Bài giảng Lịch sử 11 - Bài 11: Phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm cuối thế kỉ XIX (Tiết 2)

TRƯỜNG THPT L H CGiáo viên:MÔN LỊCH SỬ 11KIỂM TRA BÀI CŨ Câu hỏi: Trình bày tóm tắt diễn biến 2 giai đoạn của phong trào Cần vương chống Pháp cuối thế kỷ XIX và rút rút ra đặc điểm của mỗi giai đoạn. Bài 21PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỈ XIX ( Tiết 2 )II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU TRONG PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG VÀ PHONG TRÀO ĐẤU TRANH TỰ VỆ CUỐI THẾ KỈ XIX. I. PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG BÙNG NỔ (tiết 1)Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào Cần Vương. a. Khởi nghĩa Bãi Sậy (1883 – 1892) b. Khởi nghĩa Hương Khê (1885 – 1896) 2. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913)Khởi nghĩaLãnh đạo Địa bàn hoạt độngHoạt động chínhKết quả - ý nghĩaBãi Sậy(1883 đến 1892)HOẠT ĐỘNG NHÓMHương khê (1885 đến 1896)Khởi nghĩaLãnh đạo Địa bàn hoạt độngHoạt động chínhKết quả - ý nghĩaBãi Sậy(1883 đến 1892)Nguyễn Thiện Thuật- Căn cứ chính: Bãi Sậy (Hưng Yên)- Hoạt động sang cả Hải Dương, Bắc Ninh.- Từ 1885 đến 1887: Nghĩa quân đẩy lùi nhiều cuộc càn quét, gây cho địch nhiều thiệt hại. - Từ 1888 đến1892: Nghĩa quân chiến đấu quyết liệt, di chuyển linh hoạt, đánh thắng một số trận lớn.Khi quân Pháp bao vây, Nguyễn Thiện Thuật phải sang Trung Quốc, Đốc Tít ra hàng (1889). Để lại những kinh nghiệm tác chiến ở vùng đồng bằngLƯỢC ĐỒ PHONG TRÀO CẦN VƯƠNGTân Sở(13-7-1885)Ấu Sơn(20-9-1885) HUẾĐà NẵngQĐ Hoàng SaQĐ Trường SaCửa Thuận AnPhan ThiếtNha TrangTuy HòaBình ĐịnhSông CầuQuảng NgãiBình SơnĐồng VănQuảng TrạchĐồng HớiChú giải Nơi Vua Hàm Nghi ra Chiếu Cần Vương Cuộc k/nghĩa lớn Cuộc k/nghĩa nhỏBãi Sậy(1883-1892)HSLƯỢC ĐỒ KHỞI NGHĨA BÃI SẬYKHỞI NGHĨA BÃI SẬY (ảnh minh họa) Nguyễn Thiện Thuật(1844 – 1926)Nguyễn Thiện Thuật (1844 - 1926), quê ở huyện Mĩ Hào, tỉnh Hưng Yên. Từng làm Tri phủ Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Năm 1885, sau khi Đinh Gia Quế, thủ lĩnh đầu tiên của khởi nghĩa Bãi Sậy qua đời, ông đảm đương vai trò lãnh đạo. Khi chiếu Cần Vương ban ra, ông hưởng ứng, hiệu triệu nhân dân kháng chiến giúp vua. Dưới sự lãnh đạo của ông, khởi nghĩa bước sang giai đoạn phát triển mới.Khởi nghĩaLãnh đạoĐịa bàn hoạt độngHoạt động chínhKết quả - Ý nghĩaHương Khê(1885 đến 1896)Phan Đình Phùng, Cao Thắng Căn cứ chính: Hương Khê (Hà Tĩnh).- Hoạt động rộng khắp 4 tỉnh Bắc Trung Kì.-1885 đến 1888: Chuẩn bị lực lượng, xây dựng căn cứ, chế tạo vũ khí, tích trữ lương thực.1888 đến 1896:Chiến đấu quyết liệt, mở các cuộc tập kích, đẩy lùi quân địch, chủ động tấn công nhiều trận lớn. - Phan Đình Phùng hi sinh, đến 1896 khởi nghĩa thất bại. Là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào Cần Vương.LƯỢC ĐỒ PHONG TRÀO CẦN VƯƠNGTân Sở(13-7-1885)Ấu Sơn(20-9-1885) HUẾĐà NẵngQĐ Hoàng SaQĐ Trường SaCửa Thuận AnPhan ThiếtNha TrangTuy HòaBình ĐịnhSông CầuQuảng NgãiBình SơnĐồng VănQuảng TrạchĐồng HớiChú giải Nơi Vua Hàm Nghi ra Chiếu Cần Vương Cuộc k/nghĩa lớn Cuộc k/nghĩa nhỏHương Khê(1885-1896)HSPhan