Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết dạy: Nhàn

NHÀNTrình bày: Tổ 3Nguyễn Bỉnh KhiêmNguyễn Bỉnh Khiêm(1491 -1585)Quê ở làng Trung Am, nay thuộc xã Lí Học, huyện Vĩnh Bảo, ngoại thành Hải PhòngĐỗ Trạng nguyên (1535) làm quan dưới triều MạcSự nghiệp văn chươngLà nhà thơ lớn của dân tộcTập thơ chữ Hán:Bạch Vân am thi tậpTập thơ chữ Nôm:Bạch Vân quốc ngữ thiTác phẩmXuất xứ: Bạch Vân quốc ngữ thiThể loại: Thất ngôn bát cú Đường luậtBố cục: đề - thực  luận - kếtNhànMột mai một cuốc một cần câuThơ thẩn dù ai vui thú nàoTa dại ta tìm nơi vắng vẻNgười khôn người đến chốn lao xaoThu ăn măng trúc đông ăn giáXuân tắm hồ sen hạ tắm aoRượu đến cội cây ta sẽ uốngNhìn xem phú quí tựa chiêm baoQuan niệm về lối sống nhànNhàn : đề tài quen thuộc trong thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm. Ý nghĩa : + Sống hòa hợp với thiên nhiên. + Giữ cốt cách thanh cao. + Coi thường danh lợi.a/ Hai câu đề:Một mai một cuốc một cần câumộtMộtmộtĐiệp từ: “Một” Tinh thần thảnh thơi, ung dung Liệt kê dụng cụSự giản dịVẻ đẹp của lối sống nhànThơ thẩn dầu ai vui thú nào Từ láy: Thơ thẩnSự khoan thai, tự tại Thích lao động, cuộc sống điền viên nơi thôn dã >< Lao xaoVẻ đẹp của lối sống nhànb/ Hai câu thực:Người tìm đến chốn cửa quyền sang trọng nhiều bon chen danh lợi Khẳng định mạnh mẽ hơn sự lựa chọn,phương châm sống đúng đắnVẻ đẹp của lối sống nhànb/ Hai câu thực: Cách nói đùa vui, ngược nghĩa:Nhận dại về mình, nhường khôn cho người; xa lánh danh lợi, sống hòa nhâp với thiên nhiên.Vẻ đẹp của lối sống nhànc/ Hai câu luận:Thu ăn măng trúc đông ăn giáXuân tắm hồ sen hạ tắm aoBức tranh tứ bình: Thu, đông, xuân,hạ → cảnh sinh hoạt có đầy đủ hương vị, màu sắc.Vẻ đẹp của lối sống nhànc/ Hai câu luận:Điệp từ : ăn, tắm, nhịp 4/3Cuộc sống nhàn đạm bạc, thanh cao, sinh hoạt giản dị, mùa nào thức ấy có sẵn trong tự nhiên và tự mình làm ra.Vẻ đẹp của lối sống nhànc/ Hai câu luận:Thu ăn măng trúc đông ăn giáXuân tắm hồ sen hạ tắm ao Sống hòa hợp với thiên nhiên, sinh hoạt như bao người dân quê khác.Vẻ đẹp của lối sống nhànd/ Hai câu kết:Rượu đến cội cây ta sẽ uốngĐiển tích: cội câyĐộng thái “uống rượu”  Nhận thức say để mà tỉnh , để nhận ra lẽ sống Vẻ đẹp của lối sống nhànd/ Hai câu kết:Nhìn xem phú quí tựa chiêm bao Điển tích: phú quý Nhấn mạnh rõ quyết tâm, bản lĩnh: Xem đời là giấc mộng, phú quý tựa chiêm bao.Vẻ đẹp của lối sống nhànd/ Hai câu kết:Rượu đến cội cây ta sẽ uốngNhìn xem phú quí tựa chiêm bao Xem công danh, quyền quí, của cải chỉ là giấc chiêm bao - một nhân cách cao cả, một trí tuệ uyên thâmThanks for listening!