Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Hồi trống cổ thành (trích hồi 28 - Tam quốc diễn nghĩa của La quan Trung )

HỒI TRỐNG CỔ THÀNH
( Trích hồi 28- Tam quốc diễn nghĩa của La Quan Trung )
HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG
-Hãy nêu vài nét về tác giả La Quán Trung
-Hãy tóm tắt ngắn gọn nội dung tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa ?
-Theo em, tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa có những giá trị nào ?
Hãy nêu rõ giá trị tác phẩm?
 ( Cho HS thảo luận theo nhóm 2-3 HS )
+Vd : 120 hồi , khoảng 400 nhân vật.
+Vd : Trương Phi khi bị quân Tào Tháo đuổi theo chỉ thét 1 tiếng làm cho quân tướng hoảng sợ không dám đuổi theo
-Hãy xác định vị trí của đoạn trích?
-Hãy tóm tắt khái quát nội dung hồi 28 ? 
-Theo em, nhan đề Hồi trống Cổ Thành có ý nghĩa gì ?
I/. Tìm hiểu chung:
1/. Tác giả :
- La Quán Trung ( 1330 – 1400?), tên : Bản, tự : Quán Trung, hiệu Hồ Hải tản nhân.
- Quê : Thái Nguyên, tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc.
- Ông sống vào giai đoạn cuối Nguyên - đầu Minh. Tính cô độc lẻ loi, thích ngao du đây đó.
- Sưu tầm truyền thuyết trong dân gian và diễn sử thành công bộ Tam Quốc Chí đời Tấn .
2/.Tác phẩm:
a. Tóm tắt tác phẩm :
-Tác phẩm ra đời vào đầu đời Minh (1368-1644 )
-Gồm 120 hồi, 75 vạn chữ, hơn 400 nhân vật. 
-Kể chuyện đất nước Trung Quốc chia ba, gọi là “Cát cứ phân tranh” từ năm 184 đến năm 280, giữa ba tập đoàn phong kiến quân phiệt: Nhà Ngụy (Bắc Ngụy), nhà Thục (Tây Thục), nhà Ngô (Đông Ngô). Sau đó Tư Mã Viêm sau khi cướp ngôi nhà Ngụy và diệt Thục kéo quân về nam diệt Ngô, thống nhất Trung Quốc.
b. Giá trị tác phẩm:
*Giá trị nội dung :
-Giá trị hiện thực : ghi lại chân thực một thời kì lịch sử của Trung Quốc.
-Vạch trần bản chất xấu xa của giai cấp thống trị phong kiến.
-Phản ánh cuộc sống loạn li, bi thảm của nhân dân và ước mơ có vua hiền, tướng giỏi đem lại hòa bình, thịnh vượng cho nhân dân và đất nước.
* Giá trị nghệ thuật :
- Dung lượng đồ sộ, rất nhiều nhân vật, nhiều sự kiện được miêu tả một cách sinh động mang đặc điểm không gian sử thi chiến trận.
-Nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, tái hiện cuộc sống bằng cách hư cấu, tả thực, phóng đại...
-Tính cách nhân vật được khắc họa đậm nét nhất quán và đa dạng phong phú.
-Cung cấp những kinh nghiệm sáng tạo nghệ thuật, gợi ý đề tài, cung cấp chất liệu văn học cho những tác giả Việt Nam.
3. Đoạn trích Hồi trống Cổ Thành :
Vị trí :
Trích nửa sau hồi 28.
Chém Sái Dương anh em hoà giải
Hồi Cổ Thành tôi chúa đoàn viên.
 b. Nội dung :
... Nghe tin Lưu Bị đang ở Hà Bắc,Quan Công bỏ Tào Tháo đưa hai chị dâu qua 5 ải chém 6 tướng Tào ngăn trở,về tới Cổ Thành gặp Trương Phi,...
c. Nhan đề:
- Gợi lên không khí chiến trận.
 - Là điều kiện phán xét lòng trung thành hay phản bội của Quan Công, nó là biểu tượng của lòng trung nghĩa, thẳng thắn, mạnh mẽ và lòng dũng cảm phi thường.
Về nhà : 
- 	Đọc lại đoạn trích, nắm vững các chi tiết miêu tả nhân vật Quan Công, Trương Phi để tiết sau phân tích tìm hiểu đoạn trích.
- Nắm vững các nội dung đã học: Về tác giả, tóm tắt tác phẩm và giá trị tác phẩm.