é nãng ch¶y, nhiÖt ®é s«i thÊp (dÔ bay h¬i)- PhÇn lín kh«ng tan trong n­íc, nh­ng tan nhiÒu trong c¸c dung m«i h÷u c¬3, TÝnh chÊt ho¸ häc:- Th­êng kÐm bÒn víi nhiÖt vµ dÔ ch¸y t¹o ra CO2 vµ H2O - Ph¶n øng ho¸ häc th­êng xÈy ra chËm vµ theo nhiÒu h­íng kh¸c nhau trong cïng mét ®iÒu kiÖn, t¹o ra nhiÒu s¶n phÈmIV.S¬ l­îc vÒ ph©n tÝch nguyªn tè1, Ph©n tÝch ®Þnh tÝnha) Môc ®Ých: x¸c ®Þnh nguyªn tè nµo cã trong thµnh phÇn ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬ (x¸c ®Þnh CTTQ: CxHyOzNt) b) Nguyªn t¾c: ChuyÓn c¸c nguyªn tè trong hîp chÊt h÷u c¬ thµnh c¸c chÊt v« c¬ ®¬n gi¶n råi nhËn biÕt chóng b»ng c¸c ph¶n øng ®Æc tr­ng.c) Ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh:§Þnh tÝnh C, H b»ng ph­¬ng ph¸p ®èt råi nhËn biÕt s¶n phÉm Hçn hîp C6H12O6 vµ CuOMÇu tr¾ng cña CuSO4 khan chuyÓn thµnh mµu xanh cña muèi ngËm n­íc CuSO4.5H2O, x¸c nhËn cã H trong hîp chÊt nghiªn cøuSù t¹o thµnh kÕt tña tr¾ng cña CaCO3 x¸c nhËn cã C trong hîp chÊt h÷u c¬B«ng trén CuSO4 khanDd Ca(OH)2§Þnh tÝnh N: Chuyªn N tõ hîp chÊt thµnh NH3 råi nhËn biÕt b»ng chÊt chØ thÞ quú tÝm Èm (ph­¬ng ph¸p ken®an) 2, Ph©n tÝch ®Þnh l­înga) Môc ®Ých: X¸c ®Þnh thµnh phÇn phÇn tr¨m vÒ khèi l­îng c¸c nguyªn tè trong ph©n tö hîp chÊt h÷u c¬.b) Nguyªn t¾c:- CÇn mét khèi l­îng chÝnh x¸c hîp chÊt h÷u c¬, sau ®ã chuyÓn nguyªn tè C thµnh CO2; nguyªn tè H thµnh H2O; nguyªn tè N thµnh N2, - X¸c ®Þnh chÝnh x¸c khèi l­îng hoÆc thÓ tÝch cña c¸c chÊt CO2; H2O; N2,t¹o thµnh, tõ ®ã tÝnh thµnh phÇn phÇn tr¨m khèi l­äng cña c¸c nguyªn tè. c) Ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh:(C, H, N, O)HÊp thô qua 2 b×nh®o V(®ktc)+ b×nh 1(dd H2SO4 ®):m1= mH2Om2 = mCO2a(gam) HCHC CuO, to CO2 + H2O + N2hÊp thô H2OhÊp thô CO2+ b×nh 2(dd KOH):d) BiÓu thøc tÝnh: Cø 44g CO2 cã 12g C Trong m cã mC lµCO2mC = 12.m CO244nCO2= 12.Cø 22,4 lit CO2 cã 12g C Trong V cã mC lµCO2mC = 12.V CO222,4VCO2= 12.Cø 18g H2O cã 2g H Trong m cã mH lµH2OmH = 2.m H2O18nH2O= 2.T­¬ng tù cho N ta cã: mN = 28.V N222,41- Ñoát chaùy hoaøn toaøn 10 g moät hôïp chaát A thu 33,85 g CO2 vaø 6,94 g H2O.Tính khoái löôïng caùc nguyeân toá trong maãu 2- Ñoát chaùy hoaøn toaøn 1,68 g moät hôïp chaát A thu 5,28 g CO2 vaø 2,16 g H2O. Tính khoái löôïng caùc nguyeân toá trong maãu mC = 9,23g mH = 0,77g mO = 10 – (9,23 + 0,77) = 0Hôïp chaát chæ goàm coù C vaø H mC = 1,44g mH = 0,24g mO = 1,68 – (1,44 + 0,24) = 0Hôïp chaát chæ goàm coù C vaø H 3- Ñoát chaùy hoaøn toaøn 2,2 g moät hôïp chaát A thu 3,36 lít CO2 (ñktc) vaø 3,6 g H2O ; Tính khoái löôïng caùc nguyeân toá trong maãu 4- Ñoát chaùy hoaøn toaøn 3,7 g moät hôïp chaát A thu 3,36 lit CO2 (ñktc) vaø 2,7g H2O ; Tính khoái löôïng caùc nguyeân toá trong maãu mO = 2,2 – (1,8 + 0,4) = 0mO = 3,7 – (1,8 + 0,3) = 1,6gmC = 1,80g mH = 0,40g Hôïp chaát chæ goàm coù C vaø H mC = 1,80g mH = 0,30g Hôïp chaát chæ goàm coù C, H vaø O5- Ñun noùng 3,915g chaát hữu cô A thu ñöôïc 3,3g CO2 vaø 1,08g H2O ,1,59g Na2CO3 . Maët khaùc khi phaân tích 2,61g chaát A coù maët AgNO3 thu ñöôïc 2,87g AgCl. A ñöôïc caáu taïo töø nguyeân toá naøo? Khoái löôïng moãi nguyeân toá laø bao nhieâu ôû trong maãu? Sản phẩm coù CO2 vaø H2O  Coù C, H vaø coù theå coù O Sản phẩm coù Na2CO3  Coù Na Sản phẩm phân huỷ vôùi AgNO3 taïo AgCl  Coù ClnNa2CO3= 0,015nCO2= 0,075nH2O= 0,12nAgCl= 0,02nNa = 0,03nC = 0,075 + 0,015 = 0,09nH = 0,12nCl trong maãu = 0,03mO = 3,915 – ( 0,09.12 + 0,03.23 + 0,12 + 0,03.35,5) = 0,96 g Baøi taäp veà nhaø- Soaïn baøi vaø laøm baøi taäp SGK, SBT