Bài giảng Ngữ văn 10 - Bài dạy: Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX

Tổ 4 kính chào cô và các bạn KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ THẾ KỈ X ĐẾN THẾ KỈ XIX* Văn học viết Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX là nền văn học tồn tại và phát triển trong xã hội phong kiến. Mười thế kỉ này còn được gọi là văn học trung đạiII- CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HỌC TỪ THÊ KỈ X ĐẾN HẾT THẾ KỈ XIX: 1/ Giai đoạn từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIV 2/ Giai đoạn từ thế kỉ XV đến hết thế kỉ XVII 3/ Giai đoạn từ thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX 4/Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIX4/ Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIX Nội dung : *Văn học yêu nước phát triển phong phú và mang âm hưởng bi tráng ( ca ngợi tinh thần yêu nước, tố cáo tội ác thực dân Pháp và sự hèn nhát của triều Nguyễn, phơi bày hiện thực xã hội giao thời) Hoàn cảnh : Thực dân Pháp xâm lược. Cả nước ta đứng lên chống lại giặc ngoại xâm.Xã hội Việt Nam chuyển dần từ xã hội phong kiến sang thực dân nửa phong kiến*Ở giai đoạn này Nguyễn Đình Chiểu(1/7/1822-3/7/1888) được xem là tác giả văn học yêu nước lớn nhất với những tác phẩm tiêu biểu như: Văn tế nghĩa sĩ ở Cần Giuộc , Ngư tiều y thuật vấn đáp 4/ Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIX[Nguyễn Đình Chiểu làm bài Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, để đọc tại buổi truy điệu các nghĩa sĩ đã hi sinh trong trận đánh ngày 14 tháng 12 năm 1861 (15 tháng 11 năm Tân Dậu)] .4/ Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIXNgoài ra còn phải kể đến thơ văn yêu nước của :* Phan Văn TrịNguyễn Quang Bích [để lại Ngư phong thi tập (Tập thơ Ngư Phong, gồm 97 bài thơ bằng chữ Hán, Thư trả lời quân Pháp và Văn sách thi đình đều là những tác phẩm văn học nổi tiếng), sáng tác trong những năm ông lãnh đạo nghĩa quân chống Pháp. Ngoài ra, ông còn có các bài văn và câu đối liễn dùng để điếu các đồng đội đã hy sinh.]Nguyễn Thông. Các tác phẩm chính của ônglà : Kỳ xuyên thi sao , Dương chính lục, Ngọa du sào tập .*Ngoài ra, không thể không kể đến Nguyễn Trường Tộ(1828-23/11/1871) Tư tưởng canh tân đất nước được Nguyễn Trường Tộ nói lên một cách bức xúc trong các bản điều trần của mình [Về mặt kinh tế: Ông quan tâm đến công, nông, thương nghiệp. Mở mang buôn bán trong nước và giao thương với nước ngoài, mời các công ty nước ngoài đến giúp ta khai thác tài lợi,sửa đổi thuế khoá làm sao cho "nước giàu dân cũng giàu"....Về mặt văn hóa - giáo dục: Ông đề xuất cải cách phong tục,chủ trương coi trọng dân, sửa đổi chế độ thi cử mở mang việc học hành, thay đổi nội dung giáo dục, lấy quốc âm thay thế chữ Hán, lập trại tế bần...Về mặt ngoại giao: Ông khuyên triều đình nên ngoại giao trực tiếp với chính phủ Pháp tìm cách ngăn chặn âm mưu xâm lược, khéo léo chọn thời cơ lấy lại 6 tỉnh Nam Kỳ, xác lập "tư thế làm chủ đón khách"....Về mặt quân sự: Ông khuyên triều đình cải tu võ bị, trọng võ trọng văn, ưu ái người lính, biên soạn binh pháp, đào tạo sĩ quan, mua sắm tàu thuyền vũ khí, xây dựng phòng tuyến cả ở thành thị lẫn nông thôn, đề phòng quân Pháp xâm lược lan ra cả nước...]4/ Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIXVà thơ ca trữ tình-trào phúng đã đạt đượcnhiều thành tực xuất sắc với những tác giả tiêu biểunhư : Nguyễn Khuyến(15/2/1835-5/2/1909)Ngoài ra còn có Tú Xương (5/9/1870-9/1/1907)4/ Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIXVề nghệ thuật : Văn học chữ quốc ngữ xuất hiện nhưng văn học chữ Hán chữ Nôm vẫn là chính.Xuất hiện một số tác phẩm văn xuôi viết bằng chữ quốc ngữ của:* Nguyễn Trọng Quản ( Truyện thầy La-za-rô)*Trương Vĩnh Kí (Chuyến đi Bắc Kì năm Ất Hợi) Và nhiều tác phẩm khác. Những tác phẩm này bước đầu đem đến Cho văn học những đổi mới theo hướng hiện đại hóaCảm ơn các bạn đã theo dõi ^_^