Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 114 - Ôn tập truyện và kí

. DÕ MÌn DÕ Tròi Bä Ngùa Õch Nh¸i Chuån Chuån DẾ MÈN PHIÊU LƯU KÍ Xem tranh đoán tên tác phẩm Nhµ v¨n:T« Hoµi:1920 SÔNG NƯỚC CÀ MAU CHỢ NĂM CĂN SÔNG NƯỚC CÀ MAU Nhµ v¨n :§oµn Giái 1925-1989 Nhµ v¨n Duy Kh¸n:1934-1995 Nhµ v¨n :NguyÔn Tu©n1910-1987 Nhµ v¨n ThÐp Míi:1925-1991 I. Nội dung cơ bản của các truyện, kí đã học. 1 Bài học đường đời đầu tiên (trích: chương I Dế Mèn phiêu lưu kí) Tô Hoài (1920) Truyện đồng thoại. - Dế Mèn lµ mét chµng dÕ thanh niªn c­êng tr¸ng.. - Dế Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cài chết của Dế Choắt. Dế Mèn ân hận rút ra bài học đường đời đầu tiên. Sông nước Cà Mau (trích chương 18 Đất rừng Phương Nam) Đoàn Giỏi (1925 – 1989) Truyện dài Cảnh sông nước Cà Mau cã vÎ ®Ñp réng lín, hïng vÜ vµ ®Çy søc sèng hoang d·.Chợ Năm Căn ồn ào, đông vui, tấp nập. Bức tranh của em gái tôi	 Tạ Duy Anh (1959) Truyện ngắn Tài năng và tâm hồn trong sáng và lòng nhân hậu của cô em gái đã giúp người anh trai vượt lên lòng tự ái, đố kị tự ti của bản thân. Tả lại một đoạn trong hành trình vượt thác của con thuyền do dượng Hương Thư chỉ huy. Ca ngợi vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của thiên nhiên và con người lao động trên nền cảnh ấy. Truyện dài Võ Quảng (1920 –2007) Vượt thác (trích chương 11 Quê Nội) Buổi học cuối cùng An-phông-x¬ §ô-đê (1840 – 1897) Truyện ngắn Buổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học trường làng An-dát bị quân Phổ chiếm đóng và hình ảnh thầy Ha-men qua cái nhìn và tâm trạng của chú bé Phrăng. TiÕt 117 ¤n tËp truyÖn vµ kÝ  Cô Tô (trích: tùy bút Cô Tô) Nguyễn Tuân (1910 – 1987) Kí Vẻ tươi sáng, phong phú của cảnh thiên nhiên vùng đảo Cô Tô và cảnh sinh hoạt của con người trên đảo. 7 Cây tre Việt Nam Thép Mới (1925 – 1991) Kí Tre là người bạn thân của nhân dân Việt Nam. Tre anh hùng lao động,.Tre anh hùng chiến đấu và là biểu tượng cho đất nước con người Việt Nam. TiÕt 117 ¤n tËp truyÖn vµ kÝ I. Nội dung cơ bản của các truyện, kí đã học. Lao xao (trích Tuổi thơ im lặng) Duy Khán (1934 – 1995) Hồi kí tự truyện Miêu tả bức tranh vào hè sôi động, nhiÒu mµu s¾c của thế giới các loài chim ë lµng quª. Lßng yªu n­íc I-li-a £-ren-bua KÝ T×nh yªu n­íc thiÕt tha cña t¸c gi¶ vµ nh÷ng ng­êi d©n X« ViÕt trong cuéc chiÕn tranh vÖ quèc. §ång thêi nªu lªn mét ch©n lÝ:”Lßng yªu n­íc ban ®Çu lµ lßng yªu nh÷ng vËt tÇm th­êng nhÊt…Lßng yªu nhµ,yªu lµng xãm,yªu miÒn quª trë nªn lßng yªu Tæ Quèc”  8 12 Tên văn bản Thể loại Cốt truyện Nhân vật Nhân vật kể chuyện Bài học đường đời