Bài giảng môn Ngữ văn khối 10 - Tiết học 22: Tấm cám

  Giáo án điện tử Lớp 10 Trường THBCDTNT Tây Nguyên. Giáo viên thực hiện : Lê Thị XuânTẤM CÁMEm hãy lấy ví dụ một cách tổng hợp để chỉ ra thế nào là tự sự, sự việc,chi tiết ?Kiểm tra bài cũỞ mỗi bài em học hôm nayCó buổi trưa đầy nắngCánh cò ngang qua quãng vắngCô Tấm têm trầu trong ngày hội làng ta		Ngày 02/1/2007.Đọc vănTiết:22II. PHÂN TÍCH CHI TIẾT1.Thân phận của Tấm2.Con đường dẫn đến hạnh phúc của TấmBỐ CỤC BÀI DẠY1.Đọc - kểI.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN2. Tiểu dẫn3.Bố cục4.Giải thích từ khóTấm CámI. Đọc - tìm hiểu.1. Đọc.Thông qua các hình ảnh em hãy tóm tắt câu truyện ?Đặc điểm cơ bản của truyện cổ tích thần kìTruyện cổ tích được chia làm 3 loại: cổ tích về loài vật, cổ tích thần kì, cổ tích sinh hoạt.Truyện Tấm Cám thuộc cổ tích thần kì.Kết cấu - Nhân vật chính trải qua nhiều biến cố cuộc đời rồi mới đạt được ước muốn của bản thân.Nội dung - Phản ánh những mâu thuẫn trong gia đình và xã hội. - Mâu thuẫn cơ bản: đấu tranh giữa cái thiện và cái ác -Thể hiện sức mạnh của nhân dân lao động về hạnh phúc, về công bằng xã hội. Kết thúc - Kết thúc có hậuĐặc điểm của truyện cổ tích thần kì?2. Tiểu dẫn 3. Bố cục.Em hãy nêu bố cục của truyện và nội dung của mỗi phần ?Truyện chia làm 3 phần .Phần 1: cuộc đời và số phận bất hạnh của TấmPhần 2 : vật báu trả ơn, hạnh phúc đã đến với Tấm.Phần 3 : cuộc đấu tranh không khoan nhượng qua những kiếp hồi sinh của Tấm để giành lại hạnh phúc.4. Giải thích từ khó: rặt rặt: chim sẻ.Xống lụa: váy may bằng vải lụa.Aó mớ ba: áo dài phụ nữ Việt Nam.Chĩnh: đồ vật bằng gốm1. Thân phận của Tấm.Tấm và Cám là hai chị em cùng cha khác mẹ.Tấm mồ côi mẹ khi còn rất nhỏ.Cha chết, Tấm phải ở với dì ghẻ và luôn chịu sự đối xử bất công, làm việc lam lũ, vả vả II.TÌM HIỂU CHI TIẾT1.Cuộc đời và thân phận của TấmCuộc đời và thân phận của Tấm được miêu tả như thế nào qua hình ảnh?- Tấm có hoàn cảnh éo le, đáng thương, luôn chịu sự đối xử bất công của mẹ con Cám. - Tấm đại diện cho cái thiện là cô gái chăm chỉ, hiền hậu.Mấy chi tiết ấy gợi cho em suy nghĩ gì ?Tác giả dân gian sử dụng yếu tố không thời gian (ngày xửa ngày xưa, một làng nọ) Tác dụng: đẩy câu chuyện kể về một thế giới xa xăm, hư ảo để thực hiện ý đồ sáng tạo của tình huốngTruyện được giới thiệu thông qua những phương Thức nghệ thuật nào ? Những chi tiết nào dẫn đến xung đột giữa Tấm và Cám qua các tình huống ?Những chi tiết dẫn đếùn mâu thuẫnMẹ con Cám lừa Tấm giết cá bống ăn thịt.Cám lừa Tấm trút hết giỏ tép để dành phần thưởng.Khi thấy Tấm thử dày mụ dì ghẻ khinh miệt.Giết Tấm và giết cả những kiếp hồi sinh của TấmMẹ con Cám không muốn cho Tấm đi xem hội đổ thóc trộn lẫn gạo bắt nhặt.Em có nhận xét gì về những chi tiết đó ?ùMẹ con Cám bóc lột Tấm về cả vật chất lẫn tinh thầnKhông chỉ bóc lột về vật chất lẫn tinh thần, mẹ con Cám đã nhẫn tâm giết Tấm để cướp đoạt hạnh phúc. Giết những kiếp hồi sinh của Tấm:Tấm chếtvàng anhxoan đàokhung cửicây thị Vật chất- Lao động quần quật suốtngày, trút giỏ cá, bắt bống ăn thịtTinh thần Giành chiếc yếm đỏ, không cho xem hội, khinh miệt khi thử giày.Bản thân mâu thuẫn là xung đột trong gia đình chế độ phụ quyền. Song mâu thuẫn giữa cái thiêïn và cái ác là chủ yếu.Cái thiện là Tấm, cái ác hiện hình qua mẹ con CámMâu thuẫn trong truyện đại diện cho lực lượng đối lập nào ? Gia đình hay xã hội?2. Con đường dẫn đến hạnh phúc của TấmYếu tố thần kì xuất hiện trong hoàn cảnh nào? Vai trò của các yếu tố thần kì? - Các yếu tố thần kì xuất hiện trong hoàn cảnh nhân vật gặp bế tắc.Vai trò: Cởi thoát tình huống giúp cho nhân vật trung tâm tiếp tục thực hiện các chức năng của mình.Con đường dẫn đến hạnh phúc của Tấm được miêu tả như thế nào ?Con đường dẫn đến hạnh phúc của TấmTấm mất yếm đào, Bụt cho cá bống.Tấm mất bống,Bụt cho hi vọng đổi đờiTấm bị chà đạp, hắthủi, Bụt cho đàn chimSẻ đến giúp Tấm và giúp Tấm trở thành Hoàng hậuEm có suy nghĩ gì về con đường dẫn đến hạnh phúc của Tấm?	Từ một cô gái mồ côi Tấm  Hoàng hậu. 	=>Hạnh phúc ấy chỉ có ở người hiền lành, lương thiện, chăm chỉ. Điều đó đã nêu lên triết lí ở hiền gặp lành. Đây là quan niệm phổ biến trong truyện cổ tích Việt Nam. Mặt khác, trở thành Hoàng hậu là ước mơ, khát vọng của người dân bị áp bức. Song với truyện Tấm Cám đây là cuôïc đấu tranh không khoan nhượng để dành lại hạnh phúc.cảm ơn quý thầy cô và các em học sinh!