Bài giảng môn học Đại số lớp 9 năm 2013 - Tiết 24: Đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau

TRƯỜNG THCS PHAN BỘI CHÂUTP.HCM – QUẬN 12Một đời người - một dòng sông...Mấy ai làm kẻ đứng trông bến bờ,"Muốn qua sông phải lụy đò"Đường đời muôn bước cậy nhờ người đưa ... Tháng năm dầu dãi nắng mưa,Con đò trí thức thầy đưa bao người.Qua sông gửi lại nụ cườiTình yêu xin tặng người thầy kính thương.Con đò mộc - mái đầu sươngMãi theo ta khắp muôn phương vạn ngày,Khúc sông ấy vẫn còn đâyThầy đưa tiếp những đò đầy qua sông... NHỚ ƠN THẦY CÔ 20/11 *ĐẠI SỐ LỚP 9A1C¸C EM H·Y Cè G¾NG HäC THËT TèT NHÐ!NHIỆT NHIỆT CHÀO MỪNG Chào mừng quý vị đại biểu, thầy cô giáo về dự giờ tiết học ngày hôm nayHỘI GIẢNG 20/11*1. §å thÞ hµm sè y = ax + b ( a 0) lµ mét ®­êng th¼ng : - C¾t trôc tung t¹i ®iÓm cã tung ®é b»ng (1)... - Song song víi (2)  và trïng víi ®­êng th¼ng (3).. ®­êng th¼ng y = ax (nÕu b ≠ 0) by = ax (nÕu b = 0)KIỂM TRA BÀI CŨ2.Vẽ đồ thị 2 hàm số sau trên cùng một hệ trục tọa độ y = 2x+3 và y=2xKIỂM TRA BÀI CŨ Nêu cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b (a ≠ 0)?y = 2x - 2 1234-2-3-4-112-23-34-4-1xyOy = 2x + 3 ....Hai ®­êng th¼ng trong mÆt ph¼ng cã nh÷ng vÞ trÝ t­¬ng ®èi nµo?Khi nµo th× 2 ®­êng th¼ng y=ax+b(a 0) vµ y=a’x+b’(a’ 0) song song víi nhau? Trïng nhau? C¾t nhau?TIẾT 24:ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG Giáo viên: Nguyễn Quốc Đại Trường AnNhiệt Liệt Chào MừngThø t­, ngµy 12 th¸ng 11 n¨m 2013TiÕt 24: ®­êng th¼ng song song vµ ®­êng th¼ng c¾t nhau1. Đường thẳng song song2. Đường thẳng cắt nhau3. Bài to¸n ¸p dông4. Cñng cè kiÕn thøc5. 	H­íng dÉn vÒ nhµNỘI DUNG BÀI HỌC:*1 .Đường thẳng song songa) VÏ ®å thÞ hµm sè sau trªn cïng mét mÆt ph¼ng to¹ ®é:y = 2x+3 ;y = 2x - 2 b) Gi¶i thÝch v× sao hai ®­êng th¼ng y = 2x + 3 vµ y = 2x - 2 song song víi nhau??1Oyy = 2x + 3-123-1,5-2-1211-2y = 2x - 222x- 23y = 2x 0 cm 1 2 3 4 5 6 7 8**b, §­êng th¼ng y = 2x + 3   .. .. ..víi ®­êng th¼ng y = 2x v×. §­êng th¼ng y = 2x - 2   .. .. .. víi ®­êng th¼ng y = 2x v×. Hai ®­êng th¼ng y = 2x + 3 vµ y = 2x - 2 .. v× .. .Song songSong songSong songCó hệ số a bằng nhau là 2 và có hệ số b = 3 0Có hệ số a bằng nhau là 2 và có hệ số b = -2 0cïng song song víi ®­êng th¼ng y = 2x-1,52-1-2-1-2-3123yxO1y = 2x + 3y = 2x - 2 22 + 3- 2y= ax + by= a’x + b’TiÕt 24: ®­êng th¼ng song song vµ ®­êng th¼ng c¾t nhau1. §­êng th¼ng song song(d) // (d’) (d) trïng (d’) y = ax+b (a 0) (d)y = a’x+b’ (a’ 0) (d’)?1a/ VÏ ®å thÞ hai hµm sè sau trªn cïng mét mÆt ph¼ng to¹ ®é: y = 2x + 3 y = 2x – 2b/ Gi¶i thÝch v× sao hai ®­êng th¼ng y = 2x + 3 vµ y = 2x – 2 song song víi nhau.y = 2x - 2 1234-2-3-4-112-23-34-4-1xyOy = 2x + 3 ....1234-2-3-4-112-23-34-4-1xyO1234-2-3-4-112-23-34-4-1xyOy = 2x - 2 1234-2-3-4-112-23-34-4-1xyO.y = 2xKL:a = a’b = b’a = a’b = b’?TiÕt 24: ®­êng th¼ng song song vµ ®­êng th¼ng c¾t nhau§­êng th¼ng song song víi ®­êng th¼ng y = x +2 lµ ®­êng th¼ng nµo?A. y = 1 xC. y = x + 2B. y = x + 2 a = Chọn câu trả lời đúng.Cho hai hàm số bậc nhất y= ax + 3 và y = -2x. Tìm a để đồ thị của hai hàm số là hai đường thẳng song song:A. a ≠ 2C. a = 2B. a ≠ -2 D. a = -2Đáp ánDBµi tËp *?2 2.