Bài giảng môn học Đại số khối lớp 9 - Bài học 4: Đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau

VIỆT NAMTrửụực khi hoùc caực em caàn lửu yự1. Khi gaởp bieồu tửụùng caực em laứm nhaựp traỷ lụứi.2. Khi gaởp bieồu tửụùng caực em hoaùt ủoọng nhoựm.3. Khi gaởp bieồu tửụùng caực em ghi baứi vaứo vụỷ.NVẽ trờn cựng mặt phẳng tọa độ, đồ thị của cỏc hàm số: y = 2x + 3 và y = 2xĐỏp ÁnKiểm tra bài cũCả lớp cựng thực hiệnxy1-23-1,5OGSong song với nhau?Trựng nhau?Cắt nhau?Khi nào thỡ đường thẳng y = ax+b (a ≠ 0) và y = a’x+b’(a’≠ 0)Bài 4ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG VÀ ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAUBài 4: đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau1. Đường thẳng song song:(d) // (d’) Û=ợớỡạ''bbaa (d) trựng (d’) Ûợớỡ==''bbaay = ax + b (d) (a 0)ạ y = a’x + b’(d’) (a’ 0)ạ y=2x+3PQy=2x-2Tỡm cỏc cặp đường thẳng song song trong cỏc đường thẳng sau :y= 0,5x -1 (d1); y = 1,5x + 2 (d2); y= 0,5x +2 (d3)6543210y = 2xACB.?1. a) Vẽ đồ thị của cỏc hàm số sau trờn cựng mặt một phẳng tọa độ :y = 2x + 3; y = 2x; y = 2x – 2 b) Giải thớch vỡ sao hai đường thẳng y = 2x + 3 và y = 2x – 2 song song với nhau?? khi nào (d) và (d’) song song với nhau? trựng nhau ?1. Đường thẳng song song:(d) // (d’) (d) trùng (d’) 2. Đường thẳng cắt nhau:*Chú ý: Trang 53/SGKạKhi a a’và b = b’ thì (d) và (d’) cắt nhau tại một điểm trên trục tung cú tung độ là b.Bài 4: đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau3. Bài toán áp dụng :2y = ax + b (d) (a 0)ạ y = a’x + b’(d’) (a’ 0)ạ ?2.Tỡm cỏc cặp đường thẳng cắt nhau trong cỏc đường thẳng sau:y = 0,5x - 1 (d1); y = 1,5x + 2 (d2); y = 0,5x + 2 (d3)Khi nào đường thẳng (d) và (d’) cắt nhau ?Khi nào hai đường thẳng (d) và (d’) cắt nhau tại một điểm trờn trục tung ?(d) cắt (d’) a'aạÛ1. Đường thẳng song song:(d) // (d’) (d) trùng (d’) 2. Đường thẳng cắt nhau:*Chú ý: Trang 53/SGKBài 4: đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau3. Bài toỏn ỏp dụng:y = ax + b (d) (a 0)ạ y = a’x + b’(d’) (a’ 0)ạ (d) cắt (d’) a'aạÛBài toỏn: Cho hai hàm số bậc nhất y = 2mx+3 và y = (m+1)x+2Tỡm giỏ trị của m để đồ thị của hai hàm số đó cho là : Hai đường thẳng cắt nhau. Hai đường thẳng song song với nhau.Hóy tỡm cỏc hệ số a, b, a’, b’ của hai hàm số trờn ?Tỡm điều kiện của m để hai hàm số trờn là hàm số bậc nhất ?Hàm số: y = 2mx + 3 và y = (m + 1)x + 2 là hàm bậc nhất khi:m = 0m = - 1=>2m = 0m + 1 = 0- Nửa lớp làm cõu aNửa lớp làm cõu bGiải:00Hết giờ010203041. Đường thẳng song song:(d) // (d’) (d) trùng (d’) 2. Đường thẳng cắt nhau:*Chú ý: Trang 53/SGKBài 4: đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau3. Bài toỏn ỏp dụng:y = ax + b (d) (a 0)ạ y = a’x + b’(d’) (a’ 0)ạ (d) cắt (d’) a'aạÛĐề bài tr 54 SGKa/ Hai đường thẳng trên cắt nhau khi và chỉ khi2m = m + 1 m = 1 Kết hợp với điều kiện trên, ta có m = 0; m = 1 và m = -1 b/ Vì b = b ( 3 = 2 ), nên