Bài giảng Công nghệ lớp 8 - Tiết 22 - Bài 24: khái niệm chi tiết máy và lắp ghép

CÔNG8NGHỆTRƯỜNG THCS TAM THANHKIỂM TRA BÀI CŨ Nêu khái niệm cắt kim loại bằng cưa tay? Em hãy nêu kĩ thuật cơ bản khi cưa kim loại.KIỂM TRA BÀI CŨ* Khái niệm: Cắt kim loại bằng cưa tay là một dạng gia công thô, dùng lực tác động làm cho lưỡi cưa chuyển động qua lại để cắt vật liệu.* Kĩ thuật cơ bản khi cưa kim loại: - Chuẩn bị: Lắp lưỡi cưa vào khung cưa, lấy dấu trên vật cần cưa, chọn êtô theo tầm vóc của người, gá kẹp vật lên êtô.Tư thế đứng và thao tác cưa: Đứng thẳng, thoải mái; tay phải nắm cán cưa, tay trái nắm đầu kia của khung cưa; khi đẩy thì ấn lưỡi cưa và đẩy từ từ; khi kéo cưa về, tay trái không ấn, tay phải rút cưa về nhanh hơn lúc đẩy.Xe ñaïp Cuõng nhö xe ñạp, maùy hay saûn phaåm cô khí thöôøng ñöôïc taïo thaønh töø nhieàu chi tieát laép gheùp vôùi nhau. Khi hoaït ñoäng, chuùng thöôøng hoûng hoùc ôû nhöõng choã laép gheùp. Vì vaäy, hieåu ñöôïc caùc kieåu laép gheùp chi tieát maùy laø caàn thieát nhaèm keùo daøi thôøi gian söû duïng cuûa maùy vaø thieát bò.Tiết 22: Bài 24: KHÁI NIỆM CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV:CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP I. Khaùi nieäm veà chi tieát maùy.1. Chi tieát maùy laø gì?Cuïm truïc tröôùc xe ñaïp ñöôïc caáu taïo töø maáy phaàn töû? Laø nhöõng phaàn töû naøo? Hình 24.1. Caáu taïo cuïm truïc tröôùc xe ñaïp.Cuïm truïc tröôùc xe ñaïp ñöôïc caáu taïo töø 5 phaàn töûø: - Truïc: Hai ñaàu coù ren ñeå laép vaøo caøng xe. - Ñai oác haõm coân: Coù nhieäm vuï giöõ coân ôû laïi moät vò trí. - Ñai oác, voøng ñeäm: Laép truïc vôùi caøng xe. - Coân: Cuøng vôùi bi vaø nồi taïo thaønh oå truïc. Truïc Ñai oác haõm coânÑai oácVoøng ñeämCoânCoâng duïng:Mỗi phần tử trên có công dụng gì? CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP I. Khaùi nieäm veà chi tieát maùy:1. Chi tieát maùy laø gì?Hình 24.1. Caáu taïo cuïm truïc tröôùc xe ñaïp.Truïc Ñai oác haõm coânÑai oácVoøng ñeämCoânCaùc phaàn töû treân coù ñaëc ñieåm gì chung?Có cấu tạo hoàn chỉnh và có chức năng nhất định trong máy.Keát luaän: Chi tiết máy là phần tử có cấu tạo hoàn chỉnh, có nhiệm vụ nhất định trong máy.Chi tiết máy là gì?CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP I. Khái niệm chi tiết máy:Chi tiết máy là gì? Chi tiết máy là phần tử có cấu tạo hoàn chỉnh, có nhiệm vụ nhất định trong máy.CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP Khaùi nieäm veà chi tieát maùy: 1. Chi tieát maùy laø gì?a. Bu loângb. Ñai oácc. Voøng bid. Loø xo e. Baùnh raêngh. Maûnh vôõ maùyg. Khung xe ñaïp Haõy cho bieát phaàn töû naøo laø chi tieát maùy, phaàn töû naøo khoâng phaûi laø chi tieát maùy? Vì sao? - Ta không thể tháo rời một bu lông, đai ốc, vòng bi, lò xo, bánh răng, khung xe đạp. Vì vậy chúng là chi tiết máy.- Chi tiết máy là phần tử có cấu tạo hoàn chỉnh, do đó một mảnh vỡ máy không phải là chi tiết máy.CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP Hình 24.2Khaùi nieäm veà chi tieát maùy: 1. Chi tieát maùy laø gì?