Bài giảng Địa lí 10 - Bài 27: Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp - Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1: Hiện nay cơ cấu ngành kinh tế bao gồm: a, Nông – lâm – ngư nghiệp,công nghiệp – xây dựng và dịch vụ. b, Khu vực kinh tế trong nước và khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. c, Toàn cầu và khu vực, quốc gia và vùng. d, cả a, b, c, đều đúng. Câu 2: Trong nền kinh tế toàn cầu hiện nay ngành nào chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu GDP theo ngành. a, Công nghiệp – xây dựng b, Nông – lâm – ngư nghiệp. c, Dịch vụ. d, Cả 3 bằng nhau. Đây là hình ảnh đặc trưng cho ngành kinh tế nào? NÔNG NGHIỆP BÀI 27 VAI TRÒ, ĐẶC ĐIỂM, CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP.MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG NGHIỆP II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP III. MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM 1. VAI TRÒ. Nông nghiệp theo nghĩa rộng bao gồm những ngành nào và nông nghiệp xuất hiện từ khi nào? Nông nghiệp theo nghĩa rộng bao gồm nông – lâm – ngư nghiệp,đây là ngành sản xuất vật chất có từ lâu đời cách đây khoảng vài ngàn năm. . Nông nghiệp có vai trò gì đối với sản xuất và đời sống? Nông nghiệp có vai trò quan trọng không thể thay thế được thể hiện: Cung cấp lương thực thực phẩm. Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp. Tạo nguồn hàng xuất khẩu,thu ngoại tệ. Tạo công ăn việc làm cho người lao động. Đồng lúa Thu hoạch chè Chế biến tôm Chăm sóc rau Tại sao đối với nhiều nước đang phát triển,đông dân,đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp là nhiệm vụ chiến lược hàng đầu? Hoạt động nông nghiệp liên quan đến việc làm,thu nhập và đời sống của đa số dân cư,gắn liền với phần lớn lãnh thổ quốc gia, phát triển nông nghiệp có vai trò quan trọng đặc biệt đối với sự ổn định kinh tế,chính trị và xã hội của đất nước. Nông nghiệp ở các nước đang phát triển 2. ĐẶC ĐIỂM. Thảo luận nhóm Trình bày từng đặc điểm của ngành sản xuất nông nghiệp? a, Đất trồng là tư liệu sản suất chủ yếu và không thay thế được của sản xuất nông nghiệp. b, Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là cây trồng và vật nuôi. c, Sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ. d, Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc chủ yếu vào điều kiện tự nhiên. e, Trong nền kinh tế hiện đại nông nghiệp trở thành hàng hóa. II. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP 1 Có những nhóm nhân tố nào ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp? Mỗi nhóm có những nhân tố nào? 2. Phân tích ảnh hưởng của từng nhân tố tới phát triển và phân bố nông nghiệp?Cho ví dụ minh họa? CÁC NHÂN TỐ TỰ NHIÊN KINH TẾ - XÃ HỘI Đất -Quỹ đất. -Tính chất đất. - Độ phì. Khí hậu - nước -chế độ nhiệt,ẩm, -các điều kiện thời tiết. -nươc trên mặt,nước ngầm Sinh vật -loài cây,con. -đồng cỏ. -nguồn thức ăn tự nhiên Dân cư –lao động -lực lượng sản xuất trực tiếp. -nguồn tiêu thụ nông sản Sở hữu ruộng đất. Quan hệ sở hữu Nhà nước,tập thể,tư nhân về ruộng đất Tiến bộ khoa học -kĩ thuật trong nông nghiệp. cơ giới hóa. -thủy lợi hóa. -Hóa học hóa. -Cách mạng xanh va công nghệ sinh hoc Thị trường tiêu thụ. -Trong nước -Ngoài nước Ảnh hưởng của các nhân tố tự nhiên đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp Ảnh hưởng của các nhân tố kinh tế - xã hội tới phát triển và phân bố nông nghiệp III. MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP. Nêu vai trò của các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp? Tạo ra những tiền đề cần thiết nhằm sử dụng hợp lí các điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hộicủa các nước,các vùng,mang lại hiệu quả kinh tế cao. 1. TRANG TRẠI. . Trang trại là hình thức sản xuất cơ sở trong nông nghiệp, có quy mô diện tích, vốn lớn, tổ chức quản lý và trình độ kỹ thuật cao,sản xuất nhiều nông sản hàng hóa Trang trại là hình thức tổ chức sản xuất như thế nào và nêu những đặc điểm nổi bất của trang trại? Đặc điểm: + Mục đích: Sản xuất hàng hóa phục vụ cho nhu cầu của thị trường + Tư liệu sản xuất thuộc quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu của một người chủ độc lập. + Quy mô đất đai và tiền vốn tương đối lớn. + Cách thức tổ chức tiến bộ, đẩy mạnh chuyên môn hóa, tập trung vào sản xuât những hàng hóa có lợi thế so sánh và khả năng cạnh tranh cao và thâm canh. + Các trang trại đều thuê muớn lao động. 2. THỂ TỔNG HỢP NÔNG NGHIỆP. . Thể tổng hợp nông nghiệp là hình thức tổ chức sản suất như thế nào và nêu đặc điểm cơ bản của thể tổng hợp nông nghiệp? Thể tổng hợp nông nghiệp là hình thức kết hợp lãnh thổ sản xuất ở trình độ cao, hình thành các xí nghiệp nông – công nghiệp vừa sản xuất vừa chế biến. Đặc điểm: + Nông nghiệp kết hợp chặt chẽ với công nghiệp chế biến và các hoạt động dịch vụ. + Sản xuất hàng hóa dựa trên những thuận lợi về vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên và kinh tế. + Có các xí nghiệp nông – công nghiệp hạt nhân với những mối liên hệ qua lại chặt chẽ với nhau Nêu những đặc điểm nổi bất của thể tổng hợp nông nghiệp ? 3. VÙNG NÔNG NGHIỆP. Vùng nông nghiệp là hình thức cao nhất của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.Đó là những lãnh thổ tương đối đồng nhất về điều kiện tự nhiên,kinh tế - xã hội. Vùng nông nghiệp là hình thức tổ chức sản xuất như thế nào? Vùng nông nghiệp là một bộ phận của đất nước, bao gồm các địa phương tương tự nhau về: + Điều kiện sinh thái nông nghiệp. + Điều kiện kinh tế - xã hội. + Trình độ tham canh, cơ sở vật chất – kỹ thuật nông nghiệp, chế độ canh tác. + Các sản phẩm chuên môn hóa, cơ cấu sản xuất nông nghiệp Vùng nông nghiệp bao gồm các địa phương như thế nào ? Sắp xếp cụm từ đã cho dưới đây vào bảng sao cho hợp lý 1. Gắn với quá trình công nghiệp hóa. 2. Sử dụng có hiệu quả nhất vị trí địa lý, các điều kiện sản xuất. 3. Phân bố hợp lý và chuyên môn hóa đúng đắn sản xuất nông nghiệp. 4. Quy mô đất đai rất lớn. 5. Quy mô đát đai tương đối lớn. 6. Quy mô đất đai lớn. 7. Chuyên môn hóa và thâm canh. 8. Có sự kết hợp giữa xí nghiệp nông nghiệp với công nghiệp chế biến và hoạt động dịch vụ. 9. Có điều kiện sinh thái nông nghiệp,trình độ thâm canh,chế độ canh tác,cơ sở vật chất kỹ thuậttương đồng nhau. Gắn với quá trình công nghiệp hóa. Quy mô đát đai tương đối lớn. Chuyên môn hóa và thâm canh. Sử dụng có hiệu quả nhất vị trí địa lý, các điều kiện sản xuất. Quy mô đất đai lớn. Có sự kết hợp giữa xí nghiệp nông nghiệp với công nghiệp chế biến và hoạt động dịch vụ. Phân bố hợp lý và chuyên môn hóa đúng đắn sản xuất nông nghiệp. Quy mô đất đai rất lớn. Có điều kiện sinh thái nông nghiệp,trình độ thâm canh,chế độ canh tác,cơ sở vật chất kỹ thuậttương đồng nhau. 1, Trả lời các câu hỏi trong SGK 2,Trình bày đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp khác ngoài 3 hình thức trong bài? 3, Chuẩn bị bài 28