Bài giảng Máy điều hoà hai mảnh

 2.5.5. Máy điều hoà hai mảnhMáy điều hòa rời: 2 cụm dàn nóng và dàn lạnh được bố trí tách rời nhau . Liên kết giữa 02 cụm là các ống đồng dẫn gas và dây điện điều khiển. Máy nén thường đặt ở bên trong cụm dàn nóng, điều khiển làm việc của máy từ dàn lạnh thông qua bộ điều khiển có dây hoặc điều khiển từ xa.Máy điều hoà kiểu rời có công suất nhỏ từ 9.000 Btu/h ÷ 60.000 Btu/h, bao gồm các model sau: 9.000, 12.000, 18.000, 24.000, 36.000, 48.000 và 60.000 Btu/h. Tuỳ theo từng hãng chế tạo máy mà số model mỗi chủng loại có khác nhau.Hình 2-32. Máy điều hoà kiểu rời 1. Phân loại - Theo chế độ làm việc người ta phân ra thành hai loại máy 1 chiều và máy 2 chiều. - Theo đặc điểm của dàn lạnh có thể chia ra: Máy điều hoà gắn tường, đặt nền, áp trần, dấu trần, cassette, máy điều hoà kiểu vệ tinh. 2. Sơ đồ nguyên lý Hình 2-32 là sơ đồ nguyên lý của máy điều hoà kiểu rời. Theo sơ đồ này hệ thống có các thiết bị chính sau: a) Dàn lạnh (indoor Unit): được đặt bên trong phòng, là dàn trao đổi nhiệt kiểu ống đồng cánh nhôm. Dàn lạnh có trang bị quạt kiểu ly tâm (lồng sóc). Dàn lạnh có nhiều dạng khác nhau cho phép người sử dụng có thể lựa chọn kiểu phù hợp với kết cấu tòa nhà và không gian lắp đặt, cụ thể như sau - Loại đặt sàn (Floor Standing): cửa thổi gió đặt phía trên, cửa hút đặt bên hông, phía trước. Loại này thích hợp cho không gian hẹp, nhưng trần cao (hình 2-33a). - Loại treo tường (Wall mounted): đây là dạng phổ biến nhất, các dàn lạnh lắp đặt trên tường, có cấu tạo rất đẹp. Máy điều hoà dạng treo tường thích hợp cho phòng cân đối, không khí được thổi ra ở cửa nhỏ phía dưới và hút về ở phía cửa hút nằm ở phía trên (hình 2-33b). - Loại áp trần (Ceiling suspended): Loại áp trần được lắp đặt áp sát laphông. Dàn lạnh áp trần thích hợp cho các công trình có trần thấp và rộng. Gió được thổi ra đi sát trần, gió hồi về phía dưới dàn lạnh (hình 2-33c). - Loại cassette: Khi lắp đặt loại máy cassette người ta khoét trần và lắp đặt áp lên bề mặt trần. Toàn bộ dàn lạnh nằm sâu trong trần, chỉ có mặt trước của dàn lạnh là nổi trên bề mặt trần. Loại cassette rất thích hợp cho khu vực có trần cao, không gian rộng như các phòng họp, đại sảnh, hội trường (hình 2-33d).a. Dàn lạnh sànb. Dàn lạnh treo tườngc. Dàn lạnh áp trầnd. Dàn lạnh cassetteHình 2-33. Cách bố trí và lắp đặt một số kiểu dàn lạnh - Loại dấu trần (concealed type) (hình 2-34): Dàn lạnh kiểu dấu trần được lắp đặt hoàn toàn bên trong la phông. Để dẫn gió xuống phòng và hồi gió trở lại bắt buộc phải có ống cấp, hồi gió và các miệng thổi, miệng hút. Kiểu dấu trần thích hợp cho các văn phòng, công sở, các khu vực có trần giả. - Loại vệ tinh (Ceiling mounted built-in): Dàn lạnh kiểu vệ tinh gồm một dàn chính có bố trí miệng hút, dàn chính được nối với các vệ tinh, đó là các hộp có các cửa thổi gió. Các vệ tinh được nối với dàn chính qua ống nối mềm. Mỗi dàn có từ 2 đến 4 vệ tinh đặt ở các vị trí tuỳ ý. Dàn lạnh có đường thoát nước ngưng, các ống thoát nước ngưng nối vào dàn lạnh phải có độ dốc nhất định để nước ngưng chảy kiệt và không đọng lại trên đường ống gây đọng sương. Hình 2-34. Dàn lạnh dấu trần b) Dàn nóng. Cũng là dàn trao đổi nhiệt kiểu ống đồng cánh nhôm, có quạt kiểu hướng trục. Dàn nóng có cấu tạo cho phép lắp đặt ngoài trời mà không cần che chắn mưa. Tuy nhiên cần tránh nơi có nắng gắt và bức xạ trực tiếp