Bài giảng Hóa học - Bài 23: Công nghiệp silicat

BÀI 23 CÔNG NGHIỆP SILICATChaøocaùc baïnLôùp:11B2Công nghiệp SilicatBµi 23Công nghiệp SilicatThủy tinh Đồ gốmXi măngXi măngGạchThuỷ tinhHình 1:Hình 2:Hình 4:Hình 3:Hình 5:Hình 6:SứSànhSứA. THUỶ TINHI. THÀNH PHẦN -TÍNH CHẤTDựa vào tính chất nào của thuỷ tinh mà người ta có thể tạo ra các sản phẩm có hình dạng khác nhau? Có những cách nào tạo hình cho sản phẩm??Vì khi đun nóng thuỷ tinh mềm dần rồi mới chảy nên có thể thổi, ép, kéo hoặc dát mỏng để tạo hình dạng khác nhau.1. Thành phần hoá học: Na2O.CaO.6SiO2. Không có nhiệt độ nóng chảy xác định3. Tính chất: 2. Nguyên tắc sản xuất: cát trắng + đá vôi + sođa (Na2CO3) thuỷ tinh thường.CÔNG NGHIỆP SILICAT Khi đun nóng, thuỷ tinh mềm dần rồi mới chảy. øng dông:dïng lµm cöa kÝnh, chai, lä, ®å dïng, ®å trang trÝKÓ tªn c¸c vËt dông lµm b»ng thuû tinh? Lµm thÕ nµo ®Ó b¶o vÖ c¸c vËt lµm b»ng thuû tinh?Hçn hîp: SiO2 , CaCO3 , Na2CO3Thñy tinh nh·oNÊu ch¶y ë 1400oCThñy tinh dÎoLµm nguéi tõ tõC¸c ®å vËtÐp, thæiPHƯƠNG PHÁP SẢN XUẤTA. THUỶ TINHI. THÀNH PHẦN -TÍNH CHẤT1. Thành phần hoá học: Na2O.CaO.6SiO2. Không có nhiệt độ nóng chảy xác định3. Tính chất: 2. Nguyên tắc sản xuất: cát trắng + đá vôi + sođa (Na2CO3) thuỷ tinh thường.CÔNG NGHIỆP SILICAT Khi đun nóng, thuỷ tinh mềm dần rồi mới chảy.Hình ảnh thổi thủy tinh thế kỷ 9A. THUỶ TINHI. THÀNH PHẦN -TÍNH CHẤT?1. Thành phần hoá học: Na2O.CaO.6SiO2. Không có nhiệt độ nóng chảy xác định3. Tính chất: 2. Nguyên tắc sản xuất: cát trắng + đá vôi + sođa (Na2CO3) thuỷ tinh thường.CÔNG NGHIỆP SILICATTại sao chúng ta không nên đổ nước sôi vào ly thuỷ tinh?Vì thuỷ tinh có hệ số nở nhiệt cao nên nếu thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể làm vỡ, nứt ly. Khi đun nóng, thuỷ tinh mềm dần rồi mới chảy.A. THUỶ TINHI. THÀNH PHẦN -TÍNH CHẤT?1. Thành phần hoá học: Na2O.CaO.6SiO2. Không có nhiệt độ nóng chảy xác địnhTránh va chạm mạnh và thay đổi nhiệt độ đột ngột.3. Tính chất: Giòn, có hệ số nở nhiệt lớn2. Nguyên tắc sản xuất: cát trắng + đá vôi + sođa (Na2CO3) thuỷ tinh thường.CÔNG NGHIỆP SILICAT Khi đun nóng, thuỷ tinh mềm dần rồi mới chảy.Từ đó suy ra cách sử dụng các đồ dùng thuỷ tinh.4. Ứng dụng: làm kính, chai, lọ...II. MỘT SỐ LOẠI THUỶ TINH?Ngoài những loại thuỷ tinh đã nêu, các bạn còn biết loại thuỷ tinh nào khác?