Bài giảng môn Vật lý Lớp 9 - Bài 48: Mắt

Trường THCS Hoà ChánhChúc sức khoẻ quý thầy cô!CHAØO MÖØNG QUYÙ THAÀY COÂ VEÀ THAM DÖÏ HOÄI THI ÑOÀ DUØNG DAÏY HOÏC NAÊM 2009	TAÏI PHOØNG GD- ÑT 	HUYEÄN U MINH THÖÔÏNGCâu 1: Đối với thấu kính hội tụ, vật đặt ngoài khoảng tiêu cự sẽ cho ảnh như thế nào?Trả lời: Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự đối với thấu kính hội tụ sẽ cho ảnh ngược chiều và nhỏ hơn vật.KIỂM TRA BAØI CŨ Câu 2: Nêu cấu tạo của máy ảnh. Vật Kính của máy ảnh là thấu kính gì?Trả lời: - Máy ảnh gồm hai bộ phận chính là vật kính và buồng tối.- Vật kính của của máy ảnh là một thấu kính hội tụ.TIEÁT 55MOÂN VAÄT LÍ 9BAØI 48 - MAÉT A/ Yêu cầu chung:- Nêu và chỉ ra được trên hình vẽ (hay trên mô hình) 2 bộ phận quan trọng nhất của mắt là thể thủy tinh và màng lưới.- Nêu được chức năng của thể thủy tinh và màng lưới, so sánh được chúng với các bộ phận tương ứng của máy ảnh.Trình bày được khái niệm sơ lược về sự điều tiết, điểm cực cận và điểm cực viễnB/ Phần nội dung:I- Cấu tạo của mắtII- Sự điều tiết của mắt III- Điểm cực cận và điểm cực viễnIV- Vận dụngPhaàn chi tieátI- CẤU TẠO CỦA MẮT1) Caáu taïo1) Caáu taïo Hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là: Thể thủy tinh và màng lưới (còn gọi là võng mạc). 1) Caáu taïo + Màng lưới ở đáy mắt, tại đó ảnh của vật mà ta nhìn thấy sẽ hiện lên rõ nét.- Khi có ánh sáng tác dụng lên màng lưới thì sẽ xuất hiện “luồng thần kinh” đưa thông tin về ảnh lên não.+ Thể thủy tinh là một thấu kính hội tụ bằng một chất trong suốt và mềm. Nó dễ dàng phồng lên hoặc dẹt xuống khi cơ vòng đỡ nó bóp lại hay giản ra làm cho tiêu cự của nó thay đổi. (f) + Theå thuyû tinh vaø vaät kính ñeàu laø TKHT+ Phim vaø maøng löôùi ñeàu coù taùc duïng nhö maøng höùng aûnh.2) So saùnh maét vaø maùy aûnh- Gioáng nhau: - Khaùc nhau:+ Theå thuyû tinh coù f coù theå thay ñoåi+ Vaät kính coù f khoâng ñoåiTheå thuûy tinh ñoùng vai troø nhö boä phaän naøo trong maùy aûnh? Phim trong maùy aûnh ñoùng vai troø nhö boä phaän naøo trong con maét?Theå thuyû tinh ñoùng vai troø nhö vaät kính trong maùy aûnh. Phim trong maùy aûnh ñoùng vai troø nhö maøng löôùi trong maét.Ñeå nhìn roõ moät vaät thì aûnh cuûa vaät ñoù phaûi hieän roõ neùt treân maøng löôùi. Thöïc ra, luùc ñoù cô voøng cuûa ñôõ theå thuûy tinh ñaõ phaûi co giaõn moät chuùt, laøm thay ñoåi tieâu cöï cuûa theå thuûy tinh sao cho aûnh hieän roõ neùt treân maøng löôùi. Quaù trình naøy goïi laø söï ñieàu tieát cuûa maét. Söï ñieàu tieát xaûy ra hoaøn toaøn töï nhieân.II- SÖÏ ÑIEÀU TIEÁT ? Ñeå nhìn roõ vaät thì maét ta phaûi thöïc hieän quaù trình