Bài giảng Bài : Ankin

Bài : AnkinI . Đồng đẳng , đồng phân , danh phápDãy đồng đẳng ankin Định nghĩa: Ankin là những hợp chất hidrocacbon không no , trong phân tử có một liên kết ba .Mô hình axetilenVí dụ :  CTTQ : CnH2n-2 ( n >= 2 )2. Đồng phânTương tự anken ( nhưng không có đồng phân hình học )Ví dụ : viết đồng phân của ankin C5H8Có công thức giống ankadien , nhưng khác nhau về cấu tạoCH C CH2 CH2 CH3  Từ C4 mới có đồng phânC2H2C3H4C4H6v v . . .3 . Danh phápCH3 C C CH2 CH3CH C CH CH3CH3a . Tên thường Tên ankin = tên gốc ankin liên kết với với nguyên tử C của liên kết ba + axetilenVí dụ :axetilenetylaxetilendimetylaxetilenCH CHCH C CH2 CH3CH3 C C CH3b . Tên thay thếTên ankin = vị trí nhóm thế + tên nhóm thế + tên mạch chính + vị trí nối ba + inCH C CH2 CH2 CH3 Pent-1-inCH3 C C CH2 CH3Pent-2-inCH C CH CH3CH32-metylbut-1-inII . Tính chất vật líIII . Tính chất hoá họcTrong phân tử ankin có một nối ba , gồm 1 nối  và 2  nên ankin cũng có tính chất hoá học tương tự anken .1 . Phản ứng cộnga. Cộng H2CH CH+HHHHHCCH+H2Ni , tCH2CH2CH2CH2+H2CH3CH3Ni , t+ Lưu ý : Nếu xút tác là Pd hay PbCO3 thì :HCCH+H2Pd/PbCO3 , tCH2CH2 Có thể dùng phương trìng này để điều chế anken từ ankinb. HCCH+Br2CHBrCHBrddCHBrCHBrBr2dd+CHBr2CHBr21,2-dibrometen1,2,3,4-tetrabrometanc. Cộng HX ( X : OH , CL , Br , CH3COO , . HCCH+HClH2C CHClH2C CHCl+HClt , xtt , xtH3C CHCl2Cloeten ( vinylclrua)1,1-dicloetanLưu ý :HCCH+HClH2C CHClHgCl2150 – 2000 CPhản ứng cộng HX cũng tuân theo nguyên tắc MaccôpnhicôpCH C CH3+ HClCH2 C CH3ClCH2 C CH3Cl+ HClCH3 C CH3ClCl2,2-dicloproan[ CH2 CH OH]CH CH+H2OHgSO4800 C[ CH2 CH OH]Không bềnCH3 CH OAndehit axeticd . Phản ứng đime và trime hoá 2CH CHt , xtCH C CH CH2vinylaxetilen3CH CHbột C6000 cbenzen2. Phản ứng thế bằng ion kim loạiCH CH+2AgNO3+2NH3Chỉ xảy ra với ank-1-in ( ankin có nối ba đầu mạch ) nguyên tố H của cacbon có nối ba sẽ được thế bởi kim loại . AgC CAg+2NH4NO3bạc axetilua ( kết tủa vàng )CH C CH3+AgNO3+2NH3CAg C CH3NH4NO3+CH3 C C CH3+AgNO3+2NH3Không xảy raDùng để phân biệt ank-1-in với ankin khác và anken .3 . Phản ứng oxh a . Phản ứng oxh không hoàn toàn Cũng tương tự anken và ankadien ankin cũng làm mất màu thuốc tím .b . Phản ứng oxh hoàn toàn 2C2H2+O2t2CO2+H2O52CnH2n - 2+( 3n -1 )O2tnCO2(n – 1)H2O+Phản ứng tỏa nhiệt mạnhIV . Điều chế1.Trong ptnCaC2+2H2OC2H2+Ca(OH)22.Trong công nghiệp2CH4làm lạnh nhanh15000 cC2H2+3H2V . Ứng dụng : ( Sgk)Câu hỏi :Câu 1 :Viết phương trình phản ứng khi trùng hợp vinylclorua .Câu 2 : Nhận biết ba chất sau : axeilen , eten , etan .Câu 3 : Cho hỗn hợp các khí sau : 1 mol axetilen , 1,2 mol khí hidro . Có mặt nhiệt độ và xt Ni . Tính số mol các chất sau phản ứng .