- Thuỷ tinh có màu: tuỳ chất thêm vào mà thuỷ tinh sẽ có màu khác nhau. ví dụ: NiO cho màu nâu, Cu cho màu đỏ...CÔNG NGHIỆP SILICATThuỷ tinh siêu tinh khiếtThuỷ tinh thạch anhThuỷ tinh kaliThuỷ tinh pha lêThuỷ tinh thường Công dụng Thành phần Tên gọi Na2O.CaO.6SiO2Chứa nhiều oxit chìK2O.CaO.6SiO2SiO2 tinh khiếtCửa kính, chai, lọLàm đồ dùng bằng pha lêDùng làm dụng cụ thí nghiệmII. Mét sè lo¹i thñy tinhSản phẩm mĩ nghệ, trang sứcLàm đồ dùng, đồ trang sứcThuỷ tinh màuThêm vào một số oxit kim loại(Cr2O3, CoO)Cáp quangThuû tinh ®­îc chia lµm mÊy lo¹i?II. MỘT SỐ LOẠI THUỶ TINH?Ngoài những loại thuỷ tinh đã nêu, có bạn nào còn biết loại thuỷ tinh nào khác?- Thuỷ tinh có màu: tuỳ chất thêm vào mà thuỷ tinh sẽ có màu khác nhau. ví dụ: NiO cho màu nâu, Cu cho màu đỏ...CÔNG NGHIỆP SILICAT- Thuỷ tinh đổi màu: có thêm AgCl hoặc AgBr, có khả năng đổi màu tuỳ vào nhiệt độ.II. MỘT SỐ LOẠI THUỶ TINH?Ngoài những loại thuỷ tinh đã nêu, có bạn nào còn biết loại thuỷ tinh nào khác?- Thuỷ tinh có màu: tuỳ chất thêm vào mà thuỷ tinh sẽ có màu khác nhau. ví dụ: NiO cho màu nâu, Cu cho màu đỏ...CÔNG NGHIỆP SILICAT- Thuỷ tinh đổi màu: có thêm AgCl hoặc AgBr, có khả năng đổi màu tuỳ vào nhiệt độ.- Cáp quang: thuỷ tinh siêu tinh khiết.II. MỘT SỐ LOẠI THUỶ TINH?- Thuỷ tinh có màu: tuỳ chất thêm vào mà thuỷ tinh sẽ có màu khác nhau. ví dụ: NiO cho màu nâu, Cu cho màu đỏ...CÔNG NGHIỆP SILICAT- Thuỷ tinh đổi màu: có thêm AgCl hoặc AgBr, có khả năng đổi màu tuỳ vào nhiệt độ.- Cáp quang: thuỷ tinh siêu tinh khiết.Các bạn có biết tên 2 loại thuỷ tinh nổi tiếng trên thế giới?- Thuỷ tinh Iena (Đức).- Thuỷ tinh Pirec (Pháp).II. MỘT SỐ LOẠI THUỶ TINH- Thuỷ tinh có màu: tuỳ chất thêm vào mà thuỷ tinh sẽ có màu khác nhau. ví dụ: NiO cho màu nâu, Cu cho màu đỏ...CÔNG NGHIỆP SILICAT- Thuỷ tinh đổi màu: có thêm AgCl hoặc AgBr, có khả năng đổi màu tuỳ vào nhiệt độ.- Cáp quang: thuỷ tinh siêu tinh khiết.- Thuỷ tinh Iena (Đức).- Thuỷ tinh Pirec (Pháp).B. ĐỒ GỐM- Nguyên liệu chính: đất sét, cao lanh.- Phân loại+ Gốm xây dựng: gạch, ngói....+ Gốm kĩ thuật: sành, sứ....+ Gốm dân dụng: sành, sứ...CÔNG NGHIỆP SILICATĐất sétB. ĐỒ GỐMI. GẠCH, NGÓI?Hãy kể tên một số loại gạch, ngói mà các bạn biết.ví dụ: gạch chỉ, gạch rỗng...