Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết học: Uy lít xơ trở về (trích sử thi “ô - Đi - xê”) Hô - me - rơ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ THỨ 7 NGÀY 26 THÁNG 9 NĂM 2009 LỚP : 10CBa MÔN : Ngữ Văn GVTH: Lê Xuân PhúTRƯỜNG THPT Tân Thành Quang Dũng Uy Lit Xơ Trở Về1q UY LÍT XƠ TRỞ VỀ ( Trích sử thi “Ô - đi - xê” ) Hô - me - rơÑEÀN THÔØ PAN-TEÂ-NOÂNGĐền thờ Pan Tê NôngI. Tiểu dẫn 1. Tác giả Hô - me - rơHomer and His Guide, by William-Adolphe Bouguereau (1825-1905)Bản đồ thành TROAHãy trình bày những nét nổi bật về tác giả Hô-me-rơ.? Nhà thơ Hi-lạp, sống vào khoảng TK IX- VIII trước CN, tác giả của hai thiên sử thi nổi tiếng thế giới là I- li-át và Ô- đi xê.2. Hai b¶n sö thi Iliat vµ ¤ ®i xª.H·y tãm t¾t nh÷ng nÐt chÝnh về hai bản sử thi ? * Iliat: Bµi ca vÒ thµnh I -li -«ng ( thµnh T¬ Roa). * ¤®i xª: Bµi ca vÒ chµng ¤-®i -xª- ut (chµng Uy-lit-x¬) gồm 12110 câu thơ với 24 ca khúc3. Tãm t¾t t¸c phÈm.( sgk)Con ngựa thành TROA.Thành TROA sụp đổ 4. Nội dung của đoạn trích a. Vị tríXem phần tiểu dẫn, nêu vị trí của đoạn trích. Cho biết nội dung trước đó là gì ? Đoạn trích nằm ở khúc ca 23 gần cuối tác phẩm. Trước đó, khúc ca 21 và 22 là cuộc thi bắn do Pê-nê-lốp bày ra để đối phó với bọn cầu hôn và chiến thắng của Uy-lít-xơ trước bọn chúng. Uy-lít-xơ giết hết bọn cầu hôn. Penelope and the Suitors by John William Waterhouse (1912). ]Odysseus taking avenge on the suitors b.Các nhân vậtTóm tắt nội dung đoạn trích bằng cách kể tên các nhân vật và các sự kiện chính. - Uy-lít-xơ: Nhân vật chính. - Pê-nê-lôp: Vợ của Uy-lít-xơ. - Ơ-ri-clê: Nhũ mẫu. - Tê-lê-mác: Con trai của Uy-lít-xơ. + Ba người đã biết sự trở về của Uy-lít-xơ. Riêng Pê-nê-lôp chưa biết. + Trước sự có mặt của những người thân thiết, Pê-nê-lốp thử thách Uy-lít-xơ. II. Đọc văn bản 1. Nhân vật Pênêlốp Tâm trạng của nhân vật Pê-nê-lốp được miêu tả ở quá khứ như thế nào ? - Pê-nê-lôp đã trải qua những hoàn cảnh: + Chờ chồng 20 năm đằng đẵng, không còn hi vọng chồng trở về. + Bọn cầu hôn thúc bách nàng tái giá và nàng không còn cơ hội trì hoãn, vì vậy nàng buộc phải ra điều kiện thi bắn cung để đối phó với chúng.56s57s58s59s60s53s54s55s50s51s52s46s47s48s49s43s44s45s39s40s41s42s38s37s36s35s31s32s33s34s27s28s29s30s22s23s24s25s26s18s19s20s21s13s14s15s16s17s07s08s09s10s11s12s06s03s04s05s00s01s02sDự giờ thao giảng 10 CBaThái độ và tâm trạng của Pê-nê-lốp trong hiện tại khi được nhũ mẫu báo tin Uy-lít-xơ đã trở về ? - Tâm trạng của Pê-nê-lốp trong hiện tại khi được nhũ mẫu báo tin Uy-lít-xơ đã trở về. + Pê-nê-lốp không tin. + Trước chứng cớ là bọn cầu hôn đã bị giết, nàng lí giải đó là sự nổi giận của thần linh trước hành động nhuốc nhơ. Nhưng đó là sự lí giải của lí trí.Sau đó nhũ mẫu nói điều gì để thuyết phục Pênelop ? Khi nghe được lời đó thì Pênelop thay đổi như thế nào và tâm trạng của nàng ra sao ? + Bước xuống nhà, trông thấy chồng. Mâu thuẫn giữa tình cảm và lí trí diễn ra trong lòng