Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Truyện cười: Nhưng nó phải bằng hai mày

TRƯỜNG THPT ĐẠ TÔNGGV: TRẦN THỊ KIM LYNS: 14-10-09NHƯNG NÓ PHẢI BẰNG HAI MÀYTRUYỆN CƯỜIGV: TRẦN THỊ KIM LYNS: 14-10-09 I. TÌM HIỂU CHUNGKhái niệm: Là tác phẩm tự sự ngắn, có kết cấu chặt chẽ, kết thúc bất ngờ, kể về những sự việc xấu, trái tự nhiên trong đời sống có tác dụng gây cười, nhằm mục đích giải trí và phê phán.Thế nào là truyện cười? 2. Thể loại: truyện cười.Truyện “Nhưng nó phải bằng hai mày” thuộc loại truyện gì? II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN1. Đối tượng của cái cười:- Trước khi xử kiện: Cải và Ngô đút lót, thầy lí nhận đút lót của cả hai người => Người nhiều tiền hơn  “phải nhiều hơn “ Tình cảnh bi hài của Cải.- Khi xử kiện: Ngô thắng, Cải bị đánh đòn (10 roi)=> Mâu thuẫn xuất hiện đột ngột (Mất tiền mà còn bị đánh). Cải đáng thương nhưng cũng đáng trách (Hành động tiêu cực và ủng hộ tiêu cực).- Lời nói và cử chỉ của nhân vật:+ Cải: Lẽ phải – xòe năm ngón tay –ám chỉ 5 đồng (Kí hiệu của tiền)+ Thầy lí: Lẽ phải – xoè năm ngón tay trái úp lên năm ngón tay mặt => Aùm chỉ 10 đồng của Ngô (Kí hiệu về số lượng tiền) Lẽ phải = tiền, tiền quyết định lẽ phải. Tiền nhiều lẽ phải nhiều, tiền ít lẽ phải ít. + Sử dụng ngôn ngữ bằng động tác cử chỉ – ngôn ngữ mật chỉ có hai người biết chứ không công khai.+ Sự bất đồng của hai thứ ngôn ngữ tạo nên kịch tính cho truyện: Cải yên tâm đã thắng – thầy kiện xử kiện bất ngờ và cách lí giải bất ngờ làm Cải không kịp trở tay=>Rơi vào tình trạng bi hài.2. Ý nghĩa phê phán của cái cười:- Phê phán lối xử kiện bằng tiền, bản chất tham nhũng của quan lại. - Phê phán hành vi đút lót tiêu cực. III. TỔNG KẾT1. Nghệ thuật- Xây dựng tình huống truyện bất ngờ, hấp dẫn.- Kết hợp độc đáo giữa miêu tả lới nói và cử chỉ của nhân vật.- Lối chơi chữ độc đáo.2. Nội dung:Câu chuyện đã vạch trần bộ mặt quan lại trong xử kiện đồng thời cũng phê phán những người dân lao động trong việc kiện cáo. Ghi nhớ:SGK/80. Câu 1: Truyện “Nhưng nó phải bằng hai mày” thuộc loại truyện gì?A. Trào phúng Khôi hài Tiếu lâm D. Ngụ ngônCâu 2: Chi tiết Cải “vội xòe năm ngón tay” và nói “xin xét lại, lẽ phải về con mà” có ý nghĩa gì?A. Năm ngón tay bằng 5 đồng Năm ngón tay là lẽ phải Lẽ phải của Cải là năm đồng D. Cả 3 ý trênCâu 3: Đối tượng phê phán trong truyện này là nhân vật nào?A. Ngô Cải Thầy lí D. Cả 3 nhân vậtCâu 4: Ngô và Cải lâm vào một tình cảnh như thế nào?A. Bi kịch Hài kịch Vừa bi vừa hài Câu 5: Vì sao Cải và Ngô phải lo lót trước cho thầy lí?A. Vì thầy lí là người xử kiện Vì cả Ngô và Cải đều muốn thắng kiện Vì Ngô muốn thắng kiện D. Vì Cải muốn thắng kiệnchúc các em học tốt