mặt trời, vì như vậy sẽ làm giảm hiệu quả làm việc của máy. c) Ống dẫn ga: Liên kết dàn nóng và lạnh là một cặp ống dịch lỏng và gas. Kích cỡ ống dẫn được ghi rõ trong các tài liệu kỹ thuật của máy hoặc có thể căn cứ vào các đầu nối của máy. Ống dịch nhỏ hơn ống gas. Các ống dẫn khi lắp đặt nên kẹp vào nhau để tăng hiệu quả làm việc của máy. Ngoài cùng bọc ống mút cách nhiệt. d) Dây điện điều khiển: Ngoài 2 ống dẫn gas, giữa dàn nóng và dàn lạnh còn có các dây điện điều khiển. e) Dây điện động lực: Dây điện động lực (dây điện nguồn) thường được nối với dàn nóng. Tuỳ theo công suất máy mà điện nguồn là 1 pha hay 3 pha. Thường công suất từ 36.000 Btu/h trở lên sử dụng điện 3 pha. Số dây điện động lực tuỳ thuộc vào máy 1 pha, 3 pha và hãng máy. 3. Ưu, nhược điểm của máy điều hoà rờiƯu điểm: - So với máy điều hòa cửa sổ, máy điều hòa rời cho phép lắp đặt ở nhiều không gian khác nhau. - Có nhiều kiểu loại dàn lạnh cho phép người sử dụng có thể chọn loại thích hợp nhất cho công trình cũng như ý thích cá nhân. - Do chỉ có 2 cụm nên việc lắp đặt tương đối dễ dàng. - Giá thành rẻ. - Rất tiện lợi cho các không gian nhỏ hẹp và các hộ gia đình. - Dễ dàng sử dụng, bảo dưỡng, sửa chữa.Nhược điểm: - Công suất hạn chế , tối đa là 60.000 Btu/h. - Độ dài đường ống và chênh lệch độ cao giữa các dàn bị hạn chế. - Giải nhiệt bằng gió nên hiệu quả không cao, đặc biệt những ngày trời nóng - Đối với công trình lớn, sử dụng máy điều hoà rời rất dễ phá vỡ kiến trúc công trình, làm giảm mỹ quan của nó, do các dàn nóng bố trí bên ngoài gây ra. Trong một số trường hợp rất khó bố trí dàn nóng. 4. Lắp đặt máy điều hoà 2 mảnha) Yêu cầu chungVị trí lắp máy phải dễ thao tác. Nếu ở vị trí khó lắp phải trang bị giàn giáo và dây bảo hiểm. Dây ống đồng nối giữa cục nóng và cục lạnh không được dài quá 15m đối với máy có công suất 9000BTU và 12000BTU.Đối với máy có công suất 18000BTU, 20000BTU và 24000BTU dây ống đồng nối giữa cục nóng với cục lạnh không dài quá 20m.Cục nóng không nên đặt cao quá cục lạnh 7m đối với máy có công suất 9000BTU và 12000BTU, không quá 15m đối với máy có công suất 18000BTU, 20000BTU và 24000BTU.Dây cáp nguồn cho máy có công suất 9000BTU và 12000BTU ≥1,5mmDây cáp nguồn cho máy có công suất trên 18000 BTU ≥ 2,5mmb) Yêu cầu đối với vị trí lắp cục lạnhLắp cục lạnh lên tường thật chắc chắn và cân đối để tránh bị rung.Luồng khí ra và vào không bị cản trở để khí có thể toả đều khắp phòng.Không lắp cục lạnh nơi có ánh nắng mặt trời trực tiếp chiếu vào.Lắp cục lạnh ở nơi có thể nối với cục nóng bên ngoài một cách dễ nhất.Lắp cục lạnh ở nơi đường ống thoát nước có thể lắp đặt dễ dàng và tấm lọc khí có thể tháo ra để bảo dưỡng, lau chùi thường xuyên được.Đường thoát nước ở cục lạnh phải dốc.c) Yêu cầu đối với vị trí lắp cục nóngNếu có thể, không nên lắp cục nóng nơi có ánh nắng mặt trời trực tiếp chiếu vào.Không lắp cục nóng ở nơi có gió thổi mạnh hoặc nhiều bụi rác.Không đặt cục nóng ở nơi có nhiều người qua lại, tránh trường hợp thổi gió nóng vào cây xanh, đường đi của người, động vật.Lựa chọn vị trí sao cho không khí nóng và độ ồn của dàn nóng ít ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, nhà hàng xóm.Không nên đặt cục nóng trực tiếp xuống đất. Chỗ đặt cục nóng phải thoáng, khoảng cách giữa tường bao quanh với hai đầu hồi và đằng sau giàn nóng phải ≥ 30 cmKhoảng cách tường đối diện với cục nóng phải ≥ 60 cm.Khi chênh lệch độ cao giữa dàn nóng và dàn lạnh quá 5m (trường hợp dàn nóng đặt phía trên cao) phải lắp thêm bẩy dầu ở khoảng giữa. Khi lắp cục nóng phải tránh đối gió.  