Đình Phùng sinh năm 1847, quê ở Đức Thọ - Hà Tĩnh, từng làm quan ngự sử trong triều đình, bất mãn thời cuộc, ông từ quan về quê ở ẩn. Khi chiếu Cần Vương ban ra, ông hưởng ứng và tổ chức phong trào chống Pháp tại quê nhà.Căn cứ Hương KhêPhan Đình Phùng và Cao Thắng bàn kế hoạch đánh giặc.? Tại sao khởi nghĩa Hương Khê là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất?II. MỘT SỐ CUỘC KHỞI NGHĨA TIÊU BIỂU TRONG PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG VÀ PHONG TRÀO ĐẤU TRANH TỰ VỆ CUỐI THẾ KỈ XIX.2. Khởi nghĩa Yên Thế (1884 – 1913)1. Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào Cần Vương.a. Nguyên nhân:- Kinh tế nông nghiệp sa sút, một bộ phận cư dân đồng bằng Bắc Kì phải phiêu tán lên Yên Thế sinh sống. - Khi Pháp mở các cuộc hành quân bình định, cuộc sống người dân bị xâm phạm, nông dân Yên Thế đã đứng lên khởi nghĩa.b. Diễn biếnb. Diễn biến:+ 1884 - 1892: dưới sự chỉ huy của Đề Nắm, nghĩa quân đẩy lùi nhiều cuộc tấn công của giặc Pháp.+ 1893 - 1897: do Đề Thám lãnh đạo, hai lần tạm hòa với Pháp, nghĩa quân làm chủ 4 tổng ở Bắc Giang (Nhã Nam, Mục Sơn, Yên Lễ, Hữu Thượng).+ 1898 - 1908: 10 năm hòa hoãn, sản xuất luyện tập quân sự, hội tụ những nghĩa sĩ yêu nước.+ 1909 - 1913: Pháp ra sức tấn công, nghĩa quân di chuyển nhiều nơi. Tháng 2/1913, Đề Thám bị sát hại, khởi nghĩa tan rã.KHỞI NGHĨA YÊN THẾ (1884 - 1913)Yên Thế(1884-1913)QĐ Hoàng SaQĐ Trường SaYên ThếHoàng Hoa Thám, tên thật là Trương Văn Thám, sinh năm 1858, quê ở Tiên Lữ (Hưng Yên),sau theo gia đình lên Yên Thế sinh sống.Từ năm 1892, ông trở thành lãnh đạo nghĩa quân Yên Thế. Sự chỉ huy tài tình của ông giúp nghĩa quân lập nhiều chiến công. Nên ông được mệnh danh là “Hùm thiêng Yên Thế”.Nghĩa quân Yên ThếNghĩa quân Yên Thế bị TD Pháp bắt và xử tửc. Ý nghĩa: Thể hiện tiềm năng, ý chí, sức mạnh to lớn của nông dân trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.CỦNG CỐ ? Khởi nghĩa Yên Thế có đặc điểm gì khác so với các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương?PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG KHỞI NGHĨA YÊN THẾMục tiêuThời gian tồn tạiĐịa bàn hoạt độngLãnh đạoLực lượng tham giaChống Pháp, giúp vua, cứu nướcChống Pháp, tự vệ1885 - 18961884 - 1913Bắc kì và Trung kìYên Thế - Bắc GiangSĩ phu, văn thânNông dânSĩ phu, văn thân, nông dânnông dân123456TỪ KHÓA H µ M N G H IV Ă N T H  N ® µ n ½ n gM A n g C ¸H Á C M Ă N GH A I T « n t h Ê t t h u y Õ ttrß ch¬i « ch÷1. Cã 7 chữ c¸i, tªn gäi tÇng líp cã häc thøc, ®ç ®¹t d­íi chÕ ®é phong kiÕn, tham gia phong trµo CÇn V­¬ng ?2. Lµ n¬i ®Çu tiªn mµ thùc d©n Ph¸p næ sóng x©m l­îc n­íc ta? 4.Mét trong hai ®Þa ®iÓm mµ phe chñ chiÕn tÊn c«ng qu©n Ph¸p t¹i kinh thµnh HuÕ ?3. B¶n hiÖp ­íc nµy ®¸nh dÊu ViÖt Nam bÞ ®Æt d­íi sù b¶o hé cña Ph¸p, trë thµnh n­íc thuéc ®Þa nöa phong kiÕn ?Số 5. Phong trào Cần Vương trải qua mấy giai đoạn?6. ¤ng lµ quan th­îng th­ bé binh ®øng ®Çu ph¸i chñ chiÕn chèng Ph¸p ?Gîi ý tõ khãa: VÞ vua l·nh ®¹o phong trµo CÇn V­¬ng?Vua Hàm Nghi (1872 – 1943)CHIẾU CẦN VƯƠNG (13/7/1885)DẶN DÒ Chuẩn bị bài LS địa phươngChào tạm biệt quý thầy cô!