Bài giảng môn học Ngữ văn khối 10 - Tiết học: Nỗi thương mình
Thời gian không gian
Khi tỉnh rượu / lúc tàn canh
êm về sáng, k/gian vắng lặng
thời điểm thích hợp
Tâm trạng
Thương mình
Giật mình sự ngạc nhiên, thảng thốt, không tin được
NỗiThương MìnhTrích Truyện Kiều _ Nguyễn Du Người giảng : Nguyễn thị hẵng nga- thph hoài đức bNỗi thương mìnhTrích Truyện Kiều _ Nguyễn DuA/ Tiểu dẫn?_ Vị trí đ/trích: từ câu 1229 đến câu 1248 trong “ Truyện Kiều”_ Đại ý đ/trích: Đoạn trích nói về tình cảnh trớ trêu mà Kiều gặp phảI và nỗi niềm thương thân xót phận của Thuý Kiều B/ Đọc-hiểu văn bản_1/ Cảnh sống ở lầu xanh_ Bướm lả ong lơi sự suồng sã_ Lá gió cành chim Sự đong đưa_ Cuộc say, trận cười_ Tống Ngọc, Trường Khanh Khách làng chơi _ Biết bao, đầy tháng, suốt đêmlà những từ ngữ chỉ thời gian không xác định thể hiện nhịp điệu triền miên quá sức chịu đựng của Thuý Kiều, đồng thời cũng thể hiện sự cảm thông của tác giảB/pháp ước lệ+Đối chéop/á c/xác,s/động c/sống l/xanh ?_cuộc sống nơI nhà chứa hiện lên với các góc độ khác nhau: quan hệ chơI bời phóng đãng, những cuộc truy hoan kéo dài thâu đêm suốt sáng, những người khách làng chơI đến rồi lại đI hết lượt này đến lượt khác?2/ Tâm trạng và thái độ của Kiềua/ Thời gian không gian_ Khi tỉnh rượu / lúc tàn canh Đêm về sáng, k/gian vắng lặngthời điểm thích hợpb/ Tâm trạng+ Giật mình sự ngạc nhiên, thảng thốt, không tin được tự ý thức được nỗi đausự tự ý thức của con người cá nhân */ Thương mình2từ cảm xúc+3lần điệp từ mìnhlẻ loi cô đơn đến tột đỉnh?Tiểu đối+ thương mình xót xa+ Mình : Đại từ phiếm chỉ x/định*/ đay nghiến bản thân_ sao điệp C/hỏi tu từc/vấn đay nghiến b/thân_ Xưa : phong gấm rủ làêm đềm, hạnh phúc,tr/trắng_ Nay : tan táchoa dày gió dạn sương bướm, chán chường Đối hiện tại bi đát với quá khứ êm đềmý thức được nỗi đauNhân cách của Kiều?*/ Thái độ của Kiều?_ C/S lầu xanh có tất cả_Thờ ơ với tất cả+ Bút pháp ước lệ + đối cuộc sống lầu xanh tô đậm t/độ của Kiều+Mặc người, những mình Cô đơn lẻ loi_ Vui gượngKiều phải sống không thật với lòng mìnhBi kịch của Kiều_ Buồn chán tất cảsự đồng cảm của t/giả+ Ai Phiếm chỉ nhưng xác định+ Điệp sự t/vọngđ/cảm của t/gNỗi thương mình3- Nghệ thuật miêu tả tâm trạng nhân vậtBút pháp ước lệ: các từ ngữ: bướm-ong, lá gió-cành chim, gió tựa- hoa kề, các điển tích như: Tống Ngọc- Trường Khanh, mưa Sở- mây Tầnvẫn kể được đầy đủ số phận của Kiều mà tránh tả một cách trần trụi cuộc sống ở nhà chứa.Nghệ thuật đối đã được tác giả khai thác triệt để:+ Tiểu đối trong cấu trúc 4 chữ: bướm lả/ ong lơI, lá gió /cành chim+ Tiểu đối trong phạm vi một câu thơ: cuộc say đầy tháng/ trận cười suốt đêm, sớm đưa Tống Ngọc/ tối tìm Trường Khanh+ Đối giữa hai câu thơ lục bát: Khi sao phong gấm rủ là/ giờ sao tan tác như hoa giữa đường( đối quá khứ với hiện tại), Mặc người mưa Sở mây Tần/ nhưng mình nào biết có xuân là gì( đối người và ta)+ Đối khổ 4 câu thơ với nhau.Dùng ngôn ngữ trực tiếp của nhân vật?C-Kết luậnNội dung: - Miêu tả cảnh sống trác táng ở lầu xanh - Thể hiện tâm trạng đau đớn tủi nhục của Thuý Kiều, đồng thời bộc lộ sự thờ ơ trước cảnh sống và mọi thú vui ở lầu xanh-> thể hiện ý thức về nhân phẩm của Thuý Kiều.Nghệ thuật: - Bút pháp ước lệ, tượng trưng - Nghệ thuật đối - Sử dụng ngôn ngữ trực tiếp của nhân vậtD/ Luyện tậpCác dạng thức đối xứng trong đoạn trích ?Hiệu quả ?*/ Đối trong cụm 4 từ_ Bướm lả ong lơi_ Lá gió cành chim_ Dày gió dạn sương_ Bướm chán ong chường_ Mưa Sở mây Tần_ Gió tựa hoa kềNhấn mạnh ý của cụm từtô đậm thân phận bẽ bàng*/ Đối trong một câu_ Sớm đưa Tống Ngọc/ tối tìm chàng Khanh_ Khi tỉnh rượu/ lúc tàn canh_ Nửa rèm tuyết ngậm/ bốn bề trăng thâu_ Cung cầm trong nguyệt/ nước cờ dưới hoaNhấn mạnh ý của câu thơtạo ấn tượng lặp lạic/ Luyện tậpCác dạng thức đối xứng trong đoạn trích ?Hiệu quả ?*/ Đối trong cụm 4 từNhấn mạnh ý của cụm từtô đậm thân phận bẽ bàng*/ Đối trong một câu_ Khi sao phong gấm rủ là/ Giờ sao tan tác như hoa _ Mặt sao dày gió dạn sương/ Thân sao bướm chán ong _ Mặc người mưa Sở mây Tần/ Những mình nào biết có Nhấn mạnh ý của câu thơtạo ấn tượng lặp lại*/ Đối giữa hai câu thơgiữa đườngchường bấy thânxuân là gìNhấn mạnh ý so sánh giữa hai câu thơtạo ấn tượng
File đính kèm:
- noi_thuong_minh.ppt