đầu tiên Truyện X X Dế Mèn Sông nước Cà Mau KÝ X X Tác giả Bức tranh của em gái tôi Truyện Người anh Vượt thác Truyện X X Buổi học cuối cùng Truyện X X Phrăng Cô Tô TruyÖn Tác giả Cây tre Việt Nam Kí Người kể giấu mặt Lao xao Kí Tác giả TiÕt 117 ¤n tËp truyÖn vµ kÝ §¸nh dÊu x vµo c¸c cét thÝch hîp. Lßng yªu n­íc KÝ T¸c gi¶ II. Đặc điểm của truyện và kí. Giống nhau: Đều thuộc phương thức tự sự, tức là tái hiện lại bức tranh đời sống bằng cách kể và tả là chính. - Có lời kể. Khác nhau: Truyện Kí - Phần lớn dựa vào tưởng tượng, sáng tạo của tác giả nên không cần đúng trong thực tế. - Có cốt truyện, có nhân vật - Kể về những gì có thực, đã từng xảy ra. - Thường không có cốt truyện, có khi không có cả nhân vật. TiÕt 117 ¤n tËp truyÖn vµ kÝ I. Nội dung cơ bản của các truyện, kí đã học. *.Ghi nhí  1. Em h·y kÓ tªn c¸c thÓ lo¹i truyÖn vµ kÝ theo s¬ ®å sau: TruyÖn KÝ TruyÖn ng¾n TruyÖn võa TruyÖn dµi TiÓu thuyÕt …… Bót kÝ kÝ sù Phãng sù Håi kÝ …… 2- Trong nh÷ng t¸c phÈm sau, t¸c phÈm nµo kh«ng ph¶i thuéc thÓ kÝ? A. C©y tre ViÖt Nam; B. Bøc tranh cña em g¸i t«i; C. C« t«; D. Lßng yªu n­íc. B §¸p ¸n: 3- YÕu tè nµo d­íi ®©y cã thÓ thiÕu ®­îc trong truyÖn? A. Cèt truyÖn; B. Nh©n vËt; C. TÝnh chÝnh x¸c; D. Lêi kÓ. §¸p ¸n: C 4- Nh÷ng yÕu tè nµo sau ®©y cÇn cã trong thÓ lo¹i truyÖn vµ kÝ? (§¸nh dÊu “x” nÕu em ®ång ý, dÊu “o” nÕu kh«ng ®ång ý) o x x o x x x 	 	o x x Những tác phẩm truyện, kí đã học để lại cho em những cảm nhận gì về đất nước, về cuộc sống và con người? => Các truyện, kí đã học giúp chúng ta hình dung và cảm nhận được nhiều cảnh sắc thiên nhiên đất nước và cuộc sống con người ở nhiều vùng, miền, từ cảnh sông nước bao la, chằng chịt vùng Cà Mau cực nam tổ quốc, đến sông Thu Bồn ở miền Trung êm ả và lắm thác nhiều ghềnh; rồi vẻ đẹp trong sáng, rực rỡ của vùng biển Cô Tô, … đến thiên nhiên làng quê miền Bắc qua hình ảnh các loài chim, … Cùng với cảnh sắc thiên nhiên đất nước là hình ảnh con người và cuộc sống của họ. Cñng cè 1. Nhắc lại tên những văn bản mà em đã học theo thứ tự xuất hiện trong sách giáo khoa. 2. Truyện và kí có những điểm nào giống và khác nhau? VỀ NHÀ 1. Em thấy thích những đoạn văn miêu tả nào trong những truyện, kí đã học? Nhân vật nào trong các truyện đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Hãy phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật đó. 2. Học bài (ghi nhớ) 3. Soạn bài: Câu trần thuật đơn không có từ là. - Xem lại bài Câu trần thuật đơn có từ là. - Trả lời câu hỏi phần tìm hiểu bài. - So sánh sự giống và khác nhau giữa câu trần thuật đơn có từ là và không có từ là.