Bài giảng Lịch sử 11 - Chương I: Các nước châu Á, châu Phi và khu vực Mĩ Latinh (Thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX) - Bài 1: Nhật Bản

PHẦN MỘT LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI (tiếp theo)CHƯƠNG I. CÁC NƯỚC CHÂU Á, CHÂU PHI VÀ KHU VỰC MĨ LA TINH (Thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX)BÀI 1. NHẬT BẢNDiện tích: 372.313 Km22. Dân số: 127,1 triệu người (2000)3. Thủ đô: Tô-ki-ô4. Các đảo lớn: Hôcaiđô, Hônsu, Sicôcư, Kiusiu5. Vị trí: Nằm phía Đông Bắc khu vực châu ÁLƯỢC ĐỒ NHẬT BẢNDiện tích: 372.313 Km22. Dân số: 127,1 triệu người (2000)3. Thủ đô: Tô-ki-ô4. Các đảo lớn: Hôcaiđô, Hônsu, Sicôcư, Kiusiu5. Vị trí: Nằm phía Đông Bắc khu vực châu ÁNHẬT BẢNCó thể dùng nhiều mĩ từ để nói về những tính cách của người Nhật như sau:- Lòng tự hào dân tộc.(cường quốc kinh tế thứ 2TG)- Trọng danh dự, tính kỷ luật, trách nhiệm, trung thành, lễ phép và lịch sự (Tinh thần Bushido).- Cần cù, khéo léo, yêu thiên nhiên. (Ikêbana)- Thích trầm tư mặc tưởng, tinh tế, nhạy cảm, tốt bụng và khiêm cung (Trà đạo).1. Những nét khái quát về Nhật Bản từ nửa đầu thế kỉ XIX đến trước năm 1868. YÊU CẦU CỦA TIẾT HỌC2. Nội dung cơ bản của cải cách Minh Trị, tính chất, ý nghĩa.3. Nhật Bản chuyển sang giai đoạn ĐQCN như thế nào ?BÀI 1. NHẬT BẢN1. Nhật Bản từ đầu thế kỉ XIX đến trước năm 1868 Đầu thế kỷ XIX, chế độ Mạc phủ lâm vào khủng hoảng, suy yếu: Biểu hiện + Kinh tế • Nông nghiệp • Công nghiệp+ Chính trị: Thiên hoàng > Nhật Bản đã trở thành CNĐQ - Kinh tế: Đẩy mạnh CNH, tập trung sản xuất và tư bản. -> Xuất hiện các công ti độc quyền.- Chính trị: (Đặc điểm: CNĐQ phong kiến quân phiệt)NHẬT BẢN TRƯỚC 1868Kinh tếTác động bênngoàiChính trịXã hộiKhủng hoảng, suy yếu * NỘI DUNG CẢI CÁCH MINH TRỊ Chính trị Kinh tế Giáo dục Quân sự * NỘI DUNG CẢI CÁCH MINH TRỊ Chính trị Kinh tế Giáo dục Quân sự- Thủ tiêu CĐ Mạc phủ; Thống nhất Quốc gia về mặt hành chính; Lập Chính phủ theo kiểu châu Âu.- Hiến pháp 1889: Chế độ QCLH, Quốc hội gồm 2 viện - Thống nhất thị trường, tiền tệ. - Cho tự do mua bán ruộng đất.- Phát triển kinh tế TBCN ở nông thôn.- Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc (4 năm)- Tăng cường nội dung KH-KT.- Tổ chức và huấn luyện theo P.Tây.- Đóng tàu chiến, sản xuất vũ khí Tokugawa Keiki (Đức Xuyên), Shogun thứ 15 và cuối cùng của dòng họ TokugawaLâu đài của ShogunTầng lớp võ sĩ Samurai là những người không có địa vị trong xã hội, không có ruộng đất, phải phục vụ cho tầng lớp Đaimiô bằng việc huấn luyện và chỉ huy các đội vũ trang để hưởng bổng lộc.Cụôc gặp giữa Đô đốc Perry với phái bộ của Hoàng gia Nhật tại YokohamaĐô đốc Mathew Perry Tên thật là Mutsuhito kế vị cha năm 1867 (15 tuổi), Hiệu là Minh Trị: thông minh, dũng cảm, sớm biết chăm lo việc nước.