Đường thẳng cắt nhau T×m c¸c cÆp ®­êng th¼ng c¾t nhau trong c¸c ®­êng th¼ng sau:Oy-24-4-2422-1(d3)(d1)(d2)y = 0,5 x + 2 (d1) y = 0,5 x - 1 (d2) y = 1,5 x + 2 (d3)* Các cặp đường thẳng cắt nhau (d1) và (d3) ; (d2) và (d3)0,51,50,51,5TiÕt 24: ®­êng th¼ng song song vµ ®­êng th¼ng c¾t nhau2. §­êng th¼ng c¾t nhau1234-2-3-4-112-23-34-4-1xyOy = 0,5x + 2 y = 1,5x + 2 y = ax+b (a 0) (d)y = a’x+b’ (a’ 0) (d’)y = 0,5x - 1?2T×m c¸c cÆp ®­êng th¼ng c¾t nhau trong c¸c ®­êng th¼ng sau: y = 0,5x + 2 y = 0,5 x - 1 y = 1,5x + 2KL: d c¾t d’ a = a’......*Chó ý: Khi a = a’; b = b’ th× hai ®­êng th¼ng cã cïng tung ®é gèc do ®ã chóng c¾t nhau t¹i mét ®iÓm trªn trôc tung cã tung ®é lµ b. TiÕt 24: ®­êng th¼ng song song vµ ®­êng th¼ng c¾t nhau ?§­êng th¼ng c¾t ®­êng th¼ng y = x +2 lµ ®­êng th¼ng nµo?A. y = 1 xC. y = x + 2B. y = x + 2TiÕt 24: ®­êng th¼ng song song vµ ®­êng th¼ng c¾t nhau*Các trường hợp về hai đường thẳng y = ax + b ( a ≠ 0) (d)và y = a’x + b’ ( a’ ≠ 0) (d’) * song song?* trùng nhau?* cắt nhau?* (d)//(d’) a = a’ , b ≠ b’* (d) cắt (d’) tại 1 điểm trên Oy a ≠ a’; b = b’* (d) cắt (d’) a ≠ a’* (d) (d’) a = a’ , b = b’ (d) // (d’) (d) c¾t (d’) a = a’a = a’b = b’ (d) trïng (d’) a = a’b = b’a = a’b = b’y = ax+b (a = 0) (d)y = a’x+b’ (a’ = 0) (d’)TiÕt 24: ®­êng th¼ng song song vµ ®­êng th¼ng c¾t nhau*KÕt luËn:3. Bµi to¸n ¸p dông: Cho hai hµm sè bËc nhÊt: y = 2mx + 3 vµ y = ( m + 1)x + 2T×m gi¸ trÞ cña m ®Ó ®å thÞ cña hai hµm sè ®· cho lµ:a, Hai ®­êng th¼ng c¾t nhau . b, Hai ®­êng th¼ng song song . 3- Bài toán áp dụng Cho hai hàm số bậc nhất y = 2mx + 3 và y= ( m+1 ) x + 2.a’=m+1b’=2a=2mb=3*m 1KÕt hîp ®iÒu kiÖn (1) ta cã y = 2mx + 3 ( d ) y = ( m+1 )x + 2 (d’)Cã a = 2m; b = 3Cã a’ = m + 1; b’ = 2Bµi gi¶i§iÒu kiÖn ®Ó (d) vµ (d’) lµ hµm sè bËc nhÊt: m 0 v µ (1)a) (d) c¾t (d’) a a’ hay 2m m +1m 0 ; m 1 vµ m -1 th× (d) c¾t (d’)b) (d) //(d’) a = a’b b’Hay 2m = m + 13 2 (lu«n ®óng)m = 1KÕt hîp ®iÒu kiÖn (1) ta cã víi m = 1 th× (d) //(d’) 3 Bài toán áp dụng: Cho hai hàm số bậc nhất y = 2mx + 3 (d) và y = ( m +1 )x + 2 (d’).Tìm giá trị của m để đồ thị của hai hàm số đã cho là:a) Hai đường thẳng cắt nhaub) Hai đường thẳng song song với nhau Hãy chỉ ra ba cặp đường thẳng cắt nhau và các cặp đường thẳng song song với nhau trong số các đường thẳng sau:a) y = 1,5x+2 (d1); b) y = x+ 2 (d2); c) y = 0,5x - 