Bài giảng Hóa học - Tiết 54: Khái niệm về Tecpen
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức : Học sinh biết : + Khái niệm về Tecpen, thành phần và cấu tạo của tecpen
+ Nguồn gốc và giá trị của một số tecpen đơn giản để khai thác và sử dụng hợp lí nguồn tecpen
2. Kĩ năng : + Học sinh phân biệt được tecpen với những hiđrocacbon đã học
+ Sử dụng một số loài thực phẩm có lợi
TiÕt 54 Kh¸i niÖm vÒ Tecpen So¹n ngµy : 14/01/2008 Môc tiªu : KiÕn thøc : Häc sinh biÕt : + Kh¸i niÖm vÒ Tecpen, thµnh phÇn vµ cÊu t¹o cña tecpen + Nguån gèc vµ gi¸ trÞ cña mét sè tecpen ®¬n gi¶n ®Ó khai th¸c vµ sö dông hîp lÝ nguån tecpen KÜ n¨ng : + Häc sinh ph©n biÖt ®îc tecpen víi nh÷ng hi®rocacbon ®· häc + Sö dông mét sè loµi thùc phÈm cã lîi ChuÈn bÞ : Gi¸o viªn : + M« h×nh 6.7 trang 171 SGK + M« h×nh cÊu t¹o cña mét sè tecpen + M« h×nh 6.8 trang 173 SGK Ph¬ng ph¸p chñ ®¹o : §µm tho¹i gîi më HÖ thèng c¸c ho¹t ®éng : Ho¹t ®éng 1 : KiÓm tra bµi cò Gi¸o viªn Tr×nh bµy tÝnh chÊt ho¸ häc cña anka®ien, lÊy vÝ dô minh ho¹ b»ng ph¬ng tr×nh ph¶n øng Häc sinh DÔ tham gia c¸c ph¶n øng céng vµ ph¶n øng trïng hîp CH2=CH-CH=CH2 + 2H2 CH3-CH2-CH2-CH3 CH2=CH-CH=CH2 + Br2 ® CH2-CH-CH=CH2 Br Br 1 2 3 4 ® CH2-CH=CH-CH2 Br Br 1 2 3 4 1 2 3 4 CH2=CH-CH=CH2 + HBr ® CH2-CH-CH=CH2 H Br 1 2 3 4 ® CH2-CH=CH-CH2 H Br nCH2=CH-CH=CH2– CH2-CH=CH-CH2 –n Ho¹t ®éng 2 : Thµnh phÇn cÊu t¹o vµ dÉn xuÊt Gi¸o viªn Em h·y cho biÕt Tecpen lµ g× ? Thêng gÆp ë ®©u ? LÊy vÝ dô minh ho¹ Em cã nhËn xÐt g× vÒ c«ng thøc cÊu t¹o cña c¸c tecpen ®ã ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cÊu t¹o vµ nh÷ng øng dông cña nã ? Häc sinh Tecpen lµ tªn gäi nhãm hi®rocacbon kh«ng no thêng cã c«ng thøc chung lµ (C5H8)n Thêng gÆp trong giíi thùc vËt. VÝ nh cã nhiÒu trong tinh dÇu th¶o méc, th«ng, x¶, quÕ, chanh, cam Ph©n tö tecpen cã cÊu t¹o m¹ch hë hoÆc m¹ch vßng vµ cã chøa liªn kÕt ®«i C=C Chóng cã cÊu t¹o m¹ch hë hoÆc m¹ch vßng, cã liªn kÕt ®«i hoÆc kh«ng cã liªn kÕt ®«i Víi Geraniol vµ Xitronelol ®Òu cã mïi th¬m ®Æc trng, lµ nh÷ng ®¬n h¬ng quý dïng trong c«ng nghiÖp h¬ng liÖu vµ thùc phÈm Víi Mentol vµ Menton ®îc sö dông trong b¸nh kÑo, kem ®¸nh r¨ng, thuèc ch÷a bÖnh Ho¹t ®éng 3 : Nguån gèc tecpen thiªn nhiªn Gi¸o viªn LÊy vÝ dô minh ho¹ Häc sinh Tecpen vµ dÉn xuÊt chøa oxi cña tecpen thêng gÆp trong giíi thùc vËt, chóng cã trong l¸, th©n, hoa, qu¶ hoÆc rÔ thùc vËt ®Æc biÖt trong c¸c th¶o méc Ngoµi ra cßn cã trong c¬ thÓ ®éng vËt NhiÒu tecpen cã c«ng thøc lµ C10H16 vµ C15H24 cã trong qu¶, l¸ vµ nhùa loµi th«ng Squalen ( C30H50 ) cã trong dÇu gan c¸ Caroten vµ Licoten ( C40H56 ) lµ s¾c tè mµu ®á cña cµ rèt vµ cµ chua chÝn Retinol ( Vitamin A : C20H29OH ) cã trong lßng ®á trøng, dÇu gan c¸ Phitol ( C20H39OH ) ë d¹ng este cã trong diÖp lôc Ho¹t ®éng 4 : Khai th¸c tecpen Gi¸o viªn Tecpen vµ c¸c dÉn xuÊt cña nã cã nhiÒu trong thiªn nhiªn vµ cã nhiÒu øng dông vµ tiÖn Ých, ®Ó lÊy ®îc nã ngêi ta ph¶i lµm nh thÕ nµo ? §óng vËy, ngêi ta thêng dïng ph¬ng ph¸p chng cÊt víi h¬i níc < Gi¸o viªn giíi thiÖu : ë níc ta cã xÝ nghiÖp s¶n xuÊt tinh dÇu håi ë L¹ng S¬n, c¸c xëng s¶n xuÊt tinh dÇu kh¸c nh tinh dÇu h¬ng nhu, tinh dÇu b¹c hµ, tinh dÇu quÕ, tinh dÇu s¶, tinh dÇu x¸ lÞcã ë nhiÒu vïng kh¸c nhau Häc sinh Ngêi ta thêng dïng ph¬ng ph¸p chng cÊt víi h¬i níc ®Ó l«i cuèn lÊy tinh dÇu tõ c¸c bé phËn chøa nhiÒu tinh dÇu Ho¹t ®éng 5 : øng dông Gi¸o viªn Nghiªn cøu SGK vµ b»ng nh÷ng hiÓu biÕt cña em h·y cho thÇy biÕt c¸c øng dông cña tecpen vµ c¸c dÉn xuÊt cña nã Häc sinh Lµm h¬ng liÖu trong c«ng nghiÖp mÜ phÈm : Níc hoa, dÇu géi, xµ phßng, kem ®¸nh r¨ng C«ng nghiÖp thùc phÈm : b¸nh kÑo, níc gi¶i kh¸t S¶n xuÊt dîc phÈm Ho¹t ®éng 6 : Bµi tËp vÒ nhµ : + Bµi sè 1 ¸ 6 trang 173 vµ 174 SGK + Bµi sè 6.21 ¸ 6.25 trang 50 vµ 51 SBT
File đính kèm:
- Khai niem ve Tecpen.doc