Bài giảng môn Giáo dục công dân Lớp 9 - Tiết 22, Bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân (Tiết 2)

GIÁO DỤC CÔNG DÂN - LỚP 9* KIỂM TRA MIỆNG:Câu 1: Tình yêu chân chính dựa trên những cơ sở nào ? Tình yêu chân chính dựa trên những cơ sở: Là sự quyến luyến của 2 người khác giới, sự đồng cảm giữa 2 người, quan tâm sâu sắc chân thành và tin cậy tôn trọng lẫn nhau, vị tha, nhân ái, chung thủy.Câu 2: Nêu những sai lầm trong tình yêu ? Thô lỗ, nông cạn, cẩu thả, vụ lợi ích kỷ, nhầm lẫn giữa tình bạn với tình yêu, không nên yêu quá sớm. Luật hôn nhân và gia đình năm 2000Điều 4: “ . . . Cấm tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, cấm kết hôn giả tạo, lừa dối để kết hôn, cấm cưỡng ép li hôn, li hôn giả tạo, cấm yêu sách của cải trong việc cưới hỏiĐiều 8: Những người cùng dòng máu về trực hệ là cha, mẹ đối với con, ông, bà đối với cháu nội và cháu ngoại.Tiết 22:Bài 12: QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN TRONG HÔN NHÂN (TIẾP THEO)II. Nội dung bài học: * Thảo luận nhóm: (6 nhóm)Nhóm 1: Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân ở Việt Nam.Nhóm 2 + 3: Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân.Nhóm 4 + 5: Pháp luật qui định như thế nào về quan hệ giữa vợ với chồng.Nhóm 6: Trách nhiệm của công dân và học sinh. Nhóm 1: Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân ở Việt Nam.  a. Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân ở Việt Nam : + Hôn nhân tự nguyện tiến bộ, một vợ một chồng bình đẳng. + Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các dân tộc, các tôn giáo giữa người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ. + Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình.Nhóm 2 + 3: Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân. b. Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân. 1. Quyền được kết hôn: + Nam từ 20 tuổi trở lên nữ từ 18 tuổi trở lên.- Việc kết hôn do nam nữ tự nguyện,không ép buộc, cưỡng chế hoặc cản trở. 2. Cấm kết hôn: + Người đang có vợ ,có chồng. + Người mất năng lực hành vi dân sự. . . 3.Thủ tục kết hôn. + Đăng ký kết hôn ở ủy ban nhân dân xã, phường. + Được cấp giấy chứng nhận kết hôn.Nhóm 4 + 5: Pháp luật qui định như thế nào về quan hệ giữa vợ với chồng? Qui định của quan hệ vợ và chồng:+ Vợ chồng bình đẳng với nhau có quyền và nghĩa vụ ngang nhau về mọi mặt trong gia đình.+ Vợ chồng phải tôn trọng danh dự, nhân phẩm và nghề nghiệp của nhau.Nhóm 6: Trách nhiệm của công dân và học sinh? . 3. Trách nhiệm:+ Thái độ tôn trọng, nghiêm túc trong tình yêu và hôn nhân.+ HS biết đánh giá đúng bản thân, hiểu được nội dung ý nghĩa của luật hôn nhân gia đình .