Khi cục nóng đặt ở vị trí có hướng gió thổi trực tiếp vào bề mặt thoát nhiệt của máy sẽ xuất hiện hiện tượng “đối gió”. Nhiệt từ máy thoát ra bị gió tự nhiên thổi ngược trở vào máy, khiến cho máy không giải nhiệt được và gây ra hiện tượng quá nhiệt, khiến nhiệt độ trong phòng không hạ xuống được và máy thường xuyên bị tắt bất thường."Bẫy dầu " là gì? tại sao phải có bẫy dầu? Một số trường hợp phải để cục nóng ở sân thượng hoặc mái nhà là những vị trí cao hơn cục lạnh. Bởi vì cục nóng có chứa gas và dầu bôi trơn, khi máy chạy, gas bay hơi còn dầu chạy theo chiều dốc của ống và đọng lại nhiều trong cục lạnh khiến máy không lạnh, trong khi đó block máy lại thiếu dầu bôi trơn. Thợ có kinh nghiệm sẽ làm một bẫy dầu (oil cap), bằng cách uốn ống hình chữ U để không cho dầu rơi xuống cục lạnh, gây cháy block vì cục nóng thiếu dầu bôi trơn. d) Gia công, lắp đặt đường ống gas* Cắt đường ống đồng- Sử dụng dao cắt ống chuyên dùng để cắt ống, không nên sử dụng cưa sắt vì không đảm bảo vết cắt phẳng.- Đo khoảng cách giữa dàn nóng và dàn lạnh, chiều dài đường ống sẽ dài hơn một chút so với khoảng cách đo được.- Đường dây điều khiển sẽ dài hơn đường ống 1,5m.* Loại bỏ ba via và loe ống- Loại bỏ hoàn toàn các ba via ở vị trí cắt của ống.- Tháo đinh ốc loe ở các dàn lạnh và dàn nóng và lồng vào ống đồng trước khi leo ống. Sau khi loe ống không thể đưa đinh ốc loe vào được.- Sử dụng dụng cụ loe ống để loe, Việc loe ống phải đảm bảo loe đều, bề mặt phẳng, không nứt rạn hoặc bề dày các hướng không đều Hình 2-35. Lắp đặt điều hoà hai mảnh e) Thao tác lắp máy- Dùng thước Đivô lấy thăng bằng để đặt giá treo giàn lạnh, lấy dấu đục lỗ và điểm bắt vít.- Khi đục lỗ, chú ý sao cho vết đục lỗ phải nhẵn và hơi dốc ra phía ngoài, mép dưới của lỗ đục không được thấp hơn mép dưới của giàn lạnh. Giá đỡ giàn lạnh phải được bắt vít một cách chắc chắn vào tường.- Đo khoảng cách từ giàn lạnh đến giàn nóng.- Cắt ống đồng bọc bảo ôn, dây điện máy.- Làm đầu giắc co: Đánh dấu dây điện theo thứ tự đấu vào giàn lạnh, thao tác sao cho đầu giắc co không bị nứt vỡ.- Luồn đường ống đồng qua lỗ đã đục để treo giàn lạnh vào giá đỡ.- Ghim hoặc treo đường ống đồng một cách chắc chắn vào tường.- Khoan giá đỡ giàn nóng- Đặt cục nóng lên giá đỡ, tiến hành siết giắc co đầu đẩy giàn nóng, sau đó xả đuổi không khí ở giàn lạnh và siết tiếp giắc co đầu hồi.- Đấu điện theo thứ tự đã đánh dấu ở giàn lạnh, cuốn băng cuốn và mở ga. Yêu cầu- Ống đồng lắp phải đạt yêu cầu thẩm mỹ. Nếu cuốn đường nước theo ống đồng thì khi ghim ống phải có độ dốc.- Khi lắp đặt đường ống cần vệ sinh sạch sẽ, hút chân không hoặc đuổi khí không ngưng khỏi đường ống, hạn chế độ dài đường ống càng ngắn càng tốt, tránh đi đường ống khúc khuỷu, nhiều mối nối.- Đầu giắc co phải kín.- Giá treo cục nóng phải bảo đảm độ chắc chắn, an toàn. f) Chạy thử máy - Kiểm tra đường thoát nước xem có nước ở giàn lạnh chảy ra hay không, nếu thấy có nước chảy theo đường ống thoát nước là máy hoạt động bình thường. - Kiểm tra giàn nóng và giàn lạnh xem hoạt động có êm hay không. - Dùng đồng hồ Ampe để đo mức ổn định của dòng điện. - Dùng đồng hồ áp suất để đo áp suất ở đầu hồi về của giàn nóng theo đúng tiêu chuẩn quy định.