3 (d3) d) y = x - 3 (d4); e) y = 1,5x - 1 (d5); g) y = 0,5x + 3 (d6) Bài tập ( 20 /SGK) Các em hoạt động nhóm trong thời gian 2 phútHẾT GIỜ a/ y = 1,5 x + 2 b/ y = x + 2 c/ y = 0,5x – 3 d/ y = x – 3 e/ y = 1,5 x – 1 g/ y = 0,5 x + 3	 Bài tập 20 ( SGK-Toán 9, tập 1/tr 54). Hãy chỉ ra ba cặp đường thẳng cắt nhau và các cặp đường thẳng song song với nhau trong số các đường thẳng sau :Đáp án1) y = 1,5 x + 2 và y = 1,5x -1 2) y = x + 2 	 và y = x – 3	 3) y = 0,5 x – 3 và y=0,5x+3Các cặp đường thẳng song song:1) y = 1,5 x + 2 và y = 0,5x -3 2) y = 1,5x + 2 và y = x – 3 3) y = 0,5 x – 3 và y= x – 33 cặp đường thẳng cắt nhau:BT	Cho hai hàm số y = 2x+ (3+m) và y= 3x+(5-m)	Với giá trị nào của m để đồ thị của hai hàm số cắt nhau tại điểm trên trục tung. 1’0’TimesBài tập củng cố Bµi lµmĐồ thị của hàm số y = 2x + ( 3 + m) và y = 3x + ( 5 – m) cắt nhau tại một điểm trên trục tung khi : 3 + m = 5 – m m + m = 5 – 3 2m = 2 m = 1 Vậy m = 1 thì 2 hàm số cắt nhau tại một điểm trên trục tung*Bài tập : Hãy khoanh tròn vào chữ cái đứng trước đáp án đúng:1) Hai ®­êng th¼ng y = -3x + 2 vµ y = -3x + 5 A. song song víi nhau.	 B. c¾t nhau	C. trïng nhau2) Đồ thị của hàm số y = ax + 3 song song với đường thẳng y = -2x - 1 khi và chỉ khi:A. a= -2 B. a = 2	C. a = -2x	D. a = x3) Đồ thị hàm số bậc nhất y= (m+2)x + 5 cắt đường thẳng y= - 4x + 5 với những gi¸ trị của m là:m ≠ -6 	 B. m ≠ -2 C. m ≠ -6 và m ≠ -2 D. m ≠ 6 và m ≠ -24) Hai đồ thị hàm số bậc nhất y = (m +4)x + m và y = (2m -1)x + 5 là hai đường thẳng trïng nhau với gi¸ trị của m là:m = 5 	 B. m = 6 	 C. m = 6 và m = 5	 D. Kết quả kh¸cHOẠT ĐỘNG NHÓM ĐÔI (2 phút)TiÕt 24: ®­êng th¼ng song song vµ ®­êng th¼ng c¾t nhauBµi tËp : Cho ®å thÞ nh­ h×nh vÏ, (d) // (d’):1/ X¸c ®Þnh hµm sè cã ®å thÞ lµ ®­êng th¼ng (d’)?2/ TÝnh tØ sè kho¶ng c¸ch tõ gèc to¹ ®é tíi ®­êng th¼ng (d) vµ (d’)?1234-2-3-4-112-23-34-4-1xyOy = 2x + 2(d)(d’)y = 2x - 43/ TÝnh kho¶ng c¸ch tõ gèc to¹ ®é tíi ®­êng th¼ng (d) vµ (d’)?CDHKAB......TiÕt 24: ®­êng th¼ng song song vµ ®­êng th¼ng c¾t nhau*Bµi gi¶i: 1/ V× hµm sè cã ®å thÞ lµ ®­êng th¼ng nªn cã d¹ng y = ax + b V× (d) // (d’) => a = 2 . (d’) c¾t trôc tung t¹i ®iÓm cã tung ®é lµ -4 nªn b = -4 . VËy hµm sè cÇn x¸c ®Þnh lµ: y = 2x – 4 . 2/ KÎ OH (d), OK (d’). V× (d) // (d’) nªn AOH COK => 3/ ¸p dông hÖ thøc l­îng trong tam gi¸c vu«ng AOB Ta cã: TROØ CHƠI AI NHANH HƠN?*Cho (d): y = (m -1)x +2m – 5 và (d’): y =3x + 1. Để (d) // (d’) thì giá trị của m là:	A. m = 1	B. m = 2	C. m = -1 	D. m = 4Rất tiếc, bạn đã sai rồiHoan h«! Bạn đ· trả lời đóng.Chän ph­¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng ?C©u 1H§ nhãm* a như thế nào ?A. a ≠ 2C. a = 2Chän ph­¬ng ¸n tr¶ lêi ®óng ?B. a ≠ - 2 §D. a = -2 D. a = -2 C©u tr¶ lêiĐồ thị hàm số y = ax + 3 song song với đường thẳng y = -2x khi hệ số a như thế nào?C©u 2H§ nhãmC©u Cho hai hµm sè bËc nhÊt: y = mx + n - 3 vµ y = (2-m)x + (5 - n)®å thÞ cña hai hµm sè trªn trïng nhau khi:Hoan h« đội em đ· tr¶ lêi ®óng3C©uC¸c c©u sau ®óng hay sai? A. (d1) // (d2) B. (d1) c¾t (d3) t¹i ®iÓm cã tung ®é b»ng 1C. (d2) // (d3)D. (d3) trïng (d4)ĐĐĐSCho c¸c ®­êng th¼ng : (d1): y = - 3x +1 (d3): y = 3x +1 (d2): y = 2 - 3x (d4): y = 1 + - 3 x4CâuCho (d) : y = (m-1)x +2m - 5. Tìm giá trị của m để (d) song song với (d’): y =3x + 1 a. m = 1	 b. m = 2 c. m = -1 d. m = 4Rất tiếc, bạn đã sai rồiHoan hô,đội em đã trả lời đúng5DACB§­êng th¼ng song song víi ®­êng th¼ng y = - 0,5x +2 lµ : y = 0, 5 x + 2Rất tiếc đội em sai rồi y = 1- 0,5xHoan hô đội em đã đúng y = 2 - 0,5xy = x +2Rất tiếc đội em sai rồi Rất tiếc đội em sai rồi C©u 6:Chọn câu trả lời đúngCho hai hàm số y = 2x+ (3+m) và y= 3x+(5-m)	Với giá trị nào của m để đồ thị của hai hàm số cắt nhau tại một điểm trên trục tung.A. m = -1B. m = 1C. m -1D. m = -5≠ m = Đáp ánBCâu125242322212019181716151413121110987654321025s Bài tập 2Điền dấu “X” vào ô thích hợp:Cho các đường thẳng: (d1): y = - 3x + 1 (d3): y = 3x + 1 (d2): y = 2 – 3x (d4): y = 1 + 3xa.(d1) // (d2)b.(d1) cắt (d3) tại điểm có tung độ bằng 1c.(d2) // (d3)d.(d3) trùng (d4)Nội dungĐúngSaiXXXX110289073654Một số hình ảnh thực tế của đường thẳng.MỖI HỌC SINHLÀ MỘT PHẦN TỬTRONG VIỆC CHẤP HÀNH VÀ VẬN ĐỘNG MỌI NGƯỜI NGHIÊM CHỈNH CHẤP HÀNH LUẬT LỆ AN TOÀN GIAO THÔNG*Cã thÓ em ch­a biÕtHai ®­êng th¼ng y = ax + b (d) (a ≠ 0) vµ y = a’x + b’ (d’) (a’ ≠ 0) vu«ng gãc víi nhau khi vµ chØ khi a . a’ = -1* Nắm chắc điều kiện về các hệ số để hai đường thẳng song song, trùng nhau, cắt nhau, cắt nhau tại 1 điểm trên trục tung, vuông góc . Bài tập : 21,22, (SGK)Tiết sau Luyện tập.Hướng dẫn về nhà Tiết học kết thúcQúy vị đại biểu,các thầy cô cùng toànKÝNH CHóC Quý VÞ Đ¹I BIÓU CÙNG TOÀN THỂ C¸C THÇY C¤ GI¸O NHIÒU SøC KHáE Cơn gió vô tình thổi mạnh sáng nay Con bỗng thấy tóc thầy bạc trắng Cứ tự nhủ rằng đó là bụi phấn Mà sao lòng xao xuyến mãi không nguôi Bao năm rồi ? Đã bao năm rồi hở ? Thầy ơi ... Lớp học trò ra đi, còn thầy ở lại Mái chèo đó là những viên phấn trắng Và thầy là người đưa đò cần mẫn Cho chúng con định hướng tương lai Thời gian ơi xin dừng lại đừng trôi Cho chúng con khoanh tay cúi đầu lần nữa Gọi tiếng thầy với tất cả tin yêu ... NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNGNGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM 20/11	GV: Nguyễn Quốc Đại Trường AnNhí ¥n ThÇy C« 20/11Đừng nhé thời gian ơi !Đừng phủ mờ kỷ niệmĐừng phủ lớp rong mờXin phút tĩnh tâm giữa muôn điều hời hợtC¶m t¹ m¸i tr¦êng ¥n nghÜa thÇy c¤Hẳn là thầy cũng già thôiHóa thân vào mỗi cuộc đời các em