Đất sét + cát + nướcnhàokhối dẻotạo hìnhsấynungsản phẩmSản xuất:Gạch ốngCÔNG NGHIỆP SILICATII. SÀNH, SỨCÔNG NGHIỆP SILICATCách tạo dáng sản phẩm MỘT SỐ SẢN PHẨM LÀM BẰNG SÀNHChén và bình cắm hoaChậu trồng hoaHuyền Trần Nguyên HãnHuyền Trần Nguyên Hãnđồ dùng bằng sànhbát sành sứII. SÀNH, SỨHãy phân biệt sành và sứ.- Công nghệ sản xuất cơ bản giống nhau. Giống nhau:CÔNG NGHIỆP SILICATII. SÀNH, SỨHãy phân biệt sành và sứ.- Công nghệ sản xuất cơ bản giống nhau. - Đều có phần lõi ở trong gọi là xương và được phủ lớp men bên ngoài. * Giống nhau:CÔNG NGHIỆP SILICATII. SÀNH, SỨHãy phân biệt sành và sứ.- Công nghệ sản xuất cơ bản giống nhau. - Đều có phần lõi ở trong gọi là xương và được phủ lớp men bên ngoài. * Giống nhau:CÔNG NGHIỆP SILICATKhác nhau:- Xương của sứ thường trắng hơn, đặc hơn, cường độ cơ học cao hơn.II. SÀNH, SỨHãy phân biệt sành và sứ.- Công nghệ sản xuất cơ bản giống nhau. - Đều có phần lõi ở trong gọi là xương và được phủ lớp men bên ngoài. * Giống nhau:CÔNG NGHIỆP SILICAT* Khác nhau:- Xương của sứ thường trắng hơn, đặc hơn, cường độ cơ học cao hơn.- Sứ bền vững hơn. II. SÀNH, SỨHãy phân biệt sành và sứ.- Công nghệ sản xuất cơ bản giống nhau. - Đều có phần lõi ở trong gọi là xương và được phủ lớp men bên ngoài. * Giống nhau:CÔNG NGHIỆP SILICAT* Khác nhau:- Xương của sứ thường trắng hơn, đặc hơn, cường độ cơ học cao hơn.- Sứ bền vững hơn. - Khi gõ vào sứ sẽ cho tiếng thanh hơn. II. SÀNH, SỨ- Công nghệ sản xuất cơ bản giống nhau. - Đều có phần lõi ở trong gọi là xương và được phủ lớp men bên ngoài. * Giống nhau:CÔNG NGHIỆP SILICAT* Khác nhau:- Xương của sứ thường trắng hơn, đặc hơn, cường độ cơ học cao hơn.- Sứ bền vững hơn. - Khi gõ vào sứ sẽ cho tiếng thanh hơn. Trang trí sản phẩmTinh thể cao lanhTinh thể thạch anhBột fenspat- Đå sø ®­îc nung 2 lÇn: lÇn 1 ë 1000oC, sau ®ã tr¸ng men và trang trÝ, råi nung lÇn 2 ë 1400-1450oC- Ph©n lo¹i: Sø d©n dông (chÐn, b¸t, b×nh, lä); sø kĩ thuật. Sứ kĩ thuật được dùng để chế tạo các vật liệu cách điện, tụ điện, buzi đánh lửa, các dụng cụ thí nghiệm MỘT SỐ SẢN PHẨM LÀM BẰNG SỨVật dụng gia đìnhBình hoa làm bằng sứVật trang trí bằng sứMỘT SỐ DỤNG CỤ BẰNG SỨ TRONG PHÒNG THÍ NGHIỆMChày sứBát sứCối sứ Men:- Có thµnh phÇn chÝnh gièng sø, nh­ng dÔ nãng ch¶y h¬n- Nguyªn liÖu: cao lanh, fenspat, th¹ch anh, oxit