Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết dạy: Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ

Trích CHINH PHỤ NGÂMT×nh c¶nh lÎ loi cña ng­êi chinh phô1II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1./ Vị trí đoạn trích.Trích từ câu 193 – 216 trong Chinh phụ ngâm khúc.2./ Bố cục.a./ 8 câu đầu: Tâm trạng bồn chồn, lẻ loi.b./ 8 câu tiếp: Tâm trạng sầu khổ, buồn tủi.c./ 8 câu cuối: Tâm trạng nhớ nhung sầu muộn.23./ Diễn biến tâm trạng của người chinh phụ.a./ Tâm trạng bồn chồn, lẻ loi.Người chinh phụ đã có những hành động gì? Hành động ấy diễn ra thế nào, trong thời gian nào?3 Buông rèm xuống Cuốn rèm lên Dạo hiên vắngHành động lặp đi lặp lại Tâm trạng mong ngóng, chờ đợi, bồn chồn không yên trong mòn mỏi, tù túng, bế tắc.- Thời gian : đêm khuya- Ngọn đèn: người bạn duy nhất của người chinh phụ - cực tả nỗi cô đơn, lẻ loi.4 Tiếng gà eo óc. Tiếng trống cầm canh không gian vắng vẻ, tịch mịch  tăng thêm cảm giác cô đơn, trống vắng.- Bóng hòe trong đêm: càng gợi cảm giác hoang vắng, cô liêu tận cùng.b./ 8 câu tiếp: Tâm trạng sầu khổ, buồn tủi.- Khắc giờ = niên- Mối sầu = biển xa Đằng đẵng, dằng dặc: lâu, dài vô tận.5 Đốt hương. Soi gương. Gảy đànGượng gạo, miễn cưỡngBộc lộ tâm trạng buồn khổ của người chinh phụ tới cực điểm. 6c./ Tâm trạng nhớ nhung, sầu muộn.- Chinh phụ >< ngại chùng.11- Thể thơ song thất lục bát với cấu trúc đặc biệt: đối xứng ở hai câu thất, tiểu đối trong câu lục & câu bát, có cả vần chân & vần lưng đã tạo thành nhạc điệu dồi dào cho thể thơ này, thích hợp với việc diễn tả nội tâm đau buồn với những âm điệu oán trách, than vãn, sầu muộn của nhân vật trữ tình.12Kết luận.- Đoạn trích đã miêu tả một cách sâu sắc những cung bậc & sắc thái khác nhau về nỗi nhớ nhung sầu muộn, đau khổ của người chinh phụ phải sống trong cảnh cô đơn, chia lìa đôi lứa.- Thông qua đó, tác giả nói lên sự khát khao được sống trong tình yêu & hạnh phúc lứa đôi của người chinh phụ. Đó cũng chính là giá trị nhân đạo của tác phẩm.13Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô cùng toàn thể các em học sinh!14