+ Thực hiện đúng chính trách nhiệm của mìnhvới bản thân , gia đình ,xã hội.T­ liƯu tham kh¶o: - §iỊu 64 hiÕn ph¸p 1992: “ Gia ®×nh lµ tÕ bµo cđa x· héi. Nhµ n­íc b¶o hé h«n nh©n vµ gia ®×nh. H«n nh©n theo nguyªn t¾c tù nguyƯn, tiÕn bé, mét vỵ mét chång, vỵ chång b×nh ®¼ng...” - §iỊu 4 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000: “... CÊm t¶o h«n, c­ìng Ðp kÕt h«n, c¶n trë h«n nh©n tù nguyƯn, tiÕn bé; cÊm kÕt h«n gi¶ t¹o, lõa dèi ®Ĩ kÕt h«n, lý h«n gi¶ t¹o; cÊm yªu s¸ch cđa c¶i trong viƯc c­íi hái. CÊm ng­êi ®ang cã vỵ, cã chång mµ kÕt h«n hoỈc chung sèng nh­ vỵ chång víi ng­êi kh¸c hoỈc ng­êi ch­a cã vỵ, cã chång ...”T­ liƯu tham kh¶o: - Kho¶n 12 diỊu 8 LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000 “ Nh÷ng ng­êi cïng dßng m¸u vỊ trùc hƯ lµ cha ,mĐ ®èi víi con; «ng, bµ ®èi víi ch¸u néi vµ ch¸u ngo¹i”Em h·y cho biÕt n¬i m×nh ë cã tr­êng hỵp vi ph¹m ph¸p luËt về hôn nhân kh«ng? Vi ph¹m ®iỊu g× vµ hËu qu¶ cđa nã?Nh÷ng lÝ do kh¸c nhau dÉn ®Õn tr­êng hỵp t¶o h«n:- Do bè mĐ Ðp buéc.- Do nhËn thøc kÐm vỊ t×nh yªu vµ h«n nh©n dÉn ®Õn quan hƯ t×nh dơc sím vµ dÉn ®Õn kÕt h«n sím.- Do hđ tơc (Chđ yÕu lµ ë c¸c vïng d©n téc thiĨu sè).- Do "®Ịn ¬n tr¶ nghÜa".Nh÷ng hËu qu¶ xÊu do n¹n t¶o h«n g©y ra:- Kh«ng thùc hiƯn tèt c¸c chøc n¨ng cđa gia ®×nh: Duy tr× nßi gièng; nu«i d¹y con c¸i; ph¸t triĨn kinh tÕ gia ®×nh.- Ảnh h­ëng kh«ng tèt ®Õn ®êi sèng tinh thÇn trong gia ®×nh. - Ảnh h­ëng kh«ng tèt ®Õn sù ph¸t triĨn cđa x· héi...Nguyªn nh©n:Do trình độ dân trí thấp.Do nhận thức chưa đầy đủ các quy định của pháp luật về hôn nhân.Do bị người khác ép buộc.Do cố tình vi phạm.Do hủ tục lạc hậuBiƯn ph¸p: N©ng cao d©n trÝ. Tuyªn truyỊn, phỉ biÕn ph¸p luËt vỊ h«n nh©n b»ng nhiỊu h×nh thøc. - §Çu t­ c¬ së vËt chÊt, n©ng cao chÊt l­ỵng cuéc sèng. Thùc hiƯn c¸c h×nh ph¹t theo quy ®Þnh cđa ph¸p luËt vỊ h«n nh©n.II. Nội dung bài học: III. Bài tập: T×nh huèng 1: (Bµi tËp 4 - SGK - trang 43, 44)? Theo b¹n, ý kiÕn cđa gia ®×nh Lan vµ TuÊn lµ ®ĩng hay sai ?V× sao? ý kiÕn cđa gia ®×nh Lan vµ TuÊn lµ ®ĩng.V× hai bªn gia ®×nh chØ khuyªn nhđ Lan vµ TuÊn nh»m mơc ®Ých giĩp hai b¹n cã cuéc sèng tèt h¬n sau h«n nh©n.T×nh huèng 2: (Bµi tËp 6 - SGK – trang 44) ? 1 - Theo b¹n viƯc lµm cđa mĐ B×nh lµ ®ĩng hay sai? v× sao? ? 2 - Cuéc h«n nh©n nµy cã ®­ỵc ph¸p luËt thõa nhËn kh«ng?V× sao? ? 3 - B×nh cã thĨ lµm g× ®Ĩ tho¸t khái cuéc h«n nh©n ®ã?- ViƯc lµm cđa mĐ B×nh lµ sai v× ®· vi ph¹m Kho¶n 1, 2 §iỊu 9 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh. (§iỊu kiƯn kÕt h«n: Nam tõ 20 tuỉi trë lªn, n÷ tõ 18 tuỉi trë lªn; ViƯc kÕt h«n do nam n÷ tù nguyƯn quyÕt ®Þnh, kh«ng bªn nµo ®­ỵc Ðp buéc, lõa dèi bªn nµo, kh«ng ai ®­ỵc c­ìng Ðp hoỈc c¶n trë).- Cuéc h«n nh©n nµy kh«ng ®­ỵc ph¸p luËt thõa nhËn v× ®· vi ph¹m §iỊu 9 LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh.- Nh÷ng viƯc B×nh cã thĨ lµm ®Ĩ tho¸t khái cuéc h«n nh©n ®ã:+ Nhê hä téc can thiƯp.+ Nhê c¸c c¬ quan ®oµn thĨ can thiƯp: Héi phơ n÷, §oµn thanh niªn, ...