ch× (PbO hay Pb3O4) vµ oxit t¹o mµu (nÕu cÇn)- Men ®­îc phñ lªn bÒ mÆt s¶n phÈm, nung ë nhiÖt ®é thÝch hîp ®Ó men biÕn thµnh mét líp thñy tinh che kÝn bÒ mÆt s¶n phÈm.Huyền Trần Nguyên Hãn So sánh sành và sø:SµnhSø§Æc ®iÓmS¶n xuÊtøng dôngLµ vËt liÖu cøng, cã mµu x¸m, vµng hoÆc n©u, gâ kªu, rÊt bÒn víi hãa chÊt.Lµ vËt liÖu cøng, xèp, cã mµu tr¾ng, gâ kªu, bÒn víi hãa chÊt.- §­îc lµm tõ ®Êt sÐt nung ë 1200-1300oC.- MÆt ngoµi lµ líp men máng, t¹o ®é bãng vµ kh«ng thÊm n­ícPhèi liÖu: Cao lanh, fenspat, th¹ch anh, 1 sè oxit kim lo¹i. §å sø nung 2 lÇn: LÇn 1(10000C), tr¸ng men, trang trÝ. LÇn 2 ( 1400-14500C)Lµm ®å dïng sinh ho¹tSø d©n dông(chÐn, b¸t ®Üa), sø kÜ thuËt (tô ®iÖn, dông cô PTN)(Gèm kÜ thuËt vµ gèm d©n dông)C. XI MĂNG1. THÀNH PHẦN HOÁ HỌC3CaO.SiO2, 2CaO.SiO2 và 3CaO.Al2O3.2. PHƯƠNG PHÁP SẢN XUẤTĐá vôi + đất sét + quặng sắtclanhkenghiền, nungxi măng+ thạch caonghiềnLò quay sản xuất xi măng+ phụ giaCÔNG NGHIỆP SILICATxi măng§¸ v«i, ®Êt sÐt, 1 Ýt quÆng s¾tBïnNghiÒn nhá, trén víi c¸t vµ H2OClanhke r¾n §Ó nguéi, råi nghiÒn cïng víi chÊt phô giaXi m¨ngNung ë 14000C ®Õn 16000CLß quay s¶n xuÊt clanhke3. QUÁ TRÌNH ĐÔNG CỨNG XI MĂNGHãy nêu lên cách sử dụng và bảo quản xi măng?Là sự kết hợp các chất có trong xi măng với nước:3CaO.SiO2+5H2O→2CaO.SiO2.4H2O +Ca(OH)22CaO.SiO2 + 4H2O → 2CaO.SiO2.4H2O3CaO.Al2O3 + 6H2O →3CaO.Al2O3.6H2OBảo quản nơi khô ráo, tránh tiếp xúc với nước.Khi sử dụng, trong quá trình xi măng đông cứng phái thường xuyên tưới nước.CÔNG NGHIỆP SILICAT3. QUÁ TRÌNH ĐÔNG CỨNG XI MĂNGLà sự kết hợp các chất có trong xi măng với nước:3CaO.SiO2+5H2O→2CaO.SiO2.4H2O +Ca(OH)22CaO.SiO2 + 4H2O → 2CaO.SiO2.4H2O3CaO.Al2O3 + 6H2O →3CaO.Al2O3.6H2OCÔNG NGHIỆP SILICATXi măng Pooclăng có mác PCB 30, số 30 có ý nghĩa gì?Các số 30, 40...trên mác xi măng chỉ giới hạn tải trọng (N/mm2) mà mẫu xi măng đã hoá rắn có thể chịu được mà không bị biến dạng sau 28 ngày kể từ khi trộn xi măng với nước.NHÀ MÁY XI MĂNG BỈM SƠNMét sè h×nh ¶nh vÒ c¸c nhµ m¸y xi m¨ng ë n­íc taNhµ m¸y xi m¨ng Hoµng Mai Nhµ m¸y xi m¨ng H¶i PhßngNhµ m¸y xi m¨ng BØm S¬nNhµ m¸y xi m¨ng Hµ TiªnGomBauTruc_PhanRang_GomBauTruc3gốm men ngọcBan xoayGốm sứ Minh Longgạch ốngngói mũi hàingóiGạch menGạch chịu lửaNhµ m¸y xi m¨ng Bót S¬n – Hµ Nam	 CẢM ƠN THẦY VÀ CÁC BẠN Đà LẮNG NGHE