* Dấu hiệu nhận biết chi tiết máy: Là phần tử có cấu tạo hoàn chỉnh và không thể tháo rời ra được hơn nữa. Daáu hieäu ñeå nhaän bieát chi tieát maùy laø gì?CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP Khaùi nieäm veà chi tieát maùy: 1. Chi tieát maùy laø gì? Khung xe ñaïpCHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP Việc xác định chi tiết máy được hiểu theo nghĩa quy ước: Khung xe đạp được liên kết bởi nhiều đoạn ống, mỗi đoạn là một chi tiết máy. Nhưng khi lắp thành xe thì khung xe chỉ là một chi tiết máy.Khaùi nieäm veà chi tieát maùy: 1. Chi tieát maùy laø gì?CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP Hay đối với bộ vòng đai: Đai ốc, bu lông, vòng đệm, vòng đai là những chi tiết máy nhưng nếu xét trong máy thì bộ vòng đai là chi tiết máy. I. Khaùi nieäm veà chi tieát maùy. 1. Chi tieát maùy laø gì? 2. Phaân loaïi chi tieát maùy.Bu loângÑai oácChi tieát coù coâng duïng rieâng (Khung xe ñaïp, kim may máy) Chi tieát coù coâng duïng chung (Buloâng, ñai oác)Chi tieát maùy ñöôïc chia laøm hai nhoùm:Nhoùm chi tieát coù coâng duïng chung.Nhoùm chi tieát coù coâng duïng rieâng.Caùc chi tieát hình beân chi tieát naøo coù coâng duïng chung, chi tieát naøo coù coâng duïng rieâng?Theo công dụng, chi tiết máy được chia làm mấy nhóm? Kể tên.CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV:Kim may máy TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP Khung xe ñaïpI. Khái niệm chi tiết máy:Chi tiết máy là gì?2. Phân loại chi tiết máy: - Nhóm chi tiết công dụng chung: Đai ốc, bu lông - Nhóm chi tiết có công dụng riêng: Kim may máy, khung xe đạp...CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP I. Khaùi nieäm veà chi tieát maùy. 1. Chi tieát maùy laø gì? 2. Phaân loaïi chi tieát maùy.Ngoài cách phân loại như trong sách giáo khoa, chi tiết máy có thể phân thành 2 nhóm:Nhóm CTM tiêu chuẩn hóa: Gồm các chi tiết được Nhà nước quy định thống nhất về hình dáng, kích thước và yêu cầu kĩ thuật như: Bu lông, đai ốcNhóm CTM không tiêu chuẩn hóa: Gồm những chi tiết được thiết kế, chế tạo theo yêu cầu riêng.CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV: TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP Hình aHình bCó hai loại mối ghép: mối ghép cố định và mối ghép động Các chi tiết ghép hình a thì cố định, không chuyển động được. Còn ở hình b thì các chi tiết ghép chuyển động được với nhau I. Khaùi nieäm veà chi tieát maùy. 1. Chi tieát maùy laø gì? 2. Phaân loaïi chi tieát maùy. II. Chi tieát maùy ñöôïc laép gheùp vôùi nhau nhö theá naøo?Chieác roøng roïc ñöôïc caáu taïo töø bao nhieâu phaàn töû? Laø nhöõng phaàn töû naøo?Chieác roøng roïc ñöôïc caáu taïo töø 4 phaàn töûø:Nhieäm vuï:- Baùnh roøng roïc: Cuøng vôùi truïc ñeå naâng vaät leân.- Truïc: Noái baùnh roøng roïc vôùi giaù ñôõ.- Moùc treo: Treo giaù ñôõ.