Bài giảng môn Ngữ văn khối 10 - Tiết học: Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đI Quảng Lăng

Trường THPT Chu Văn AnGV : Nguyễn Thị Huyền TrangTại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đI Quảng LăngLớ Bạch2. Taực giaỷ: Lớ Bạch (701- 762) tự Thaựi Baùch, queõ Lũng Taõy (nay thuộc Cam Tuực)Laứ nhaứ thụ laừng maùn vú ủaùi Trung Quoỏc vaứ ủửụùc meọnh danh laứ “thi tieõn”- Nội dung thụ: Ước mơ vươn tới lớ tưởng cao cả, khaựt vọng giải phoựng caự tớnh, bất bỡnh với hiện thực tầm thường, thể hiện tỡnh cảm rất phong phuự vaứ maừnh liệt...- Nghệ thuật: Haứo huứng, bay bổng, nhưng tự nhieõn, tinh tế, giản dị.- Đặc trưng thẩm mĩ: thống nhất giữa caựi cao cả vaứ caựi đủeùp.2. Bài thơ.a) Lầu Hoàng Hạc: Là một di tích lịch sử nổi tiếng ở Trung Quốc.Nó gắn liền với một truyền thuyết được người xưa kể lại rằng: Ngày xưa Phí Văn Vi luyện thành tiên cỡi Hạc vàng bay về đậu ở một cáI lầu nổi tiếng ở phía tây huyện Vũ Xương – Hồ Bắc.Về sau ông cỡi hạc vàng bay đi mất để lại trơ trọi một cái lầu.Để tưởng nhớ đến vị tiên này người đời đặt tên là Lầu Hoàng Hạc.Laàu Hoaứng Haùc2. Bài thơ.c) Hoaứn caỷnh ra ủụứi:Maùnh Haùo NHieõn laứ theỏ heọ nhaứ thụ ủaứn anh cuỷa Lớ Baùch. Lớ Baùch raỏt haõm moọ taứi naờng hoùc vaỏn vaứ nhaõn caựch cuỷa Haùo Nhieõn.Hia ngửụứi keỏt tri aõm.Taùi laàu Hoaứng Haùc ,Lớ Baùch coự laàn ủaừ tieón baùn ủeỏn Quaỷng Laờng  Baứi thụ ra ủụứi trong hoaứn caỷnh ủoựd)ẹeà taứi: Hoaứng kim vaùn laùng dung dũ ủaộc Tri kổ nhaõn gian toỏi nan taàm(Ngaứn vaùn vaứng kim coứn coự theồ ủaùt ủửụùcễÛ ủụứi tỡm moọt tri kổ thaọt khoự laộm thay)vaứ cuừng laứ ủeà taứi phoồ bieỏn trong thụ Lớ Baùch:ễÛ ủụứi bieỏt nhau laứ quyựCaàn chi baùc vụựi tieàn + Tỡnh bạn: laứ nguoàn ủeà taứi quen thuộc của thơ Đường. 1. Caỷnh ủưa tiễn: - Thụứi gian:thaựng ba, muứa xuaõn coự sương giăng hoa nở, một khung caỷnh ủeùp trong saựng vaứ mú leọ.- ẹũa ủieồm:lầu Hoaứng Hạc, beõn soõng Trường Giang, nổi tiếng với cảnh đủẹp thần tieõn.Bạn hiền:“cố nhaõn”,chỉ người bạn gắn boự thaõn thiết.Tieón baùn ủeỏn Dửụng Chaõu phoàn hoa ủoõ hoọ.II. Đọc hiểu văn bản-Khoõng gian: đủi từ một thắng cảnh(lầu Hoaứng Hạc) đủến một thắng cảnh (Quảng Lăng- thuộc Dương Chaõu, nơi phồn hoa ủoõ hội nổi tiếng) nối với nhau bởi một doứng soõng li biệt neõn buổi đủưa tiễn khoõng đủầm đủỡa nước mắt maứ noói buồn như ẩn saõu, lặng lẽ.Soõng Trửụứng Giang Hai caõu ủaàu taực giaỷ cho ta thaỏy ủửụùc caỷnh ủửa tieón ủoàng thụứi thaỏy ủửụùc taõm