Bài giảng Hóa học 9 - Tiết 55: Axit Axetic

 M«n :Ho¸ häc LíP 9a Em h·y viÕt c«ng thøc cÊu t¹o vµ nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña r­îu etylic? vieát phöông trình minh hoa. TiÕt 55: Axit axetic *C«ng thøc ph©n tö: C2H4O2 *Ph©n tö khèi: 60 I.tÝnh chÊt vËt lÝ Axit axetic lµ chÊt láng, kh«ng mµu, vÞ chua, tan v« h¹n trong n­íc. I- TÝnh chÊt vËt lÝ II- CÊu t¹o ph©n tö C«ng thøc ph©n tö: C2H4O2 C«ng thøc cÊu t¹o: D¹ng rçng D¹ng ®Æc ViÕt gän: CH3- COOH ChÝnh nhãm –COOH nµy lµm cho ph©n tö cã tÝnh axit tiÕt 55: axit axetic Iii- tÝnh chÊt ho¸ häc 1. Axit axetic cã tÝnh chÊt cña axit kh«ng? tiÕt 55: axit axetic i- tÝnh chÊt vËt lÝ ii- cÊu t¹o ph©n tö Tiến hành thí nghiệm: Nhỏ một giọt CH3COOH vào mẩu giấy quỳ tím ( giaáy ño pH) Nhỏ một giọt phenolphtalein vào ống nghiệm đựng dung dịch NaOH. Sau đó nhỏ từ từ dd CH3COOH vào ống nghiệm. Nhỏ 2ml dd CH3COOH vào ống nghiệm có sẵn bột CuO sau ®ã ®un nãng nhÑ. Nhỏ 2ml dd CH3COOH vào ống nghiệm có sẵn một viªn Zn. Nhỏ 2ml dd CH3COOH vào ống nghiệm có sẵn CaCO3. Giấy quỳ (giaáy ño pH) ngả màu đỏ. Màu ñoû nhạt dần --> dung dịch không màu. Bột CuO tan dần thành dung dịch màu xanh. Có bọt khí bay lên. Có sủi bọt TN1: Đổi màu chỉ thị Hiện tượng: TN2: Tác dụng với bazơ TN3: Tác dụng với oxit bazơ TN4: Tác dụng với kim loại TN5: Tác dụng với muối Cách viết phương trình phản ứng CH3COO – là gốc axetat có hóa trị I Chú ý : Gốc CH3COO - được viết phía trước CTHH. Ví dụ : CH3COONa , (CH3COO)2Mg Na Cách viết phương trình phản ứng CH3COO O H H + Thí nghiệm 2 Phương trình phản ứng: Thí nghiệm 3 Thí nghiệm 4 Thí nghiệm 5 CH3COOH + CuO CH3COOH + Zn CH3COOH + CaCO3 2.Axit axetic cã t¸c dông víi r­îu etylic kh«ng? ThÝ nghiÖm: Cho vµo èng nghiÖm kh« A 2ml r­îu khan, 2ml axit axetic råi võa l¾c võa nhá thªm 1ml H2SO4 ®Æc lµm xóc t¸c vµ cho vµo ®ã mét viªn ®¸ bät, ®Ëy nót kÌm èng dÉn khÝ H 5.5 ®un cho chÊt láng bay h¬i tõ tõ ®Õn khi cßn chõng 1/3 thì ngõng ®un. LÊy èng B ra thªm 2ml dd muèi ăn b·o hoµ l¾c råi ®Ó yªn. NhËn xÐt mïi cña chÊt láng næi lªn? KÕt qu¶ thÝ nghiÖm Trong èng nghiÖm B cã mét chÊt láng kh«ng mµu, mïi th¬m, nhÑ h¬n n­íc vµ kh«ng tan trong n­íc cã tªn gäi lµ etyl axetat vµ lµ mét este CH3-C- OH H O O-CH2-CH3 + + Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat (phản ứng este hóa) Iv- øng dông CH3COOH GiÊm ăn lµ dung dÞch axit axetic cã nång ®é 2- 5%. V- ®iÒu chÕ: 1. ®iÒu chÕ trong c«ng nghiÖp: 	 2. ®iÒu chÕ trong phßng thÝ nghiÖm: 3. S¶n xuÊt giÊm ăn b»ng ph­¬ng ph¸p lªn men r­îu 100 cã mÆt oxi kh«ng khÝ vµ men giÊm: Ghi nhớ CTPT: C2H4O2 PTK: 6 0 Tính chất Vật lí: - Chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước. Tính chất Hóa học: - Axit axetic có các tính chất hóa học của 1 axit. Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat (p.ư. este hóa). Ứng dụng: Axit axetic là: - Nguyên liệu trong công nghiệp. - Pha chế giấm ăn. Điều chế: 1. Trong CN: oxi hóa butan. 2. Sản xuất giấm bằng cách oxi hóa rượu etylic. Axit axetic Bµi tËp 1 Chän c©u ®óng trong c¸c c©u sau: C.Những chÊt cã nhãm -OH t¸c dông ®­îc víi NaOH. A.Những chÊt cã nhãm –OH hoÆc –COOH t¸c dông ®­îc víi NaOH. D. Những chÊt cã nhãm -COOH t¸c dông ®­îc víi NaOH nh­ng kh«ng t¸c dông víi Na. B. Những chÊt cã nhãm –OH t¸c dông ®­îc víi Na, cßn những chÊt cã nhãm –COOH võa t¸c dông ®­îc víi Na võa t¸c dông ®­îc víi NaOH. Sai Sai ®óng Sai Bµi tËp 2 H·y lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng ? D. CH3-COOH lµ mét axit B. Axit axetic cã tÝnh axit vì cã nhãm –OH vµ nhãm =C=O C. ChÊt t¸c dông víi NaOH lµ CH3-CH2-CH2-OH Đ S S A. Axit axetic cã thÓ t¸c dông ®­îc víi Cu S Bµi tËp 3: Cho bét Mg d­ t¸c dông víi 200ml dung dÞch CH3COOH 1M. ViÕt ph­¬ng trình ph¶n øng. b)TÝnh thÓ tÝch khÝ thu ®­îc ë ®ktc ? Ñaùp soá:VH2= 2,24 (lít)ôû ñktc DÆn dß -VÒ nhµ tìm hiÓu c¸ch lµm vµ tù lµm giÊm ăn töø röôïu nheï. -Lµm bµi tËp SGK, bµi 45.3 SBT. - ThiÕt lËp s¬ ®å liªn hÖ giữa etilen, r­îu etylic vµ axit axetic. Chúc các em học tốt ! Xin trân trọng cảm ơn các thầy cô đã dự tiết học! Chúc các thầy cô mạnh khoẻ, hạnh phúc!