Bài giảng môn Ngữ văn lớp 10 - Tiết dạy: Truyện An Dương Vương và Mị Châu Trọng Thuỷ

truyện AN dươNG VƯƠNG&MỴ CHÂU - TRỌNG THỦY I. Giới thiệu : 1. Vài nét về truyền thuyết : - Truyền thuyết là những tác phẩm tự sự dân gian, kể về sự kiện và nhân vật lịch sử theoxu hướng lý tưởng hóa Sự ngưỡng mộ và tôn vinh của nhân dân đối với những người có công với đất nước, dân tộc, cộng đồng - Câu chuyện trong truyền thuyết được kể theo cách nghĩ, cách cảm của người đời sau  mang màu sắc thần kì, hình tượng nghệ thuật đặc sắc  2. Văn bản : a. Vị trí : b. Bố cục : - Đoạn 1: - Đoạn 2 : c. Chủ đề :Trích từ truyện “ Rùa vàng” (Lĩnh Nam chích quái) ra đời thế kỉ XV. 2 đoạn Từ đầu  dẫn vua xuống biển : Câu chuyện dựng nước và mất nước.Phần còn lại : Thái độ của nhân dân đối với Mị Châu – Trọng Thủy. Thể hiện bi kịch nước mất nhà tan; Thái độ tình cảm của nhân dân với nhân vật. II. Phân tích : 1. Nhân vật An Dương Vương : - Xây thành Cổ Loa. - Chế tạo nỏ thần. dựng nước, giữ nước. - Gả Mỵ Châu cho Trọng Thủy : - Khi giặc đến thì điềm nhiên đánh cờ : - Chém đầu Mỵ Châu: - Theo sứ Thanh Giang xuống biển. Sự kính trọng, cách xử lý của nhân dân xưa.sứ Thanh Giang giúp đỡ  mong đất nước hòa bình, sự mất cảnh giác. chủ quan khinh địch, để đất nước rơi vào tay giặc. biết đặt nợ nước trước tình nhà. * An Dương Vương là vị anh hùng của dân tộc, có công lớn trong sự nghiệp dựng nước Âu Lạc. Có tấm lòng yêu nước thương dân nhưng cũng là người làm sụp đổ cơ đồ Âu Lạc do chủ quan, mất cảnh giác.MỴ CHÂU&TRỌNG THỦY 2. Nhân vật Mỵ Châu : - Lén cho Trọng Thủy xem nỏ thần. - Rắc lông ngỗng rải trên đường chạy giặc. Sự nhẹ dạ, cả tin, ngây thơ, xem nặng tình cảm vợ chồng, đã làm đất nước bị sụp đổ. - Máu hóa thành ngọc châu. - Xác biến thành ngọc thạch. Lòng khoan dung độ lượng của nhân dân.   ** Mỵ Châu ngây thơ, hết lòng yêu thương Trọng Thủy bằng một tình cảm chân thành, mãnh liệt và thiếu lý trí, không biết tình cảm đó có thể xung đột, đe dọa lợi ích quốc gia và gây ra bi kịch cho bản thân mình. 3. Nhân vật Trọng Thủy : - Cưới Mỵ Châu -> Giả vờ cầu hòa. - Tráo nỏ thần. - Đuổi theo cha con Mỵ Châu. Trọng Thủy là một tên gián điệp và là trợ thủ đắc lực của Triệu Đà. Hắn lừa dối Mỵ Châuvà gây ra cái chết của cha con An Dương Vươngtrực tiếp làm sụp đổ cơ đồ nước Âu Lạc. - Chôn xác Mỵ Châu. - Nhảy xuống giếng tự tử. Sự hối hận và đền tội của Trọng Thủy.   ** Chi tiết “Ngọc trai giếng nước”:Thái độ của nhân dân : Thông cảm với sự ngây thơ của Mỵ Châu, muốn minh oan cho nàng ; kết tội và tha thứ cho Trọng Thủy. Trọng Thủy là nhân vật phức tạp, vừa là thủ phạm, vừa là nạn nhân của chiến tranh xâm lược, rơi vào bi kịch của kẻ bị kẹt ở giữa tham vọng và tình yêu. III . Kết Luận : Nội dung: bài học lịch sử - Cảnh giác với kẻ thù. - Xử lý đúng mối quan hệ giữa chung và riêng, nhà và nước, cá nhân và cộng đồng.Nghệ thuật: - Kết cấu chặt chẽ. - Xây dựng nhân vật vừa phản ánh được mâu thuẫn cá nhân, vừa phản ánh mâu thuẫn giữa dân tộc với kẻ thù xâm lược. Qua An Dương Vương miếuCao Bá QuátMột buổi mai bỗng tiếng trống nổi lên phía bắc sông,Sau đó thì ở bãi biển phía nam, con ngựa mangnhà vua chạy đến đường cùng, hí vang lên.Mỵ Châu lấy trộm lẫy rùa đưa cho chồng xem, quả thật nàng không có ý lừa cha,Nhưng Trọng Thủy còn mặt mũi nào theo dấu lông ngỗng mà tìm vợ nữa?Nước mắt nàng trong miệng trai biến thành đôi hạt châu là chuyện de,ãNhưng An Dương Vương cầm sừng tê rẽ xuống nước, chết rồi, dẫu có đem nàng ra chém trăm nhát cũng khó đền bù!Nay tìm đâu thấy loài trai buồn thảm ấy,Chỉ thấy chim công múa phía kia núi, dưới bóngchiều hôm. Mỵ Châu Anh Ngọc Lông ngỗng rơi trắng đường chạy nạnNhững chiếc lông không biết tự giấu mìnhNước mắt thành mặt trái của lòng tinTình yêu đến cùng đường cùng cái chếtNhưng người đẹp dẫu rơi đầu vẫn đẹpTình yêu bị dối lừa vẫn nguyên vẹn tình yêuGiá như trên đời còn có một Mỵ ChâuVừa say đắm yêu thương vừa luôn cảnh giácKhông sơ hở, chẳng mắc lừa mẹo giặcMột Mỵ Châu như ta vẫn hằng mơVẫn còn đây pho tượng đá cụt đầuBởi đầu cụt nên tượng càng rất sốngCái đầu cụt gợi nhớ dòng máu nóngHai ngàn năm dưới đá vẫn tuôn tràoAnh cũng như em muốn nhắc Mỵ ChâuĐời còn giặc xin đừng quên cảnh giácNhưng nhắc sao được hai ngàn năm trướcNên em ơi, ta đành tự nhắc mình.