gì?? Söï ñieàu tieát cuûa maét laø gì?Söï ñieàu tieát cuûa maét laø söï thay ñoåi tieâu cöï cuûa theå thuyû tinh ñeå aûnh hieän roõ neùt treân maøng löôùi. Vaät caøng xa tieâu cöï caøng lôùnÑieåm xa nhaát maø khi coù 1 vaät ôû ñoù maét khoâng ñieàu tieát coù theå nhìn roõ ñöôïc goïi laø ñieåm cöïc vieãn (kí hieäu laø Cv). Khoaûng caùch töø ñeán ñieåm cöïc vieãn goïi laø khoaûng cöïc vieãn.III- ÑIEÅM CÖÏC CAÄN VAØ ÑIEÅM CÖÏC VIEÃN1) Cöïc vieãnBaûng thöû thò löïc 2) Ñieåm cöïc caänÑieåm gaàn maét nhaát maø khi coù moät vaät ôû ñoù maét coù theå nhìn roõ ñöôïc goïi laø ñieåm cöïc caän (kí hieäu laø Cc ). Khoaûng caùch töø maét ñeán ñieåm cöïc caän goïi laø khoaûng cöïc caän ( hay khoaûng thaáy roõ ngaén nhaát). Khoaûng caùch töø ñieåm Cc ñeán ñieåm Cv goïi laø giôùi haïn nhìn roõ cuûa maétIV. Vaän duïngMoät ngöôøi ñöùng caùch 1 coät ñieän 20m. Coät ñieän cao 8m. Neáu coi khoaûng caùch töø theå thuûy tinh ñeán maøng löôùi cuûa maét ngöôøi aáy laø 2cm thì aûnh cuûa coät ñieän treân maøng löôùi seõ cao bao nhieâu cm?C5/ SGK/ 130Toùm taétd = 20 m h = 8 md’ = 2 cmh’ = ? cm Baøi giaûi Chieàu cao cuûa aûnh coät ñieän treân maøng löôùi laø:h’ = h.d’/d = 800.2/2000 = 0,8cmVaäy aûnh cuûa coät ñieän treân maøng löôùi cao 0,8 meùt.C6/ SGK/ 130Khi nhìn moät vaät ôû ñieåm cöïc vieãn thì tieâu cöï cuûa theå thuyû tinh seõ daøi hay ngaén nhaát? Khi nhìn moät vaät ôû ñieåm cöï caän thì tieâu cöï cuûa theå thuyû tinh seõ daøi hay ngaén nhaát?Traû lôøi: - Khi nhìn moät vaät ôû ñieåm cöïc vieãn thì tieâu cöï cuûa theå thuyû tinh seõ daøi nhaát- Khi nhìn moät vaät ôû ñieåm cöï caän thì tieâu cöï cuûa theå thuyû tinh seõ ngaén nhaát.Cuûng coáCaáu taïo cuûa maét vaø So saùnh maét vôùi maùy aûnhSöï ñieàu tieát cuûa maétÑieåm cöïc caän vaø ñieåm cöïc vieãnVaän duïngGhi nhôù- Hai boä phaän quan troïng nhaát cuûa maét laø theå thuûy tinh vaø maøng löôùi. - Theå thuûy tinh ñoùng vai troø nhö vaät kính trong maùy aûnh, coøn maøng löôùi nhö phim. Aûnh cuûa vaät maø ta nhìn hieän treân maøng löôùi.- Trong quaù trình ñieàu tieát thì theå thuûy tinh bò co giaõn, phoàng leân hoaëc deït xuoáng, ñeå cho aûnh hieän treân maøng löôùi roõ neùt.- Ñieåm xa nhaát maø ta coù theå nhìn roõ ñöôïc khi khoâng ñieàu tieát goïi laø ñieåm cöïc vieãn.- Ñieåm gaàn nhaát maø ta coù theå nhìn roõ ñöôïc goiï laø ñieåm cöïc caän.5/ Daën doø veà nhaøVeà nhaø hoïc kó baøi vaø traû lôøi laïi caùc caâu hoûi töø C1 ñeán C6 .Giaûi baøi taäp 48.3 vaø 48.4 SBTOÂn laïi caùch döïng aûnh cuûa baøi 43 vaø 45 ñeå chuaån bò cho baøi hoïc 49.Ruùt kinh nghieämKính chuùc quyù thaày coâ söùc khoeû vaø haïnh phuùc