- 1/1868, truất quyền Sôgun, thành lập chính phủ mới, thủ tiêu chế độ Mạc phủ, tiến hành những cải cách tiến bộ theo con đường TBCN Nhật Hoàng công bố Hiến pháp năm 1889SƠ ĐỒ CƠ CẤU QUYỀN LỰC CỦA NHẬT BẢN THEO HIẾN PHÁP 1889THIÊN HOÀNGCHÍNH PHỦ(Thủ tướng + 12 bộ)THƯỢNG VIỆN(do Thiên Hoàng chọn)HẠ VIỆN(do bầu cử vớiđiều kiện hạn chế)TOÀ THƯỢNG THẨMVIỆN KIỂM SÁTNhật Hoàng chứng kiến Quốc hội mới tuyên thệHoàng hậu dự lễ khánh thành một trường nữ họcTàu buồm của Nhật (1634) Kotetsu, tàu sắt đầu tiên của Nhật 1869Nhật Hoàng quan sát cuộc tập trận của lực lượng Hải quânMột công xưởng của Nhật theo công nghệ phương Tây khoảng thập niên 1880Nhà ga và đường tàu trên đường sắt đầu tiên được khánh thành năm 187222Phương tiện giao thông sau cuộc Minh Trị duy tân.22Phương tiện giao thông sau cuộc Minh Trị duy tân.Hộp thư công cộng đầu tiên, bắt đầu sử dụng năm 1871.Bưu điện Tokyo  Anh có thể đi đến Nhật trên chiếc tàu thuỷ của hãng Mít xưi. Tàu chạy bằng than đá của hãng Mítxưi, cập cảng Mít xưi. Đi tàu điện do Mít xưi đóng, đọc sách do Mít xưi xuất bản, dưới ánh sáng bóng điện do Mít xưi chế tạoĐoạn trích này có ý nghĩa gì ?Khả năng chi phối, lũng đoạn cả kinh tếvà chính trị ở Nhật của công ti Mit xưi+ 1874, Nhật Bản xâm lược Đài Loan+ 1894 – 1895, chiến tranh với Trung Quốc + Năm 1904 – 1905, chiến tranh với NgaCa tai a ma Xen BÀI 1. NHẬT BẢN1. Nhật Bản từ đầu thế kỉ XIX đến trước năm 18682. Cuộc Duy tân Minh Trị* 30 năm cuối thế kỉ XIX, chủ nghĩa tư bản phát triển nhanh chóng ở Nhật.* Biểu hiện:3. Nhật Bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa+ Đối ngoại: Thi hành chính sách xâm lược và bành trướng.+ Đối nội: Bóc lột nhân dân lao động; nhất là giai cấp công nhân. -> Đấu tranh giai cấp. - 1901, Đảng Xã hội dân chủ thành lập – Dưới sự lãnh đạo của CataiamaXen => Nhật Bản đã trở thành CNĐQ- Kinh tế: Đẩy mạnh CNH, tập trung sản xuất và tư bản. -> Xuất hiện các công ti độc quyền.- Chính trị: 1. Tại sao trong bối cảnh chung của châu Á (cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX), NB lại thoát khỏi thân phận một nước thuộc địa, nửa thuộc địa ?CỦNG CỐ - DẶN DÒ.2. Vì sao trong quá trình tiến lên CNĐQ, NB lại mang đặc điểm là CNĐQ phong kiến quân phiệt ?1/ Học bài; làm bài tập 1,2 – SGK trang 8.2/ Đọc trước bài 2 – Ấn Độ; Tìm hiểu cuộc khởi nghĩa Xi pay; Sưu tầm tư liệu về Ti lắcI/ CỦNG CỐII/ DẶN DÒ.