nàng.56s57s58s59s60s53s54s55s50s51s52s46s47s48s49s43s44s45s39s40s41s42s38s37s36s35s31s32s33s34s27s28s29s30s22s23s24s25s26s18s19s20s21s13s14s15s16s17s07s08s09s10s11s12s06s03s04s05s00s01s02sDự giờ thao giảng 10 CBaThái độ và tâm trạng của Pê-nê-lốp trước lời trách của Tê – lê – mác như thế nào ? - Trước lời trách cứ của con trai, Pê-nê-lốp trở lại sự sáng suốt của lí trí: nàng nói với con nhưng mục đích lại hướng về phía Uy-lít-xơ. Khi ngồi đối diện với Uy lít xơ thì nàng tỏ thái độ ra sao ? - Ngồi trên chiếc ghế đối diện với Uy-lít-xơ sau khi chàng đã tắm xong, đẹp như một vị thần, tâm trạng của Pê-nê-lôp lại càng sáng suốt. Sự sáng suốt thể hiện trong từng lời nói thận trọng của nàng.Và chính lúc này, nàng đã đưa ra tình huống thử thách đối với chồng.Cuộc gặp gỡ của Pe ne lốp và Uylixơ NhËn xÐt g× vÒ lêi nãi vµ c¸ch nãi cña nµng trước nhũ mẫu, con trai ?Thái độ đó có ý nghĩa gì đối với Hô me rơ ? -> Kh«n ngoan thËn träng, nh­ng c­¬ng quyÕt vµ rÊt khÐo lÐo. Nãi víi con mµ còng lµ nãi víi chång , nãi víi nhò mÉu mµ còng lµ nãi víi chÝnh nµng. Bëi trong lßng nµng cßn cã nhiÒu nçi ph©n v©n. -> Sù kh«n khÐo cña nµng còng chÝnh lµ tµi n¨ng am hiÓu vµ miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt tinh tÕ cña t¸c gi¶ H« me r¬.56s57s58s59s60s53s54s55s50s51s52s46s47s48s49s43s44s45s39s40s41s42s38s37s36s35s31s32s33s34s27s28s29s30s22s23s24s25s26s18s19s20s21s13s14s15s16s17s07s08s09s10s11s12s06s03s04s05s00s01s02sDự giờ thao giảng 10 CBaNàng đưa ra lời thử thách gì đối với Uylitxơ ? Thái độ của Penelop như thế nào sau lời thử thách đó ? - Chỉ khi mọi hồ nghi đã trôi qua, thử thách đã giúp nàng nhận ra chính xác người chồng thân yêu của mình, Pê-nê-lốp mới thể hiện trực tiếp tình cảm nỗi xúc động, nhớ thương suốt bao năm chờ đợi. Lòng thuỷ chung cùng với sự thận trọng của nàng làm nên vẻ đẹp của nhân vật nữ trong sử thi. 2. Uy lít xơTìm những đặc điểm, phẩm chất của nhân vật Uy-lít- xơ qua cách miêu tả đánh giá của người kể chuyện và Nhũ mẫu ? - Đẹp như một vị thần (Miêu tả của người kể chuyện). - Có trong đầu những ý nghĩ rất khôn (Nhũ mẫu). Đánh giá của đứa con trai ra sao ? Thái độ và tình cảm của ông với đứa con trai như thế nào ? - Nổi tiếng là người khôn ngoan (Con trai).&&. Nhận xét : Khuyên con không nên oán trách mẹ - hiểu rõ về Penelop vì sao nàng lại làm thế Thái độ và tình cảm của ông khi vợ đưa ra lời thử thách ? &&. Đối với vợ Bình tỉnh, sáng suốt trả lời một cách rành mạch. Nhưng bên cạch đó vẫn có lời trách móc để thử lòng chung thủy56s57s58s59s60s53s54s55s50s51s52s46s47s48s49s43s44s45s39s40s41s42s38s37s36s35s31s32s33s34s27s28s29s30s22s23s24s25s26s18s19s20s21s13s14s15s16s17s07s08s09s10s11s12s06s03s04s05s00s01s02sDự giở thao giảng 10 CBaQua nhân vật Pê-nê-lốp, hãy trình bày suy nghĩ của anh (chị) về nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật trong sử thi ? 3. Nghệ thuật - Tâm trạng của Pê-nê-lốp được miêu tả trong quá trình diễn biến từ hồ nghi đến tin tưởng. - Tâm lí nhân vật Pê-nê-lốp cũng được miêu tả bằng lối nghệ thuật dồn nén mang kịch tính.