traùng lo laộng vaứ sửù troỏng vaộng trong loứng cuỷa taực giaỷ.II. Đọc hiểu văn bản1. Caỷnh ủưa tiễn:II. Đọc hiểu văn bản2.Nỗi lòng của người ở lại.Hình ảnh: “Cô phàm” Cánh buồm lẻ loi cô độc. Chỉ Mạnh Hạo Nhiên ra đi một mình cô đơn. Nỗi lòng của tác giả: Xa bạn thì như cánh buồm lẻ loi , cô độc giữa cuộc đời.Lớ Bạch duứng haứng loạt tớnh từ: caựnh buồm coõ đủơn như đủang troõi xa dần, ban đủầu coứn nhỡn roừ (coõ phaứm), rồi mờ dần, thấp thoaựng như thực, như hư (viễn ảnh) vaứ cuối cuứng laứ maỏt haỳn vaứo khoaỷng khoõng xanh bieỏc.Con thuyeàn coõ ủoọc, leỷ loiII. Đọc hiểu văn bản2.Nỗi lòng của người ở lại.Biện pháp đối lập:“Cô phàm” >< “Trường giang”Cô đơn, lẻ loi. Rộng lớn, mênh mông Hữu hạn Vô hạnII. Đọc hiểu văn bản2.Nỗi lòng của người ở lại.Vụựi bieọn phaựp ủoỏi laọp ta thaỏy ủửụùc sửù leỷ loi coõ ủoọc cuỷa taực giaỷ khi xa baùn ủoàng thụứi thaỏy ủửụùc hỡnh caỷm thuyỷ chung gaộn boự trong tỡnh baùn cuỷa hai vũ tieàn boỏi noồi tieỏng cuỷa thụ ẹửụứng. Caỷ baứi thụ ta chổ thaỏy taực giaỷ mieõu taỷ thieõn nhieõn troỏng vaộng bao la khi tieón baùn leõn ủửụứng nhửng ủoự chổ laứ caựi cụự ủeồ taực giaỷ boọc loọ noói buoàn vaứ tỡnh caỷm da dieỏt khi xa baùn Buựt phaựp “Taỷ caỷnh nguù tỡnh”cuỷa thụ ẹửụứng.- Lớ Bạch chỉ nhỡn thấy một caựnh buồm của cố nhaõn cho thấy caựi nhỡn doừi theo vời vợi. + Caựnh buồm lẻ loi như caứng lẻ loi giữa khoõng gian voõ tận, taực giả như cảm nhận ủược noói buồn, coõ đủơn của bạn. + Caựnh buồm đủọng lại trong mắt cũng laứ nỗi trống trải đủang lớn dần trong tim người ủưa tiễn. Duy kiến Trường Giang thieõn tế lưu(Troõng theo chỉ thấy doứng soõng beõn trời)Caựi nhỡn vẫn doừi theo, đủến tận chaõn trời, nhoaứ đủi giữa trời vaứ nước.- Khoõng gian đủược mở rộng ủeỏn baựt ngaựt.- Tỡnh cảm cũng như ủửụùc nhaõn leõn. Nhaứ thơ nhử gửi doứng soõng hữu hạn vaứo bầu trời voõ hạn, thể hiện tỡnh cảm thăm thẳm như doứng soõng vaứ voõ tận như bầu trời.Hỡnh ảnh thơ đủẹp, cao cả thể hiện đủuựng phong caựch thơ Lớ Bạch.III. Củng cố:- Baứi thơ ngắn, khoõng một chữ “buồn”, “troõng”, “luyến” maứ tỡnh cảm cứ nhaõn leõn voõ tận.- Hỡnh ảnh thơ tinh tế vaứ gợi cảm.-Ngoõn ngửừ trong saựng, ủieõu luyeọn.Ta ủaừ biết một Lớ Bạch tự do, phoựng tuựng, maừnh liệt, ngang taứng, ...với baứi thơ naứy ta coứn bieỏt một Lớ Bạch đủằm thắm,aõn tỡnh.Dặn doứHọc thuộc phần phieõn, dịch thơ vaứ phaõn tớch lại.Soạn baứi mới : “thực haứnh pheựp tu từ ẩn dụ vaứ hoaựn dụ”Cảm ơn tất cả caực thầy coõ vaứ caực em học sinh