+ Nhê ®Õn ph¸p luËt can thiƯp.T×nh huèng 3: (Bµi tËp 8 - SGK - trang 44)Em cã t¸n thµnh víi ý kiÕn ®ã kh«ng? V× sao?ý kiÕn ®ã lµ sai v× theo LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh th× vỵ chång b×nh ®¼ng víi nhau, cã nghÜa vơ vµ quyỊn ngang nhau vỊ mäi mỈt trong gia ®×nh.X· héi cÇn ph¶i lªn ¸n vµ Ph¸p luËt cÇn ph¶i can.* Câu hỏi, bài tập củng cố:Trß ch¬i : §Õn trung t©m t­ vÊn ph¸p luËtXin LuËt s­ cho biÕt c«ng d©n ViƯt Nam cã ®­ỵc kÕt h«n víi c«ng d©n n­íc ngoµi kh«ng?C«ng d©n ViƯt Nam ®­ỵc phÐp kÕt h«n víi c«ng d©n n­íc ngoµi nÕu cã ®đ ®iỊu kiƯn kÕt h«n theo §iỊu 9 vµ kh«ng n»m trong nh÷ng tr­êng hỵp cÊm kÕt h«n ë §iỊu 10Trß ch¬i : §Õn trung t©m t­ vÊn ph¸p luËtCã mét t×nh huèng xin tham kh¶o ý kiÕn LuËt s­:Anh §øc vµ chÞ Hoa lµ con chĩ, con b¸c ruét nh­ng hä yªu nhau. Gia ®×nh vµ hä hµng 2 bªn khuyªn can ng¨n c¶n nh­ng hä vÉn kiªn quyÕt lÊy nhau v× hä cho r»ng hä cã quyỊn tù do lùa chän, kh«ng ai cã quyỊn ng¨n c¶n.Theo LuËt s­ lÝ do "tù do lùa chän" cđa anh §øc vµ chÞ Hoa cã ®ĩng kh«ng, v× sao?NÕu anh §øc vµ chÞ Hoa cø cè t×nh lÊy nhau th× cuéc h«n nh©n cđa hä cã hỵp ph¸p kh«ng, v× sao?Trß ch¬i: §Õn trung t©m t­ vÊn ph¸p luËt- NhËn thøc vỊ quyỊn tù do lùa chän cđa anh §øc vµ chÞ Hoa lµ ®ĩng nh­ng trong tr­êng hỵp nµy lµ sai v× ®· vi ph¹m Kho¶n 3 §iỊu 10 vỊ nh÷ng tr­êng hỵp cÊm kÕt h«n trong LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh.- NÕu anh §øc vµ chÞ Hoa cø cè t×nh lÊy nhau th× cuéc h«n nh©n cđa hä lµ kh«ng hỵp ph¸p.Trß ch¬i: §Õn trung t©m t­ vÊn ph¸p luËtT«i cßn b¨n kho¨n trong tr­êng hỵp sau: Khi lÊy anh Phĩ, chÞ Hßa ®ang lµm c«ng nh©n ë 1 xÝ nghiƯp may. LÊy nhau 1 thêi gian th× anh Phĩ ®­ỵc cư phơ tr¸ch tr¹m b¬m n­íc cđa hỵp t¸c x· nªn kh«ng cã thêi gian ch¨m lo viƯc ®ång ¸ng. Anh nghe theo bè mĐ, b¾t chÞ Hßa bá nghỊ m×nh ®ang lµm ®Ĩ vỊ lµm ruéng. ChÞ Hoµ kh«ng ®ång ý th× anh Phĩ do¹ sÏ li h«n víi chÞ. LuËt s­ cã nhËn xÐt g× vỊ viƯc lµm cđa anh Phĩ?Trß ch¬i: §Õn trung t©m t­ vÊn ph¸p luËtHµnh vi cđa anh Phĩ cã chç ®ĩng: Anh ®· cã tr¸ch nhiƯm víi nhiƯm vơ chuyªn m«n cđa m×nh vµ biÕt nghe lêi bè mĐ; Nh­ng hµnh vi cđa anh Phĩ sai ë chç kh«ng hoµn thµnh tr¸ch nhiƯm víi gia ®×nh, anh nghe lêi mĐ nh­ng kh«ng ph©n biƯt ý kiÕn ®ã lµ ®ĩng hay sai ®Ĩ gi¶i thÝch cho bè mĐ hiĨu.Anh Phĩ cã hµnh vi vi ph¹m luËt H«n nh©n vµ gia ®×nh: V× trong gia ®×nh, vỵ chång cã quyỊn vµ nghÜa vơ ngang nhau, b×nh ®¼ng víi nhau vỊ mäi mỈt. Cho nªn anh Phĩ kh«ng cã quyỊn b¾t chÞ Hoµ ph¶i bá nghỊ vµ kh«ng ®­ỵc quyỊn ®e do¹ chÞ Hoµ.* Hướng dẫn tự học:- Về nhà học thuộc nội dung bài học: Mục 2, 3 sgk/137, 138- Làm bài tập 4, 8 sgk/138, 139- Chuẩn bị bài: - Tiết 24 – Bài 13:“Quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế.”* Xem trước :Đặt vấn đề sgk/45.Câu hỏi gợi ý sgk/45/Nội dung bài học: 1, 2, 3 sgk/46.Bài tập: 1, 2, 3 sgk/47.