- Giá đỡ: Ñôõ baùnh roøng roïc vaø vaät.CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV:1432 1-Baùnh roøng roïc4-Giaù ñôõ3-Moùc treo2-Truïc TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP Hình 24.3. Cấu tạo ròng rọc I. Khaùi nieäm veà chi tieát maùy. 1. Chi tieát maùy laø gì? 2. Phaân loaïi chi tieát maùy. II. Chi tieát maùy ñöôïc laép gheùp vôùi nhau nhö theá naøo?CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV:Caùc boä phaän của roøng roïc ñöôïc laép gheùp vôùi nhau nhö theá naøo?Baùnh roøng roïcTruïc Moùc treoGiaù ñôõ - Ghép giữa móc treo với giá đỡ bằng:....(1) .Mối ghép cố định (Đinh tán) TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP - Ghép giữa bánh ròng rọc và trục bằng: - Ghép giữa trục và giá đỡ bằng:....(2) .....(3) .Mối ghép cố định (Ren)Mối ghép động (Trục quay)Bµi 24: Kh¸I niÖm vÒ chi tiÕt m¸y vµ l¾p ghÐpI. Kh¸i niÖm vÒ chi tiÕt m¸y1. Chi tiÕt m¸y lµ g×?Lµ phÇn tö cã cÊu t¹o hoµn chØnh vµ thùc hiÖn mét nhiÖm vô trong m¸y.2. Ph©n lo¹i chi tiÕt m¸yII.Chi tiÕt m¸y ®­îc l¾p ghÐp víi nhau nh­ thÕ nµo?a. Mèi ghÐp cè ®ÞnhLµ mèi ghÐp mµ c¸c chi tiÕt ®­îc ghÐp kh«ng cã chuyÓn ®éng t­¬ng ®èi víi nhau.Cã hai lo¹i:+Mèi ghÐp th¸o ®­îc +Mèi ghÐp kh«ng th¸o ®­îc a. Mèi ghÐp ®éngLµ mèi ghÐp mµ c¸c chi tiÕt cã thÓ chuyÓn ®éng t­¬ng ®èi v¬Ý nhauGhi nhí:Thảo luận nhóm:Mối ghép cố định và mối ghép động khác nhau như thế nào? Cho ví dụ. I. Khaùi nieäm veà chi tieát maùy.1. Chi tieát maùy laø gì? 2. Phaân loaïi chi tieát maùy. II. Chi tieát maùy ñöôïc laép gheùp vôùi nhau nhö theá naøo?CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV:* Keát luaän: Caùc moái gheùp ñöôïc chia laøm hai loaïi: Moái gheùp coá ñònh vaø moái gheùp ñoäng. - Moái gheùp coá ñònh: Laø nhöõng moái gheùp maø caùc chi tieát ñöôïc gheùp khoâng coù chuyeån ñoäng töông ñoái vôùi nhau. Goàm: + Moái gheùp thaùo ñöôïc (ren, then, choát)+ Moái gheùp khoâng thaùo ñöôïc (ñinh taùn, haøn)- Moái gheùp ñoäng: Laø nhöõng moái gheùp maø chi tieát ñöôïc gheùp coù theå xoay, tröôït, laên vaø aên khôùp vôùi nhau. TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP I. Khaùi nieäm veà chi tieát maùy.1. Chi tieát maùy laø gì? 2. Phaân loaïi chi tieát maùy. II. Chi tieát maùy ñöôïc laép gheùp vôùi nhau nhö theá naøo?CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV:- Mối ghép cố định:+ Mối ghép tháo được.+ Mối ghép không tháo được.- Mối ghép động.Chiếc xe đạp của em có những kiểu mối ghép nào? Hãy kể tên một vài mối ghép đó. I. Khaùi nieäm veà chi tieát maùy.Moái gheùp coá ñònhMoái gheùp ñoängMoái gheùp coá ñònhMoái gheùp ñoängMoái gheùp ñoängMoái gheùp coá ñònh TIẾT 22: BÀI 24: KHÁI NIỆM VỀ CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉP CHI TIẾT MÁY VÀ LẮP GHÉPCHƯƠNG IV:CỦNG CỐ 1. Xích xe ñaïp vaø oå bi coù ñöôïc coi laø chi tieát maùy khoâng? Taïi sao?TRẢ LỜI: Xích xe đạp và ổ bi cũng được coi là chi tiết máy vì việc phân loại chi tiết máy cũng chỉ là tương đối , trong chiếc xe đạp thì xích là chi tết nhưng trong nhà máy sản xuất xích thì xích không phải là chi tiết mà là cụm chi tiết.Là chi tiết đối với chiếc xe đạpLà cụm chi tiết đối với nhà sản xuất2. Em hãy cho biết những mối ghép sau là mối ghép gì?Mối ghép độngMối ghép cố địnhabcdfeHọc bài, xem bài 25: Mối ghép cố định – Mối ghép không tháo được.Dặn dò:KÍNH CHÚC SỨC KHOẺ QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH