Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Bài: Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy (tiếp)

Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy(Truyền thuyết)I)Tiểu dẫn	1)Đặc trưng của truyền thuyết:- Tác phẩm tự sự dân gian - Cốt lõi là sự kiện có thật- Có hư cấu, có yếu tố kì ảo	2)Cụm di tích lịch sử Cổ Loa gồm:- Làng Cổ Loa - Đông Anh – ngoại thành Hà Nội.- Cụm di tích lịch sử Cổ Loa gồm: +) Vòng thành cổ loa +) Đền thờ An Dương Vương +) Am thờ công chúa Mị Châu +) Giếng Ngọc II) Đọc hiểu khái quát:	1) Đọc :	2) Tóm tắt:- An Dương Vương dời đô về đồng bằng xây thành xây mãi mà không được.- Có cụ già từ phương Đông mách bảo cách xây thành.- Rùa vàng giúp An Dương Vương xây thành, cho mượn nỏ thần.- Triệu Đà đem quân xâm lược đều bị thất bại.- Triệu Đà giảng hòa, cầu hôn và cho con ở rể.- Trọng Thủy ở rể và đánh tráo nỏ thần.- Triệu Đà đem quân đánh Âu Lạc.- An Dương Vương cậy có nỏ thần ung dung ngồi đánh cờ => Mất thành cùng Mị Châu chạy ra biển. - Thần Kim Quy (Rùa Vàng) gọi Mị Châu là “ GIẶC ” .- Mị châu bị An Dương Vương chém chết => Hóa thành ngọc trai- Trọng Thủy theo lông ngỗng tìm thấy xác của Mị Châu. Trong một lần đi tắm thấy bóng dáng Mị Châu bèn lao đầu xuống giếng mà chết.- Ngọc trai đem rửa vào giếng sáng vô cùng.	 3) Bố cục: 2 Phần- An Dương Vương dựng nước.- Bi kịch mất nước, tình yêu.II) Phân tích văn bản:	1) An Dương Vương dựng nước và giữ nước: * An Dương Vương dựng nước:- An Dương Vương dời đô từ vùng rừng núi về đồng bằng xây thành.=> Thông minh, sáng suốt có tầm nhìn xa. * An Dương Vương giữ nước:- Xây dựng loa thành Cổ Loa- Một thành kiện cố vũng trãi (9 tầng) => Điều đó chúng tỏ An Dương Vương là người hiền tài- Nhưng cứ xây xong rồi lại đổ- An Dương Vương được cụ già từ Phương Đông giúp đỡ- Được thần linh giúp đỡ thành xây nửa tháng thì xong xoắn thành hình chôn ốc nên được gọi thành Loa Thành.- Rùa vàng lại cho An Dương Vương nỏ thần đánh đâu thắng đóNhận xét: - An Dương Vương là người tài giỏi, thông minh, dũng cảm, có bản lĩnh là người đứng đầu đất nước.(Thần Kim Quy trao nỏ thần cho An Dương Vương)	2) Âm mưu của Triệu Đà:- Nhiều lần xâm lược Âu Lạc thất bại Triệu Đà cầu hòa, cầu hôn và cho Trọng Thủy ở rể => Âm mưu chính trị gian sảo- An Dương Vương đồng ý cho Trọng Thủy ở rể => Tạo điều kiện cho kẻ thù thực hiện âm mưu (Mang rắn vào nhà).- Mị Châu ngây thơ tin vào tình yêu của Trọng Thủy lấy trộm nỏ thần cho Trọng Thủy xem => Bí mật quốc gia bị bại lộ.- Tráo xong nỏ thần Trọng Thủy về nước. Triệu Đà đem quân sang xâm lược Âu Lạc.- Vua và Mị Châu chạy ra biển Đông “chốn kết thúc cuộc đời”- Thần Kim Quy gọi Mị Châu là “GIẶC” - An Dương Vương chém đầu Mị Châu máu của nàng hóa thành ngọc trai	(Mị Châu cùng An Dương Vương chạy trốn)* Trách nghiệm:- An Dương Vương: chủ quan, mất cảnh giác dẫn đến nước mất nhà tan từ một ông vua anh minh sáng suốt có tầm nhìn xa nhưng lại đánh mất mình.- Mị Châu: Vừa đáng giận lại vừa đáng thương+) Đáng thương: Ngây thơ nhẹ dạ cả tin+) Đáng giận: - Để lộ bí mật quốc gia- Bỏ quên trách nghiệm nghĩa vụ của một công dân đối với tổ quốc, với dân tộc chỉ đắm mình trong tình yêu mù quáng thần Kim Quy gọi nàng là giặc đó chính là bản án của nhân dân dành cho nàng.- Vua rút gương chém Mị Châu đó là hành động quyết liệt của nhân dân quần chống đối với tội lỗi của nàng. Nàng chết ứng với lời nghiệm của Mị Châu thành “ngọc trai” và “giếng nước” minh oan cho phẩm hạnh của nàng về tâm hồn trong sáng của nàng mà hình ảnh giếng nước cũng là khát vọng lớn giải nỗi oan.- Trọng thủy là một nhân vật truyền thuyết với những mâu thuẫn phức tạp nhưng thống nhất vừa là kẻ thù của nhân dân Âu Lạc vừa là nạn nhân của chiến tranh. III) Tổng kết- Truyện An Dương Vương và Mị Châu Trọng Thuyhr là một bài học lịch sử về sự mất cảnh giác dẫn đến bi kịch nước mất nhà tan và bi kịch về tình yêu mà Tố Hữu đã viết:“ Ngày nay tôi kể chuyện Mị Châu Trái tim lầm chỗ để lên đầu Nỏ thần vô ý trao tay giặc 	Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu”.*Ghi nhớ (SGK)