Bài giảng Môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 61 - Cụm động từ (tiết 5)

 Tiết 61 CỤM ĐỘNG TỪ I. Cụm động từ là gì? 1/Các từ ngữ in đậm trong câu văn sau bổ sung ý nghĩa cho những từ nào? Viên quan ấy đã đi nhiều nơi,đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người. - đã đi nhiều nơi - cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người  Viên quan ấy đi,đến đâu quan ra. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi,đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người. Thử lược bỏ các từ in đậm nói trên rồi rút ra nhận xét về vai trò của chúng. Tiết 61 CỤM ĐỘNG TỪ I. Cụm động từ là gì? - đã đi nhiều nơi - cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người ĐT + từ ngữ phụ thuộc nó(phụ ngữ) => cụm động từ 1.So sánh nghĩa của cụm động từ với động từ. 2.So sánh cấu tạo của cụm động từ với động từ.  Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ. Hãy đặt câu với cụm động từ sau: chưa tìm được ví dụ Em chưa tìm được ví dụ. C V  Hoạt động trong câu giống như một động từ. GHI NHỚ 1 *Cụm động từ là loại tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm,tạo thành một cụm động từ mới trọn nghĩa. *Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ,nhưng hoạt động trong câu giống như một động từ. Tiết 61 CỤM ĐỘNG TỪ I. Cụm động từ là gì? - đã đi nhiều nơi - cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người ĐT + từ ngữ phụ thuộc nó(phụ ngữ) => cụm động từ *Ghi nhớ 1 (học sgk/146) II. Cấu tạo của cụm động từ. Vẽ mô hình cấu tạo của các cụm động từ trong câu trên. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi,đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người. đã đi nhiều nơi cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người Tiết 61 CỤM ĐỘNG TỪ I. Cụm động từ là gì? - đã đi nhiều nơi - cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người ĐT + từ ngữ phụ thuộc nó(phụ ngữ) => cụm động từ *Ghi nhớ 1 (học sgk/146) II. Cấu tạo của cụm động từ. Phụ ngữ trước / Trung tâm / Phụ ngữ sau Tìm thêm những từ ngữ có thể làm phụ ngữ ở phần trước,phần sau cụm động từ.Cho biết nó bổ sung cho động từ trung tâm những ý nghĩa gì?  Phụ ngữ trước: quan hệ thời gian,sự tiếp diễn,tương tự,sự khuyến khích hoặc ngăn cản hành động,sự khẳng định hoặc phủ định hành động,...  Phụ ngữ sau: các chi tiết về đối tượng,hướng, địa điểm,thời gian,mục đích,nguyên nhân,phương tiện và cách thức hành động,... GHI NHỚ 2 *Mô hình cụm động từ: Trong cụm động từ: - Phụ ngữ trước: quan hệ thời gian,sự tiếp diễn,tương tự,sự khuyến khích hoặc ngăn cản hành động,sự khẳng định hoặc phủ định hành động,... - Phụ ngữ sau: các chi tiết về đối tượng,hướng, địa điểm,thời gian,mục đích,nguyên nhân,phương tiện và cách thức hành động,... Tiết 61 CỤM ĐỘNG TỪ I. Cụm động từ là gì? - đã đi nhiều nơi - cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người ĐT + từ ngữ phụ thuộc nó(phụ ngữ) => cụm động từ *Ghi nhớ 1 (học sgk/146) II. Cấu tạo của cụm động từ. Phụ ngữ trước / Trung tâm / Phụ ngữ sau *Ghi nhớ 2 (học sgk/146) III. Luyện tập. 1/ Tìm cụm động từ trong câu sau và vẽ mô hình cụm động từ. Em bé còn đang đùa nghịch ở sau nhà.  còn đang đùa nghịch ở sau nhà III. Luyện tập. 3.Nêu ý nghĩa của các phụ ngữ được in đậm trong đoạn dưới đây Việc dùng các phụ ngữ này trước động từ miêu tả hành động của người cha và viên quan nói lên điều gì về trí thông minh của chú bé trong truyện Em bé thông minh? Người cha đứng ngẩn ra chưa biết trả lời thế nào thì đứa con chừng bảy,tám tuổi nhanh miệng hỏi vặn lại quan[...].Viên quan nghe cậu bé hỏi lại như thế thì há hốc mồm sửng sốt,không biết đáp sao cho ổn.Quan thầm nghĩ,nhất định nhân tài ở đây rồi,chả phải tìm đâu mất công. Hai phụ ngữ chưa và không đều có ý nghĩa phủ định. chưa:phủ định tương đối không:phủ định tuyệt đối Cách dùng hai từ này đềucho thấy sự thông minh,nhanh trí của em bé. 1;2/ Tìm cụm động từ trong câu sau và vẽ mô hình cụm động từ. Em bé còn đang đùa nghịch ở sau nhà. III. Luyện tập. 3/ Hai phụ ngữ chưa và không đều có ý nghĩa phủ định. chưa:phủ định tương đối không:phủ định tuyệt đối Cách dùng hai từ này đềucho thấy sự thông minh,nhanh trí của em bé.  còn đang đùa nghịch ở sau nhà BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 1/ Nhận định nào sau đây không đúng về cụm động từ? A Hoạt động trong câu như một động từ. B Hoạt động trong câu không như một động từ. C Do một động từ và một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. D Có ý nghĩa đầy đủ hơn và cấu trúc phức tạp hơn động từ. 2/ Dòng nào sau đây không có cụm động từ? A Viên quan ấy đã đi nhiều nơi; B Thằng bé đang đùa nghịch ở sau nhà; C Người cha còn đang chưa biết trả lời ra sao; D Ngày hôm ấy,nó buồn. DẶN DÒ: - Học thuộc 2 ghi nhớ - Hoàn chỉnh các bài tập còn lại - Viết 1 đoạn văn ngắn có sử dụng cụm động từ - Soạn bài: Mẹ hiền dạy con