hai đường thẳng trên song song với nhau khi và chỉ khi 2m = m + 1 m = 1 Kết hợp với điều kiện trên, ta thấy m = 1 là giá trị cần tìm.Túm lại : Hai đường thẳng : y=ax+b (a ≠ 0) và y=a’x+b’ (a’ ≠ 0) Song song với nhau khi và chỉ khi a = a’ và b ≠ b’.Trựng nhau khi và chỉ khi a=a’ và b=b’.Cắt nhau khi và chỉ khi a ≠ a’.DACBĐường thẳng song song với đường thẳng y = - 0,5x +2 là: y = 0, 5 x + 2Rất tiếc bạn sai rồi y = 1- 0,5xHoan hụ bạn đó đỳng y = - 0,5x + 2y = x +2Rất tiếc bạn sai rồi Rất tiếc bạn sai rồi Bài tậpCaõu hoỷi cuỷng coỏ 1Cõu A. m = 1	 B. m = 2 C. m = -1 D. m = 4Rất tiếc, bạn đó sai rồiHoan hụ, bạn đó trả lời đỳng2Cho hai hàm số: y = (m-1)x +2m -5 (d) và y = 3x + 1(d’).(d) song song (d’) khi m bằng: 1’2’0’Times	Cho hai hàm số y = 2x+ (3+m) và y= 3x+(5-m)	Với giỏ trị nào của m để đồ thị của hai hàm số cắt nhau tại điểm trờn trục tung. A. m = -1	 B. m = 1 C. m ≠ -1	 D. m = -5Rất tiếc, bạn đó sai rồiHoan hụ, bạn đó trả lời đỳng 1’2’0’Times3Cõu	Cho hai hàm số y = mx+3 và y = (2m+1)x-5	Với giỏ trị nào của m để đồ thị của hai hàm số trờn là hai đường thẳng cắt nhau A. m = - 1	 B. m ≠ 0; m ≠ -1	 C. m ≠ -1	 D. m ≠ 0; m ≠ -1 và m ≠ - 0,5Rất tiếc, bạn đó sai rồiHoan hụ, bạn đó trả lời đỳng 1’2’0’Times4CõuCác câu sau đúng hay sai? A. (d1) // (d2) B. (d1) cắt (d3) tại điểm có tung độ bằng 1C. (d2) // (d3)D. (d3) trùng (d4)ĐĐĐSCho các đường thẳng : (d1): y = - 3x +1 (d3): y = 3x +1 (d2): y = 2 - 3x (d4): y = 1 + - 3 x5CõuCho hai hàm số bậc nhất: y = mx + n - 3 và y = (2-m)x + (5 - n)đồ thị của hai hàm số trên trùng nhau khi:Hoan hô bạn trả lời đúng6CõuHọc thuộc các kết luận của bài, tự cho ví dụ áp dụng từng trường hợpLàm bài tập: 20; 22; 24 /54; 55 /SGKChuẩn bị tiết sau kiểm tra 15phút.Hướng dẫn bài tập nhà : Bài 21 tương tự như bài toán áp dụng SGKHướng dẫn về nhà:Bài tập về nhà:1) Cho hai đường thẳng (d1): y = -3x + k2; (d2): y = kx + 9Với giỏ trị nào của k thỡ hai đường thẳng cắt nhau tại một điểm trờn Oy.2)Tỡm a, b biết: Đường thẳng y = ax + b song song với đường thẳng y = -x + 3 và cắt đường thẳng y = 2x - 1 tại một điểm trờn trục Oy. Xin cảm ơn các thầy côvà các em học sinhKết luận tổng quỏt: Đồ thị hàm số y = ax + b ( a 0) là một đường thẳng: Cắt trục tung tại điểm cú tung độ bằng b. Song song với đường thẳng y = ax nếu b 0; trựng với đường thẳng y = ax nếu b = 0.≠≠y=0,5x+2 (a = 0,5; b = 2)y=0,5x-1 (a’ = 0,5; b’ = -1)	y=1,5x+2 (a’’ = 1,5; b’’ = 2)?2Cỏc cặp đường thẳng song song là:	y = 0,5x + 2 và y= 0,5x-1 	vỡ cú a = a’ = 0,5 và b b’(do 2  -1)Cỏc cặp đường thẳng cắt nhau là:	1) y = 0,5x + 2 và y = 1,5x + 2 	2) y = 0,5x - 1 và y = 1,5x + 2Vỡ chỳng khụng song song và cũng khụng trựng nhau nờn chỳng phải cắt nhau	Nhận xột: Đường thẳng y = ax + b (a  0) và y = a’x + b (a’  0) cắt nhau khi và chỉ khi a  a’2y = 2x+3.Qy = 2xA(1;2)P.y = 2x - 2 1234-2-3-4-112-23-34-4-1xyOy = 2x + 3 ......y=2x+3P(0;3)Q(-1,5;0)y=2x-2xy1-23-1,5OG